Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

ABDYLAZIS ISLAMI

          Një ndër krijimtaritë më të lëvruara të letërsisë shqiptare, është edhe POEZIA. Gjini e letërsisë ku bota e brendshme, ndjenjat më sublime, frymëzimi hyjnor...  shprehen përmes shkronjave të cilat krijojnë vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime, mendimet krijojnë energji, energjia ndez dritat e dijës, rrezet e artë të së cilës i japin ngrohtësi zemrës, mendjes dhe shpirtit, e me këtë, edhe kuptim dhuratës më të shtrenjtë, vetë  jetës.

            Që nga Lekë Matrënga e Pjetër Budi, kjo energji nuk u ndalë asnjëherë së hedhuri farën e dijës, duke e kultivuar atë me dashurinë më të çiltër në shpirtin e pastër e fisnik të popullit shqiptarë. Duke i mposhtur të gjitha sfidat e kohës, kjo frymë e shpirtit të popullit, xixat e saja të arta, si një pishtar i shpresës, u bartën gojë më gojë, mendje më mendje, zemër më zemër... brez pas brezi... nga kokat më të ndritura të kombit si: Naimi, Çajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... për të vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri në kohën tonë, duke u kthyer ai pishtarë në flakadan të përhershëm që tashmë nuk ka forcë në botë që mund ta shuaj fuqinë e zjarrit të tij...

            Dua ta falënderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirënjohur, ADEM ZAPLLUZHA, që me përkushtim të jashtëzakonshëm, vizitorëve të kësaj faqeje, por edhe më gjerë, do t’ua prezantoj disa nga poetët më të njohur të kohës sonë, e me këtë, do e plotësoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshëm të letërsisë shqiptare.

(www.sa-kra.ch)

       Përgatiti: Adem ZAPLLUZHA

ANTOLOGJI E POEZISË MODERNE SHQIPE

ABDYLAZIS ISLAMI

            Hyrje

           Abdylazis Islami lindi me 29 Korrik 1930 ne fshatin Gajre te Tetoves. Rrjedh nga nje familje kurbetqare. Shkollen fillore e kreu ne vendlindje, kurse gjimnazin e ulet gjate okupacionit ne Tetove. Shkollen normale dhe Akademine Pedagogjike, Gjuhen dhe Letersine Shqipe ne Shkup. Njehere punoi si mesues e mandej si arsimtar i gjuhes shqipe ne Tetove. Kjo pune i zgjati prej vitit 1952-1970. Ne vitin 1970-1979 qe gazetar prane Radio Shkupit, ku edhe doli ne pension. Prej atehere jetoi dhe punoi ne Tetove. Prej vitit 1981-1991 qe redaktor teknik ne revisten letrare e kulturale ne Shkup. Ne vitin 1990 qe anetar i Keshillit Iniciativ ne Prishtine per pajtimin e gjakut ne Tetove e rrethine. Pajtoi, bashke me krushqit e pajtimit, 98 familje.

            Qe ne shkolle te mesme merrej me shkrime, shkruante poezi, tregime, romane, drama; merrej edhe me kritike letrare dhe eseistike, merrej me mbledhjen dhe studimin e folklorit shqiptar te Sharrit; merrej edhe me perkthime letrare nga maqedonishtja dhe kroatishtja.

            Deri tash eshte perkthyer ne gjuhet: turqishte, maqedonishte, arabishte, italishte, kroatishte, sllovenishte, gjermanishte, anglishte, suedishte, rusishte, rumunishte, hungarishte, vietnamishte, disa me panorama e disa me antologji.

            Vdiq me 16 Gusht 2005 ne Tetove.

Opusi krijues i shkrimtarit Abdylazis ISLAMI

1. “Kenget e zgjuara”, Prishtine 1968.Vjersha per te ritur
2. “Era dhe vargjet”, vjersha per te rritur, Prishtine 1964
3. “Mengjezi ne fshat”, vjersha per femije, Shkup 1965
4. “Soditje nga toka”, Prishtine 1969
5. “Barka nder vale”, vjersha per te rritur,Shkup 1971
6. “Kujtime dhe endrra”, vjersha e tregime per femije, Prishtine 1972
7. “Oaza”, vjersha per te rritur, Shkup 1973
8. “Gurgurina”, vjersha per te rritur, Prishtine 1974
9. “Fatiana”, roman per te rritur,Prishtine 1975
10. “Ujrat”,vjersha per te rritur,Shkup 1976
11. “Korrieri Artan Arta”, poeme per pioneret, Prishtine 1976
12. “Agullina”, sonete per te rritur, Prishtine 1978
13. “Drite ne sfond”, kurora sonetike dhe vjersha per te rritur,Prishtine 1980
14. “Per qepallat e qiellit varen plepat”, vjersha per te rritur, Shkup 1983
15. “Perralla popullore nga Sharri”, folklor, Shkup 1985
16. “Maje malesh”, Prishtine 1985
17. “Vajza e panjohur”, roman per femije dhe te rinj, Prishtine 1985
18. “Meleroti”, vjersha,poeme e tregime per femije,Shkup 1986
19. “ Krimi ne tempull”, roman per femije e te rinj, Prishtine 1987
20. “Yjet e vendlindjes”, Tirane 1987
21. “Romancat e nje nate vere”, vjersha per te rritur, Shkup 1987
22. “Pellumbi sqeparte”, roman per femije, Shkup 1988
23. “ Zerat nga maja”, vjersha per te rritur, Prishtine 1988
24. “Endrrat bulojne ne Eldorado”, poeme dhe vjersha per te rritur, Shkup 1990
25. “Vogelushi I fshatit Lashtor”,poeme,tregime per femije e te rinj, Shkup 1992
26. “Hekurani ne Artas” roman per te rinj, Shkup 1993
27. “Agimesha e ngujuar ne shate shpella”. Drame per femije e te rinj, Shkup 1994
28. “Kuvendi I guximtareve”,drame per femije e te rinj,Shkup 1994
29. “Arianda”, drame per femije e te rinj, Shkup 1994
30. “Peshperitjet e udhetarit plak”, poezi per te ritur, Shkup 1995
31. “Nica”, poeme per te ritur, Tetove 1995
32. “Tatuazhe”, tregime per te ritur, Shkup 1996
33. “Te treturit nga Projona”, roman per te rritur, Tetove 1996
34. “Dredhia”, roman per te ritur, Tetove 1996
35. “ Farsa e katrahures”, roman per te ritur, Tetove 1997
36. “ Shpata ne lulishte”,poezi per te rritur, Tetove 1997
37. “ Gjurmet e valeve ne shkemb”, tregime per femije
38. “ Kater kalores”, permbledhje vjershash per femije
39. “ Mrizoni dhe Euridika”, roman per femije e te rinj, Tetove 2005

ANTIBIOGRAFIA
 

Kur them se kam lindur që në parahistori,
Për këtë mos u rrudhni, t’mos iu vijë habi.
Baballarët e stërgjyshërve me mua kanë bredhur,
Gurin, kur qenë të rinj, me ta e kam hedhur.
Kam qenë princ dhe mbret, gjeneral ca herë;
Po dhe kapiten anijesh, fshesar rrugësh n’erë.
Kam qenë murator kështjellash prej caku në cak,
Roje nderi i kam bërë Teutës sime në konak.
Kam qenë ushtar, kur kam ditur pse po luftoj,
Po edhe ushtar që nuk kam ditur për kë po fitoj.
Kam qenë bujk i vyeshëm dhe bari me dele,
Ura, rrugë kam ndërtuar, kam hapur dhe tunele.
Buka më la pa bukë e puna më la pa punë,
Kam qenë me kalem n’dorë dhe argat me dhunë.
I veshur modest kam qenë dhe rreckaman tebdil,
Që t’më njohin, por dhe jo, kur isha pa fitil.
Ag e terr bëja baltë për kaçorre e ndërtesa,
Ndër pishtarët e dritës më shërbeu kujtesa.
Qesh ditar e gazetar dhe letrar rebel i sharë;
Nga rrethi që nuk më takoi mbeta gjurmë e marrë.
Tash mbështetem n’dhomën time vetëm n’njërin mur
Për të gjallë e për të vdekur atë e kam qivur.
Ju për këto mos më besoni, porse fatit tim
Jepnia vizën, sit ë doni, plotë gojë e guxim!

VAZHDIMI I VETVETES

Trim është ai, që me tehun e fjalës 
Me saktësi pret tehun e shpatës, 
Por edhe ai që heq dorë përgjithmonë 
Nga kënaqësitë, që nuk sjellin lumturi. 
Do të habitesh mbase aq shumë, 
Kur e paprekshmja do të prekë ëmbël 
Duke dalë nga capi yt me kohën në dorë. 
Toka, zjarri, uji e ajri lëvizin, 
Vetëm koha nuk lëviz në mënyrë anakronike, 
Lëviz vetëm kuptimi për kohën, 
Koha stimulon dhe mat lëvizjen. 
Nëse mbetesh pas shpinës së kohës, 
Hapërimi yt s’i takon amshueshëm 
As tokës, as zjarrit, as ujit, as ajrit, 
Jashtë tyre nuk mund të të njohin. 
Nëse heqësh dorë nga mijëra dëshira, 
Që s’u përshtaten vuajtjeve për kënaqësi, 
Do të jesh me kohë ana e pestë e botës 
Dhe vazhdimi i përjetshëm i vetvetes 
Në balancë të saktë të kohës. 

KUR FOLA UNË TI S’ISHE MË

Kishe dëshirë të rinim pranë e pranë, 
Kur shpjegoje të dëgjoja me kujdes, 
Si shpuza ujin t'i thithja mendimet tua 
S'të kisha parë në tjetër vend kurrë. 
Kur flitje heshtjen e kisha urti, 
Të dëgjoja me kujdes deri ne harrim 
Ti në dashurinë time ishe fare e rrallë, 
Dhe kisha dëshirë të flitje sa me shumë. 
Unë të kurseja pa mase nga harresa, 
dhe me heshtje shpreha ndërrimin ndaj teje. 
Por, kur mora te flas unë, ti me s'ishe; 
heshtjes sime aktive i dhashë përgjigje 
Në vetminë time krejtësisht të qetë 
Kurse ti u ndave pa u përshëndetur. 
Qe atëherë telat e lyrës u bën all, 
Ajo gjithmonë të kërkon me nate e me dite, 
Po me që s'je me ne poezinë time e rralle 
Borxh ta pata thjeshtësinë e kësaj kënge.

AMANETI

Shkëmb i dashur,po ta lë amanetin tim: 
Të flasësh për mua,për zjarrin që kam 
Në zemër,për ëndrrat,për shpresën, 
Për diellin ngri që nuk më shuhet në gji. 

Poezinë e kam ninëz,të mos ma lëndosh, 
Shpirti im është zog që cicëron në të. 
Te ti e nisa fjalën dhe këngën e parë, 
Erdha t’i them mbase edhe të fundit. 

Besomë,nuk kam ndryshuar as me ëndrra, 
As me vizion. Në vargun tim ka pranverë 
Në vazhdime. Shtatë zemra regëtinë në të 
Për jetën,për këngën,për poezinë e re.

VËZHGIMI

Nëse fjalës i thonë hesht,
Buzët do ta thonë në qetësi
Dhe zëri do të arrijë
Në këngën e këndesit…

Mos i pritni anijet e humbura 
Të muzgjeve të mugëta, 
Shiu i ofshamës ka ndjellë 
Shtrëngatë  e stuhi.

Në fund të mendimit flamosh 
Ia behin shtegtarët
E vonuar për një decenie 
Të pa hetuar e të rrëgjuar.

Pas një tërmeti ëndrrash,
Në kuqëlim të mëngjesit,
Pritet të flasin majat 
Q’i arrimë e s’i arrimë,
Q’i shamë e i përkëdhelëm
Me afshin e tyre të shuar,
Apo të përtërirë
Në hapin tonë
Të qarë 
E të kënduar.

PRITJA
 

Unë jam pritja që vuan nga sëmundja e zemrës 
Dhe që asnjëherë s’e humb rrugën nga dhembjet,

Kokën e kam plot gjallesa të kapura në valle,
Që asnjëherë nuk mbaron lëvizja e atomeve të saj,

Të organizuar në qeliza e stacione indesh;
Unë s’jam hije, as siluetë e zbrazët e as pa frymë.

Nuk jam emër kuptimi, po rrjedhën e kam kuptim,
Që atëherë kur u bëra të marr trupin tim ndër breza

Gjithnjë e bëj nga një hap të madh nga vetja,
Nga dëshira ime e zier në qumësht e lëng manash,

Mbi zjarrin që nuk djeg e hi e prush ka në gjuhë,
Mbi urat që digjen me flakë në vatrën e zëmrës.

Mashtrimet e mia s’janë pa shqisa, pa jetë,
Ata kanë pemën e vetëdijes që s’mbetet pa fruta,

Vilet kur të jenë pjekur stinët kalavesh në rremb
Në një ditë të motmotit, në një ditë të pritur, 
Pa filluar shirat, pa filluar erërat, pa filluar bryma, 
Atëherë më kalon sëmundja e mërzitshme e zemrës.

AUTOGJENEZA
 

Saga ime quhet lashtësi,
Ajo ndahet në pesë rrëfime

I pari më quhet: Pellazgji
I dyti më quhet: Trojani
I treti më quhet: Iliri
I katërti më quhet: Arbëri,
I pesti më quhet: Shqiptari.

I pari ka lindur me diellin,
I fundit do të më zhduket
Bashkë me yjet, me qiellin.

MIKRO E MAKRO UNIVERSI, GJUHA E DRITËS

Mikro e makro universi

Universi është në mua dhe madje jashtë meje,

S'më tepron mua e as atij brenda vetes asgjë.

Ti je jashtë meje dhe unë jam jashtë teje,

Të gjithë nga pak jemi asgjë dhe prapë çdo gjë.

Mbase unë mundi pa ty dhe ti mundish pa mua,

Mbase as unë pa ty e as ti pa mua s'jemi hiç.

Zhurmërima është një pikë nga uji në përrua,

Kurse pa të tjerat universi është vetëm diç.

Nga njëshi përbëhen të gjithë numrat tjerë,

Po një nuk janë, edhe pse universi është një.

Ai që e di universin, nuk është n'ide i prerë:

Gishtin tregues me dashuri në të përherë e vë.

Dhe njeriu është mini univers ne makro ide,

Nga mungesa e tij dielli nuk ndriçon aspak.

Kur lind fëmija, dhjetë rreze të reja për ne

Ndriçojnë e ngrohin e piqen ngadalë në gjak.

GJUHA E DRITËS

Drita dhe terri janë në një vend pranë e pranë,

Terri di gjuhën e dritës, drita gjuhën e territ.

Ndërmjet vetes fshihen të mos shihen në një anë,

Terri fsheh parajsën shqim, drita ik prej ferrit.

Të mësosh hujet e territ, drita hip nga shpati;

Të mësosh hujet e dritës, terri të gllabëron:

Syri që me dritën qe mësuar, terrin nuk e pati,

Meqë n'jetë s'e pati, tinza shpirtin ia kafshon.

Terri fut në kënetë, thellë në rërë të gjallë,

Kur s'njihet gjuha e dritës, s'vjen për shpëtim.

Veshët dëgjojnë zhurmë, shushunjat këcin rrallë,

Asnjë zë i bukur s'ndihet t'shprehë ngushëllim.

Gjuha e dritës fjalët i ka me kuptim të plotë,

Gjuha e dritës – rrokë – rrokë e sinkopa shumë.

Kur lejon drita terri ta kthejë në terrakotë,

Dritës të bëjë i duhet me qindra vjet gjumë!