Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen pėrmes
shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime,
mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e artė tė sė
cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė, edhe kuptim
dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e
Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė hedhuri farėn e dijės,
duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė shpirtin e pastėr e fisnik
tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha sfidat e kohės, kjo frymė e
shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si njė pishtar i shpresės, u
bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė zemėr... brez pas brezi...
nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi, Ēajupi, Mjeda, Asdreni,
Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri nė
kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė pėrhershėm qė tashmė
nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra
mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA, qė me pėrkushtim tė
jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė gjerė, do tua
prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me kėtė, do e
plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė shqiptare.
(www.sa-kra.ch)

Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
DIBRAN
FYLLI
Hyrje
-I lindur nė Aēarevė tė Skėnderajt mė 29.09.1956.
-Tė mbaruar Akademinė pėr Teatėr, Radio, Film dhe Televizion (AGRFT),
nė Lubjanė, drejtimi Regji.
-Anėtar i Shoqatės Migjeni dhe revistės Alternativa nė
Lubjanė.
-Pjesėtar i radhėve tė para tė UĒK-sė dhe udhėheqės i Njėsitit
tė parė Shkoza2 nė Aēarevė.
-Pjesėmarrės i shumė betejave, i plagosur nė betejėn e
Llapushnikut mė 8 maj 1998.
-Themelues i Trupės Artistike Ushtarake Hamėz Jashari tė
UĒK-sė.
-Ideator skenarist e organizator i Manifestimit Pėrkujtimor
Ditėt e Pėrndritjės tash Epopeja e UĒK-sė (5, 6 dhe 7 mars - e njohur si
NATA e ZJARREVE).
-Shef i TAU Hamėz Jashari tė UĒK-sė dhe TMK-sė (1998-2002).
-Ideator, skenarist e regjisor i Festivalit Folklorik I
kėndojmė lirisė-kushtuar figurės madhore tė UĒK-sė Mujė Krasniēi-KAPUĒI
(Klinė 6, 7 dhe 8 Qershor).
-Autor dhe skenarist i programit artistik Ai ėshtė i gjallė
pjesa -I- dhe -II-
-Autor i shumė skenarėve dhe organizator i dhjetėra Akademive
Pėrkujtimore e Solemne
-Anėtar i Lidhjes sė Shkrimtarėve tė Kosovės dhe i Klubit tė
Shkrimtarėve Vorea Ujko nė Klinė.
-I arrestuar nga gjykata e UNMIK-ut dhe i privuar nga liria pėr
4 vjet-1365 ditė,( i liruar i pafajshėm.)
Vepra tė botuara:
1. Pėrmbledhje poezish Tė fala nga Stambolli Tiranė 1998
2. Argumente Drenica dikur dhe sot Tiranė 1998
3. Pėrmbledhje poezish Ai ėshtė i gjallė Rilindja Prishtinė
2000
4. edhe kjo ėshtė pjesė e jetės roman KSH Vorea Ujko Klinė
2006
5. Ditari i Tafrruk Tafrrukuci tė Tafrrukajve komedi-humor,
KSH Vorea Ujko Klinė 2006
6. Sharkia e Drenicės kėngė pėr luftėn dhe Dėshmorėve tė
UĒK-sė Klinė 2007
7. 1365 ditėt e jolirisė, Pėrmbledhje poezish LSHK (2012)
8. Prekazi brezni trimash kronologji nė 7 gjuhė - LSHK (2013)
9. edhe kjo ėshtė pjesė e jetės, roman ribotim LSHK (2013)
10. Sharkia e Drenicės ribotim LSHK (2013)
11. Hasan Prishtina, stėrnip i Avdullah Veliqit, monografi
PrishtinaPress (2013)
12. Lulekuqet e lirise Ēdo shesh, njė pėrmendore, antologji
poetike Meshari (2014)
13. Tahir Meha-5 breza pushkė lirie, kronologji (shqip dhe
anglisht) Meshari (2014)
Fotografi dhe xhirime ekskluzive gjatė luftės 1997/99:
-mbi 200 fotografi
-mbi 400 minuta xhirime filmike
-3 filma tė realizuar
-film artistik nė dy pjesė Deri kur...? (i realizuar nė vitin
1996)
-komedi Kalanica e Kadiut (1996)
-film i shkurtėr Qyteti i zi (2014)
5 role tė realizuara:
-filmi Rrėnjėt Hazir Dema
-filmi Deri kur? Demė Sinani
-komedi Kalanica e Kadiut Tafrruk Tafrrukuci
-filmi Vdekja nė sy tė motrės- Babai
-filmi Azem Galica- Bejtė Galicėn
34 Filma dokumentar dhe 2 monologje:
1. Gjaku i Kosovės, dokumentar pėr luftėn e UĒK-sė dhe
shėrimin e tė plagosurve
(filmi ėshtė punuar gjatė luftės nė TV Klan dhe ėshtė edituar ne TVSH
1998)
2. Organizimi i shėndetėsisė gjatė luftės, dokumentar i
promovuar ne Simpoziumin Ndėrkombėtar (Prishtinė 29.09.1999)
3. film dokumentar kushtuar jetės dhe veprės heroike tė
Dėshmorit Skėnder Ēeku (2000)
4. film dokumentar kushtuar heronjve Nebih e Tahir Meha (kooproduksion
me RTK-2001)
5. dokumentar Lindja dhe rrita e Bat. 40 tė shėndetėsisė tė
TMK-sė,(2001)
6. dokumentar Thyerja e kufirit, ideal i bashkimit
kombėtar,kushtuar Betejės se Koshares (2001)
7. dokumentar Akademia e Mbrojtjes Tempull i dijės ushtarake
(22 prill 2002)
8. film dokumentar Vepėr, jo fjalė (2008)
9. film dokumentar kushtuar jetės dhe veprės heroike tė
Dėshmorit Muhedin Morina (2008)
10. film dokumentar Fryma e lirisė zbutė dhembjen pėr liri
kushtuar Dėshmorit Faruk Elezi (2008)
11. film dokumentar kushtuar jetės dhe veprės sė Dėshmorit tė
Brigadės 112 Arben Haliti (2008)
12. film dokumentar Jeta dhe lufta pėr liri kushtuar Dėshmorit
Avni Zhabota (2008)
13. dokumentar Korbi, pjesė e betejave tė pėrgjakshme pėr
shthurjen e Jugosllavisė-Mirush Dakaj-(2008)
14. monolog kushtuar luftės ēlirimtare tė ZO tė Pashtrikut
(2008)
15. film dokumentar poetik Krushqėzimi kushtuar 24 Dėshmorėve
tė Jezercit (2008)
16. film dokumentar informativ Libri ne shtegtim pėr
krijimtarinė e krijuesit Isak Guta (2008)
17. monolog Amaneti i kullės sė lashtė (2009)
18. film dokumentar Gjaku i lirisė kushtuar jetės dhe veprės
heroike tė Dėshmorit Fehmi Rama, (2009)
19. film dokumentar Krisma e Kėngė, pėr Dėshmorin Milaim
Krasniqi (2010)
20. dokumentar FASHIKO (2011) (pėr sportin e karatesė nė
Kosovė)
21-33. Emision ekskluziv dokumentar nė 12 vazhdime LUFTĖ PĖR
JETĖN, i edituar nė RTK gjate sezonit (2010-2011)
34. dokumentar MBIJETESA (2012) - pjesėmarrės nė Javėn e
filmit nė Nju Jork
35. dokumentar KRIMI (2012) - pjesėmarrės nė Javėn e filmit
nė Nju Jork
36. dokumentar AI JETON NE SHPIRTIN E POPULLIT kushtuar Hasan
Prishtinės (2013)
I DASHURUAR NĖ VDEKJEN E TYRE
...kur mi shihni lotėt nė sy
mos kujtoni se jam ligėshtuar.
Kur mė shihni duke qeshur
mos mendoni se jam gėzuar.
Kur flas me vetveten
mos pandehni se jam ēmendur.
Flas me tė pavdekshmit,
i dashuruar nė vdekjen e tyre...
EMRA LIRIE
...atėherė kur skuqej Drenica
diellit iu ndalonin rrezet
pas Qyqevices kėndonin pushkėt e lirisė
nga istikami
dėgjohet zėshqiponja
unė jam Shotė
Qerime
Xhevė
me thėrrasin Antigona e UĒK-sė
jetėn ia kam borxh atdheut
jam emėr lirie
e dashuruar nė vdekjen tende
mik e armik qė e pėrbuz atdheun
kam edhe ca fishek nė arkėn e nėnėlokes
sa pėr tia bėrė natėn me dritė Shqipėrisė.
...nga istikami tjetėr
shkreptin si vetėtima
pushka e trimit kėndon kėngė lirie
ndal armik!
dėgjohet zėtrimi
unė jam Azem e Adem
malet e Drenicės mė thėrrasin Ilaz Kodra
jam emėr lirie
nuk i tradhtoj trojet Ademjashariane
kam fishek e barot
sa pėr tia shtuar lavdin Shqipėrisė
DY EMRA NĖ FLAMUR
...ik turkolosh nga trojet e mia
foli Gjergji
shpata i vringėlloj
nė ndjekje
deri pėrtej detit
nuk ta dua gjuhėn
as kulturėn turkomene
e dua Shqipėrinė e lirė...
...kaluan shekuj e vite
copė mė copė e bėnė Shqipėrinė
Gjergji heshti
nė Nėntorin e vitit 1955
flamurin ia dhuroi Ademit
e shikoj nė bebėza syri
i foli mbi djepin e tij
ah po ēfjalė tė madhe i tha
ti do ta bėsh Shqipėrinė Shqipėri...
...lind e rritė e burrėrua
nė frymėn Skėnderbegiane
shpatėn e bėri pushkė
gjithė ato vite kėrkimtar lirie
vra e pre e mbush gjak
ai sndaloj sė kėrkuari udhėn e lirisė
derisa e bėri Kosovėn Ademjashariane
e Shqipėrinė Shqipėri
PARA LEGJENDĖS
Zgjuar je Komandant
dėgjon gjithēka mbi tokė
sheh qiellin e hapur
lirinė si flakėron.
Ikonė pavdekėsie
simbol burrėrie
ligjėrues pėrjetėsie!
Ēpamje madhėshtore
mjekėr Kastriotėsh
shami tė kuqe rreth kokės
rrethatoren nė gjoks
kalorės i njė mijė betejave
Qielli
yjet
dielli
Tė falen pėrjetėsisht!
NĖ SHESHIN E LIRISĖ
Tinguj kitare e krisma armėsh
Shqiponja lart fluturon.
Ata zgjuar janė
nė beteja me flakė zjarri
nė kitarė me prushin e mallit.
Ata nuk i prek vaji i nėnave
as rėnkimi i etėrve,
madhėrisht
shkėlqejnė nė dritėn e diellit.
|