Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Bhagwan Rajneesh - OSHO

Shqipëroi:Hasan HAMËZBALAJ 

JU JENI QËLLIMI, JU JENI CAKU (1)

Nëse jetën e ndërtoni mbi momentin, keni për ta pasur mjaft vështirë me tërësinë – se ajo thjesht nuk do të përputhet. Harmonia gjithnjë ka për t’ju rrëshqitur, se diçka patjetër ka për të marrë teposhtëzën. Tërësia duhet të shqyrtohet me kujdes para se ta filloni ngritjen e qytetit tuaj.

I tërë problemi i njerëzimit përbëhet nga zgjedhja në mes të momentales dhe të së përjetshmes. Nëse e zgjidhni momentalen, ju atëherë e ndërtoni shtëpinë prej rëre – e ajo ka për të rënë, në këtë s’ka dyshim. Nëse e zgjidhni të përjetshmen, atëherë keni ndërtuar diçka që është e përhershme.

E asgjë më pak – sesa ajo e përjetshmja – nuk është në gjendje të ju kënaqë. Gjërat momentale sjellin lehtësim, por jo mjaftueshmëri. Pikërisht ndodh e kundërta: gjërat momentale ju bëjnë edhe më të etur e më të uritur. Ato janë mu sikur vaji i cili hidhet në zjarr që ky të shuhet... sakaq, kjo bëhet ushqim shtesë për flakën, dhe zjarri ka për t’u rritur si tharmi i bukës. Momentalja është si vaji në zjarrin e dëshirave tuaja – i ndihmon mendjes të marroset nga dëshirat; ai është ushqim vitaminor. Vetëm e përjetshmja mund ta shuajë këtë etje; nuk ekziston ndonjë rrugë tjetër. 

Por, kur them: “Nëse e zgjidhni të përjetshmen, vetëm atëherë e ndërtoni shtëpinë tuaj në bjeshkën e lartë, në diçka stabile e të qëndrueshme, dhe përpjekja juaj nuk ka për të qenë e kotë”, çfarë unë mendoj esencialisht me atë “zgjedhjen e së përjetshmes”? – se ajo e përjetshmja nuk mund të zgjidhet. Nëse veç mund të zgjidhni, atëherë gjithmonë keni për ta zgjedhur kalimtaren; zgjedhja është çështje e cila sipas rregullit gjithmonë i takon momentales. Po çfarë është atëherë ajo që e nënkuptoj me “të zgjidhet e  përjetshmja”? Nëse mund ta kuptoni se krejt çka është momentale është plotësisht e padobishme – se keni për të qenë të etur e të uritur që në minutën tjetër, se ai lloj i ujit nuk ka për ta shuar etjen; nëse këtë e kuptoni, momentalja bie, bëhet e papërdorshme, dhe ju thjesht vini tek momenti ku e kuptoni kotësinë e kalimtares. Dhe vetëm kur kjo bie, e përjetshmja është e zgjedhur – ju vetë kurrë nuk e zgjidhni.

Kur momentalja bie, ajo që është e përjetshme hipën në fuqi, por gjërat kalimtare duhet të bëhen absolutisht jopjellore. Me momentalet, mossuksesi juaj duhet të jetë gjithëpërfshirës. “Të lumtur janë ata që nuk patën sukses në këtë botë” – kjo lumturi duhet t’u shtohet lumturive të tjera të Isait.

Mos kini sukses në këtë botë! Por, jo: ju e provoni pikërisht të kundërtën – të jeni sa më të suksesshëm. Por, mu kur ta keni realizuar suksesin, ai ka për të qenë mossuksesi i vërtetë, shkaku se atëherë keni mbetur në kuadrin e momentales – por asnjëherë asnjeri nuk sukseson deri në fund. Lumtë ne që është kështu. Krejt çka mundeni është që ta shtyni mossuksesin, dhe kjo është e tëra. Mund ta shtyni atë edhe deri në jetën tjetër, deri kushdi te cili inkarnim, por në këtë botë asnjëherë asnjëri nuk prosperon deri në fund, e si cilido kishte për ta realizuar suksein në këtë kalueshmëri, ku çdo gjë na rrëshqet nga dora? Si mbi këtë mund të ngrihet shtëpia? Si nëpërmjet kësaj kalueshmërie mund të ndërtohet shtëpi? Në çastin kur projekti është gati, momenti i volitshëm është zhdukur. Për këtë shkak ju pandalim e ndieni se jeni të penguar, por, jo: gjithmonë nga fillimi e bëni atë të njëjtën gjë.

Duket sikur ju fare nuk jeni të vetëdijshëm, se fare nuk dini çfarë bëni – po më duket se kurrgjë nuk keni nxjerrë, kurrfarë mësimi, nga përvojat e deritashme. Keni mbetur të paditur; ndoshta keni shumë dituri të ashtuquajtur, ndoshta e dini si ndërtohet shtëpia – ndoshta jeni inxhinier apo arkitekt – por akoma nuk e keni mësuar se mbi themelet e kalimtares nuk mund të ngritni shtëpi të qëndrueshme. Kjo është gjëja e parë të cilën e thekson Isai.  

“Është ngritur qyteti në bjeshkën e lartë, qytet i fortifikuar, qytet i cili as të bjerë nuk mundet e as të jetë i fshehur.”

Përbrenda kësaj thënieje ka aq shumë të thënë; së pari: “qyteti... në bjeshkën e lartë...”

Ju gjithmonë ngritni diçka në luginë! Tëra këto janë simbole: “lugina” është natë e errët, kurse “maja e malit” paraqet diçka shumë më të vetëdijshme, e sa më të vetëdijshëm të jeni, aq më lart jeni ngritur. Kur të jeni absolutisht të vetëdijshëm, ndodheni në Everest. Për këtë arsye hindusët thonë se Shiva – Zoti suprem – banon në Gaurishankar, apo Everest, sepse Shiva është simbol i vetëdijes më të lartë. Ai Zot nuk është person veçse gjendje e asaj vetëdijshmërie absolute. Vetëdija e përsosur jeton në Gaurishankar, në bjeshkën më të lartë.

Kur jeni të pavetëdijshëm bini në errësirën e luginës – nata juaj është lugina, gjumi juaj po ashtu. Kur jeni të vetëdijshëm, filloni të ngjiteni. Në atë moment që jeni plotësisht të pavetëdijshëm, keni ardhur deri tek pika më e ulët e ekzistencës – në nivel të shkëmbinjve, mineraleve, në shkallën më të ulët. As guri nuk është i vdekur, por është absolutisht i pavetëdijshëm. Sakaq, edhe ai rritet, piqet, vjetërsohet dhe vdes. Shkëmbi kalon nëpër të njëjtat faza mu si edhe ju, por pavetëdijshëm – ata janë hallka e fundit e jetës. Ju ngandonjëherë jeni mu si guri: kur jeni në gjumë të thellë, çfarë është dallimi në mes të gurit dhe jush? Kur nga ju nuk buron asnjë fije vetëdijshmëri, me çfarë atëherë dalloni nga toka mbi të cilën ecni. Nuk ka dallim.

Në gjumë ju lëvizni kah lugina. “Mëkatari është ai i cili pandalim është në gjumë, kurse “shenjtori” ai që është i zgjuar madje edhe në gjumin më të thellë. Në “Bhgavad Gita”, Krishna i thotë Arxhunit: “Kur të gjithë janë në gjumë, jogini është plotësisht i zgjuar.” Tërësia e një jogini kurrë nuk zotërohet nga gjumi. Pika e vetëdijshmërisë përherë është e zgjuar, dhe ai është në gjendje që të jetë dëshmitar madje edhe i gjumit të vet. Përmes gjumit bini, përmes zgjuarsisë ngriheni. Kur në ju asgjë nuk fle, kur e tërë vetëdijshmëria juaj të jetë shndërruar në dritë, dhe kur nga e pavetëdijshmja nuk ka as gjurmë, kur e tërë qenia juaj është e mbushur shkëlqim – kjo është ajo që nënkuptohet me natyrën e Krishtit apo të Budës: nuk ka pavetëdijshmëri – ajo është maja më e lartë. Ky është kuptimi simbolik i fjalëve të Isait: “Është ngritur qyteti në bjeshkën e lartë...”

Ju qytetet dhe shtëpitë tuaja i ndërtoni në luginë, dhe duket se gjumi i zakonshëm nuk ju mjafton – ju nevojiten drogat që të zgjoheni nga gjumi. Ju madje kërkoni metoda të cilat do të ju shtyjnë në pavetëdijshmëri edhe më të thellë – meqë vetëdija është e lidhur me dhembjen e mërzinë. Por, pse? Buda dhe Isai thonë se vetëdija është lumturia më e madhe e mundshme, kurse për ju, vetëdija është e padurueshme dhe e dhembshme. Për ç’arsye? Dhe pse ju në të vërtetë dëshironi që çdo gjë të harroni? Pse vetëdijshmëria është e dhembshme dhe mërzitëse?

Ajo është e dhembshme vetëm nëse nëntëdhjetë e nëntë për qind të vetë jush është e pavetëdijshme, dhe nëse vetëm një për qind ka mbetur e vetëdijshme. Atëherë ai njëpërqindshi vuan, meqë gjithkund rreth vetes sheh vetëm kaos. Duke parë nëntëdhjetenëntëpërqindshin në çmenduri të gjithëmbarshme, ai njëpërqindësh vuan pakuptimisht dhe atëherë, shkaku i vuajtjes, kërkon anestetikë: drogën, alkoolin, apo seksin, muzikën, mantrat – vetëm për të krijuar gjendje autohipnoze. Pra, atëherë edhe ai njëpërqindëshi vuan dhe bëhet pjesë e tërësisë. Atëherë e keni më lehtë, pasi që askush nuk është i vetëdijshëm për problemin – në dukje problemi zhduket.

Kjo është ajo që quhet logjika e strucit. Kurdo që struci vëren ndonjë armik, ai menjëherë e fut kokën në rërë. Në momentin kur nuk mund të shohë, logjika e tij punon përafërsisht kësisoji: “Nëse nuk jam në gjendje ta vërej armikun, atëherë ai edhe nuk ekziston.” Siç duket struci është ateist i përsosur, se ateistët thonë: “Nëse ne nuk mund ta shohim Zotin, si është e mundur që Ai të ekzistojë? Diçka ka – por vetëm kur ne ta shohim” – si kur nga të pamurit tuaj varet e tërë ekzistenca. Një gjë nuk ekziston, nëse ju nuk e shihni; kështu së paku duket.

Struci e ngul kokën në rërë, i palon sytë, dhe frika automatikisht zhduket – se  armik më nuk ka. Por, asnjë armik nuk beson në një sistem të tillë të shushatur të logjikës, kurse ju edhe ashtu bëheni viktima e vetvetes. Keni mundur të ikni, por tash të ikurit është i pamundur pasi që jeni të bindur se armik nuk ka. Ndoshta nga ky shkak ndieni shkarkesë momentale – dhe kjo jo shkaku se armiku nuk ekziston, por shkaku i asaj se ju po e ndieni se ai nuk ekziston. Ju e ndieni lumturinë momentale posa që të jeni nën ndikimin e ndonjë materie dehëse: atëherë probleme s’ka, armiqtë janë zhdukur, mërzia më nuk ekziston – pasi që për njohjen e tëra këtyre ju nevojitet vetëdija, kurse ju në plotni e keni humbur atë.

Kur e tërë qenia të jetë bërë e vetëdijshme, atëherë vie gjer tek lumturia – se e tërë mërzia është zhdukur – dhe Buda ka plotësisht të drejtë. Edhe ju po ashtu keni të drejtë, meqë përvoja juaj ju thotë se, sa më të vetëdijshëm që jeni, aq më shumë i shihni  problemet në të cilat ndodheni. Shkaku i kësaj, duket se më mirë është të jesh në somnambulizëm, në një gjumë të përjetshëm – pikërisht shkaku i kësaj të gjithë ne i ndërtojmë qytetet tona nëpër lugina, e jo në majë të kodrës.

Ekziston edhe një arsye.     

“Është ngritur qyteti në bjeshkën e lartë, qytet i fortifikuar, qytet i cili as të bjerë nuk mundet e as të jetë i fshehur.”

Ne qytetet tona i ndërtojmë në këtë mënyrë, mbi bazën ashtu kalimtare, saqë ato janë krejt gati që në secilin moment të shndërrohen në rrënoja. Pse? Shkaku se mund ta shohim vetëm atë që është momentale; vëzhgimi ynë nuk është gjithëpërfshirës. Na është mundësuar ta shohim vetëm atë që ndodhet në afërsinë tonë të drejtpërdrejtë. Në gjendje jemi të shohim vetëm momentin – e sheh një moment të vetëm, ai kalon, e pastaj e sheh tjetrin, e pastaj edhe ai humbet, e kështu me radhë. Vëzhgimi i tërësishëm gjithnjë na rrëshqet – i shohim vetëm momentet të cilat vijnë e shkojnë.

Për vëzhgim të përsosur nevojitet vetëdijshmëri e përsosur. Atëherë mund ta shihni tërë jetën – dhe jo vetëm atë, por edhe tërë botën. Këtu është kuptimi i fjalëve të xhainëve se Mahaviri, pas përndritjes, ka mundur ta shohë edhe të kaluarën edhe të tashmen edhe të ardhmen – tërë kohën. Ç’do të thotë kjo? Kjo do të thotë se gjithëpërfshirshmëria e ekzistencës ju është bërë e qartë, dhe kur tërësinë e keni në dispozicion, ju atëherë jeni në gjendje ta ngritni atë “qytetin e fortifikuar” të Isait. Deri atëherë ju vetëm mund të ndërtoni kulla në erë.

Ju nuk keni ide se çfarë ka për të ju ndodhur një moment më vonë. Çfarëdo që ju bëni, momenti tjetër mund të jua prishë të gjitha planet. Krejt çka bëni varet nga momenti, e jo nga përjetësia.

Njëherë ka ndodhur: mjeshtri kinez e ka mësuar një nxënës amerikan, dhe kur ky ka qenë dashur të kthehej në vendin e vet, Mjeshtri i ka dhënë dhuratë një kutizë të stërbukur prej druri: “Por”, i ka thënë në fund nxënësit të tij, “me një kusht; madje edhe nëse këtë kutizë ia jep ndokujt, kushtin e caktuar duhet ta respektosh. Premtomë! Se, edhe unë njëherë e kam plotësuar këtë të njëjtin – e kjo nuk është gjë e re; fjala është për diçka shumë të lashtë, për zakonin që bartet nga brezi në brez.”

“Do të plotësoj çdo gjë që kërkohet prej meje” – tha nxënësi i gatshëm. Ka qenë ajo kuti vërtet tejet e bukur, jashtëzakonisht e vlefshme dhe shumë e vjetër, ndaj nxënësi premtoi: “Pa marrë parasysh kushtet, do ta mbaj premtimin...”

“Kushti në esencë është tepër i thjeshtë: duhet këtë kutizë ta mbash në shtëpinë tënde të kthyer kah ana lindore e botës. Kështu prej se mbahet mend është vepruar me të, ndaj do të ishte urtësi që edhe ti ta respektosh zakonin.”

“Nuk ka problem”, tha nxënësi. “Do ta bëj atë që thoni.”

Por kur e ka lënë kutinë në vendin e caktuar – në anën lindore të botës – e ka kuptuar se ajo fare nuk po përputhej me tërësinë. E tërë dhoma ka filluar të duket skajshmërisht absurde. Prandaj ka vendosur që të gjitha gjërat në dhomë t’ia përshtasë dhuratës së Mjeshtrit. Por, as kjo nuk ka ndihmuar – tash e tërë shtëpia është dukur qesharake. Në fund ka qenë i detyruar ta ndryshojë tërë shtëpinë nga maja gjer në fund – por, përnjëherësh, kopshti ka qenë disi i tepërt. Në fund nxënësi ka qenë absolutisht i dërmuar, ndaj me forcën e fundit i ka shkruar Mjeshtrit letër: “Kjo kuti është tepër e rrezikshme, se për të qenë në harmoni, m’u ka dashur ta ndryshoj edhe shtëpinë edhe selishtën, e as kjo nuk vlen gjë. Tash, më duket, duhet të filloj me ndryshime tek fqinjët...” Nxënësi, sipa të gjitha gjasave, ka qenë tejet sensitiv – prandaj edhe e ka ndier vlerën e dhuratës.

Nëse jetën e ndërtoni mbi momentin, keni për ta pasur mjaft vështirë me tërësinë – se ajo thjesht nuk do të përputhet. Harmonia gjithnjë ka për t’ju rrëshqitur, se diçka patjetër ka për të marrë teposhtëzën. Tërësia duhet të shqyrtohet me kujdes para se ta filloni ngritjen e qytetetit tuaj. Vetëm pas shqyrtimit të tërësisë mund të kaloni në ndërtimin e vendbanimit jetësor. Vetëm atëherë ekzistenca juaj ka për të qenë harmonike dhe në rehati. Pa këto përgatitje, keni për të qenë gjithmonë ngapak ekscentrikë, jashtë botës, të parrënjëzuar.

Secili njeri është ekscentrik. Fjala është tepër e bukur: diçka jashtë qendrës, diçka që i mungon qendra, diçka që nuk është siç do të duhej të ishte. E për ç’arsye çdo qenie njerëzore është ekscentrike, e paqendër? Shkaku se secili provon që jetën e vet ta harmonizojë me momentalen, kurse momenti nuk është tërësia. Momenti është pjesëz e imët e përjetësisë, dhe si keni për t’iu përshtatur diçkahi që është e përjetshme – kur me këmbëngulje përpiqeni që të harmonizoheni me momentet? Prandaj Isai thotë: “Krijoje jetën tënde në atë mënyrë që gjithmonë të jetë në harmoni me të përjetshmen, e jo me momentalen.”

Vazhdon...

 (2)      (3)      (4)