Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Bhagwan Shree Rajneesh - OSHO

 Shqipëroi: Valdet FETAHU 

SOKRATI EDHE PAS 25 SHEKUJSH PRAPË DO TË HELMOHEJ (5)

Kapitulli i njëzetegjashtë i ligjërimeve të filozofit të madh Indian, OSHO (marr nga libri “Sokrati edhe pas 25 shekujsh prapë do të helmohej”, që është në përkthim e sipër nga V. Fetahu), që u mbajt në Greqi prej datës 19/02/86 deri më 15/04/86

            Njerëzit e pasur kanë këtë problem. Nëse njerëzit nuk bëhen miq me ta, kjo është shkaku i pasurisë së tyre; nëse njerëzit nuk i simpatizojnë ata, kjo është shkaku i pasurisë së tyre. Por këta njerëz kurrë nuk kanë qenë të dashur. Edhe nëse ndonjëherë dikush i ka dashur ata, kjo ishte për shkak të pasurisë së tyre - dhe ky është një dallim i madh. Kur ju e doni një person për shkak të pasurisë së tij, e jo për shkak të vetes së tij, kjo dhemb, shkakton dhimbje të jashtëzakonshme.

            Në këtë mënyrë njerëzit e pasur gradualisht mësojnë se dashuria nuk është për ta. Dhe e tëra çfarë nga ata mund të merrni është simpatia, dhe ajo simpati është e mundur vetëm atëherë kur ata janë të mjerueshëm, kur vuajnë. Pastaj qindra njerëz do t’i përkrahin ata. Këta njerëz do të kënaqen në një gjë: “Edhe pse ka aq shumë para, ai prapë vuan. Ne nuk kemi aq shumë para por ne nuk vuajmë, ne jemi prapë në një gjendje më të lartë mendore se ai.”

            Nuk ka kurrfarë të keqe ta simpatizoni atë njeri… por ai njeri nuk mund të largohet nga vuajtja e tij, sepse në momentin kur ai e le vuajtjen e tij të gjithë simpatizuesit do të largohen. Ai është kapur në një rrjet. Dhe jeta e tij ka qenë një gënjeshtër totale – ai ka qenë vetëm një makinë fitimi.

            Ai ka fituar mjaft - në koston e çdo gjëje që është e vlefshme, me koston e çdo gjëje e cilat nuk mund të blihen me para. Ju nuk mund të bleni dashurinë me para, ju nuk mund të bleni të vërtetën me para, ju nuk mund të bleni me para bukurinë, ju nuk mund të bleni kuptueshmërinë me para, ju nuk mund të bleni asgjë që ka vlerë reale me para.

            Ai ka shpenzuar tërë jetën e tij duke fituar para dhe tani ai është në një qorrsokak. Paraja është aty dhe se ai është vetëm një lypës. Tërë jetën e tij ai e ka mësuar vetëm në art: si të fitojë shumë e më shumë. Ai kurrë nuk i ka kushtuar vëmendje muzikës së madhe, artit të madh, pikturës së madhe,  arkitekturës së madhe, edhe pse kishte kohë. Tërë jetën e tij ai ishte i përkushtuar për një gjë - ai kishte vetëm një Zot: paranë. Ai tash e ka paranë, por ka mbetur me një qenie shumë primitive barbare – i pacivilizuar, i paedukuar, vulgar.

            Unë e kam dëgjuar një tregim të shkurtër që do t’ju ndihmojë… Nasradin Hoxha ishte shumë i pasur – ky është një tregim Sufi – dhe ai tërë jetën e tij ia kishte kushtuar fitimit të parave. Një ditë një mik i thotë: “Nasradin, ti po plakesh dhe kurrë nuk ke parë ndonjë film.”

            Nasradini i thotë: “Kurrë nuk po kam kohë.”

            Burri i thotë: “Unë e kam sjell edhe një biletë për ty. Ti nuk do të shpenzosh para, vetëm pak kohë.”

            Nasradini kishte shkuar me të në kinema. Filmi kishte qenë për një këngëtar të muzikës klasike, dhe i tërë fillimi kishte qenë rreth jetës së këtij këngëtari.

            Muzika klasike indiane është krejtësisht e ndryshme nga ajo e Perëndimit, por është shumë më shkencore. Çdo shkallë luhet në një mënyrë të ndryshme, dhe për çdo kohë të ditës janë këngë të ndryshme, lloje të ndryshme të muzikës, janë në harmoni me natyrën. Në mëngjes është një lloj i muzikës, kënga mund të jetë e njëjtë, por ajo do të këndohet në një tjetër mënyrë, me një theks të ndryshëm. Në mbrëmje po e njëjta këngë do të ketë një mënyrë të ndryshme të të kënduarit. Muzika është një art shumë delikat.

            Në film, ishte mëngjesi i hershëm dhe dielli fillonte të linde. Këngëtari ishte ulur nën një pemë dhe e luante muzikën e mëngjesit duke kënduar: “Ahhhh, ahhhh, ahhhh”; - ai i jep tone të ndryshme, theksime të ndryshme, në një këndim, ahhhh. Njeriu që e kishte sjell Nasradinin ishte hutuar: kur këngëtari filloi të këndojë, Nasradini filloi të qajë.

            Burri e pyeti: “Çfarë është problemi: kurrë s’kisha menduar se je adhurues kaq i madhe i muzikës klasike?”

            Nasradini tha: “Në dreq të mallkuar me muzikë klasike! Kjo nuk është muzikë klasike, po ta them. Unë pata një dhi e cila gjithë natën thirri ahhhh, ahhhh, ahhhh dhe në fund cofi. Ky njeri pikërisht po vdes. Bë diçka!”

            Ai kishte shumë para, por vetëm para. Ky njeri ishte i zbrazët, pa kurrfarë ndjeshmërie për asgjë, pa kurrfarë kuptueshmërie për asgjë.

            Njerëzit për të cilët ju po pyesni në Zvicër kanë shtëpi të bukura, tokë të mirë, shumë para që iu nevojiten ndoshta edhe më shumë se që iu nevojiten, por ata janë të shkatërruar. Prej nga vjen ky mjerim i tyre? Mjerimi i tyre vjen sepse ata nuk kanë mësuar asgjë tjetër përveç se të akumulojnë para. Qenia e tyre është bosh, e zbrazët. Nga kjo zbrazëti vjen mjerimi i tyre.

            Dhe tash ata kanë jetuar tërë jetën e tyre me atë mjerim; ai është i vetmi shok i tyre, dhe ky mjerim është e vetmja gjë me të cilin ata marrin simpati. Askush nuk i simpatizon shtëpitë e tyre të bukura, automobilat e bukur, bizhuterit e bukura. Çdokush i xhelozon për të gjitha ato gjëra, por askush nuk i xhelozon për mjerimin e tyre, për zbrazëtinë e tyre, boshllëkun e tyre. Të gjithë janë simpatik, dhe pasi që ata kurrë nuk e kanë njohur dashurinë, ata mendojnë se simpatia është dashuri.

            Simpatia është një monedhë e rreme. Ajo nuk është dashuri, dhe nuk mund të lëvizë më lartë.

            Ju po më pyeti se pse ata nuk janë duke e shfrytëzuar lirinë e tyre për vlera më të larta, për vetëdije të lartë. Ata nuk kanë ndonjë ide, ata janë lypës. Për këto vlera të larta ju duhet të kaloni nëpër një hierarki. Janë bukuritë e trupit, por ata kurrë nuk i kanë shijuar bukuritë e trupit. Janë bukuritë e mendjes – dëgjimi i muzikës së mirë apo leximi i poezisë së mirë – por ata kurrë nuk janë mërzitë për këtë.

            Nëse ju kaloni prej trupi në mendje, ju nuk mund të shkoni përtej mendjes. Ju do të duhet të kaloni përmes mendjes. Ata e dinë vetëm një gjë në jetë dhe ajo është lakmia, ata kanë mësuar vetëm një art - si ta plotësojnë lakminë. Dhe tani ata janë në fund të jetës së tyre, duket shumë vonë për të filluar, e madje edhe ideja e fillimit nuk do të ndodhë për ta.

            Në Indin e lashtë ju do të befasoheni kur ta mësoni se mbretërit dhe perandorët e mëdhenj e kishin shprehi t’i çojnë bijtë e tyre, kur ata veç ishin të rritur, për të jetuar në shtëpinë e madhe të prostitutave. Prostitutat në Indi kanë një kuptim krejtësisht të ndryshëm nga prostitutat jashtë Indisë. Prostitutë në Indi ishte një grua jashtëzakonisht e kulturuar, dhe madje edhe mbretërit e i çonin djemtë e tyre për t’i mësuar sjelljet e mira, për të mësuar artin, për të mësuar muzikën, për të mësuar vallëzimin, për të mësuar se ç’është e bukura.

            Pas kthimit nga shtëpia e prostitutave, pas dy apo tre vjet mësimi atje, atyre iu jepnin mësues të ri – urtak të cilët do të mund t’i ndihmojnë ata për të kaluar nëpër botën e shenjtë, të cilët do të mund t’ju mësojnë atyre se si të jenë të heshtur, si të jenë të qetë. Mbreti do ta deklaronte djalin e tij si pasardhës të tij, vetëm atëherë kur pasardhësi i tij ishte i gatshëm si një njeri i mençur – jo bosh, jo i mjerë, por i lumtur, i gëzuar.

            Kur ai është gati ai mund ta jep tërë perandorinë, ai njeh diçka më mirë se sa perandoria. Ai në vend, në qoftë se vjen koha, do ta humbë perandorinë, por jo edhe bukurinë e përvojave të cilat ai i ka fituar rreth të vërtetës, bukurisë, dashurisë. Ato janë shumë më të vlefshme.

            Ky ishte parim: derisa nuk dini diçka më shumë se perandori, ju nuk mund të bëheni perandor i vërtetë. Nëse nuk dini diçka më të lartë se që di perandori, ju nuk jeni të denjë të jeni perandor.

            Por ajo ishte bota feudale, në një botë kapitaliste gjëra kanë ndryshuar. Ju duhet të fitoni para, dhe duhet të fitoni më shpejtë sepse jeta është e shkurtër dhe konkurrenca është e vështirë. Duke fituar para ju harroni se ka shumë gjëra më të rëndësishme në jetë se paratë. Paraja është asgjë, por është një mjet i mirë i këmbimit, por më shumë se kaq nuk ka vlerë tjetër, nuk ka vlerë shpirtërore.

            Dikush duhet t’ju tregoj njerëzve të pasur në Zvicër, “Ju nuk jeni të pasur, ju jeni krejtësisht të varfër.” Ata duhet të bëhen të vetëdijshëm se ata kanë humbur veten dhe kanë gjetur para, ata kanë shitur veten e tyre dhe kanë tubuar bërllok.

            Derisa një njeri i pasur nuk e kupton boshllëkun e tij, nuk ka asnjë mënyrë që ai të fillojë të punojë për të fituar gjërat që ai ka humbur në jetën e tij. Dhe kjo nuk është kurrë tepër vonë - për shkak se ajo është vetëm një çështje e të kuptuarit. Në qoftë se ai mund ta shohë varfërinë e tij... ai do të di se si ta shkatërrojë varfërinë fizike, tani arti i njëjtë, i njëjti intensitet, dhe tërësia e njëjta është e nevojshme për ta shkatërruar varfërinë e brendshme.

            Pastaj ai do të bëhet, për herë të parë, me të vërtetë i pasur, pasanik i tejmbushur. Atëherë nuk do të ketë vuajtje, nuk do të ketë mjerim, pastaj për herë të parë ai nuk do të jetë i sëmurë, por i shëndosh dhe i plotë. Në fakt, njerëzit do të bëhen xheloz ndaj tij, njerëzit do të fillojnë edhe ta dënojnë atë, ta kritikojnë atë. Por asgjë me rëndësi, mendimet e njerëzve nuk bartin peshë kur ju keni gjetur thesarin tuaj të brendshëm. Ju jeni aq të vetë-kënaqur se edhe nëse e gjithë bota ju dënon, ju prapë mund të buzëqeshni dhe të qeshni, ju prapë mund të këndoni dhe vallëzoni.

            Zvicrës i mungon një revolucion religjioz. Është një nga vendet më të bukura, ka njerëzit më të mirë, dhe akoma nuk ka një lulëzim të vetëdijes… Ndoshta ata janë të frikësuar nga dikush që do t’jua tregon zbrazëtinë e tyre.

            Për dy muaj jam duke pritur për një vizë turistike për të shkuar në Zvicër. Njerëzit e mi që janë atje janë duke u përpjekur shumë, dhe qeveria zvicerane ka dërguar një telegram ambasadorit këtu: “Mbane ftohtë!”

            Unë nuk e kuptoj pse ata kanë frikë nga unë. Ndoshta kjo është një frikë e pavetëdijshme se unë do t’jua tregojë varfërinë e tyre të brendshme, se unë do t’jua tregojë shëmtinë e tyre të brendshme. Gjithçka e jashtme është e bukur, por çfarë po ngjanë me vetëdijen tuaj të brendshme?”

            Dhe ky mesazh i qeverisë për ambasadën – “Mbane ftohtë!” – mund të kuptohet thjesht të mos veprojnë. Kjo mund të zgjasë me vite. Mbajtja e ftohtë nuk ka afat kohor, dhe veçanërisht për zviceranët që janë mësuar për të qenë të ftohtë - ata mund ta mbajnë të ftohtë për aq kohë sa të duan, gjithë jetën e tyre.

            Por unë që vijë nga një vend i nxehtë, nuk mund të mbajë të ftohtë. E dua Zvicrën, dhe në qoftë se nuk ka vizë, atëherë dashuria ime do të jetë e vizës. Unë do të hyjë.

            Pyetja e dytë

            Politikat, sistemet e mbrojtjes dhe madje jeta e përditshme janë të bazuara në balancën e forcave: unë bëj diçka dhe ju më jepni diçka në kthim. Ky balancë funksionon, por bartë një rrezik të heshtur – veçanërisht kur janë sistemet e mbrojtjes në pyetje. Çfarë është opinioni juaj?

            Është e vërtetë se jeta funksionon në parimin e baraspeshës. Unë po ju jap diçka, jo për asgjë, ju duhet të jepni diçka në kthim. Në fakt, unë po ju jap diçka që nuk është fitimprurëse për mua dhe unë do të marrë diçka nga ju që është më e dobishme për mua. Më jepni diçka që nuk është e dobishme për ju dhe ju do të merrni nga unë diçka që është fitimprurëse për ju. Të dyja palët duhet të jenë fitimtare në këtë shkëmbim. Kjo është se si e tërë ekonomia, e tërë struktura e shoqërisë funksionon – ky është biznes i pastër.

            M’u kujtua një shkollë e vogël…

            Mësuesja kishte qenë duke folur për Jezu Krishtin për gati një orë, dhe më pas ajo i pyeti fëmijët: “Kush është njeriu më i madh në histori, njeriu më i madh?”

            Një djalë amerikan ngriti dorën dhe tha: “Abraham Lincoln”.

            Mësuesja ishte habitur pak. Pas një orë duke iu folur atyre madhështinë e Jezusit, për mrekullitë e tij dhe çdo gjë tjetër... Por ende ajo tha: “përgjigja jote është e mirë, por jo mjaft e mirë.”

            Djali tjetër ngriti dorën – ai ishte indian – dhe tha: “Mahatma Gandi”

            Mësuesja ishte edhe më e habitur, gjërat ishin duke shkuar edhe më larg nga Jezu Krishti. Ajo tha: “Përgjigjja jote është gjithashtu e mirë, por jo mjaft e mirë.”

            Dhe djali i tretë e ngritë dorën. Ajo e pyet: “Po, cili është mendimi yt për njeriun më të madh të botës?”

            Djali ishte hebre kështu që mësuesja kishte drojën se Jezu Krishti siç duket nuk do të gjej vendin. Por djali tha: “Jezu Krishti.”

            Kjo ishte edhe më befasuese - thjesht sepse kishte një çmim të bukur, një medalje ari për përgjigje të saktë, medalja e artë shkoi tek djali i vogël.

            Kur shkuan të gjithë ajo e ndaloi djalin dhe e pyeti: “A nuk je ti hebre?”

            Ai tha: “Po, unë jam hebre.”

            “Atëherë pse the Jezu Krishti?”

            Ai tha: “Biznesi është biznes. Në zemrën e zemrës sime unë e di Moisiun si njeriun më të madh në botë. Por kjo është një çështje e zemrës; ajo ishte çështje biznesi.”

            Vazhdon...

(1)   (2)   (3)   (4)         (6)