Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Shkruan: Lutfi ALIA

FLUTURAT  PREJ  LETRA

Librin e autorit Adem Zaplluzha, "Fluturat prej letre", mund ta shkarkoni falas në sektorin

„Literaturë“

(E falënderojmë përzemërsisht autorin)

            MEDITIME RRETH VËLLIMIT POETIK: “FLUTURAT PREJ LETRE”

            Dy muaj të shkuara, miku im, poeti i talentuar, mjeshtri i vargjeve të pa shterura, atdhetari Adem Zaplluzha, më dërgoi vëllimin e ri me poezi “Fluturat prej letre”.

            I lexova poezitë pa u ndalur, u zhyta dhe udhëtova së bashku me autorin në lumin e strofave dhe varg pas vargu, arrita të kaloj në bregun tjetër, i kënaqur me bukurinë, forcën dhe thellësinë e poezive, por nuk u nginja, andaj iu riktheheva dhe i rilexova, pikërisht i rilexova, sepse janë poezi të shpirtit dhe të kulturës kosovare, që Ademi i shpreh me të gjitha ngjyrat, format dhe ndjesitë.

            U mrekullova nga vargjet e këtij poeti modern e postmodern, me krijimtari sasiore dhe shume cilësore dhe duke e analizuar kompleksin e veprës së tij poetike, them se Adem Zaplluzha zë një vend nderi në majat e letrave shqipe të ditëve tona, andaj pa rezerva e rendis përkrah Isamil Kadaresë,Dritëro Agollit, Xhevahir Spahiut, Moikom Zeqos, Fatos Arapit, Azem Shkrelit, Ali Podrimes, Beqir Musliut, Frederik Rreshpes dhe të shumë poetëve të tjerë të shquar të kombit tonë.

            Kam lexuar shumë vëllime poetike të tij dhe kënaqësia ime ishte, se dhe në vëllimin e 139° - “Fluturat prej letre”, përsëri e gjeta Ademin ashtu si është, i vërtetë, plot ndjenja delikate, i thellë, atdhetar, i mbushur me copëzat e jetës së tij, të pandara nga të Kosovës martire, ku secila poezi përbën histori më vete, me shembuj vlerash, virtyti, shqetësimi dhe optimizmi.

            Ademi i thur poezitë në mënyrë origjinale, të papërsëritshme dhe i përjeton me tension personal,  si një kërkim i brendshëm, nga njëherë dhe me ngjyra metafizike.

            Adem Zaplluzha është qytetari – poet, sa i thjeshtë aq edhe akademik, sa i shkujdesur aq edhe i vëmendshëm, sa rrëfimtar aq edhe filozof, sa kritik aq dhe jokonformist, sa i rrepte dhe i papajtueshëm, po aq njerëzor dhe fisnik.

            Ademi ka krijuar universin e tij poetik, ku jeton dhe thur mjeshtërisht poezi  plot art.

            Poezitë e Ademit janë lidhje jetike me vendlindjen, me Kosovën martire, me kujtimet e fëmijërisë dhe ngjarjet aktuale, me dinamizmin shoqëror, me jetën intensive, me natyrën, me atdheun dhe këtë mjedis të gjerë përjetimi, e ka shndërruar në poezi, në një univers-metaforë.  

            Me poezitë e shumta, Ademi këndoi në një vend ku liria, dikur konsiderohej “utopi”, andaj denjësisht hyri ne radhët e poetëve të rebeluar, ata të racës zemërake, që shpërthen vrullshëm duke trazuar jetën dhe qetësinë e tij për të thënë me poezi të vërtetat, duke i shprehur mendimet në mijëra e mijëra vargje, që i gdhendi me guxim në librat e shumtë.

            Ademi i përket një plejade poetesh patriotë, që luftuan me kurajo në rilindjen e Kosovës, në fitimin e lirisë, në krijimin e shtetit të pavarur e sovran në trojet e lashta Dardane. Ky terren i zjarrtë, e frymëzoi të shkruaj shumë poezi moderne e postmoderne, ekzistencialiste dhe sociale, surrealiste dhe simbolike, madje dhe haiku, pra shumë poezi, ku ndërthuren miti i prejardhjes, kulti i vendlindjes, hyjnizimi i lashtësisë, atdhedashuria, krenaria për historinë tonë, për njeriun, për shqiptarët.

            Krijimtaria poetike e Adem Zaplluzhës është e mbushur me poezi të shpirtit të lirë me  poezi të shpirtit të patriotit, prandaj dhe lirika e tij kapërcen tej poetit.

            Udhëtimi i gjatë poetik i tij, është udha e njeriut që vuan mundimin e shekullit, sfilitjen e fatit historik kombëtar, qysh prej kohërave pagane e deri në ditët e sotme; janë poezitë e njeriut që lumturohet prej mirësisë dhe që vetëflijimin për botën e madhe, e sheh pothuajse si asgjësim kronologjik të jetës.

            Ademi është poeti i një formati të madh dhe zëri përfaqësues, i plotë dhe i fuqishëm i disa brezave poetësh shqiptarë i shtrirë në dy shekujt, ku ai lartësohet si një prej më të mirëve...

Poezi nga libri i autorit Adem Zaplluzha "Fluturat prej letre"

KURSE NËN PEMËT E NGRIRA

Nuk di se sa shumë i ngjante ajo hije

Vdekjes sime

Ose vetëm unë i përngjaja pasqyrës

Por gjithsesi

Ishte një hije e murrme

Mes meje dhe murit të rrënuar

Atë ditë binte shi ose shiu i imagjinuar

Krejtësisht e kishte harruar

Rrugën e shelgjishteve

Reshte pa pra mbi ullukët e metaltë

Ende nuk kuptova rrugën e mjegullt

Kurse dimri trokite si i çmendur

Mbi drurët e zhveshur të atdheut

Sërish po ju them

Nuk më kujtohet athua ishte

Ose nuk ishte dimër atë ditë

Askush nuk kuptoi se si u shkrin kallkanët

Pranvera dukej se kurrë s’do të vij

Kurse nën pemët e ngrira nga acari

Tok me lejlekët këndonte një qyqe

ERA E PAKREHUR KALONTE NUDO

Koha ishte e përshtatshme

Për ngjizjen e mjegullave

Kudo nëpër rrugë zogj shtegtarë

Një mjellmë e zezë

Pushonte mbi kiçin e thyer të kujtesës

Atë ditë desha të dënesi 

Të dënesi si një çilimi i braktisur

Por Drini i Zi nuk e ndali me vjet gjëmën

Qante si shiu i pranverës

Mbi një kep prej dallge

Nëpër trotuaret e qyteti

Parakalojnë kukullat prej letre

Zëri i shthurur i erës

Nuk i dallonte nuancat e trishtimit

Më duket se atë ditë ishte dimër

Era e pakrehur kalonte nudo

Nëpër alenë e trishtuar të mendjes

Njerëzit si të babëzitur shikonin  qiellin

Një eklips i mbarsur

Pështynte nëpër qemerët e një ure

KA KOHË QË KA VDEKUR FANARI

Zot mi ruaj këto pak mend

Që më kanë mbetur

Ky diell i shastisur

Nuk mund t’i ngroh as milingonat

Lejlekët më nuk fluturojnë

Në drejtim të atdheut tim

Dita me një busull të ndryshkur

I ka humbur të gjitha itineraret e anijeve

Një peshkatar i moshuar

Ndoshta për herë të fundit

Lëshoi rrjetën

Në ëndrrën e trishtuar të detit

Ka kohë që ka vdekur fanari

Nuk presin njerëzit në mol

Këtu më asnjëherë nuk kyçen dritat

Deti i trentë u fundos në zërin e guaskës

KISHTE NGJARË NJË IKJE E MADHE

Asgjë më nuk ju pyeta

Më duket se kishin vdekur fjalë

Një gur i murrmë rrokullisej tërmal

Era e dërmuar dëneste si kalama

Me ngashërim qanin edhe shelgjet

Nëpër kopshtet e fshatit

Sivjet s’kishin çelur pemët

Edhe lulja e mështeknës mbeti pa aromë

Thënë se asnjë bletë s’kishte mbetur

Nëpër koshere

Kishte ngjarë një ikje biblike

Sa që s’kishte mbetur asnjë lule nëpër pemë

Vetëm vjeshta lakuriqe si atdheu

E mbulonte fytyrën me flamujt e grisur

Nëpër kullosa nuk i pamë as delet

Ardhacakët i trodhën me radhë ogiçet

AJO ËSHTË NJË GRUA

Thënë se ajo është një prostitutë

Kundërshtova ashpër

U thashë

Ajo është një grua

Të gjithë qeshën si kuajt

Kurse kuajt nga turpi heshtën

Asnjëherë më nuk hingëlluan

Ata sërish si papagaj

Pohuan fjalët e njëjta

Unë sërish rreptësishtë kundërshtova

U thashë se ajo është një njeri

Prostitute mund të jetë politika

Që orë e çast si pela

E luan bishtin e tymosur

Nën dhe mbi urat atdheut

Të kokëfortit s’pushuan

Baltosën lëkurën e erës

Dhe sërish thënë

Se ajo është një prostitute

Prapë kundërshtova

U thashë o njerëz të marrë

Ajo është vetëm një grua