Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

SHAIP BEQIRI

          Një ndër krijimtaritë më të lëvruara të letërsisë shqiptare, është edhe POEZIA. Gjini e letërsisë ku bota e brendshme, ndjenjat më sublime, frymëzimi hyjnor...  shprehen përmes shkronjave të cilat krijojnë vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime, mendimet krijojnë energji, energjia ndez dritat e dijës, rrezet e artë të së cilës i japin ngrohtësi zemrës, mendjes dhe shpirtit, e me këtë, edhe kuptim dhuratës më të shtrenjtë, vetë  jetës.

            Që nga Lekë Matrënga e Pjetër Budi, kjo energji nuk u ndalë asnjëherë së hedhuri farën e dijës, duke e kultivuar atë me dashurinë më të çiltër në shpirtin e pastër e fisnik të popullit shqiptarë. Duke i mposhtur të gjitha sfidat e kohës, kjo frymë e shpirtit të popullit, xixat e saja të arta, si një pishtar i shpresës, u bartën gojë më gojë, mendje më mendje, zemër më zemër... brez pas brezi... nga kokat më të ndritura të kombit si: Naimi, Çajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... për të vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri në kohën tonë, duke u kthyer ai pishtarë në flakadan të përhershëm që tashmë nuk ka forcë në botë që mund ta shuaj fuqinë e zjarrit të tij...

            Dua ta falënderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirënjohur, ADEM ZAPLLUZHA, që me përkushtim të jashtëzakonshëm, vizitorëve të kësaj faqeje, por edhe më gjerë, do t’ua prezantoj disa nga poetët më të njohur të kohës sonë, e me këtë, do e plotësoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshëm të letërsisë shqiptare.

(www.sa-kra.ch)

       Përgatiti: Adem ZAPLLUZHA

ANTOLOGJI E POEZISË MODERNE SHQIPE

SHAIP BEQIRI

             Hyrje

            Shaip Beqiri lindi më 25 mars 1954 në Gllamnik (Kosovë). Shkollën fillore e kreu në vendlindje dhe në Besianë, ku kreu edhe gjimnazin. Studimet në Degën e Letërsisë dhe Gjuhësisë Shqiptare i kreu në Fakultetin Filologjik të Universitetit të Prishtinës, ku ndoqi edhe studimet pasuniversitare.

            Beqiri ka nisur të botojë poezi në fillim të vjetëve `70.

            Ka botuar librat themelorë të poezisë:

            "Fontana e etjeve", Rilindja, 1976, Prishtinë; Konica, 2006², Prishtinë,

            "Flatrat e gjymta", Rilindja, 1983, Prishtinë,

            "Eklipsi i gjakut", Pashku, 2000, Prishtinë,

            "Muranat e muzgut", Konica, 2015, Prishtinë;

            Librat e zgjedhur të poezisë:

            "Rekuiem për veten", Buzuku, 1997, Prishtinë,

            "Prangat e praruara", Toena, 1998, Tiranë,

            "Hinoret e njëjta", Toena, 2015, Tiranë (në proces botimi);

            Librat e përkthyer të poezisë:

            "Izmedju dva ponora" / "Ndërmjet dy humnerave", Jedinstvo, 1988, Prishtinë, përkthyer serbisht nga Ramadan Musliu,

            "Hydra des Zorns" / "Hidra e mllefit", Limmat, 2014, Zürich, zgjedhur e përkthyer gjermanisht nga Hans-Joachim Lanksch;

            Librat e përgatitur dhe të mbarështuar:

            Kadri Kadriu: "Ylli në maja", Rilindja, 1982, Prishtinë,

            Natasha Lako: "Këmisha e pranverës", Rilindja, 1984, Prishtinë,

            Adem Demaçi: "Kur zoti harron" / "Fërkime", Zëri, 1990, Prishtinë,

            Sfida e gjeniut - Kadare * Ekzili * Kosova, Buzuku, 1991, Prishtinë,

            Anton Pashkui: "Galtina - Mbetjet letrare me dy shtesa e një bibliografi", Konica, 2005, Prishtinë;

            Librat e përkthyer të poezisë:

            Janis Ricos: "Vdekjes nuk i besoj" (me S. Çomoron e A. Çaçin), Rilindja, 1982, Prishtinë,

            Edvard Kocbek: "Puthja e plagës", Rilindja, 1989, Prishtinë.

            Beqiri nga mesi i vjetëve `70 merret me redaktim, publicistikë dhe përkthim. Në fillim qe mësimdhënës në Gjimnazin e Besianës, pastaj në vjetët 1976 - 1977 redaktor i rubrikës së kulturës i gazetës së studentëve të Kosovës Bota e re; në vjetët 1977 - 1993 po ashtu redaktor i rubrikës së kulturës i revistës Zëri; në vjetët 1978 - 1990 bashkëpunëtor i ndërmarrjes botuese Rilindja; në vjetët 1990 - 1995 bashkëpunëtor i ndërmarrjes botuese Gjon Buzuku; në vjetët 1990 - 1992 anëtar i redaksisë së të përkohshmes për kulturë, art e letërsi Fjala; ndërkaq në vjetët 1993 - 1994 e themeloi dhe e udhëhoqi (bashkë me Adem Demaçin) të përjavshmen politike Forumi dhe më 1995 (me Teki Dërvishin) të përjavshmen tjetër Zeniti.

            Një pjesë e veprës poetike të Shaip Beqirit është botuar edhe në gjuhë të tjera, si gjermanisht, anglisht, frëngjisht, serbisht, rumanisht, kroatisht etj. Po ashtu ai është paraqitur në shumë antologji të ndryshme të poezisë si dhe në manifestime e lexime letrare. 

            Shaip Beqiri nga viti 1995 jeton në Zvicër.

            Edhe në mërgim ka vazhduar krijimtarinë në fushë të letërsisë dhe të publicistikës duke bashkëpunuar me revista e gazeta të ndryshme: Eurozëri, Bota sot, Java shqiptare, Zëri ditor etj. 

            Është anëtar i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës nga viti 1976 dhe i Shoqatës së Shkrimtarëve të Zvicrës nga viti 1998. 

BALASTI

Në shtëpinë time

Bëj jetën e lumtur

Të një qeni me zgjebe

Ujin e zi e bart

Nga kati i trembëdhjetë

Në të shtatin

Të bardhin e shpur

Nga i treti në të nëntin

I lëpij të gjithë eshtrat e mëhallës

Dhe mëlcoj plagën e madhe

Të voglat i numëroj ndonjëherë

Duke i shumëzuar me yjtë

Ditën e njimtoj nën strehë të huaj

Dhe kur të bjerë muzgu

Ndizen të gjitha xixëllonjat

E lirisë sime të përanshme

Brenda murit që s'kalohet

Në jetën time të thyeshme

Përnatë kapërcej pragun e ëndrrës

Dhe dal në tjetër planet

Prishtinë, 18 fror 1991

XHELATI IM I NGOPUR

I babëzitur e hëngra  

Darkën e mbramë me të

Nën kurorën e dritës së mekur 

Të hënës mes yjve të magjepsur

Në të njëjtën pjatë shqyenim

Mishin e gjallë të jetës

Për fitoret e vdekjes

Ai numëronte betejat e humbura

Nëpër terrin që i stukohej në sy

Unë i flisja për ujin që futej thellë

Në tokën e mbetur në rrjeta ëndrrash

Shpiknim kupat me verë qindvjeçe

Për luftën që do të bënim nesër

Deri në të mbramën pikë të gjakut

Ai ngjitej kah burimi kaherë i shterur

Rroshponjave të mia në erë mbetur

Unë ecja symbyllas drejt hanxharit 

Kurthave të ngrehura nga çdo anë

Në kthetrat e tij të gjakosura 

E përzishme një këngë

Rrënjat i ka shtënë

Ky gopç kaq i lumtur

Në jetën time kur të dojë

Hyn t`i marrë rraqet e veta

Po kurrë s`mund të dalë

Kraljevo, 6 Dhjetor 1991

CENGA

Më në fund ja Zvicra

Një pëlhurë krejt e kuqe

Mbetur pezull në kryq të bardhë

Hedhur befas në fytyrën e masakruar

Të fushës së përjargur prej ëndjesh

Me shikim të gurëzuar ndër bebëza

Në çastin kur deshi të zgjohej  

Ç’shëmbëllim i shtrembëruar shpërfytyrimi

I shkëmbinjve të shkrëndur shqiptarë

Oh ç’vend mrekullish qenka Zvicra

Që ngre kokën si hidra ime e mllefit

Ndër bashka resh e mjegullash

Përfundi qiellit të vet të zhubrosur

Si plaf me njolla hedhur kuturu

Pas epshit të fashitur

Zürich, korrik 1999

HIMN PËR ASGJË

Poetë shqiptarë me helm në gjuhë e në gjak

Që i gërryen brenga të bëjnë ura pa udhë

Malësorë grykëngjeshur e ndonjë fusharak

Rrëzakë pa vendlindje që s`dinë për censurë

Atdheu nis t`u tëhollohet te zorra e trashë

Pasi ta kenë bartur gjithë jetën me mashë

Më në fund e kuptuan që muri duhet kaluar

Se jeta i ka majat e veta që puqen me retë

Se e ka altarin ku ua mban kandilët të shuar

Një fund kënge me rrëfanën që lidh rrufetë

FATAMORGANA

Po të mos isha midis këtyre gërmadhave

Dhe vendin e mungesës sime të lëvizshme

Të zinte duhma e mungesës së vënë në kafaz

Si një bishë që ha veten me egërsi

Brenda grilëve nga del sall zëri i zvargur

I mungesës tjetër të pandryshueshme

Që ngrin zurkajë shekujsh që shkojnë

Duke i vënë lëmyshk harrese

Tërë asaj që s’e thashë për galtinën

Nën të cilën gdhijnë gërmadha të tjera

Rrotull hijeve të kafazit të zbrazur

Mbyllur në guaskën që u bë këngë imja

Në çastin kur prej urnës së padukshme

U shpërnda hiri im që s’ringjall asgjë

Nëpër detin që dënes si bishë e zbutur

Kundruall hijes që tallet me veten

Tevona do të futesha në shkëmbin e hutuar

Nga i cili pak para se të ngrysej

Nxora purpurin e mungesës sime të re 

Dhe dola në bregun që nuk është më

Bern, 12 mars 2004

SERBE

Zogj pa pupla na la qyqja

Në çerdhen tonë të huaj

Jona është krejt toka

E mali dhe fusha edhe lumi

Bokërimat rrafshinat hungërimat

Poende edhe deti që buçet

Nën çurg klithmash në bunacë

Çdo gjë që duket e zhduket

Humbella shpella zgafella

Tonat ikonat kumbonat zezonat 

Ne bëjmë tatuazh në bebëza

Me kryqin e kalbur përdhe

Hanxhar që ngulet tok me ne

Lexojmë ne hartën me kamë

Në majë huri vëmë arnën tonë

Bern, 28 qershor 2006

MURI

Zemra po të mos më mbetej

Bushtër e zhdëpur ngashërimi

Brenda këtij muri pa fund e anë

Më kot s`do t`ua nxirrja sytë yjve

As gjuhën s`do t`ia këputja një bilbili

Erdhi çasti i bukur

I shumëpritur

Me vdekur si kulpër e përdredhur

Nën brymë e pështymë 

Do të më shpurin tevona

Jashta këtij muri të mallkuar

Por do të mbetet përgjithmonë

Të më regëtijë zemërshkreta

Në guaskën që bart krahaqafë

Duke ngrënë veten në pusi

Gjuha më bie pluhur përdhe

Sipër hijeve të mbërthyera

Ndanë lumit nëntokësor

Që ulërin si tigri kur lëpin qiellin

Ndër pasqyra të thërrmuara pezmi

Bern, 17 mars 2010