Thuhet se pasuria mė e artė qė ekziston mbi
rruzullin e tokė ėshtė familja! Ashtu ėshtė dhe ska tjetėr pėrveē familjes.
Por, pėr tė pasur njė familje tė ekuilibruar, tė
shėndoshė, tė hareshme, me respekt tė ndėrsjellė ėshtė krejtėsisht e qartė
se furnizues kryesor i dashurisė sė paskajshme nė familje janė gjenet dhe
vetė faktori njeri.
Se familja ėshtė e shenjt, s'ka fjalė.
Tė gjithė e dimė se zanafilla e formimit,
ndėrtimit apo e lindjes sė njė familje, buron qė nga ai ēasti magjikė kur
njė qift (gjini tė ndryshme) dashurohen e pastaj dalėngadalė kurorėzohen me
martesė. Krijohet familja duke mos i pėrmendur ritualet, traditat qė janė
faktorė alternativė nė ndėrtim e sajė, e gjithsesi, pa e lanė anash edhe
komponentin kryesorė lidhės qė ėshtė seksi.
Por, nė tė vėrtet: ēka ėshtė dashuria, si lindė
kjo?!
Rreth kėsaj pyetje ka pafund komente, pėrshkrime
ide nga mė tė bukurat nė mė tė lumturat!
Kemi dėgjua sa e sa rrėfime nga tjerėt, se si u
dashuruan, se si ju lindi dashuri:
"U dashurova nė shikim tė parė"!
"Sdi - veē ashtu ndodhi! Po na ishte kėsmet e
qe besa edhe e shkrueme nga Zoti" etj., etj!....
Pse jo, pėrgjigje dhe pėrshkrime tė bukur, por
nė tė vėrtet, si lindė dashuria?
Miq tė nderuar, sė bashku ta kompletojmė ēelėsin
e lindjes sė dashurisė!
Ēarls Darvin, duke e quajtur jetėn lufta pėr
ekzistencė na ofron tė dhėna faktike duke ekuilibruar teori ciklesh pėr
lindjen, strukturėn zhvillimit dhe shuarjen e jetės te bota bimore dhe ajo
shtazore.
Kemi lexuar pėr faktet qė na i ofron Darvini, si
p.sh., te shpezėt, ku nė luftėn pėr dominim dhe ekzistencė (se si behet
zgjedhja e duhur e partnerit pėr ēiftėzim, pėr bartjen e gjeneve sa me te
shėndosha te pasardhėsit etj.) ėshtė ajo fuqia e ngjyrave dominuese,
madhėsia e trupit, zėri etj., qė janė karakteristikat kryesore te shpezėt
pėr tė pranuar partnerin ma tė mirė tė mundshėm, duke i bartur gjenet e veta
te pasardhėsit tjerė.
Po ashtu, njėjtė ėshtė edhe te bota bimore. Edhe
te bimėt, disa lėshojnė rrėnjė, disa kanė ngjyra joshėse (sidomos bimė, ku
insekte kanė procesin e polenit sa me tė frekuentuar), disa rritin shtatin,
vetėm e vetėm qė tė dominojnė nė hapėsira ma tė mėdha ambientale etj.
Por t'i kthehemi lindjes sė dashurisė nė shikim
tė parė te qenia njerėzore dhe ta kuptojmė se a lind me tė vėrtetė dashuria
nė shikim tė parė, dhe kush janė faktorėt qė na nxisin qė ne tė dashurohemi?
Thjeshtė, pėr tė mos hy nė anatominė e trupit,
tė gjithė e dimė se trupi ynė ėshtė i ndėrtuar nga qelizat, gjenet etj. Me
njė fjalė - gjenet janė ato qė pėrcaktojnė - ndėrtojnė strukturėn e trupit.
Ne jemi dėshmitar se nė jetėn e pėrditshme
shohim lloj- lloj femre tė bukur, apo anasjelltas, meshkuj tė bukur, por
pyetja ėshtė - pse?
Pse pra atėherė nuk dashurohemi nė tė gjitha
femrat apo meshkujt e bukur qė i shohim nė kėtė botė 7 miliardėshe qenie
njerėzore?!
Kujdes me vėmendje: TA DINI SE NĖ KĖTĖ BOTĖ ĒDO
FYTYRĖ E NJERIUT ĖSHTĖ E BUKUR - NUK EKZISTON ASNJĖ FYTYRĖ E SHĖMTUAR!
Po si ka mundėsi qe 7 miliard njerėz mbi tokė te
gjithė tė jen te bukur?!
Kemi dėgjuar shpeshherė qė thuhet: jaaa bukuria
fletė vetė, ishte si mollė, ishte si llokum, ishte djalė bukuroshė etj!...
Atėherė, nėse bukuria fletė vetė, pse nuk
dashurohemi nė ēdo kalimtar rasti qė e takojmė (fjala ėshtė pėr gjithė ata
njerėz tė pashėm, tė bukur qė i shohim ēdo ditė)?!
Miq tė dashur, pėr ta kuptuar kėtė ma qartė, ja
disa tė dhėna qė sjellin deri te lindja e dashurisė nė shikim tė parė:
Vetėm gjenet e trupit janė ato qė
pėrcaktojnė se kurė, dhe mė kė, ne tė dashurohemi, sado qė ne shohim femra
apo meshkuj tė bukur, edhe pėr ata qė thuhet: "ishte aq i bukur si tė kishte
yll nė ballė." Por pse vallė nuk arrijmė qė asnjėherė tė dashurohemi me tė
gjithė kėta/to bukurosh/e?
Sepse e ceka mė lartė, jemi diku 7 miliardė
njerėz mbi tokė, por fakti ėshtė se, edhe femrat apo meshkujt qė "nuk" janė
tė bukur, edhe kėta dashurohen, edhe kėta krijojnė familje normale, edhe
kėta do tė kenė pasardhės tė shėndoshė e tė lumtur sikurse gjithė tė
bukurit!
Sytė tanė, nė momentin e vrojtimit tė njė
personit tjetėr pėrballė nesh, bartin informacione deri te truri ynė pėrmes
sinapsave nervore, dhe nga truri pėrsėri barten e reflektohen tė dhėnat deri
te gjenet.
Gjenet i ngjajnė njė mikpritėsi qė ka njė
mysafirė pėr zemėr!
Me tė kuptuar se nė derėn e tij po troket
mysafiri i zemrės, hapet dera me dashurin ma tė madhe shpirtėrore, urdhėro
mikė, mikeshė, shokė, dashamirė apo kushdo qoftė tjetėr i-e dashur pėr tė.
Nė tė njėjtėn mėnyrė, siē e ilustrova simetrinė
e gjeneve me njė mikpritės shtėpie, ashtu pra, posa gjenet tė marrin
informacionin se personi pėrballė syve tanė ka njė strukturė gjenetike tė
fytyrės, trupit qė i pėrshtatet karakteristikave tė gjeneve tona, menjėherė
truri ngarkon tė gjitha shqisat dhe ēdo muskul e ushqen tė reflektoi
elasticitet - vihen nė lėvizje muskujt e fytyrės, hynė nė veprim buzėqeshjet
sa ma tė bukur tė mundshme, krejt kjo pėr ta joshė tjetrin.
Miq tė dashur,
Nėse dėshironi mund ta quani si Big-Bang i
dashurisė, ose - dashuri nė shikim tė parė por, njė ėshtė e vėrtetė, se pa
dhenė sinjalin gjenet, sado tė shohim individ tė bukur, sdo tė ketė lindje,
as tė dashurisė nė shikim tė parė, as nė tė dytė e as nė shikime tė tjera...
T'i kthehemi sėrish familjes. E ceka qė nė
fillim se thuhet: pasuria ma e artė qė ekziston mbi rruzullin e tokės
ėshtė familja! Ashtu ėshtė dhe ska tjetėr pėrveē familjes.
E ceka, po ashtu, se: pėr tė pasur njė
familje tė ekuilibruar, tė shėndoshė tė hareshme me respekt tė ndėrsjellė
ėshtė krejtėsisht e qartė se furnizues kryesor i dashurisė sė paskajshme nė
familje janė gjenet dhe vetė faktori njeri.
Struktura e bashkėjetesės pėr njė familje me tė
gjitha atributet pozitive, kompakte ėshtė si fakt i rolit tė mirėkuptimit nė
mesė dy prindėrve nė familje.
Mirėkuptimi nė familje sėshtė qė u zbulua
rastėsisht, mirėkuptimi u lindė me vetė lashtėsinė e njeriut dhe ėshtė si
peshorja e drithit, qė pas tė korrurave, peshon djersen e punėtorit dhe
dembelit!...
Sa herė qė flasim pėr familjen duhet tė jemi tė
kujdesshėm, por tėrthorazi nuk do lėmė anash pa i cekur disa shembuj qė,
sadopak, ndoshta mundė tė jenė si njė daulle e akorduar pėr vetėdijesimin e
shoqėrisė me fokus - familjen e shėndoshė.
Ne atė familje ku ka mirėkuptim, ka edhe begati.
E pėr tė arritur deri te bėrthama e suksesit te njė familje, pėr tė qenė
familje e lumtur, nė harmoni te plotė, ku fėmijėt tė pasurohen me kulturė
autoktone, tė pasurohen me njohuri bashkėkohore, rolė kyēė kanė dy
prindėrit, pastaj vije rrethi familjar, shoqėria e dikur deri te vetarsimimi
i plotė pėrmes studimeve akademike.
Shpeshherė dėgjojmė se prindi ėshtė shtylla e
konakut, hajati, kulmi, dyshemeja ose oxhaku etj.
Unė jam pėrpjekur qė pėrmes leximit, informatave
tė ndryshe, nga jeta e pėrditshme, nga burimet autoktone, tė dhėnat gojore,
tė shkruara e tė lexuara por, miq tė dashur, siē thuhet popullorēe: Sille
kah ta sjellėsh, shumica e informatave po ma afrojnė njė pėrgjigje si mė tė
saktė! E kjo ėshtė: se, femra (NĖNA) ėshtė Abetarja e fėmijėve - nėna ėshtė
Universiteti i fėmijėve, 95% e edukatės, kulturės ėshtė si rezultat falė
nėnės si mėsimdhėnėse, edukatore e mbi tė gjitha, si Shenjtore e pastėr e
universit qė ushqen fėmijėn e vet, pėrpos bukės, me ushqimin e shpirtit,
ėshtė ajo qė fėmijėn e vetėdijeson tė jetė i pavarur pėr jetėn.
Pra, QELIZA E ARTĖ e familjes sė suksesshme
ėshtė NĖNA.
Po ashtu, tė njėjtin rolė e hasmi pa kurrfarė
kontestimi, edhe te shtazėt dhe shpezėt.
Vazhdon...
|