Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
IDRIZ
BERISHA
Hyrje
U lind nė Doberdol tė Klinės me 1953. Shkollėn e mesme tė artit e kreu nė
Pejė (1972), ndėrsa Akademinė e Arteve nė Prishtinė 1982.
Nga vitet e 80-ta pėrfshihet nė rrjedhat e artit figurativ tė
Kosovės si anėtar i SHAFAK, ku rregullisht merr pjesė nė tė gjitha
ekspozitat qė organizon ky asociacion brenda dhe jashtė vendi. Rreth 30
vjet ka punuar prof. i artit nė disa shkolla tė Malishevės si dhe nė
shkolla tė Klinės.
Nė vitet 1997-1998 punoj nė Kėshillin Komunal tė Arsimit ndėrsa
gjatė luftės ishte i angazhuar nė UĒK me punė profesionale. Nga qershori
1999 punon nė Drejtorinė e kulturės nė Klinė. Gjatė karrierės u angazhua me
mjaft sukses ne rrjedhat e kulturės nė Klinė, nė hapėsirat shqiptare dhe nė
shumė qytete te Evropės pėrmes ekspozitave dhe Manifestimeve tjera letrare.
Pos pikturės, merret edhe me poezi. Ka tė botuar disa
pėrmbledhje poetike: "Bindi i dheut" 2012, "Udhėtim mes dy drinash", "Vorea
Ujko", botoi KSH Klinė dhe "Nė ēkohė tė gjeta" 2015, botoi SHB "ROZAFA" -
Prishtinė. Ka bėrė edhe shumė ilustrime librash dhe me dhjetėra skenografi
dramash, festivalesh e koncertesh...
(HOMAZH PĖR SHKRIMTARIN MEHMET KAJTAZI-METI)
Kalova buzė lumit me kthjelltėsi deti
Si ti atė ditė qė kalėroje qiejve,
U ktheve para portės sė dijes
Para portės sė mbyllur pėrvėluese
Ku vargu yt rrinte ngujuar
Meti ME NJĖ DIELL TJETĖR
Qė ndez tokė e qiell,
Ngjyros botėn me dorė piktori
Paletė me emrin Guri-si kullė Dukagjini
Motėr pat kambanat e tė dielave
E skelet tė fortė ilir pat
Mehmet Drenica a diell Fomalho
Si nė Gjenevė a Kllodernicė
Ishte zjarr e qelės i mirėsisė.
E zuri kohėn nė pakohė
Solli NJĖ DIELL TJETĖR si art
Dhe njerėz nė piktura deshi
E jo tė zbrazni qiellin, pa zogj
E udhėkryqe ttrazuara kot
Meti mė thoshte;
Njerėzit me piktura tė djegura
Ikin nga varret pa u tretė
Dhe i ngjajnė vetvetes e Hyjtė
Tė pata shok e mik;
Mehmet Kajtazi-Fomalho!
DUAR TĖ ZGJATURA KAH QIELLI
Kėshtu duart e zgjatura kah qielli
Presin njė lot a njė pikė shi
Njomėsinė tėnde si freski.
Shami vashe tė bėjė flokun
Kujtimet e djeshme ti shkruaj
Si diell a si hėnė nė kuti.
Dielli yt, stė djeg as pėrvėlon
Ai mua e ylberin,
Zogun e drerin
Dashurinė e vrerin,
Kėngėn e harruar,
Bukėn e gatuar,
Djepin e qėndisur
Plakun e molisur,
Na do e na ndriēon.
Kėshtu zgjat duart kah ngrohtėsitė tua
Tė shoh e stė prek dot,
Tė qaj skam as lot,
ti mi ngjet diellit tim
Tė njoha e tė pashė nė perėndim
Je diell
Je zjarr
Je kėngė
Je mall nė tjetėr vend!
DASHURI E HUMBUR
Shoh hijen tėnde mbi valė-lumė
E marr nė dorė si flluskė tė bardhė.
Engjėlli krahėlehtė mledhaton
Tej oqeanesh mfluturon
Si pulėbardhė pranverave thershme.
Numėron shtegtarėt e porsalindur
Dhe dashuritė e humbura
Kalėroj mbi heshtjet dhe
fatet e pagjetura,
Nė stinėt e vonuara
Pėr foshnjat e pagėzuara.
Numėroj me gishta;
athua sa fėmije do kisha
Nga lindja e diellit deri sot?
Shpesh nisem drejt teje harresė
Me gjethe vjeshte nėn sqetull,
Pak thinja e pak pyje me lisa
E pak koka me plisa
Kanė ngelė nė kėtė vend.
Kjo pamje ka etje nė sfond
GURI I NUSES
Nė vigun e zisė u takuan diku
Dy nuse e shumė dasmorė
Tė zi korb si ferri kobzi
Ēudi, kėtė rrugė kur e mėsuan?,
Kjo as rrugė sishte
Gur skishte,
Vdekje ishte.
Shpatat kur vringėlluan
Rrugėn sė lėshuan e gėzimet perėnduan
Kėshtu vdekjet na ndoqėn si nlegjenda.
Athua kėto ornamente, ojme a lara
Thuren lavditė e mbollėn fara
Ato fara mortesh e motesh
Tpėshtjellura shtat fish kujtimesh.
Sot apo dje, ska shume rėndėsi
dashuritė e humbura nder mote
Shtigjeve pa shenjė e pa doke
Kthehen tgjakosura si luftėtar betejash.
VARGJE ME GJETHE
Kėto lule skanė kėmbė as krih
Shiu e era i hedh kah do
Ato mezi kthehen pranverave
Tė dashurojnė duar bardhat.
Ato flasin ēdo gjuhė
Me fjalė qė shterojnė lumin
E netėve u sjellin ėndrra
Me kurorė dafine,
Si fustan nusėrie
Aromė lulenjome
Vargje sapo tshkruara me vesė
Tbashkuara mbi valėt e lumėbardhit
Bashkė me petalet qe hedhin vashat
Diku bashkojnė dashuritė e tokave
Dhe ikjet e hershme nė perėndim
Rrugėtojnė me ėndrrat vjeshtake
Dhe shkruajnė poezi me gjethe
Nė qetėsinė e stinėve tblatuara.
|