Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

XHEMILE ADILI

          Një ndër krijimtaritë më të lëvruara të letërsisë shqiptare, është edhe POEZIA. Gjini e letërsisë ku bota e brendshme, ndjenjat më sublime, frymëzimi hyjnor...  shprehen përmes shkronjave të cilat krijojnë vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime, mendimet krijojnë energji, energjia ndez dritat e dijës, rrezet e artë të së cilës i japin ngrohtësi zemrës, mendjes dhe shpirtit, e me këtë, edhe kuptim dhuratës më të shtrenjtë, vetë  jetës.

            Që nga Lekë Matrënga e Pjetër Budi, kjo energji nuk u ndalë asnjëherë së hedhuri farën e dijës, duke e kultivuar atë me dashurinë më të çiltër në shpirtin e pastër e fisnik të popullit shqiptarë. Duke i mposhtur të gjitha sfidat e kohës, kjo frymë e shpirtit të popullit, xixat e saja të arta, si një pishtar i shpresës, u bartën gojë më gojë, mendje më mendje, zemër më zemër... brez pas brezi... nga kokat më të ndritura të kombit si: Naimi, Çajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... për të vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri në kohën tonë, duke u kthyer ai pishtarë në flakadan të përhershëm që tashmë nuk ka forcë në botë që mund ta shuaj fuqinë e zjarrit të tij...

            Dua ta falënderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirënjohur, ADEM ZAPLLUZHA, që me përkushtim të jashtëzakonshëm, vizitorëve të kësaj faqeje, por edhe më gjerë, do t’ua prezantoj disa nga poetët më të njohur të kohës sonë, e me këtë, do e plotësoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshëm të letërsisë shqiptare.

(www.sa-kra.ch)

       Përgatiti: Adem ZAPLLUZHA

ANTOLOGJI E POEZISË MODERNE SHQIPE

XHEMILE ADILI

            Hyrje

           Xhemile Adili u lind më 1. 4. 1966 në fshatin Jagoll të Kërçovës, kurse jeton dhe punon në fshatin Haranjell të kësaj komune të Maqedonisë. Në vendlindje ka filluar mësimet e para, kur ka filluar të shkruajë veçmas poezi për fëmijë, të cilat i ka botuar në librin poetik, me titull “Kush i shkundi mollët” (1995) dhe në librin e dytë “Pasi ndalet shiu” (2002).

            Ka botuar edhe poezi të tjera në “Flaka e janarit”, ndërkohë që ka lexuar poezi të veta në shumë aktivitete letrare. Është anëtare dhe nënkryetare e klubit të shkrimtarëve shqiptarë “Mugullimi” të Kërçovës.

            Përmbledhja poetike “Lulëkuqja mbin në mur” është libri i saj i parë për të rritur, kurse së shpejti do të botojë edhe librin e saj të dytë për të rritur, përkatësisht veprën e saj të katërt

KA DIÇKA PËRTEJ DASHURISË...

Ndonjëherë gjithçka që mund të japësh, është dashuria

Por ndonjëherë dashuria nuk mjafton,

Ndonjëherë jeta është si një ëndërr,

E ndonjëherë ëndrra përmbyset,

Ndonjëherë shpresën e jep për jetën,

Por sonte më more larg botës sime,

Nën ombrellën e qiellit blu,

Aty ku dallgët putheshin me bregun,

E flladi i hollë më përkëdhel me ngrohtësi,

Në një univers ëndrrash,

Përzier me vallen e yjeve,

Zemrat sa s'dalin nga kraharori

Syri yt më përvëloi shpirtin,

Fytyrën ma puthi flladi i valës,

Ngazëllimi pushtoi edhe dritën,

E aty mbi det na humben fjalët

Të heshtur flisnim me shpirtra

E veç përqafimit të ngrohtë,

Na përkundnin tallazet,

Por ndonjëherë dashuria nuk mjafton,

Ka diçka përtej dashurisë,

Ajo dashuria andej s’di a ka një emër tjetër,

Por di që kalon këtë dashurinë këndej.

NGJAJ ME FIJE BARI

Hedh hapat mbi barin e njomë,

Sa lehtë që ec,

Për të mos lënë gjurmë,

Duke mos dashur,

Që asnjë fije të vetme bari ta lëndoj.

Ka gjysmë shekulli që ngjaj me fije bari

Dhe nuk e paskam ditur.

Të dy kemi lindur nga shpirti,

Të dy vdesim nga këmbët e njerëzve,

Ndërsa as stuhitë e mëdha

Rrënjësh s’na nxjerrin nga toka jonë.

Të dy kemi dëshirë të jetojmë mes lulesh,

Të na përkëdhel erë e lehtë maji,

Pak ditë para ditëve të qershive,

Kur durojmë të ka shkelin fëmijët,

Me qershi në dorë.

Unë dhe bari

Kemi dëshirë veçmas

Të na shkelin muzat,

Që gjysmë shekulli më papë

I kemi lënë mënjanë.

Po, ç’më duhen mua muzat,

Kur me një fije bari,

Arrij atje lart në Olimp

Dhe bëj legjendën e Olimpit shqiptar.

Unë dhe bari jemi një,

Porse unë zbres nga Olimpi,

Kurse bari udhëton drejt majës së tij,

Ai më lëmon flokët me bojë,

Unë rrënjët me dhe ia mbuloj.

Unë dhe bari ka gjysmë shekulli që ngjajmë,

Por kurrë s’ia mësova magjinë e bukurisë,

As kur si flutura u ula mbi blerimin e butë,

Për t’i dhuruar këngët e mia të dashurisë.

DOLLI ME KUPA TË VDEKJES

Sonte ngrita dolli,

Teksa në heshtje

Qaja dhe qeshja me ty, o vargu im!

Mikun im i vërtetë!

Në këtë natë pranvere me fllad jugu,

Të dy jemi shndërruar në buzëqeshje dielli,

Kur ti më mbështjell me ëndrrën tënde të ngrohtë,

Me ngjyra ylberi,

E me sy yjesh plot dritë.

Unë flas në heshtje me ty, o vargu im!

Vetëm ti s’më mërzite kurrë në jetë,

Herë më shfaqesh si dritë vezulluese,

E herë aromë lulesh të qiellit, 

Se ti më mbush syrin me dritë,

E shpirtin me jetë,

Më fut në valle me engjëjt,

Se vetëm ti e di mirë shpirtin tim,

Sa herë më ktheve nga vdekja,

Më dhe shpirt nga shpirti yt.

Ti, vargu im, më fle në gji si diell,

Bashkudhëtari im!

Eh, vargu im, ti kurrë s’u bëre lojë shtrigash,

Shpesh dhe ti je bërë lot dhe vaj,

Në momente dhimbjeje e trishtimi.

Vargu im, ti kurrë s'hyre në valle gjarpërinjsh,

Dhe xhelat kurrë s’u bëre.

Ti më mësove të flijohem për të bukurën,

Vesë mëngjesi të bie edhe natën,

Sot më shumë se kurrë të falem ty, o vargu im!

Të gjej mes lulesh shumëngjyrëshe,

Në agime të bardha e në ditë plot dritë të gjej,

Mes këngës së zogjve je zëri im.

Ti kurrë s'flet pas shpinës,

As me maska nuk je,

Je i vetmi që nuk më zhgënjen,

Ndaj po ngreh dolli për ty, o vargu im!

Edhe me vdekje

Po të jenë kupat të mbushura.

JA SI U BËRA ZANË MALI

Zanë mali u bëra, kurrkush nuk më pa,

E heshtur erdha në përqafimin tënd,

Me zë të ulët më the: Po ku ishe, o dritë!

Ringjalla shpresën e vdekur ngaherë,

A thua me puthje çeli kjo pranverë?

Ilegalja e dashurisë sime të dergjur,

Me lule pranvere po ndërtonte fole,

E zemra e arratisur po kthehej në atdhe.

Me ty përqafuar dua të jem çdo natë,

Arratisur në ndjenja deri në dhimbje,

Rënkime s’ka as sonte, as dhimbje,

Ishim larg, një zemër, një shpirt u bëmë,

Natën e lutnim të merrte orë nga dita,

Istikame hapnim të fshiheshim nga frika.

Zanë mali u bëra, kurrkush nuk më pa,

E hapa plasën e shkëmbit të ruaja dashurinë,

Më vinte prapa vetë nëma e zanës,

Ringjallur befas nga legjenda e vjetër,

Aty në shkëmb, ku po hapja në plasë tjetër.

Istikamet natën nuk kishin kuptim,

Me zemër mbrohej e gjithë dashuria,

E bekuar po aq nga vetë perëndia.

Ja, pra, zana e malit nga plasa e shkëmbit foli,

E tretur në dashuri të thellë, prapë malli e mori.

DEHUR ME HELM

Ju që keni gjithë luksin

Dhe shkelni mbi dhimbjen tonë,

Të uritur na gjetët, të uritur na latë,

Ju s’i kthyet sytë

Nga ne të na pyesni se ç'hall kemi,

Ku dhimbja lexohej dhe në sy.

Ah, ata sy shpesh kthehen në liqene,

Ku në ta lundrojnë varka,

Me njerëz të dehur me helm

E kur të zgjohen të nesërmen,

Si ujq të uritur,

Galaktika dhe atë ditë larg do të mbetet

Shegat do te shtrydhin,

Në gjithë botën ngjyrë gjaku,

E ju do të mbeteni të neveritshëm

Për ato që do t’iu rrethojnë.

Vargani i njerëzve u nis drejt botës

Për kafshatën e bukës

Asgjë s’do të marrin me vete,

Përveç hidhërimit

Dhe vuajtjen e paluar,

Si fustanellë për ato që lanë pas,

Zogjve iu ngriu kënga në qerpikë,

Kur në fytyrën e njerëzve shohin trishtimin,

Për një fole të ngrohtë

Që më nuk i mban,

Mësyn botën nga zhgënjimi

Bari i njomë do të thahet nga dhimbja,

Sorrat do të rrjepin kufoma të gjalla,

Shtrirë gjithandej nga etja dhe uria.

Diku më larg gjeta sytë,

Të kthyer në këneta,

Duke të kërkuar nëpër natë,

Bashkë me të gjitha pjesët e trupit.

Asnjë gjurmë s'mbeti nga ti,

Veçse rruga e humbur në terr,

Ku vrapoja me pjesët e mia në duar,

Për të ndërtuar me to

Ura mbi lumin e jetës,

Ku të gjeta ty,

Larg nga stina e dhimbjes sime.