Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Kulturė 7 - DASHURIA E PARĖ

Shkruan: Pėrparim HYSI

DASHURIA E PARĖ

(TREGIM)

 

Pak nga pak, lumi im i ndjenjave vėrshoi mbi bregun e saj tė brishtė dhe njė nate maji, ne shkėmbyem puthjet e para. Maji ėshtė muaj qė mė bėri me krahė dhe kur zura qiellin e shtatė.

 

 

Mė mrekullon ideja pėr tė treguar dashurinė time tė parė. Vetėm kur e nominoj "Dashuri e parė" mė vjen ndėrmend ajo ditė, kur e ndieva veten si mė tė lumturin nė botė. Kisha arritur qė tė isha pak mė i vėmendshėm, kur u hidhja sytė femrave nė gjithė portretin fizik tė tyre. Me lakmi lėpija gjuhėn, kur vėshtroja sa buzėt, aq dhe tek gjinjtė.

Para meje u afruan tė tria. Tek do flas mė tej pėr to, dua me lexuesit tė lidh njė kontratė. Asnjėrėn prej tyre nuk do pėrmend me emėr, qoftė dhe emėr tė sajuar, se, sa filloj dhe tė tregoj, kam frikė se mund tė m'i lexojė teskeretė nga xhepi ndonjė bashkėshokė apo qoftė ndonjė bashkėshoqe.

Ato tė tria, nė tregimin tim qė nuk ėshtė hiē i sajuar, do t'i gjeni me "Flokėzeza", "Ajo me gėrsheta" dhe "Flokėgėshtenja". Pra, u afruan tė tria dhe dėgjova FLOKĖZEZĖN qė t'u thotė: -Ky ėshtė nga vendi im! Unė veshėt big dhe, kur dėgjova, ē'tha Flokėzeza, zura hamendėsimet e mia. Domethėnė, - thash me vete, - mė ka marrė nė nishan!

Nė "nishan" mua, qė unė nuk kam nevojė pėr shtyrje, por pėr fre. Nuk ėshtė se po i shihja sė pari, por kėtė radhė,n gaqė Flokėzeza mė "kish marrė nė nishan", m'u kujtua ajo batuta shpotitėse: ha-ha bėjnė krushqit/ ha-ha bėn nusja. Dhe larg shpotive, u bėra serioz dhe, kur u hodha vėshtrimin qė tė triave, stacioni ku ndaloi treni im, qe FLOKĖZEZA. Sado qė "Ajo me gėrsheta" kish gjinj mė tė mėdhenj sesa tė kėsaj, FLOKĖZEZĖS, unė kėtė zgjodha si "EVERESTIN" tim dhe mos u ēuditni me kėtė emėrtim: dashuroja sefte dhe barriera qė duhet tė kapėrcesh, kur dashuron sefte, ėshtė e lartė si EVERESTI. Nuk ėshtė fushė me lule. Epo shih me sy dhe drithėro me zemėr.

 

*     *    *

 

Hamendėsoja me veten se si do e ngjitja kėtė "Everestin" dhe tek sillesha nėpėr kėmbėt e tyre, dėgjoj kėtė "timen" qė t'i thotė "asaj me gėrsheta": -Ah, sikur tė kisha njė bogaēe me gjalpė! Unė e di sa tė shijshme janė, -tha Flokėgėshtenja qė ishte elbasanase safi. Unė si ARKIMEDI qė bėrtiti: Eureka!, u vodha nga konvikti dhe me njė frymė tek njė nga furrat qė i qante "bugaēet". E mbaj mend dhe emrin e furrit: Furri "Shėndeti-Vllazėn PETI". I mora tri "bogaēet me gjalpė" dhe mend flutorova si zok, pėr nė konvikt. I bėra zė "Asaj me gėrsheta" dhe, kur ia dorėzova, m'u duk sikur kisha ngjitur gjysmėn e Everestit. Do qe mirė qė t'u merrja nga dy pėr kokė, por nuk bleva dot qoftė dhe njė pėr vete.

Sa i lumtur ndihesha, kur pashė qė ajo "imja" hante dhe shikonte nga unė. Nuk doja as tė haja dhe as tė pija fare.

Bie tė fle, por gjumi nuk mė zė. M'u kujtua kėnga popullore: "Bie tė flė/ gjumi s'mė zė/halli si t'i bėnetė". Sikur i ka thurur pėr mua kėto vargje.

Pres tė nesėrmen. Qe e dielė dhe do shkojmė nė sallėn e madhe tė studimit. Unė po pres dhe "anijet" (ato tė tria) po afrohen nga "deti im".

-Ē'kemi? Ėshtė"imja" qė pyetjen e bėn nė shumės dhe kėtij "shumėsit" unė i jap atribute tė tjera.Nė ajėr sikur ndiej njė valė elektromagnetike:diēka magjepse dhe mrekulluese njėherėsh, mė turbullon gjakun. Njė lumė ndjenjash vėrshon drejt brigjeve tė brishta tė FLOKĖZEZĖS.  Vėrshon dhe dua tė mbytem bashkė me tė. Njė lėmsh m'u bė si komb nė grykė dhe mezi fola: -Unė mirė,po ti?

-Tė falnderojmė pėr ato "bogaēet" apo nuk qenė dhe tė ngrohta!

-Bogaēet... unė isha gati (sikur tė kisha para) t'i sillja gjithė Furrin "Shėndeti". Por, tė jem i ndershėm, kėtė sikur nuk ia thashė. Buzėqeshi dhe tek mė vėshtroi me ata sy aq tė ndritshėm, m'u duk si njė tulipan qė ka ēelur i plotė. Gati e humba pusullėn.Tani, nė studim, as e ēaj kokėn. Mendja ime ka dalė nga burgjia dhe ėshtė zhvendosur atje: me FLOKĖZEZĖN. Sado qė salla e studimit ėshtė e madhe, unė (po ku mbahesha unė nė fre?), bėra si bėra dhe sikur diē kėrkoja andej ku qe dhe ajo. Ashtu, si tangent, sytė e saj u ngulėn mbi tė mitė dhe, sikur nėnėshkruan njė pakt tė fshehtė. Mė fali njė buzėqeshje rrezėllitėse qė ma ngrohu shpirtin. E mora me vete buzėqeshjen e saj dhe, tek e deshifroja, mė rezultonte: dashuri. Asnjė gjė tjetėr dhe kaq mė mjaftonte.

Tė hėnėn nuk dihej se ē'bujashka sillte lumi. Kur po mbaronte dhe ora e pestė, nė klasėn tonė erdhi profesori i muzikės dhe lexoj 5-emra. Nė ora tre, pasdite, -tha ai, -kėta qė dėgjuan emrat, do vinė nė provat e korit. Pėr fat, qeshė njė nga ata tė korit dhe gėzimi im u bė mė i plotė, kur mbrritėn dhe kėta tė klasave tė tjera, ku shquheshin dhe ato tė tria. Ajo me gėrsheta kish njė zė si kantilenė dhe, po tė kish patur pak pėrkrahje, do ishte njė nga solistet me emėr, por qe jetime dhe humbi sikur nuk qe. Nė kor, ne, djemtė, bėnim jehonė tė njė kėnge ruse pėr njė komandant tė Ushtrisė sė kuqe. Sado qė kanė kaluar mbi 60-vjet, ca vargje edhe sot mė kujtohen:"... vij reparti bregut/ nga luftimi i gjatė/.... kokėn e ka lidhur/ gjaku i  kullon/ nėpėr gjurmėt e gjakut/ bari kuqėlon. Solo e kėndonte "Ajo me gėrsheta", e shoqėronte zėri vajzave dhe pastaj si njė kushtrim epik, buēisnim ne, djemtė:"....ej- ej, bari kuqėlon".

Unė pėr tė rėnė nė sy tė Flokėzezės, mend kuqėloja, sikur qeshė futur nė furrė. Dy orė tė mira prova, tri herė nė javė qė, pėr mua, qenė orėt mė tė bukura. Njė ditė kish ndodhur diēka qė ma kish rritur mua karizmėn. Profesori kish lexuar nė klasėn e tyre njė hartim timin. Na kish dhėnė pėr temė hartimi "Glorifikimi i punės tek "Fausti" i Gėtes. As e dija seē kisha shkruar, por paskam thėnė "qė vetėm me punė fitohej lumturia", por jo vetėm kaq: kisha zėnė e prrallja pėr jetėn dhe PROFESORI, i ndjeri BESIM QORRI, kish thėnė: "... merita e tij ėshtė se di tė bėjė analogji tė qėlluara, jashtė kėsaj teme, kur pėrbri vė "Vajza dhe vdekja" tė Gorkit. Dhe ato tė tria mbrritėn nė klasėn tonė, pėr tė sjellė sihariqin, unė ,sa i pashė, dola pėr t'i pritur, kur ajo, FLOKĖZEZA, hodhi sytė djathtas meje drejt e tek tabela e Nderit. Aty ish emri  im, por mbi mua Mitati. Ia pashė shkėlqimin e syve dhe as arrita t'i falnderoja. Tek po iknin, i ndoqa nga pas: -E pat? -tha FLOKĖZEZA! Epo i dyti qe, se i pari ishte Mitati, -tha Flokėgėshtenja. Ajo me gėrsheta,tha: -Epo sipas alfabetit: M... ėshtė para P... Jo, jo, -nguli kėmbė Flokėgėshtenja, - i treti i klasės fillonte me A... Thoshte tė drejtėn, kjo elbasansja, por kush doli nė kut qė tha tė drejtėn?

Pak nga pak, lumi im i ndjenjave vėrshoi mbi bregun e saj tė brishtė dhe njė nate maji, ne shkėmbyem puthjet e para. Maji ėshtė muaj qė mė bėri me krahė dhe kur zura qiellin e shtatė. Sa premtime drithėruese, puthje tė shpejta, si tė tė ndiqte dikush pas me shkop dhe mezi prisnim pėrfundimin e shkollės. Pėrfundimin e shkollės dhe nuk ka mė barriera. Unė e ngjita Everestin dhe tani s'ka mė pengesė tė mė ndalė. Por kot nuk thonė: "Rrushi i papjekur nuk hahet".

 

 

Sonila, kushėrira ime, do mė sillte lajmin qė mezi prisja. FLOKĖZEZA do bisedonte me familjen dhe, siē ishte zakon, tė shkėmbenim kredencialet. Po kthehesha nga pushimet qė kisha bėrė tek dajot e mi nė malėsinė e jugut dhe, qė tė nesėrmen, tek Sonila. Posta im Restane. Kjo, sa mė pa, m'u hodh nė qafė dhe, tek mė zgjati letrėn, mė tha me gojė. Ndodhi krejt papritur. Erdhi e motra, e martuar nė Durrės. Vėllai i burrit tė saj merrte njė detyrė pėr nė njė ambasandė. Kunati qe i pamartuar dhe vendi vakant nuk priste. Ua mbushi mendjen, brenda natės familjes dhe qė tė nesėrmen drejt e nė gjendjen civile: bėn celibrimin dhe u nisėn jashtė shtetit. Sonila kur mė zgjati letrėn, sikur pati njė shpatė nė dorė dhe ma nguli, sa mė doli tej, matan. E hapa zarfin dhe kish shkruar vetėm kaq: - Mė fal! M'u kujtuan "Vaje" tė Ēajupit:"... doje dritė, o qiell/ more dritėn time". Dhe mund tė kem qarė.

Mandej, kur u kthiella, mė duket se gjeta ngushėllim tek njė vjershė e HYGOIT. Dhe sot sikur mė kujtohen:

"O shtigje,, kur lirshėm valėvitet bari

Lugina.kodra dhe pylli qė oshėtin

Ēfarė ėshtė me ju kjo heshtje varri

Pėr atė qė iku... dhe nuk ka mė kthim.

Dhe vėrtet: jo vetėm nuk pati mė kthim, por kurrė nuk dėgjova qoftė dhe njė fjalė pėr tė. Sikur e treti dheu.

                                                     *       *    *

Epilog

E shkrova kėtė pėrjetim se njė ditė prej ditėsh me njė mik tė njohur, pashė qė ai qėndroi tek njė nekrologji. Paska ndėrruar jetė nga covidi. U afrova dhe lexova emrin e burrit tė tė dashurės sime. Desh bėra blasfemi se ku ka njeri tė ndjejė keqardhje pėr burrin e tė dashurės, por, nė fund tė fundit, ē'faj pati ai. Nuk thashė asnjė fjalė mė. Sidoqoftė, ngaqė ky tregim ėshtė pėrjetim, u them lexuesėve se "Ajo me gėrsheta", sado pati njė dashuri tė pafat, ka krijuar familjen e saj. Ajo, FLOKĖGĖSHTENJA (i kishte tė zeza si tė "asaj times", por unė ia ndryshova ngjyrėn e flokėve nga "inati" se thoshte tė drejtėn, rron dhe e kam parė nė fcb para nxėnėsve qė flisnim me respekt pėr tė. Dua qė tė buēasė jeta pėr to.

 

Tiranė, 29 maji 2022