Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Meditime 2 - Ndriēimi i mendjes (5)

Shkruan: Abdirahim IDRIZI

NDRIĒIMI I MENDJES (5)

 

      Asgjė nė botė nuk tė mplak mė shumė se tendosja dhe lodhja. Para se tė bini nė gjumė, bėjeni planin pėr ditėn e nesėrme. Unė jam pjesė e gjithėsisė‑natyrės, qė s'e kam ditur, se pesėdhjetė vjet i bėra e kokėn sikur tė mos e kisha me vete, sepse vetėm kur mė dhemb mė kujtohet qė e kam. Se nė kokė janė sytė, veshėt, hunda, njė pasuri qė vetėm Zoti ka ditur t'i krijojė, e na i ka dhuruar ne pėr tė parė, pėr tė dėgjuar dhe pėr t'i shijuar tė mirat e kėsaj bote.

 

  

 

            Muskuli i tendosur nuk pushon kurrė

 

            Prandaj, relaksohuni! Ruajeni energjinė pėr punė mė tė rėndėsishme.

            Sepse tendosja, kokėfortėsia, rreptėsia janė vetėm vese dhe asgjė tjetėr.

            Relaksimi ėshtė virtyt dhe veset e mundin virtytin, sepse janė mė tė forta ato.

            Si do tė relaksoheni? Do tė filloni me relaksimin e shpirtit apo tė nervave? As me njėrėn, as me tė tjetrėn.

            Duke filluar me relaksimin e muskujve.

            Ēlodhuni, ēlodhuni, ēlodhuni, mos ngurroni. Ēlodhuni!

            Pėrsėriteni kėtė disa herė, ngadalė, njė minutė tė plotė.

            Ndoshta ju duket e pabesueshme, por ėshtė e vėrtetė, gjatė asaj minute do tė ēlodheni.

            Kėshtu ju mund t'i relaksoni muskujt:

            -e nofullave

            ‑ tė fytyrės

            ‑ tė qafės

            ‑ tė shpatullave

            ‑ dhe tė krejt trupit

            ‑ ballin, vetullat.

            Syri, megjithatė, ėshtė mė i rėndėsishmi.

            Nėse ju shkon pėr dore t'i qetėsoni plotėsisht muskujt e syve, ju do t'i zgjidhni njėherė e pėrgjithmonė tė gjitha problemet jetėsore.

            Pse ėshtė kėshtu? Sepse sytė e shfrytėzojnė njė tė katėrtėn e energjisė sė pėrgjithshme nervore, qė e ka tėrė organizmi i njeriut.

            Kjo ėshtė njėkohėsisht edhe arsyeja qė shumė njerėz me shikim plotėsisht normal, ankohen shpeshherė se u “janė lodhur” sytė dhe shpesh i fėrkojnė ata.

            Nė qoftė se mendoni se nuk keni asnjė tė afėrm me tė cilin do tė bisedonit haptas dhe sinqerisht (kėrkoni t'ju ndihmojnė ‑ tė mos keqpėrdoret kėrkesa juaj), mendoni pėr njerėzit qė i njihni: do tė ēuditeni kur tė kuptoni se do t'ju ndihmojė njė njeri pėr tė cilin as qė ju ka shkuar mendja se ėshtė kaq shpirtmirė.

 

            Njė rast i mrekullueshėm

 

            Pas luftės nė Kosovė, si krejt popullata, patėm dėme.

            Na vranė, na masakruan, na kidnapuan, na vodhėn, na dogjėn. Falė Zotit, vetėm dėme materiale unė pata nė poliklinikė, kėshtu qė kisha nevojė pėr ndihmė.

            Njė shok mė kish ofruar ndihmė prej 20.000 DM pėr gjashtė muaj. Mirėpo, pas tre muajsh, vjen dhe m'i kėrkon paratė, se i paskėsh dalė njė punė e papritur.

            Unė, duke ditur se kisha kohė ende, i thashė ēfarė kishte ndodhur, se mundėsitė nuk mė premtonin, se paratė nuk i kisha.

            Kurse shoku m'u drejtua:

            ‑ Po mirė, unė me ndihmėn qė ta ofrova, bėra mirė, apo keq?

            I kėrkova falje, por edhe e falėnderova pėr ndihmėn.

            I premtova se do tė pėrpiqesha t'ia ktheja paratė qė nuk i kisha.

            U ngarkova shumė.

            Shkova te njė shok qė mendoja se kishte mundėsi dhe tė holla tė mė ndihmonte.

            Ma priti shkurt dhe qartė ‑ nuk kam.

            Kapital kam, por para tė gatshme nuk kam!

            U ktheva i mėrzitur dhe pa ndonjė shpresė qė do tė gjeja ndihmė.

            Tė nesėrmen shkova pėr drekė nė njė restorant.

            M'u afrua pronari i restorantit me tė cilin njihesha, por nuk ishim tė afėrt. M'u lut tė mė shoqėronte.

            ‑ Ulu, i thashė, restoranti yt ėshtė.

            M'u drejtua: si je?

            ‑ Mirė jam, ia ktheva (mendova nė vete ēka po mė pyet).

            ‑ Jo, jo, tha, nuk je mirė.

            ‑ Ku e di qė unė nuk jam mirė?

            ‑ Nuk je mirė – e pėrsėriti.

            ‑ Po. Nuk jam mirė (veē hajt), mė duhen 15.000 DM.

            Pa njė pa dy, m'u lut tė qėndroja aty.

            ‑ Kthehem pas dhjetė minutash ‑ mė tha.

            Kur erdhi nė tavolinė, m'i ofroi paratė ‑ markat gjermane.

            I habitur qė isha, pa shpresė pėr borxhin e shokut, nė njė ēast u shfaq njė mrekulli.

            I mora paratė.

            Nisa t'i numėroja.

            Madje dy herė radhazi (befasia edhe mė e madhe).

            Pėr ēudi, mė dilnin 20.000 DM.

            Unė i them t'i kėrkova 15.000 DM, kurse ti m'i ke dhėnė 20.000 DM?

            Ai mė pėrgjigjet.

            ‑ Jo, ty tė duhen 20.000 DM. Prapė ma pėrsėrit: 20.000 DM.

            I habitur pėr kėtė gjest solidarizimi tė kėtij njeriu, i them:

            ‑ Mė fal, nuk jemi aq tė afėrt qė t'ia dimė njėri‑tjetrit hallet dhe dertet.

            Po, tė lutem, mė trego nga erdhi kjo ndihmė?

            ‑ Unė jam shoku i shokut qė i ke kėrkuar tė hollat, qė ti s'i ke besuar se ai nuk ka tė holla tė gatshme pėr tė tė ndihmuar.

            Kėshtu, ai shoku yt dhe imi, ishte tek unė dhe mė luti tė ta kryeja punėn.

            Shiko, mė tha, kėrkoje Abdirrahimin e “GALAXY‑sė” dhe kryeja njė punė (jepja 20.000 DM, se mua nuk mė ka besuar qė s'kam), mė pastaj unė t'i kthej.

            Kėnaqėsi mė tė madhe kurrė nuk kam pėrjetuar, si tė ma falte jo Prishtinėn, por Kosovėn.

            Menjėherė i mora tė hollat dhe ia ktheva borxhin shokut duke e falėnderuar pėr ndihmėn.

            Edhe shoku kėrkoi falje qė paratė i kishte kėrkuar para kohe, por mbizotėroi arsyeja.

 

 

            Ballafaqimi me tė padukshmen

 

            Sapo isha martuar (me shoqen e klasės, Remzien). Si i ri, i kisha tė gjitha, nuk mė mungonte kurrgjė. Isha i lazdruar, veturė kisha, shokė sa tė duash.

            Kėshtu, me shokė rrinim deri vonė, duke dėgjuar muzikė, ndėrsa nė shtėpi kthehesha vonė.

            Njė natė prej netėve, shoqja mė thotė:

            ‑ A e di ēka, po e dėgjoj njėfarė zėri: ciu, ciu, ciu sikur dikush po na bėn magji (sehire). Herė mė shumė, herė mė pak, njėfarė “zhive” po sillet rreth dhomės.

            Dhoma ishte nė katin e tretė. Shtėpia ishte e re dhe pa kulm, e rrafshėt.

            Unė, pa njė pa dy, ia preva shkurt: Nuk u besoj magjive (sehireve) dhe s'ka sehire.

            Kėshtu, nuses ia hoqa dyshimin dhe ngarkesėn e sehireve, ndėrsa ia ngarkova vetes.

            U preokupova aq shumė me tė, saqė herė pas here mė bėhej sikur edhe unė e dėgjoja tė njėjtin zė: ciu, ciu!

            Herė mė pak, herė mė shumė, madje vetėm natėn.

            Kurse nusja, bashkėshortja ime, flinte pa probleme, se problemin ia kisha marrė unė.

            Unė u ngarkova aq shumė, saqė mė bėhej se kėtė zė po e dėgjoja gjithnjė e mė shumė, sidomos nė katin e tretė, madje pėr ēdo natė.

            Kėshtu, mė hyri njėfarė frike, isha i hutuar, nuk i besoja mė as vetes.

            Ky ankth vazhdoi pėr katėr muaj.

 

            Mposhtja e frikės

 

            Nė shtėpi kthehesha vonė, ndėrkaq nusen gjithnjė e gjeja tė flinte rehat.

            Vura vesh dhe erdha nė pėrfundim se zėri vinte nga tarraca e shtėpisė.

            Atė natė vendosa dhe dola nė tarracė, mirėpo nuk dėgjohej zė.

            Mė nė fund, mendova se kisha punė me dreqin, prandaj u pėrgatita sikur tė mė duhej tė luftoja me dikė.

            Vazhdova tė vrojtoja nė tarracė, po gjė prej gjėje nuk pashė.

            Nė njė ēast shikimi mė vajti tek oxhaku. Vėrejta se gjeli i oxhakut ishte ndryshkur dhe lėvizej paksa me vėshtirėsi. Mė nė fund u binda se ai zė ndjellakeq, qė mė kishte shkaktuar kaq shumė shqetėsim, vinte nga atje sa herė qė frynte era.

            Pėrnjėherė e ndjeva veten tė lehtėsuar, sikur tė kisha dalė nė njė botė tjetėr.

            E kuptova se pėrpjekjet dhe mundi im u shpėrblyen, sepse i mposhta:

            ‑ problemet

            ‑ frikėn

            ‑ ankthin.

 

            Ē'na mplak mė shumė

 

            Asgjė nė botė nuk tė mplak mė shumė se tendosja dhe lodhja.

            Para se tė bini nė gjumė, bėjeni planin pėr ditėn e nesėrme.

            Unė jam pjesė e gjithėsisė‑natyrės, qė s'e kam ditur, se pesėdhjetė vjet i bėra e kokėn sikur tė mos e kisha me vete, sepse vetėm kur mė dhemb mė kujtohet qė e kam.

            Se nė kokė janė sytė, veshėt, hunda, njė pasuri qė vetėm Zoti ka ditur t'i krijojė, e na i ka dhuruar ne pėr tė parė, pėr tė dėgjuar dhe pėr t'i shijuar tė mirat e kėsaj bote.

            I shikoj ngjyrat e Zotit, fushat e gjelbra, malin e gjelbėr, qiellin e kaltėr

            I shijoj aromat e Zotit (veēoj erėn e barit, kur kositet ai, aromėn e luleve tė bukura).

            I dėgjoj zėrat e Zotit (cicėrimėn e bilbilave, gurgullimėn e ujit tė kroit, kur bie nėpėr shkėmbinj).

            Qetėsoni nervat duke ushtruar frymėmarrjen ritmike.

            Merrni frymė ngadalė, nga barku.

            Nxirreni ajrin me ritėm tė njėjtė.

            Frymėmarrja ritmike ėshtė mėnyra mė e mirė pėr qetėsimin e nervave.

            Relaksojeni trupin nė pozitė tė shtrirė.

            Filloni nga shputat e kėmbėve.

            Sė pari, relaksoni gishtat e kėmbės.

            Pastaj muskujt e barkut.

            Tė kraharorit, tė duarve, tė supeve, tė qafės.

            Pas ushtrimeve tė tilla, trupi juaj do tė relaksohet, do tė bėhet i butė.

            Do tė ishte mirė tė zgjoheshit herėt nė mėngjes, posaēėrisht ju tė fesė islame, pėr tė falur namazin e mėngjesit.

            Sepse truri atėherė punon mė mirė.

            Herėt nė mėngjes e ndiej veten tė aftė t'i planifikoj punėt e ditės saktėsisht, sipas rėndėsisė qė kanė.

            Nga pėrvoja e di qė punėt nuk mund tė kryhen gjithnjė sipas planit tė caktuar dhe rėndėsisė qė kanė.

            Por, e di edhe atė qė planifikimi i punėve mė tė rėndėsishme ėshtė shumė mė i leverdishėm sesa improvizimi.

            Kur tė ballafaqoheni me problemin, nėse keni mundėsi, veproni qė ta zgjidhni menjėherė.

            Mos harroni qė vendimet duhet t'i merrni shpejt dhe pa vonesė.

            Dikur punohej mė shpejt dhe mė me pėrgjegjėsi. Ē'ėshtė mė e rėndėsishme, njerėzit nuk e kishin ndjenjėn e fajėsisė dhe nuk nervozoheshin pėr problemet e pazgjidhura.

            Ky, vėrtet, ėshtė parim qė do tė duhej t'i pėrmbaheshim tė gjithė.

            Qė do tė thotė:

            ‑ Mėsohuni ta organizoni punėn, tė jepni detyra dhe t'i kontrolloni rezultatet.

            Shumė afaristė i shkatėrrojnė nervat dhe shėndetin e tyre vetėm pse nuk dinė t'ia ngarkojnė pėrgjegjėsinė tjetėrkujt dhe pse tė gjitha obligimet i kryejnė vetė.

            Nuk e shohin qėllimin kryesor, ndėrsa bėhen nervozė dhe shqetėsohen pėr shkak tė nxitimit tė pėrhershėm.

            Nga pėrvoja e di qė nuk ėshtė lehtė tė mėsohesh qė pėrgjegjėsinė t'ia ngarkosh tjetėrkujt.

            E di qė kjo nganjėherė mund tė kushtojė shumė shtrenjtė.

            Sidomos nėse pėrgjegjėsinė ua besojmė njerėzve tė paaftė.

 

            Besimi te bashkėpunėtorėt

 

            Mirėpo, sado e vėshtirė qė tė jetė, afaristi dhe udhėheqėsi pėrgjegjės, medoemos duhet tė ketė besim te bashkėpunėtorėt e vet dhe duhet tė mėsohet patjetėr qė njė pjesė tė pėrgjegjėsisė t'ua bartė atyre.

            Kjo ėshtė mėnyra e vetme pėr tė penguar:

            ‑ tendosjen

            ‑ lodhjen

            ‑ sėmundjet nervore.

            Personit, qė nuk di ta organizojė punėn, nė pėrgjithėsi, t'i jepen detyra dhe t'i mbikėqyren rezultatet.

            Kėta persona bėhen rėndom viktimė e sėmundjeve tė zemrės nė moshėn 50‑60‑vjeēare.

 

 

            Vazhdon...

 

(1)    (2)    (3)    (4)              (6)    (7)    (8)    (9)    (10)    (11)    (12)    (13)   (14)   (15)