Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen pėrmes
shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime,
mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e artė tė sė
cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė, edhe kuptim
dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e
Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė hedhuri farėn e dijės,
duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė shpirtin e pastėr e fisnik
tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha sfidat e kohės, kjo frymė e
shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si njė pishtar i shpresės, u
bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė zemėr... brez pas brezi...
nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi, Ēajupi, Mjeda, Asdreni,
Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri nė
kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė pėrhershėm qė tashmė
nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra
mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA, qė me pėrkushtim tė
jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė gjerė, do tua
prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me kėtė, do e
plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
BEDRI
TAHIRI
Hyrje
Bedri Tahiri u lind nė Galicė tė Drenicės mė 1956. Mėsimet e para i mori nė
Vendlindje, ndėrsa tė mesmet nė Gjimnazin e Skėnderajt. Studimet i mbaroi nė
Universitetin e Prishtinės, dega Letėrsi dhe Gjuhė Shqipe. Qė nga janari i
vitit 1980 ligjėron lėndėn Gjuhė dhe Letėrsi Shqipe nė Gjimnazin Eqrem
Ēabej tė Vushtrrisė.
Krahas punės edukativo-arsimore dhe veprimtarive tė tjera shoqėrore,
merret edhe me artin letrar. Me shkrime ka zėnė tė merret qysh herėt.
Shkrimet e tij letrare- historike- dokumentare- publicistike mund ti gjesh
nėpėr faqet e revistave e tė gazetave shqipe qė dalin nė Prishtinė, nė
Tiranė e nė mėrgatė. Merr pjesė nėpėr Simpoziume e Sesione shkencore me tema
hulumtuese shkencore. Ėshtė anėtar i Lidhjes sė Shkrimtarėve tė Kosovės dhe
i Klubit tė Shkrimtarėve dhe Artistėve tė Durrėsit.
Gjatė tėrė kohės sė luftės sonė ēlirimtare qėndroi nė shkrepat e
Arbėrisė sė Vogėl, pėrkrah luftėtarėve tė lirisė, duke mbajtur shėnime e
ditar lufte dhe gėzon statusin e Veteranit tė UĒK-sė.
Deri sot, pa i pėrmendur librat si bashkautorė, ka botuar kėta
libra:
Azem Bejtė Galica, 1995
Pėrmendorja qė mungon, 1997
Hys Popova- njė yll nė Yllėsinė shqiptare, 1998
Adem Jashari- legjendė e legjendave, 1999
Pėrjetėsia, 2000
Agu i lirisė (e ribotuar dy herė), 2001
Drenica- njė shekull trimėire (u ribotua tri herė), 2002
Pėrtėritja, 2002
Flakadanėt e lirisė1, 2004
Drejtėsia nė sprovė, 2005
Azem Bejtė Galica (botimi i dytė i plotėsuar), 2005
Flakadanėt e lirisė 2, 2006
Nga Shqipėria nė Shqipėri, 2007,
Flakadanėt e lirisė 3, 2007,
Adem Jashari- legjendė e legjendave (botim i nėntė), 2008,
Hasan Prishtina- Truri i Lėvizjes Kombėtare Shqiptare, 2008,
Abdyl Krasniqi- frymėzes brezash, 2009,
Diferencimi (Tregime),2010,
Pėr Flamurin kuqezi, 2010),
Vesel Galica atdhetar dhe mentar i shquar (2010),
Nё Grykё tё Valbonёs (2011),
Flakadanёt e lirisё 4 (2012,
Ramadan Bajraktari...(2012),
Pėrsiatje recensionale (2013),
Gur i diellit shenjėtor (2013) dhe
Atdhetarizmi jeton nė pėrjetėsi (2013),
Pėrmendorja qė mungon, 2014,
Toponomia e Galicės, 2014.
Gjeografia e veprave tė Bedri Tahirit ėshtė e plotė, ajo
pėrfshin gjithė Trojet Etnike Shqiptare. Edhe idetė e veprave bartin mesazhe
tė qarta dhe tė gjitha nėnkuptojnė synimet tona shekullore qė konsistojnė nė
ribashkimin tonė kombėtar.
Ky krijues i palodhur nuk pushon pėr asnjė ēast. Pena e tij e
mprehtė nuk i lėshon lehtė as dukuritė negative tė aktualitetit tonė
shoqėror. I ka tė gatshme pėr botim edhe kėta libra:
Fehmi e Xhevė Lladrovci- tė pandarė edhe nė pėrjetėsi,
Pėrshtypje nga Franca,
Flakadanėt e lirisė 5,
Jashar Jashari- Komandant DURAKU,
Leksikoni i trimave tė Drenicės,
Xhemė Tėrnafci- Sugari i Ēetės etj.
Kohė mė parė doli nga shtypi libri Opusi krijues i Bedri Tahirit-
lapidar pėr dėshmorėt e lirisė, pėrgatitur nga Zenun Gjocaj e Xhavit Aliu
PĖRBETIM
Oj Drenicė me fusha e gropa
Kurrė s durove lot e robėri
Barbaria tė qėllojė me topa
Bijtė e tu tė thuren lavdi
Ky Prekazi i Prekė Kuēit
Hanedan gurrė e trimėrisė
Bacalokėt nė kullė prej tuēit
Pėrtėrinė veprėn e Ahmet Delisė
Ballė oxhakut Shaban Jashari
Flet me zemėr e po bėn be
Na erdhi dita pėr sė mbari
Ta bėjmė vdekjen si me le
Hamza nė qoshe dredh mustakun
Dhe me turr pėrjashta mėsyn
Me bombė nė dhėmbė ndalon tankun
Nė gjoks granatat po i shkrinė
Adem trimi njė djalė dragua
Ia thotė kėngės me piskamė
Gjakatarėt zunė me u tmerrua
Nuk po zinte as dera nė lėmė
Tri herė doli jashtė rrethimi
Po si shqipja me krah tė lehtė
Sa ia ndjente pushkėn Kushtrimit
Sėrish kthehej nė folėn e vet
Tymi e flaka ngriheshin nė qiell
Pėrplot gjak na u mbush fusha
Sdukej hėnė as sdukej diell
Pushoi kėnga e u ndal pushk
U zbardh koka e Qyqavicės
Bari i njomė u nxi nga dheu
Foli busti i Azem Galicės:
Tė lidhim besėn si Skėnderbeu
Tė gjithė tok tė pėrbetuar
Mbi kėto varre tė lavdisė
Tė ecim rrugės sė trasuar
Nga Luftėtarėt e L I R I S Ė !
I TAKOI BESARTA
Nė Prekaz buzё kodre
Fort jehoi kushtrimi
Tri ditė e tri net
Nuk pushoi gjėmimi
Si nbedena kёshtjelle
Vdekjen sfiduan burrat
Me gjoks e me krisma
ēi pritёn plumbat
Bie Shaban Jashari,
Hamza dhe Ademi,
Gjёmon kullё e vjetёr
Dridhet i gjithё vendi.
Tymi ngrihet lart
Besarta thėrret,
Ska kush e dёgjon,
Ska se kush i flet
...Atje tek livadhi,
Atje nё lėndinė,
I takoi Besarta
Tek prisnin lirinё.
LIRIA
Mė e ėmbėl se mjalti,
Mė e bukur se lulet,
Mė e bardhė se bora,
Mė e kthjellėt se loti,
Mė e shijshme se buka,
Mė e thellė se deti,
Mė e lartė se qielli,
Mė e ngrohtė se dielli,
Mė e ndritshme se hėna,
Mė e shtrenjtė se jeta,
Mė e dashur se dashuria,
Qenkėsh vetė LIRIA!
PAVARĖSIA
Nėpėr mote, dekada e shekuj
Pėr trojet tona u flijuam
Dhe pemėn e ujitur me gjak
Asnjėherė nuk e shijuam
Brezi brezit amanet
Gjakimet pėr LIRI
Luftėrat dhe sakrificat
Tė dhanė shpirt PAVARĖSI
Sot erdhe me kėmbė tė mbarė
Oj Nuse me shumė prikė
Nė ballė tė shkėlqyeka madhėrishėm:
K O S O V A R E P U B L I K Ė!
PREHU NĖ PĖRJETĖSI
(Profesor Fadil Sulejmanit)
Mbrėmė fort mė theri zemra
Nga lajmi i hidhur nė TV- e
Profesor, pse aq papritur
Ike me vrap e na le?!
Nė gjimnaz mė dhe latinisht,
Gjatė studimeve morfologjinė,
Fjalėt i gjurmoje nė rrėnjė
Ēdo orė ua bėje autopsinė.
Sa herė me nxėnėsit e mi
Mėsojmė nga Praktikumi yt
Do tė kujtojmė, i nderuar:
Prehu i qetė nė Pėrjetėsi!
|