Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Shkencė - GĖSHTENJAT, VLERAT E SHUMTA TĖ FRUTĖS DIMĖRORE

Gazeta Shqip

 

GĖSHTENJAT, VLERAT E SHUMTA TĖ FRUTĖS DIMĖRORE

 

            Ushqim – Gėshtenjat kanė shumė tė mira, vlera ushqyese, por edhe kundėrindikacione, qė i kanė bėrė ato tė famshme nė tė gjithė botėn: bėhet fjalė pėr njė lloj frute tė thatė, ndėr mė tė dashurit pėr njerėzit.   

 

 

 

            Gėshtenjat kanė origjinė tė vjetėr: pema e gėshtenjės kultivohej nga romakėt dhe grekėt, tė cilėt tė mirat ushqyese tė kėsaj frute i vlerėsonin qė nė atė kohė. Frutat e thata janė vėrtet tė ēmueshme nga pikėpamja ushqimore pėr shėndetin e organizmit dhe kėtu bėjnė pjesė edhe gėshtenjat. Por cilat janė karakteristikat e tyre?

            Gėshtenjat janė tė pasura me vitaminė E, yndyra tė mira dhe fitosterol: bėhet fjalė pėr substanca tė posaēme pėr parandalimin e sėmundjeve kardiovaskulare dhe tė qarkullimit tė gjakut, qė sjellin pėrfitime tė dukshme pėr zemrėn.

            Prezenca e magnezit ndihmon nė rregullimin e nivelit tė kalciumit nė gjak dhe rrjedhimisht edhe nė shėndetin e zemrės dhe tė muskujve, duke i forcuar ato.

            Ndėr tė tjera, vitamina E dhe magnezi janė dėshmuar pėr parandalimin e problemeve tė zemrės: rrezikun pėr ndonjė infarkt apo shfaqjen e llojeve tė caktuara tė tumoreve.

            Vitamina E dhe acidet yndyrore tė pangopura kanė gjithnjė njė veprim mbrojtės pėr lėkurėn: ekziston pėr shembull vaji i gėshtenjave pėr kurimin e flokėve dhe tė lėkurės, i cili ėshtė nė gjendje tė parandalojė dehidratimin, ndėrsa dhe i forcon ato, falė tė mirave zbutėse dhe tonifikuese qė zotėron.

            Magnezi dhe mangani i sjellin shumė tė mira kockave dhe gjymtyrėve: magnezi ėshtė nė gjendje tė forcojė skeletin dhe tė magazinohet e tė pėrdoret nė rast tė mungesave.

            Prania e vitaminave tė grupit B, i bėn gėshtenjat tė dobishme pėr sistemin nervor: kėto vitamina janė tė nevojshme pėr krijimin e mielinės (rrit efikasitetin e impulseve nervore) dhe pėr sintezėn e serotoninės etj.

            Gėshtenjat, falė pranisė sė magnezit dhe tė fibrave, favorizojnė tretjen e mirė, transitin intestinal dhe eliminimin e toksinave, pėrveēse e ndihmojnė metabolizmin me proteina dhe karbohidrate.

 

 

            Vitamina E konsiderohet si njė antioksidant natyral dhe si i tillė ėshtė nė gjendje tė ngadalėsojė plakjen e shpejtė dhe tė kundėrshtojė veprimin e radikaleve tė lira. Gėshtenjat nuk pėrmbajnė gluteinė dhe pėr kėtė ato pėrcaktohen nė ushqyerjen e kujtdo qė vuan nga problemet me zorrėt.

            Gėshtenjat pėrmbajnė acide yndyrore esenciale si Omega 6 dhe Omega 3, tė cilat janė nė gjendje tė thithin nivelet e kolesterolit LDL, si dhe acid oleik, i cili shėrben pėr tė ngritur nivelet e kolesterolit tė “mirė” HDL.

            Magnezi i pranishėm te gėshtenjat lufton lodhjen, dhembjen e barkut, si dhe dobėsinė e pėrgjithshme trupore. Konsumimi i gėshtenjave, ndėr tė tjera, ėshtė i pėrshtatshėm edhe pėr plotėsuar ndonjė mangėsi nė organizėm, si dhe pėr tė luftuar aneminė.

            Prezenca e vitaminave tė grupit B ndikojnė nė largimin e stresit dhe ankthit, ndėrsa luftojnė edhe depresionin, qė reflekton simptoma tė ndryshme. Gėshtenjat, ndėr tė tjera, janė nė gjendje tė luftojnė edhe lodhjen: falė prezencės sė fibrave, ato kanė edhe tė mira laksative apo pastruese.

            Gėshtenjat janė njė burim i pasur me kripėra minerale: janė tė pranishme sasi tė duhura tė magnezit, potasit, fosforit, magnezit, kalciumit, hekurit, zinkut dhe tė selenit. Kjo lloj frute e thatė, pėrveēse pėrmban vitamina (A, ato tė grupit B, vitaminėn E, K dhe J), ka edhe betakaroten, sakaroz, aminoacide tė ndryshme, ujė, proteina dhe fibra. Ndėr tė tjera, gėshtenjat janė njė ushqim shumė kalorik: flitet pėr rreth 628 kalori nė ēdo 100 gramė.

            Nė fund mund tė themi se, nuk ekzistojnė efekte kolaterale tė veēanta qė lidhen me konsumimin e gėshtenjave. Por sigurisht, ėshtė mirė t’i kushtoni vėmendje konsumit tė tyre, nėse jeni alergjikė: bėhet fjalė pėr njė ushqim me shumė kalori. Ndėrkohė, ėshtė mirė qė me konsumimin e gėshtenjave, tė mos e teproni. Si nė ēdo gjė tjetėr, edhe pėr kėtė frutė, ky rregull duhet pasur “vath nė vesh”.

 

N.A.