Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
ARBEN
RASHKAJ
Hyrje
U
lind mė 12. 04. 1979 nė fshatin Milaj Has, Komuna e Prizrenit.
Shkollėn fillore e pėrfundoi nė fshatin Planej, ndėrsa tė mesmen
(gjimnazin) "Gjon Buzuku" (me ndėrprerje) e kreu, fillimisht vitin e parė nė
Fshatin Gjonaj, pastaj vitin e dytė e vazhdoi nė Prizren ku u detyrua ta
ndėrpres pėrkohėsisht pėr shkak tė pėrndjekjes sė anėtarėve tė familjes sė
tij dhe atij vet nga okupatori serb. U inkuadrua nė radhė e UĒK-sė me 18
prill tė vitit 1998 dhe vazhdoj si pjesėtar i saj deri nė pėrfundim tė
luftės qė rezultoi me ēlirimin e Kosovės. Tani ėshtė invalid i luftės.
Pas ēlirimit vazhdoi mėsimet, si nxėnės i rregullt, nė Gjimnazin
"Gjon Buzuku" tė cilat i pėrfundoi nė vitin 2001. Po kėtė vit regjistroi
fakultetin juridik nė "Universitetin e Prishtinės" nė Prishtinė dhe e
pėrfundoi nė vitin 2007. Autori, po ashtu, me sukses i ka pėrfunduar
studimet post diplomime nė "Universitetin e Prishtinės", Fakulteti Juridik,
drejtimi Kushtetues -Administrativ.
Ėshtė themelues i klubit letrar "Oaza" pranė bibliotekės
regjionale "Hivzi Sulejmani" nė Prishtinė. Themelues i revistės "Oaza" qė e
boton po ky klub. Autori ėshtė bashkėthemelues i organizatės studentore
"Lista Studentore Reforma" dhe zgjidhet deputet nė parlamentin e parė
studentor tė "Universitetit tė Prishtinės".
Me shkrime merret qe njė kohė tė gjatė.
Ka tė botuara poezi nė shumė revista letrare siē janė revistat:
Ars, Jeta, Metafora. Antologjitė e botuara nga Biblioteka Nėrkomunale nė
Prizren "Nga Xherdani Kombėtar", "Yllėsia e Vargut" etj. Ka tė botuar njė
pėrmbledhje me poezi me titull "Qumėsht Varresh" nė vitin 2007 qė ėshtė e
promovuar po nė kėtė vit me 21 dhjetor 2007 nė "Institutin Albanologjik" nė
Prishtinė. Ka nė dorėshkrim disa pėrmbledhje me poezi dhe tregime qė nė tė
ardhmen pritet tė botohen.
Poezitė e tij janė vlerėsuar me ēmime tė tjera. Vlen tė
pėrmenden ēmimet letrare tė fituara siē janė: "Brandi 3" nga "Lidhja e
Shkrimtarėve tė Kosovės" nė kuadėr tė takimeve "Esad Mekuli" nė Prishtinė me
poezinė "Toka Ime".
Ėshtė fituese dhe i ēmimit poetik "Fadil Bekteshi", me vendin e
Dytė, nė edicionin XXII-tė tė manifestimit tradicional kulturor-letrar
"Takimet e Karadakut", qė mbahen nė Kumanovė, me datė 11 mars 2014 me
poezinė "Kėnga e Heroit"
Me poezinė "Mos Ndalo" fitoi Ēmimin e Parė "Metafora I"nė
Festivalin Tradicional tė Poezisė "Drini Poetik" nė Prizren tė cilin e
organizon "Lidhja e Shkrimtarėve tė Kosovės".
Punon nė Shtėpinė e Kulturės "Xhemajli Berisha" nė Prizren.
AI DHE HIJA E TIJ
Endej brenda kasolles i vetmuar
Mendueshėm kujtimet zbrazte nė etėr
Lindim pėr tė jetuar?
Apo vdesim pėr tė jetuar ?
Kjo dilemė e shqetėsonte pėrherė
Hija e tij e pėrgjysmuar
Vazhdonte ta imitonte dhe heshte
Sa ēudi
Vetėm gjinkallat nuk ndryshojnė
Kėngėn e njėjtė e kėndojnė
qėkur u krijuan
Kėrkonte shumėēka nė hiēgjė
Shpesh njeriu i dukej harmonia
Njashtu edhe kaosi i kėsaj bote
Brenda vetės mbarte diēka
Tė kėndshme si dėbora
Pėrtej saj gjithēka e errėt jetonte
Hija e tij e ulur nė mes tė botės
Flet me tė gjitha gjerat
Pėrveē me pronarin e saj
Ata nuk u pajtuan kurrė
Mund tė ishin tė plotė
Por pa liri
Hija e pėrgjysmuar pėrfaqėsonte
Llojin e tij nė pėrjetėsi
Bėri ēmos ta plotėsonte
Madje barti njė trup nė formėn e saj
Nė mbrėmje hija ndahej
Lufton pėr tė jetėsuar
Marshin e luftėtarit tė plagosur
Mbolli nė epokė njeriun e ri
Brenda tij mbolli lirin
KĖMBIM JETĖSH
Era u pėrplas murit tė heshtjes
Jehonė e shurdhėt zėri yt
Ndarja u bė mallkim
Kurm the lamtumirė
Ngjyrat e peizazhit
Kėtė ditė nuk bėjnė dallim
Tė shikoja tė ikje
Gjurmėt si humnerė
Rrugės sė pa kthim
Shije tė hidhur ndjeva
Njė dorė e vogėl shtrirė
Zgjatet rrugės pėrskaj
Njė vajzė e vogėl ulur nė trotuar
Lypsarin e kishte religjionin e saj
I kėrkova tė ulem aty pranė
Dhe kėmbyem fjalė pėr jetėn
U pajtuam kohėn bashkė ta hamė
Qamė hallet pėr njė botė tjetėr
Ėndrra e saj u shua
Prindėrit i ikėn njė ditė
Shtėpi e saj ėshtė rrugė e botės
Tek e vockėla dorė kėrkon shpėtim
Mu nė zemrėn e qytetit
Lule e ndotur e mjerimit
Do ta shkruaj emrin tėnd
Ta ndali gėnjeshtrėn e qytetėrimit
Ti e njeh varfėrinė
Por shpirti yt i mbushur plotė
Liri gjejmė nė ēdo takim
Ndarja ėshtė zbrazėti dhe lot
Jeta ka mė shumė kuptim
Kur ne vrapojmė pas ėndrrave
Nga kėtu ta vrasim trishtimin
Si furtunė plotė dashuri
KUMTI I PRITJES
Tė gjesh zarin e fatit tėnd
Nė njė pikė tė shumtė shiu
Kur qetėsia e natės numėron trokitjet
Asnjėherė pritja nuk ėshtė e kotė
Ta soditėsh pamjen e qiriut nė terr
Nė kopsht smund tė ketė ngjyra
Kur dėgjon zėrin e botės nė gjumė
Nuk mund tė jesh vetėm
Tė pish njė gotė me lutje
Pranė disfatės sė pa kuptimtė
Kur hiri i ngadhėnjimit zbehet
Respekto dashurinė si zotin
Tek kėndi i qortimit kur
Hijet marrin formėn e qiririt tė shkrirė
Bisedo me veten sikur me turmėn
Muret bėhen faqe kronikash
Aroma e lules sė kėputur
Lėshon tik-takun e kohės sė saj
Kur fundi imponon dėshirėn
Stė urojnė po nuk e mbajte fjalėn
Nė nisje i humbur je rrugės sė panjohur
Dhe vetmia ėshtė e acartė
Kur i dorėzohesh tė papriturės
Ushqe dėshirėn pėr tia dalė
Ndėrto ēerdhe nė pemė tė njoma
Sepse frynė veriu zbrazėti
Kur dora e shtrirėn dot krenarinė
Gjithmonė dikush ka me tė pyet
Tė gjykosh lotin poshtė faqes kur rrjedh
Pastaj shfaqet buzėqeshje e vakėt
Kur dėshminė pėr vuajtjen pamė si strehė e sjell
Ėshtė ēasti ti ngjash pro fetit
Nė mund tė flasėsh me zemrėn e nėnės
Pas shqetėsimit qė gėrryen si limė
KUR! E saj ėshtė kumt i pritjes
Pėrpiqu ta freskosh me njė gotė uji
BUZĖ MBRĖMJE NĖ SHTĖPI
Eci rrugės, jetės ec
Natėn krejt i vetėm
shoh se kam arritur
nė mes
Kė ta pyes
Askėnd
Udhėkryqin ku mundem ta gjej
Askund
Qetėsi e ėmbėl kjo natė
Rrugės ku eci
I hedh hapat me ritmin e gjinkallės
Me simfoninė e saj magjike
Sa vet qenia e saj mitike
Kėngėn hyjnore tė gjumit dėgjoj
Tė lagjes qė po fle
Fundi, mallkimi a fati i kėsaj rruge
Ėshtė larg ende
Natės eci krejt i vetėm
Mas tokėn dhe kohėn e mbetur
Tė ndaloj
Ėshtė zgjidhje e keqe
Derisa tė bėhem hi
Ka ende largėsi
Ku mund tė lahem
Ka shumė ėndrra pėr ti zbuluar
Po aq pamje tė bukura
Ku do lahemi me dashuri
IMAZHI I NJERIUT MODERN
Rrugės nėpėr tė cilėn duhet tė shkosh
Nata ėshtė e huaja dhe e panjohur
Njė moment zgjatė sa krejt jeta
Shumė tė tillė duhen pėr ta prekur fundin
Tė kesh turp thonė tė turpėruarit
Dekurajim i bėhet peshė nė ide tė tona
Smund tė mendosh pėr lumturinė
Kur brenda teje thyhet gjithēka
Copėtohen dėshirat dhe vullneti
Adresat humbin kuptimin
Zhurma dhe egoja e njeriut
Tė shndėrruara nė djaj
Pėrmbysin tė domosdoshmen qetėsi
Bredhjet e lira zhduken
Tė kėrcėnuara nga kaosi
Sytė tanė kanė harruar ta shohin bukurinė
Fluturat veē nė laboratorė i gjen
Kjo grykėsi e ngjeshur e njeriut si ushejza
Po na e thithė fisnikėrinė
Asgjė tė vėrtet dhe humane nuk gjen
Gati ėshtė rrėnuar brenda nesh
Shpresa pėr ta ndryshuar
Si pasqyrė ėshtė copėtuar
Edhe imazhi ynė prej njeriu
|