|
Njihet si lubrifikanti me i mire pėr organizmin.
Popullsia e Abisinisė ka qene e para qe ka pėrdorur kėtė fare si ushqim, ajo
ėshtė njė bime vjetore me lule bojeqelli.
Farat e saj janė te pasura ma acidi- grasi
esenziali (AGE) omega-3 dhe omega-6.
Fara e linit pėrmban 55 % te saj acido-omega -3.dhe
qe e bėn atė burimin kryesor natyral te omega -3 ne bote. 50 g lino janė te
barabarta me 20 g fibra, ndėrsa 50 g kumbulla te thata pėrmbajnė 7,5 g dhe
50 g fasule te zeza pėrmbajnė 7,2 g dhe orizi integral 4,8 g. Ndėrsa nevoja
ditore e jona ėshtė 30 g fibre.
Gjithashtu ai pėrmban ne sasi te ekuilibruar
edhe omega-6 qe ne ushqimin e pėrditshėm e kalon nevojėn tone ditore edhe 20
here duke krijuar njė disekuilibėr midis tyre.
Kėto vajra (AGE) nuk mund te sintetizohen nga
organizmi ynė por duhet te merren nėpėrmjet ushqimit. Ato janė perberesit
kryesor te membranės qelizore dhe kur mungon AGE qeliza ndėrton membranėn e
saj me vajra te tjerė te cilesise me te ulet qe e bėn atė me delikate.
Lino pėrmban dy here me shume omega-3 se ēdo
lloj peshku qe njihet si burimi kryesor i tyre.
Omega -3 hiqet ne te gjitha ushqimet e paketuara neper
fabrika sepse ul shume datėn e skadimit gjė qe nuk i intereson prodhuesve.
Organet e interesuara
Lubrifikojnė intestinon, dhe sidomos kolon, kane
gjithashtu substanca ushqyese pėr shpretkėn, pankreasin, dhe sistemin
imunitar.
Aftesite kuruese
Kane aftėsi ipocolesterolemizzanti dhe
afrodiziakė ndihmojnė ne rregullimin e peshės trupore njihet edhe si ushqimi
i bukurisė pasi i jep jete dhe shkėlqim lekures flokėve thonjve, syve.
Ai ndihmon ne uljen densitetin e gjakut,
bllokojnė rritjen e qelizave tumorale, Omega -3 edhe pse ėshtė yndyre nuk
ndikon aspak ne rritjen e peshės trupore pėrkundrazi hyn ne reaksion me
yndyrat e tjera duke i shkrire ato sipas studimit te bere nga universiteti i
Pensilvanias. Prandaj dhe mungesa e tyre bėn qe organizmi ynė ti tresė me
veshtiresi yndyrat e tepėrta te grumbulluara ne pjese te veēanta te trupit.
Omega-3 ka aftėsi antikanceroze farat e linit
mund te pėrdoren pėr kurimin e rreth 26 sėmundjeve te ndryshme.
Sipas kėrkuesit shkencor Amerikan Donald Rudin
mungesa pėr njė kohe te gjate e omega-3 shkakton probleme mentali te
memories, te dimensionit te qelizave te komunikimit ndermjet tyre dhe si
pėrfundim ngadalėsimin e zhvillimit te mendimit.
Ndėrsa vajrat e tjerre sidomos ato te skuqur dhe
qe janė te pasur vetėm me omega-6 rendojnė shume punėn e pankreasit dhe
temthit, duke na bere te ndjejmė njė dhimbje ne krahun e djathė poshtė
brinjės se fundit, japin dhimbje ne shpatulla, dhe bejne qe te bien thonjte
e kėmbeve.
Prandaj duhet qė kėto dy vajra tė jenė nė
ekuilibėr e siē ndodh sot me ushqimin e modern qe ka pothuajse vetėm
omega-6.
Vajrat qe janė ne shitje gjate pėrpunimit te
tyre pėrdorin temperatura shum te larta qe formojnė ne te
acidtranslinolenico qe ėshtė pothuajse i pa tretshėm nga organizmi ynė dhe
si i tille krijon probleme dhe semundje te shumta.
Pėrdorimi
Merni njė luge kafeje me fara lini (liri) dhe
hidheni ne njė gote ujė te ngrohte para se te flini dhe kur te zgjoheni ne
mėngjes pini ujin e gotės, uji tani ėshtė kthyer ne njė mase te dendur te
yndyrshme pijeni pa frike atė te paktėn 4 here ne jave. Farat e linit mund
te hidhen edhe ne sallate ose te haen direkt pa asnjė problem. Duhet te
ruhen ne frigorifer.
Ku ti gjeni?
Edhe kėto mund ti gjeni ne farmaci ose ne
erboristeri, ndėrsa ne Shqipėri pash sivjet kur isha me pushime qe shiteshin
edhe rruge nga disa ambulante te improvizuar, Konfeksionimi i tyre ishte
bere nga njė firme Shqiptare, dhe ishin jashtėzakonisht te shtrenjta ne
krahasim me ēmimin e ketushem .
|
