Asim Luzha ni hoxhė
azgan,
Pej Prishtine nisė
koka konė,
Drekėn gjysė e paska
lanė,
Ni besė tė Zotit e
paska dhan,
Pėr Drenicė me u ba
kurban
Kėto vargje tė kėngė
popullore me titull:
Ēka po thotė Asim Luzha
tregojnė me besnikėri, se hoxha gjakovar, Mulla Asim Efendi Luzha, u ba
kurban, u ba fli, pėr Drenicė, pėr Kosovė, pėr Shqipni
Mulla Asim Efendi Luzha
lindi nė Gjakovė, nė vitin 1890, nė njė familje tė njohur qytetare,
intelektuale, fetare dhe atdhetare.
Ėshtė djali i dijetarit tė
madh, Myderriz Murteza Efendi Luzhės, qė nė popull njihet me titujt e
nderuem:
Haxhi Myderrizi, qė do tė thotė se
ishte Haxhi dhe Myderriz
Kjo pėr atė kohė, ore mik, ėshtė sikur sot me kenė
akademik
!
Mulla Asim Efendi Luzha
mėsimet fillestare i kreu nė Gjakovė, i vazhdoi nė Shkup, kurse i pėrfundoi
nė Gjakovė, nė Medresėn e Madhe.
Tėrė jetėn, ky burrė,
dijetar e trim, shėrbeu me pėrkushtim. Shėrbeu me nderė, nė dimėr e verė,
ishte hoxhė, predikues, mėsues.
Nė fillim e caktuen tė
shėrbej hoxhė nė katunde tė Gjakovės, nė Cėrmjan, nė Skivjan, ku shėrbeu me
pėrkushtim, me devotshmėri, aq sa ende ka pleqė qė e pėrmendin me respekt,
me dashuri
Kur u kthye nė vendlindje,
nė Gjakovė, meqė kishte fitue pėrvojė e emėruen imam nė Xhaminė e Islam
Begut, e cila ndodhej nė qendėr tė Gjakovės, ku shėrbeu deri nė fund tė
jetės sė tij, qė pėrfundoi tragjikisht, por kėshtu lartėsohet njeriu
shpirtėrisht
Mulla Asim Efendi Luzha,
pėrveē shėrbimit si hoxhė, predikues, mėsues, njė kohė, pėr rrethanat e
kohės, ishte domosdoshmėri, kur shumica kishte frikė, ai ėshtė marrė edhe me
politikė.
Nė vitin 1938 u zgjedh
deputet i popullit nė Drenicė, pra ka pėrfaqėsuar interesat e Drenicės nė
Beograd, nė Kuvendin e Mbretėrisė sė Jugosllavisė, gjatė viteve 1938-1941,
derisa Mbretėria Jugosllave u shkatėrrue, meqė, sikur dihet, nga Gjermania e
Hitlerit ajo mbretėri, qė ishte varri popujve, pėr shqiptarėt nė veēanti,
u pushtue, u coptue
Gjatė Luftės sė Dytė
Botėrore, nė vitet 1941-1944, pėr shqiptarėt e Kosovės, qė kryesisht u
bashkuen me Shqipni, edhe pse ishin nėn Itali, nėn Gjermani, gėzuen pakėz
liri
Kjo nuk zgjati shumė,
sepse menjėherė, pas luftės, filloi njė tjetėr zullum
Zullumi filloi nė
Drenicė, me fillimin e vitit 1945, kudo vrasje, pushkatime, masakrime nga
forcat armike, nga brigadat partizane-ēetnike
Duke e vėrejtur zemėrimin
e madh tė popullit tė Drenicės, nė krye me Shaban Polluzhėn, forcat
partizane-ēetnike, pėrmes Fadil Hoxhės, kėrkuen bisedime
Bisedimet filluen, me Ymer
Pulėn e Ismet Shaqirin por sa filluen ato dėshtuen
! Atėherė, sėrish,
kėrkuen bisedime, qė ishin vetėm kurtha, mashtrime
E kėrkuan me telegram
urgjent nga Prishtina ish-deputetin e Drenicės, Mulla Asim Efendi Luzhėn, i
cili ishte hoxhė nė Xhaminė e Islam Begut nė Gjakovė.
Mulla Asim Efendi Luzhėn,
para se tė nisej pėr nė Prishtinė, disa hoxhallarė gjakovarė, qė ishin anti-komunistė,
atdhetarė, si Hafiz Ymer Guta e Hasan Efendi Dashi e kėshilluen Asim
Efendinė tė mos shkoi nė Prishtinė, por ai, meqė e donte Drenicėn, nuk i
ndėgjoi dhe u nisė, shkoi
Kur arriti nė Prishtinė,
nė Shtabin Operativ, i thanė se bisedimet me pėrfaqėsuesit e Drenicės do tė
mbahen nė katundin Tėrstenik. Mulla Asim Efendi Luzha, i shoqėruar nga dy
partizanė arrinė nė katundin Tėrstenik.
Ishte dimėr, ora 21, me 30
janar 1945, ushtari qė e shoqėronte, kinse e mbronte, duke u ngjitur
shkallėve nė kullė i futi hoxhės bombėn e aktivizuar nė xhep dhe vetė iku,
ndėrsa bomba ekplodoi dhe jeta e hoxhės pėrfundoi
! Ka edhe versionet tė
tjera, por pėrfundimi ėshtė se hoxha u vra, nė gjak u la, nga Drenica pėr sė
gjalli nuk u nda
!
Mulla Asim Efendi Luzha u
varros nė Tėrstenik, por pas njė kohe e zhvarrosin dhe e dėrgojnė nė
Gjakovė, ku varroset me nderime afėr Urės sė Tabakėve, nė varrezat e Tyrbes
sė Tahir Efendisė
Populli i Drenicės e ka
pėrjetėsuar Hoxhėn, Asim Efendi Luzhėn, siē thotė edhe kjo kėngė popullore:
Asim Luzha ni hoxhė
azgan,
Pej Prishtine nisė
koka konė,
Drekėn gjysė e paska
lanė,
Ni besė tė Zotit e
paska dhan,
Pėr Drenicė me u ba
kurban
O fort mėrzitet
Shaban Polluzha
Sod na u vra edhe
Asim Luzha,
Sa tjenė jeta me
jetue,
Kurrė Drenica ska
me tharrue,
Se harron kėt
deputet
Ja dha votat pėr
shumė vjet
Kėto vargje tė kėngė
popullore me titull:
Ēka po thotė Asim Luzha
tregojnė me besnikėri, se hoxha gjakovar, Mulla Asim Efendi Luzha, u ba
kurban, u ba fli, pėr Drenicė, pėr Kosovė, pėr Shqipni
(Autori ėshtė
studiues i religjioneve)
|