Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
AGIM
BAJRAMI
Hyrje
Agim Bajrami ka lindur nė qytetin e vogėl Cėrrik, pranė Elbasanit mė
22.09.1959.
Bir i njė familje ēame tė shpėrngulur nga Ēamėria nė vitin 1945
pėr ti shpėtuar masakrave Zerviste.
U rrit nė atė qytet me jehonėn e kėngėve epike tė trimit
Muharrem Rushiti dhe tregimeve tė gjyshes pėr fshatin Koskė tė Filatit.
Ėshtė poet me natyrė lirike dhe autor i disa librave tė
suksesshėm me poezi si: Romancat e muzgut, Arratisje pulėbardhe,
Mbrėmje tė puthura, Kohė qė sdashuron. Nė publicistikė, ku ėshtė i
pranishėm vazhdimisht, ėshtė promovuar me librin Kthimi i gjeneralit.
Ėshtė autor i disa librave me poezi, poema, fabula pėr fėmijė.
Ėshtė vlerėsuar shumė herė me ēmime tė ndryshme nė Shqipėri,
Kosovė, Maqedoni.
Jeton aktualisht nė Durrės.
DRITA E NJĖ GRUAJE
Gjithmonė besoja se njė femėr
Ngjason me njė trumcak hutaq
Mjaftojnė ca fjalė ti hysh nė zemėr
Njė lojė si Don Zhuan dhe kaq.
Vetėm me ty smė eci zari
Ti sishe grua, por ēudi
Mė kot janė fryrė majė trotuarit
Se mund tė mposht ēdo Ofeli.
Sepse atė ēast qė tu afrova
Pa lejen tėnde, sigurisht
Pėr pak mė ngjau se u verbova
Dhe bėra pas instinktivisht.
Atė dritė qė ti mbaje me vete
Dhe mė rrethoi si pakuptuar
Sia kisha parė asnjė komete
As tek tė gjithė gratė qė kam kaluar.
E para herė qė dorėzohem
Dhe bie me ty nė dashuri
Unė me gjithė dritat pėrqafohem
Por shpirtin skllav ta lė veē ty.
Ballė njėri tjetrit rrimė ngujuar
Siē rrinė dy kundėrshtarė tė vjetėr
Ti rastin pret pėr tė mė verbuar
Por......dhe tė mė puthėsh me patjetėr.
PUTHJE NĖ SHI
Ne po puthemi
Po bėjmė atė qė bėjnė tė tjerė
Sna bėhet vonė pėr shiun
qė bie.
E lėmė tė bjerė.
Prej zogjsh tė lagur
dridhet ajri
Dhe flatra gjethesh pa adresė
Askush sguxon tė ikė i pari
Do rrimė kėtu gjer nė mėngjes.
Kėtė muzg tė malltė
qė tė ka mbetur
Me buzė kam nisur
tė ta fshij
Ne jemi sot tė njėri-tjetrit
Dhe kurrė tė kėtij relievi gri.
Gjer thellė nė kockė
ėshtė qullur toka
Por sa ēudi, oh sa ēudi
Unė asnjė pikė skam ndjerė
tek koka
Dhe asnjė pikė ske ndjerė as ti.
Mė kot vetveten dimri
shkund
Dhe valle shiu hedhin
retė
Ne vetėm puthemi pafund
Se kemi ēadėr, qiellin
vetė.
VDEKJA E KRIMINELIT
Ai iku
Ose mė mirė tė themi e pėrzunė
Qyteti im si duron njerėzit
Qė i vėnė vetes emrin dhunė.
Kronikat thanė se e vrau hasmi
Por unė sbesoj tek asnjeri
Ka qenė vetė refuzimi i ajrit
Qė sdesh ti japė mė jetė atij.
Gjithmonė dyshoja se ai kish
Njė gen hua tė marrė prej djalli
Dhe pse ish fryt prej dashurish
Dhe ende skishte brirė tek balli.
Gjithmonė dyshoja dhe dyshoj
Se nuk shpjegohet ndryshe
Shtėpia e tij nuk mbante zogj
Dhe fole dallėndyshesh.
Sa kohė qė rroi mbolli veē plagė
Dhe ecte mbi kufoma
Ato akoma kullojnė gjak
Dhe ajri klith akoma.
Tashmė qė po shkon pėrcjellė
Nga njė kortezh i ngrirė
Njė zė mė thotė se edhe varri
Prej tij nuk ndihet mirė.
Ai iku
Mė mirė tė themi e pėrzunė
Qyteti im srron dot me monstrat
Qė emrin e kanė dhunė.
INCIDENT NĖ DIKTATURĖ
Rapsodėt e dėgjuar i sollėn qė nga larg
Atje nė skenė para Tė parit
Dikush kish udhėtuar me kamion ushtarak
Njė tjetėr me karrocėn e barit.
Do i kėndonin partisė dhė Atij
Pėr tė tjerė ēdo fjalė do ish e tepėrt
Se vetėm ata kishin sjellė lumturi
Dhe socializmin, kryevepėr.
I pari u bllokua qė nė strofėn e parė
Si kishte mė zė kraharori
Kish vite qė hapte tunele nė mal
Dhe hante veē lakra i gjori.
Tė dytit zėri pa e ditur iu kthye
Nė njė psherėtimė
Kish lėnė fėmijėt e uritur
Nė njė shtėpi nė bokėrimė.
I treti mbeti si guak
Me duar shtynte mikrofonin
Lėpjetat qė kish ngrėnė pėr darkė
Nė zorrė si sorra turfullonin.
Dhe mbeti salla e shastisur
U prish koncerti, aq e pati
I madhi ngryste sytė e ngrysur
Dhe brente thonjtė nga inati.
Ata i sollėn qė nga larg
Ti ngrinin himn mandatės
Po fjalėt ngecėn si nė lak
Dhe humbėn pėrmes natės.
SHTĖPIA IME NĖ ĒAMĖRI
Shtėpi e braktisur
Nėn njė klithmė ulliri
Me mure tė krisur
Dhe ēati prej hiri.
Tavanėt tė rėna
Llangosur me gjak
Netėve veē hėna
Vjen tė ēlodhet pak.
Vijnė edhe ca hije
Pa kokė e pa duar
Njė djep prej fėmije
Me zė tė verbuar.
Kam pėrshkruar fusha
Male dhe ēetina
Mbi njė kalė balade
Dhėnė nga Dorunitina.
Tė rrinė kėtu grumbull
Me vėshtrim tė mekur
Siē rrinė para nėnės
Tė gjithė bijtė e vdekur.
Me penj amanetesh
Tė qepin kujtimet
Gjashtėdhjetė vjet qė fjalėt
U ngjajnė me vajtimet.
Njėlloj si atėherė
Atė kohė tė shkuar
Kur mbi ta u ngulėn
Kryqet e tėrbuar.
Me gjuhė prej nepėrke
Dalė nga fundi i dheut
Atė natė tė tmerrshme
Shėn Bartolemeut.
Ngulej bajoneta
Dhe mbi Bue Shpatėn
Ylli i Ēamėrisė
Po tretej me natėn.
Njė nga njė i shpuan
Dhe i vranė mbi prag
Kohėrat bizantine
Sngopen lehtė me gjak.
Mbi prag u ra trupi
Nėn njė qiell prej vreri
Si peizazh i ferrtė
Marrė nga Aligeri.
Shtėpi e braktisur
Nėn njė lot ulliri
Me mure tė grisur
Dhe hije prej hiri.
VIZITORI I NATĖS
Pragmbrėmja fshin kufijtė e ditės
Me hap tė ngathėt prej pleqėrisė
Ėshtė ēasti kur tė vdekurit ngrihen
Kur unė kufomėn time gris.
I lodhur keqas nga rrėmujat
Nga ecejaket gjithė mėrzi
Po shkoj tė ēmallem me statujat
Dhe me tė vdekurit e mi.
Kėshtu kam bėrė e bėj pėrherė
Ata qė srrojnė janė mė mikpritės
Askush sguxon tė tė prekė nė nder
Apo tė sheh me sy shpotitės.
Atje ska mjeshtra ligėsie
Bastardė me post dhe sy tė mpirė
Dhe pse mbaj shpesh kostum lirie
Pranė tyre kurrė sndihem i lirė.
Ata qė unė iu ngrita kėngė
Qė i pandehja pėr heronj
Mė dolėn bisha me dy kėmbė
Me kthetra ujku dhe dragonj.
Mbi kokė ma flakėn ėndrrėn time
A thua ish njė rreckė e vjetėr?
-Idiot, kėnaqu me thėrrime
Kėtu jemi ne dhe askush tjetėr.
Pragmbrėmja gris kufijtė e ditės
Me hap tė lodhur si zhgėnjim
Ėshtė ora kur rivriten mitet
Dhe unė tė gdhend portretin tim.
|