eshteartpornograf

Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegëza

RTK

TOP CHANNEL

KLAN KOSOVA

ALBANIAPRESS

KOHA DITORE

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

RADIOPROJEKT

Kulturë 2 - Është art apo pornografi?

Shkruan: Suzana VARVARICA - KUKA

www.ballkanweb.com

ËSHTË ART APO PORNOGRAFI?

Pyetja “Është art apo pornografi një vepër arti?” për një publik të zakonshëm në jetën e përditshme është me të vërtet një çështje në një mjedis të paqartë. Mendoni paksa këtë çështje vetëm për Shqipërinë, ku në të gjitha mjediset ekspozuese, galeri apo muze, do të gjehen shumë pak nudo të ekspozuara dhe shumë, shumë pak publik që i vizitojnë.

Më lejoni t‘ju marr pak kohë më një çështje sa tërheqëse aq dhe intriguese, por dhe mjaft e ndjeshme në të gjitha mjediset, qoftë dhe të vendeve më demokratike të botës. Në biseda të ndryshme të këndshme, apo dhe të vështira për t‘i dalë fundi ndonjëherë, ndeshesh me disa çështje që rrinë të heshtura, por që kur grafullojnë gjatë komunikimit të bëjnë të lodhesh për të gjetur argumenta, të cilat shpesh herë arrijnë të ndërthuren në mendjen e gjithkujt. Është në pyetje se si duhet të mendojmë përpara një nudo-je.

“Kohët e fundit, në klasë, unë shkruajta në një letër një ide rreth një argumenti të diskutueshëm. Meqenëse unë jam një student/e-artist/e, vendosa të sjell prova për artin dhe pornografinë.

Në kërkimet e mija unë respektova përcaktimet e të dy fjalëve të këtyre dy botëve. Ajo që unë gjeta ishte shokuese. Sipas Merriam Webster (emërtimi i një enciklopedie britanike), një vepër arti, dhe sipas përcaktimit të saj, është diçka që jep kënaqësi të shumta estetike dhe shkakton ndjesi sensitive tek shikuesi apo dëgjuesi. Ndërsa pornografia është përshkrimi i aktit në një mënyrë sentitive të atillë që zgjon një reagim të thellë dhe të fortë emocional. Si pasojë, kjo mënyrë të argumentuari, dhe vetëm sipas përcaktimit, më bëri mua të mendoj se: si arti dhe si pornografia janë e njëjta gjë. Mos do të thoshte kjo që gjithçka që ne vështrojmë është pornografi!? "O Zot!? Si mundet ne të ikim nga kjo skutë e imoralitetit?” E gjithë kjo situatë ka lindur pasi jam tronditur kur në përfundimin e punimit tim, ku paraqitet një nudo femrore, paksa e mbuluar, pashë se ajo ishte në kufirin pornografik, por që për çdo artist dhe për mua është një vepër arti frymëzuese.

Falë ditëve që jetojmë që janë ditët e komunikimit, u njoha me tekstin e studentit/ e, dhe është rasti i dytë që unë ballafaqohem me një person që nuk dëshiron të bëjë të ditur gjininë, kjo nuk e intrigon por e bën më të këndshme situatën dhe të zhvesh edhe më shumë nga të gjitha llojet e paragjykimeve. (rasti i parë është artisti/e Wimmert, që vinte nga Japonia, pjesëmarrës/e në veprimtarinë ndërkombëtare “Mulliqi07”.

Në se do të udhëtojmë në botën e artit, atje nuk do të gjejmë asgjë gabim me pikturimin apo vizatimin e një nudoje femrore apo mashkullore. Ky është një nga subjektet që artistët, edhe ata që i quajmë të lashtët dhe krijuan figura femrash me qëllim pjellorinë për arsye të trashëgimit të qënies sonë, që nga koha e grekëve klasikë e deri në ditët e sotme e kanë shfrytëzuar në krijimtarinë e tyre më shumë se çdo subjekt tjetër. Mendoj se ishte një shokim për studenti/ en që e gjente veten të ishte i/e vetqortuar për atë që ai/ajo besonte se nuk ishte asgjë tjetër por rruga e tij/ saj, për tu shprehur në art.

Ky rast të zgjon një pyetje shumë të vjetër të bërë e të stërbërë: “Është art apo pornografi një vepër arti?”. Pastaj rrjedhojnë disa pyetje të tjera si mund t`i dallojmë dhe ku ndahen të dy fenomenet? A nuk ju bën të gjithëve tani të mendoni se sa tërheqës është ky subjekt. Mendoj se deri në kufirin e mendimit tim jam e qartë dhe arrij të bëj dallimin. Por kur tenton të informosh publikun e zakonshëm arrita të gjej se përgjigjet e tyre nëpërmjet meje janë pak të turbullta dhe të pasigurta.

Pasi përgjigjet shpesh herë bazohen në atë se çfarë një njeri përcepton të jetë art. Në qoftëse një pjesë e madhe e publikut mendon se një nudo e pikturuar ka paraqitje krejtësisht dhe qartësisht seksuale dhe fyese, edhe kur ajo aspak nuk e ka, atëherë kjo nuk është një gjë e mirë nga pikpamja sociale. Kjo do të thotë se kemi të bëjmë më një shoqëri me nivel intelektual nën mesataren dhe kjo gjithmonë ka paraqitur dhe do të paraqesë rrezikshmëri në zgjidhjet e problemeve të shumta që e mbulojnë. Atëherë i mbetet një pjese tjetër dhe shumë më të pakët që të mendojë të kundërtën.

Ky argument më bën të mendoj se studenti/e, kudo që jeton, gjendet në mesin e një shoqërie me mentalitet dhe mendje të mbyllur. Për të qenë më e qartë iu referova disa burimeve. Së pari vizatuesi dhe metodisti Douglas Graves, bashkëkohës, me përcaktimin e tij e kundështon dilemën e studentit kur thotë se: “Studimi i figurës femërore është e detyrueshme për edukimin dhe përvojën e artistit”. Kjo frazë përmban të vërtetën. Pasi në shkollat e artit modelet e femrave dhe meshkujve punësohen për të pozuar për grupin e artistëve të rinj që presin për të mësuar se si të rikrijojnë trupin e njeriut përmes metodave të ndryshme të artit. Së dyti në një shfaqje të hapur, e theksoj të hapur, që do të thotë edukim dhe informim, në Parksville, në British Columbia, të titulluar “Sex”, një nga panfletet që i drejtohej publikut përmbante vijën e hollë që ndan eroitikën nga pornografia: “Estetikisht, arti erotik është apollonian dhe arti pornografik është dionisian.

Sigmund Freud e përshkruan natyrën tonë dionisiane si pjesë të përmbajtur, të thellë e të shtypur. Për kuriozitet, politikanët tanë janë apolloninan dhe besimtarët tanë ecin në rrugën dioniziane….ndryshimi është ndërmjet realitetit ku ne jemi të aftë të qëndrojmë hapur kundër atij realiteti që ne e dimë se është vendi ku mund të fshihemi në disa mënyra”. Së treti Linda Nead në librin e saj “Nudo femrore”, 1992, shkruan se: “Në qoftëse arti paraqet fisnikërimin ose transformimin e vrulleve seksuale, atëherë pornografia bart dhe përcjell seksualitetin e drejtpërdrejtë, i cili ndërsen dhe shtyn shikuesin në aksion”. Të tre shembujt na njohin me tre veprimtari të cilat shoqëritë e ditëve të sotme nuk duhet t`i anashkalojnë dhe as t`i nënvleftësojnë, kur dihet se arti është segmenti më i fuqishëm i edukimit të pjestarëve e tyre.

Po të arsyetojmë se shfaqja e artit të nudos në shkollë nuk është aspak gabim, do të thotë se do të kemi një gjeneratë shumë më të qetë dhe të edukuar seksualisht dhe mendërisht. Ju shikoni nudo të varura mbi mur dhe ju shikoni njerëz që i krijojnë ato në media dhe shkallë të ndryshme. Ato mund të jenë të qarta e të sinqerta, por dhe fyese për publikun dhe atëherë do të duhet t‘i ndalojmë të jenë? Kjo nuk është shenjë e mirë për shoqëritë e sotme. Zgjidhja është shumë e vështirë, pasi ajo është një çështje e lindur me njeriun dhe i takon atij që vetëm nëpërmjet politikave korrekte, ndjeshmërisë sociale dhe edukimit të shmangë disa nga vështirësitë. Pyetja “Është art apo pornografi një vepër arti?” për një publik të zakonshëm në jetën e përditshme është me të vërtet një çështje në një mjedis të paqartë. Mendoni paksa këtë çështje vetëm për Shqipërinë, ku në të gjitha mjediset ekspozuese, galeri apo muze, do të gjehen shumë pak nudo të ekspozuara dhe shumë, shumë pak publik që i vizitojnë.

Në përfundim të kësaj çështje pa fund studenti tha se vepra e tij nuk u krijua për të fyer askënd edhe pse ajo përshkruan përmbajtje të forta seksuale. Ndërsa sipas mendimit tim, dhe nuk dua të bëj ekspertin, asgjë nuk është gabim. Është e vërtetë se duhet të kemi kujdes për një student/e apo artist/e të ri/e, që ndeshet me nuditetin e trupit njerëzor për të krijuar detyrën nudo. Kjo është një çështje delikate dhe çdo njeri, në jetë të jetëve do të vazhdojë ta bëjë pyetjen “Është art apo pornografi një vepër arti?”.

Marrë nga revista “Milosau”