Bindja ėshtė parakushti themelor pėr arritjen e
lumturisė njerėzore, O. Nesh.
Njėra prej tė vėrtetave tė amshueshme ėshtė: bindja ėshtė ēelėsi
kryesor pėr hyrje nė mbretėrinė e lumturisė njerėzore. Ēdo gjė, fillim e
mbarim, varet nga amėza e bindjeve individuale. Mė tė menēurit nė botė, mė
tė zotėt nė kėtė planet, mė tė fuqishmit nė rruzullin tokėsor, zė besė
lexuesi im i mirė, tė gjithė kanė qenė njerėz tė rėndomtė, si unė e ti, si
tė gjithė ne. Tė gjithė. Por, qė tė gjithė, e kanė pasė dinakėrinė e
menēurisė qė nė mėnyrė tė veēantė, krejtėsisht specifike, origjinale, tė
ndėrtojnė njė BINDJE dhe, atė bindje ta vejnė nė shėrbim tė jetės sė tyre.
Nė qoftė se je i disponuar tė luajmė, ti lexuesi
im i mirė, eja ta luajmė njė lojė tė vogėl. Por dije: kjo LOJĖ prek bazat
fundamentale tė jetės njerėzore. Ėshtė lojė, ne po luajmė, por mos harro
brenda kėsaj loje ėshtė strukur ēelėsi i lumturisė tėnde. Dhe kjo nuk ėshtė
fjalė goje, por ėshtė ligji suprem i mendjes sė njeriut. Asnjė krijesė
njerėzore, deri mė sot, nuk ka arritė tė dali jashtė kornizės sė kėtij ligji
dhe secili njeri qė ka pasė menēurinė e hyrjes brenda kėtij ligji, jeta e
tij ka pėsuar NDRYSHIME MAHNITĖSE.
E tash ta fillojmė lojėn. Unė ta bėjė njė
pyetje, dhe, nė fund tė pyetjes, kur unė ta shkruaj pikėpyetjen me shenjen
? ti pėrgjigju me fjalėn BINDJA.
Tė fillojmė. Pse dikush ėshtė i PAFAT e dikush
ėshtė i LUMTUR?
(A tė thashė: shkruaje fjalėn BINDJA. Pas ēdo
pikėpyetje shkruaje kėtė fjalė). Mirė. Vazhdojmė. E pse dikush ėshtė i
hareshėm dhe shumė i pasur, ndėrkaq dikush i mjerė dhe i varfėr? Pse dikush
ėshtė frikacak dhe tėrėsisht i pasigurt e dikush shpatė nė veprime dhe
krejtėsisht i sigurt? Pse dikush ka shtėpi tė bukur e luksoze e dikush, nė
prag tė skamjes, jeton nė periferi tė mjeruar? Pse dikush dikush arrin
suksese e dikush vazhdimisht has nė mossuksese? (Mos harro lexuesi im, pas
ēdo pikėpyetje shkruaje fjalėn BINDJA. Por: shkruaje dhe analizoje, a ėshtė
e vėrtetė?) Mirė. Vazhdojmė... Pse dikush ėshtė orator i shkėlqyer dhe shumė
i dėshiruar e dikush tejet mesatarisht pritet nga njerėzit qė u drejtohet?
Pse dikush trajtohet si gjenial nė punėn qė kryen e dikush tjetėr, ndonėse
me pėrpjekje mbinjerėzore, nuk mund tė arrijė, kurrfarė rezultatesh? Pse
dikujt i shkon pėrdore tė SHĖROHET nga e ashtuquajtura sėmundje e pashėruar
e dikujt jo? Pse ndonjė grua jeton nė bashkėshortėsi fatlume, ndėrsa e motra
vuan nė pafatėsi?
Nė qoftė se ke qenė korrekt, lexuesi im i mire
dhe, pas secilės pyetje e ke shkruar pėrgjigjen e saktė: bindja ėshtė
shkaktare, atėherė, sė bashku e kemi kuptuar se tė gjitha, fillim e mbarim,
varen nga ligji suprem i mendjes njerėzore qė quhet: ndėrtim i bindjes.
Shumė prej nesh shkruan Xh. Marfi ende janė
nė gjumė tė thellė, tė pavetėdijshėm pėr ekzistimin e xeherores sė arit, tė
inteligjencės sė paskajshme dhe tė dashurisė hyjnore. Mėsyjani dhe do tė
nxirrni gjithēka qė iu nevojitet, ēdo gjė qė dėshironi! Njė copė hekuri i
magnetizuar ngritė peshė gati 12 herė mė shumė se pesha e vet, po qe se e
ēmagnetizoni, e njėjta copė hekuri nuk mund tė ngrisė as edhe pendėn mė tė
lehtė. Ngjashėm me kėtė ekzistojnė dy lloje njerėzish: njėrit i takojnė
njerėzit e magnetizuar me shpresė, besim e bindje, tė vetėdijshėm se janė
tė lindur pėr suksese; tjetrit i takojnė njerėzit qė i kanė humbur vetitė
magnetike, tė kapluar nga frika e dyshimi... Nisuni pėrpara. Mos u dorėzoni.
Mbushuni me veti magnetike. Zbulojeni fshehtėsinė e madhe! Njiheni veten
tuaj...
Ndėrroni hartat mentale, skemat e vjetra kah
ecin mendimet dhe bindjet e juaja, krijoni amėz tė re tė mendimeve, besimit
e bindjes dhe hapėroni me vendosmėri, vetėbesim e siguri tė plotė kah majet
mė tė larta tė lumturisė njerėzore, sepse asnjė njeri nuk ka ardhė nė jetė
tė vuaj. Jeta ėshtė shumė, shumė e bukur, mėkat tė mos kėnaqeni plotėsisht e
gjithnjė.
Shfrytėzoni me shumė dashuri tė gjitha teknikat,
mėnyrat dhe metodat qė iu ndihmojnė ta ndryshoni bindjen tuaj pėr cilėndo
lėmi tė jetės. Mos hezitoni se vetėm me prova e sprova, pėsime e mėsime do
tė dilni fitues, do ta begatoni pėrvojėn tuaj, e pastaj, ajo pėrvojė iu
ndihmon qė tė formėsoni pikturėn e dėshirės suaj ashtu si ua do zemra.
Kėshtu thotė literatura, kėshtu jam i bindur
unė, kėshtu kisha dashtė tė shohė edhe ty, lexuesi im i mirė qė tė dua
shumė. Dhe tė dua pa kusht qė tė mė duash ti mua, madje prej teje nuk e
kėrkojė as votėn tėnde, por e kisha dashtė ndryshimin e BINDJEVE tė vjetra,
sidomos tė atyre bindjeve qė tė kanė dėrguar prej dėshtimi nė dėshtim.
Bindja ėshtė djep i frymėzimit, horizont
i ditės sė re, burim i njė fuqie tė panjohur, Xh. Marfi.
Thėnia e Xhozef Marfit qė e vura nėntitull ėshtė shumė e saktė,
katėrcipėrisht e vėrtetuar me eksperimente shkencore dhe secili lexues mund
ta vėrtetojė nė jetėn e pėrditshme.
E para: bindja ėshtė djep i frymėzimit. Shumė e
vėrtetė. Bindja e fortė tė frymėzon, tė jep krahė, sepse krijon energji tė
jashtėzakonshme.
E dyta: bindja ėshtė horizont i ditės sė re. Po.
Bindja pėr hyrje nė njė rrugė tė re nuk ėshtė asgjė tjetėr pos njohje me
diēka tė mrekullueshme, pra: hyrje nė njė rrugė tė re ku hapen horizonte tė
panjohura deri mė tash dhe, nė tė njėjtėn kohė, tėrėsisht tė pakufishme pėr
mendjen tonė tė derisotme. E treta: bindja ėshtė burim i njė fuqie tė
panjohur.
Nė kėtė pjesė do tė ndalem me njė shembull tė
vogėl: kur ke qenė nė rrezik, ti lexuesi im i mirė, kur ke qenė i bindur se
rreziku ėshtė real, i dukshėm dhe i vėrtetė, ke gjet forcė dhe e kėrcyer
murin apo gardhin dy metra tė lartė. Tė nesėrmen ke shkuar tek ai vend, muri
apo gardh ska rėndėsi, dhe vetes i ke thėnė me habi: a ėshtė e mundur? Unė
ta kem kaluar kėtė pengesė? Po. E ke kaluar ti vetė atė pengesė, sepse:
bindja ėshtė burim i njė fuqie tė panjohur.
Njerėzit qė janė tė BINDUR pėr njė qėllim e kanė
fare tė lehtė ndėrmarrjen e hapave aq radikal sa mund tė shkojnė deri nė
vetėflijim. Pėrmes kėsaj vije kuptimore mund tė zbėrthehen tė gjitha
veprimet e heroizmat qė takohen nė historitė e popujve. Mund tė fillojmė
kėtu numėrimin prej kamikazėve japonez, vetėflijuesve palestinez,
luftėtarėve tė Spanjės (nė mes tė tė cilėve ka pasė edhe aq shumė shqiptarė)
e deri nė luftėn e fundit nė Kosovė. Po pėr ne njerėzit e rėndomtė, qė nuk
jemi tė zotėt tė bėjmė flijime sublime, cili ėshtė funksioni praktik,
jetėsor i bindjes? Pėrgjigja nė kėtė pyetje do tė vie vetvetiu pasi tė
citojmė njė pjesė pak mė tė gjatė tė Xh. M. nė Forcėn e ndėrdijes ku
thotė:
Nė qoftė se mėsoheni se si mund ta njihni dhe
si ta LIRONI fuqinė e fshehtė tė ndėrdijes suaj, atėherė nė jetėn tuaj do ta
futni forcėn, pasurinė, lumturinė dhe kėnaqėsinė. Nuk ka nevojė qė ta
fitoni, fuqia ėshtė gjithnjė nė posedimin tuaj. Duhet vetėm pėrvetėsuar
mėnyra e PĖRDORIMIT tė saj, tė kuptohet ajo dhe tė pėrdoret nė mėnyrė tė
duhur nė tė gjitha poret e jetės. Poqese i ndiqni teknikat dhe proceset e
thjeshta, do ti fitoni njohuritė dhe kuptimet e duhura. Do tiu frymėzojė
njė ditė e re dhe do tiu lindė njė forcė e re, me ndihmėn e tė cilės do ti
REALIZONI dėshirat dhe ėndrrat tuaja. Bėhuni tė vendosur dhe tė fortė!
Bėjeni jetėn tuaj mė tė rėndėsishme, mė tė pasur dhe mė bujare.
Nė thellėsi tė ndėrdijes suaj gjendet URTĖSIA e
paskajshme, fuqia e pakufizuar, burimi i ēdo gjėje qė iu nevojitet. Ju duhet
vetėm qė ti ZBULONI ato, ti zhvilloni dhe ti QITNI nė dritė. Njihni
mundėsitė e shpirtit tuaj! Po qe se shpirtin tuaj e hapni dhe e bėni tė
pranueshėm, dituria e pakufishme e brendisė sė ndėrdijes suaj nė ēdo kohė
dhe nė ēdo vend do tiu zbulojė ēdo gjė qė DĖSHIRONI ta dini. Do tiu vijnė
mendimet e reja, ide tė reja qė do tiu ēojnė kah zbulimet e reja, do tiu
aftėsojnė tė krijoni vepra tė reja artistike dhe praktike. Pos kėsaj,
dituria e paskajshme e ndėrdijes suaj do tiu tregojė rrugėn e cila ju ēon
kah tė vėrtetat dhe njohuritė plotėsisht tė reja dhe, deri tash, tė
panjohura. Do tiu zbulojė pėrsosshmėrinė e tė shprehurit dhe tju tregojė
vendin e vėrtetė nė jetė...
Kur tė lexosh pasuse tė kėtilla tė literaturės
inspirative, kur ti analizosh me vemendje tė gjithė shembujt konkret e
jetėsor qė ti dhuron tė gatshėm kjo literaturė, kur tė shohėsh me sytė e
ballit, e, sidomos me syt ė e mendjes dhe tė shpirtit potencialet tua tė
pakufishme qė gjenden nė ty, nė qenėsinė tėnde, atėherė me lehtėsi tė
natyrshme do tė ndėrtosh BINDJEN e nisjes nė rrugėn mė tė bukur tė jetės
njerėzore: nė rritėn shpirtėrore. Dhe, nė kėtė rast e nė kėtė situatė, do tė
pėrfitosh edhe mė shumė se qė mund ta paramendosh sot e kėtu. Sepse, sot e
lexon nga kureshtja, nesėr e pėrsėritė pėr fuqizim dhe SHĖRIM tė vetvetes,
pasnesėr e lexon pėr relaksim qė tė lirohesh nga streset e ditės dhe, sė
fundi, krijohet ETJA pėr mėsime tė kėtilla. Kjo etje shuhet kur tė
formėsohet BINDJA se ti je qendėr e botės, se nė jetė ke ardhė qė tė
shndėrrohesh nė bjeshkė krenare e jo tė ecėsh zhagas nėpėr vijat e mjerimit
qė i shkakton dėshtimi.
Kjo ėshtė rruga e ndėrtimit tė bindjes e cila
ėshtė shkaktari kryesor qė, pėr pasojė, prodhon jetėn e lumtur.
Mė shkruani:
dautdemaku@gmail.com
|