Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
AGIM
BACELLI
Hyrje
Agim
Bacelli, lindur nė Korēė. Shkollėn fillore dhe tetėvjeēare e kreu nė fshatin
Bulgarec, tė mesmen nė qytetin e Korēės. Nė vitin 1973 ka mbaruar shkollėn e
lartė tė aviacionit nė Vlorė. Ka shėrbyer nė Rinas, Gjadėr dhe Lumalas nė
mirėmbajtjen e teknikės luftarake ajrore.
1995 lirohet nė pension tė parakohshėm pasi
ishte fitues i Llotarisė Amerikanė DV-94 dhe po nė kėtė muaj largohet drejt
SHBA, (Qytetin e Nju Jorkut), ku jeton me familjen e tij.
Veprimtaria letrare
Ka shkruar nė shtypin e pėrditshėm shqiptar qė
fėmijė si poezi, tregime, etj. Ka qenė anėtar i rretheve letrare nė Korēė,
Vlorė, Rinas dhe Gjadėr. Vlorė (akademia e aviacionit dhe Gjadėr,
regjimenti i aviacionit).
Ka botuar gjashtė vėllime; dy me poezi; "Bukuri
Tredimensionale" dhe "Nė ēarkun e Puthjeve". Dy me tregime; "Kjo ėshtė
Amerika" dhe "Njė Kauboj nė Nju Jork".
Ka botuar njė biografi, "Bacellinj-tė" dhe
Antologjinė Poetike, "Zemra Prindėrore" me ndihmėn e K. Dukės & K. Zylos. Ėshtė
pjesėmarrės nė disa libra antologjie poetike dhe njė kontribut tė veēantė ka
dhėnė tek antologjia poetike Perėndim i Malluar me poetė
shqiptaro-amerikanė, 16 poetėt e parė amerikano-shqiptarė tė viteve
1905-1920.
Ka gati pėr botim edhe gjashtė libra tė tjerė;
njė me poezi, njė me tregime, njė libėr historik pėr Ibrahim Pashėn e
Egjyptit, njė biografi e N. Teslės, njė roman biografik dhe njė libėr pėr
Aviacionin Luftarak Shqiptar.
HYJI IM!
Mė fal Hyji im,
brenda meje tė kam futur
pa tė pyetur ty.
Mos mė dėno tė lutem,
para teje,
dreqėr kam mbajtur aty.
Unė dreqėrit
s'mund t'i largoja.
Hiē s'jam i zoti
por e di,
ata u zhdukėn
sapo hyre ti...
Tė lutem,
mos mė braktis
Hyji im.
Bashkė me dreqėr
prapė s'dua t'ja nis,
s'dua ta bėj atė gabim.
Qėndro,
tė lutem brenda meje.
Asnjė betejė
s'mund ta fitoj jashtė teje...
NĖSE NJĖ KOMB...
Nėse njė komb, nga horrat e liq drejtohet
Nėse njė komb, veē Djallit i pėrgjėrohet
Nėse njė komb, pushtuesve u ngre monumente
Nėse njė komb, nė kasolle jeton pėr vete
Nėse njė komb, hije-mėngjesin masė ka
Nėse njė komb, vėllain quan mik, mikun vėlla
Nėse njė komb, pėr punėtorėt taksat shton
Nėse njė komb, pėr njė komb tjetėr lufton
Nėse njė komb, s'bie nė gjunjė pėr mėmė-atin
Nėse njė komb, shan viktimėn e ngreh xhelatin
Nėse njė komb, kombe tė tjera do krijojė
Nėse njė komb, s'di tė falė, tė falėnderojė
Nėse njė komb, mohon lavdin' e njerėzve tė tij
Nėse njė komb, s'di tė zbutet nė egėrsi
Nėse njė komb, ul ēukat, kodrat, majat, malet
Nėse njė komb, lartėson pellgjet dhe moēalet
Nėse njė komb, imiton njė "komb tė vjetėr"
Nėse njė komb, ankohet tek njė komb tjetėr
Nėse njė komb, veten me pushtuesin e pėrcakton
Nėse njė komb, Zotin nga vetja e largon...
Ai komb tė zhduket nga faqja e dheut,
Tė harrohet krejt edhe nga historia!
Njė komb i tillė s'i duhet as dhe plehut...
FJALĖT E BARIT
Jam bari jeshil i freskėt,
Tė rritem nuk kėrkoj shumė,
Vetėm diell, ajėr, tokė,
Dashuri si dhe ca ujė.
Ēfarė marr, jo se mbaj pėr vete,
Siē ma japin, unė dhe fal.
Jua heq brengat prej jete.
Jam mik gjelbėrosh i gjallė.
Nėse dikush do mė shkelė
Unė kryet ul por nuk vdes,
Dhe kokulur nė gjunjė ngel
Sa t' mė puthi ndonjė vesė.
Ngjallem kur mė vjen Pranvera
Edhe kur dikush do mė presė,
Do qesh e loz si pėrherė,
Prerėsin do ta pėrshėndes.
Pėrveē meje, gjithēka vdes,
Unė jam ilaē i shpirtit.
I tillė dua qė tė mbes;
Nė gjithė muajt e vitit.
NĖ TRENIN "N"
S'tė kisha parė kurrė,
as kisha dėgjuar pėr ty.
Rasti seē na e solli sot
tė ishim pėrballė tė dy.
Un' udhėtoja pėr diku,
diku dhe ti nė udhėtim.
Duke tė parė ty zanė
e harrova stacionin tim.
Ti as s'mė fole fare
dhe as unė s'tė fola hiē.
Me mendje pėr njėri tjetrin
mendoj se neve thoshim diē...
Unė me bishtin e syrit
tė pėrkėdhela ca gjatė
se ti me hiret e tua
nė ēast mė kishe bėrė mat!
Pa qenė aspak njė poet
tė thura ty vargje plotė.
Shpejtė unė ndėrrova mendje
vargjet ti s'mi lexoje dot.
S'jam as ndonjė artist
por ti mė bėre nė ēast.
Kush tė shikon ty zanė
dhe s'bėhet artist, plastė!
Me letėr tė bardhė xhepi
tė thura njė trėndafil;
trėndafil qė tė ngjet veē ty;
mė tė bukurin trėndafil!
Vetja mu duk njė maestro,
njė Leonardo da Vinēi,
mu duk dhe Mikelanxhelo...
ndėrsa ti, njė Mona Liza
Diku mblodha mendjen, zbrita,
shumė larg stacionit tim.
Ta dhurova trėndafilin
pa asnjė fjalė e premtim.
ZOGUN QĖ MBAJTA NĖ SHTĖPI...*
Njė zog fare i pa rritur
Ra njė ditė nga foleja.
Nxitova un' pėr ta pritur
Shumė mė shpejt se rrufeja.
Zogu ra nė dorėn time
Siē bie fryt i pa bėrė.
Ndjeva t'zogut drithėrime,
Un' si ai u drodha i tėrė.
E mora n'shtėpinė time,
E ngroha, fėrkova butė,
E mėkova me thėrrime,
Pėr ta rritur vrava trutė.
Njė ditė, zogu im u rrit
Dhe puplat ju bėnė pendė.
E nxora jashtė nė dritė,
Ai mė foli rėndė-rėndė:
"Tė fluturoj jam vetė zot,
S'jam si ty, jam tjetėr soji,
Lėshomė tė mė shohėsh sot!"
Tha kėshtu dhe fluturoi.
Iku, sa sytė mbyll e hapė,
Nė fluturim vetėm u zhduk.
Prita mjaft tė kthehet prapė
Por shpendi im mė s'u duk.
Prita ditė e prita net,
Sytė mbajta mbi zogjėrinė.
Ngela me kokė pėrpjetė,
Shok u bėra me mėrzinė
Njė ditė fare pa pritur,
Nė xham pash zogun tė trokasė.
Nga gėzimi pata klithur,...
Por zogu mė hodhi njė glasė.
* E shkrova kėtė vjershė pėr ata miqtė tanė mosmirėnjohės qė i mbajmė nė
shtėpi dhe pasi i rregullojmė mirė e mirė, me aq sa mundemi, si emigrantė qė
jemi, njė ditė, pasi ata rregullohen pėr bukuri, nuk u bie mė ndėrmėnd tė na
kujtojnė...Sidoqoftė, Zoti i faltė dhe i bekoftė!
|