Arritja e besimit dinamik arrihet me lutje,
lutje me kėmbėngulje, lexim dhe thellim nė Shkrimin e shenjt, si dhe zbatimi
i veprimeve tė besimit. Nė kapitullin e dytė do t'i shqyrtoj formulat e
lutjeve tė posaēme, por kėtu do tė dėshiroja tė theksoj se lutja qė jep
besim me vlerė, qė ėshtė i nevojshėm pėr tė mėnjanuar ndjenjėn e
inferioritetit, duhet tė jetė i natyrės sė veēantė. Lutja me pėshpėritje tė
zakonshme, formale dhe sipėrfaqėsore, s'ėshtė e mjaftueshme. Njė zezake e
mrekullueshme, gjellėbėrėse nė shtėpi tė njė shokut tim, e kishin pyetur, se
si kishte sukses t'i mposhte plotėsisht vėshtirėsitė e veta. Ėshtė
pėrgjigjur se vėshtirėsive tė rėndomta mund t'u kundėrshtohesh me lutje tė
rėndomta, ndėrsa »kur ju qėllon vėshtirėsia e thellė, duhet tė bėni lutje tė
thella«.
Nė mesin e shokėve tė mi qė mė sė tepėrmi mė
kanė inspiruar, prej atyre qė i kam njohur, ka qenė edhe i ndjeri Harlowe B.
Andrews nga Syracusea i shtetit tė New York-ut, njėri nga afaristėt mė tė
mirė dhe mė tė autorizuar si ekspertė i mendimeve. Ka thėnė se ka shumė
lutje qė nuk zgjasin shumė - Q tė arrini kudo qoftė, me ndihmėn e besimit -
ka thėnė ai - mėsohuni tė bėni lutje tė lutjeve tė gjata. - S'ka dyshim se
kishte tė drejtė, sepse Shkrimi shenjt thotė: »U bėftė sipas besimit tuaj«
(Ungjilli sipas Mateut 9,29). Pra, pėr problemin tuaj tė madh, le tė jetė
edhe lutja juaj mė e madhe.
Kėngėtari Roland Hayes e ka cituar gjyshin e
tij, njeri mė pak i arsimuar se nipi i tij, por me depėrtim tė lindur, me
menēuri konstante. Ai ka thėnė: - Halli nga shumė lutjet ėshtė nė atė se nuk
shkon thellė. - Me lutje, frikėn dhe ndjenjat e inferioritetit, i zhytni
thellė nė dyshimet tuaja. Bėni lutje tė thella, tė gjata, tė cilat
depėrtojnė nė thelb, dhe do tė arrini besim tė fortė jetėsor. Vizitoni
kėshilltarin kompetent shpirtėror dhe lejoni qė t ju mėsojė si tė arrihet
besimi. Aftėsia e zotėrimit dhe e pėrdorimit tė besimit si dhe lirimi i
fuqisė qė besimi i arrin, ėshtė shkathtėsi si ēdo shkathtėsi tjetėr dhe mund
tė hulumtohet dhe tė pėrdoret qė tė arrihet pėrsosmėria.
Nė fund tė kėtij kapitulli i kam cekur dhjetė
propozime pėr ta mposhtur mendimin e inferioritetit dhe pėr zhvillim tė
besimit. Me vullnet zbatoni kėto rregulla dhe ato do tju ndihmojnė nė
arritje tė vetėbesimit nė vete ashtu qė do t'i shpėrndajė ndjenjat e
inferioritetit, pa marrė parasysh sa thellė janė rrėnjosur.
Por kėtu dua tė theksoj, se sugjerimi i
koncepteve tė vetėbesimit nė mendjen tuaj ėshtė shumė efikase gjatė krijimit
tė ndjenjės sė vetėbesimit. Nėse mendja juaj ėshtė e ngarkuar nga mendimet
pėr pasiguri dhe paaftėsi, natyrisht kjo ėshtė pėr shkak tė faktit se ato
mendime shumė gjatė mbizotėrojnė nė mendjen tuaj. Mendjes duhet ofruar
mėnyrė tė re pozitive, e kjo arrihet nėse vazhdimisht pėrsėritet mendimi pėr
vetėbesim. Nė punėt e pėrditshme kėrkohet disiplinim i mendimeve, nėse
dėshironi qė mendjen tuaj ta formoni pėrsėri dhe ta shndėrroni nė fabrikė
pėr prodhimin e fuqisė. Madje edhe gjatė punėve tė pėrditshme, ėshtė e
mundur tė depėrtohet me vetėbesim tė mendimeve. Do tju tregoj njė rrėfim
pėr njė njeri qė kėtė e ka bėrė duke e pėrdorur njė mėnyrė tė veēantė.
Njė mėngjes tė ftohėt dimri, nė Perėndimin e
mesėm, nė hotel tė qytetit, njė njeri mė vizitoi qė tė mė shpjer nė njė
qytet tjetėr, i cili ishte larg mėse nėntėdhjetė kilometra, pėr tė mbajtur
ligjėrata. Mua mė dukej se veturėn e ngiste mė shpejt se qė ishte e
arsyeshme, prandaj dhe ia pėrkujtova qė kemi mjaft kohė, duke i propozuar qė
veturėn ta ngiste mė ngadalė.
- Mos tju brengos ngasja ime e veturės - ėshtė
pėrgjigjur ai. - Edhe unė kam qenė me shumė ndjenja pasigurie tė lloj-lloj,
por i kam mposhtur. Kisha frikė nga udhėtimi me automjet dhe fluturimit me
aeroplan; nėse dikush prej anėtarėve tė familjes sime do tė udhėtonte,
brengosesha gjer nė kthimin e tij. Pa ndėrprerė kam lėvizur pėr shkak tė
pėrshtypjes se do tė ndodhte diēka dhe kjo ma ka vėshtirėsuar jetėn. Kam
qenė i pėrshkuar me ndjenja tė inferioritetit dhe mė ka munguar vetėbesimi.
Kjo gjendje ėshtė shfaqur edhe nė punėn time dhe nuk mė shkonte mirė. Por,
kam hasur nė plan tė mrekullueshėm, i cili tė gjitha ato ndjenja pasigurie i
ka nxjerrė nga mendja ime dhe tani jetoj me ndjenjė besimi, jo vetėm nė
vete, por edhe pėrgjithėsisht nė jetė.
Ky ishte »plan i mrekullueshėm« i tij. I tregoi
dy kapėse tė pėrforcuara nė disk sinjalesh tė automjetit, pranė
erėmbrojtėsit, e shtriu dorėn nė ndarje pėr dorėza, nga e cila nxori pakon
me kartela. E zgjodhi njė kartelė dhe e vuri nėn kapėse. Nė tė shkruante:
»Nėse keni besim... asgjė s'do t ju jetė e pamundshme.« (Ungjilli sipas
Mateut 17,20). E largoi me njė dorė, me shkathtėsi e ktheu nė pako, gjersa e
ngiste automjetin, pastaj e zgjodhi tjetrin dhe e vendosi nėn kapėse. Nė tė
shkruante: »Nėse zoti na pėrkrah, kush do tė jetė kundėr nesh?« (Letra
drejtuar Romakėve 8,31).
- Unė jam agjent tregtar - sqaroi ai - dhe tėrė
ditėn ngas veturėn pėrqark, duke i vizituar klientėt. Kam zbuluar se njeriu
gjatė ngasjes jepet pas gjithfarė mendimesh. Nėse mėnyra e mendimit tė tij
ėshtė negativ, gjatė ditės do tė jepet pas shumė mendime negative, e kjo me
tė vėrtetė ėshtė keq pėr tė; edhe unė kam qenė i tillė. Ngisja automjetin
tėrė ditėn, me mendime plot frikė dhe humbje, dhe kjo ka qenė njėra ndėr
arsyet e shitjes sė dobėt. Por, qė kur i pėrdori kėto kartela gjatė ngasjes
dhe i mėsoj pėrmendėsh, kam mėsuar tė mendoj ndryshe. Pasiguritė e vjetra qė
mė kanė ndjekur, thuajse tė gjitha janė zhdukur, dhe nė vend qė tė mendoj
pėr frikė dhe jo efikasitet, mendoj pėr besim dhe guxim. Me tė vėrtet ėshtė
pėr mrekulli se si kjo metodė mė ka ndryshuar. Mė ka ndihmuar edhe nė punė,
sepse si mund tė pritni qė diēka do tė shitni, nėse i qepeni klientit, duke
menduar se asgjė s'do t'i shitni?
Ky plan i shokut tim ėshtė shumė i menēur. Duke
e pėrshkuar vetėdijen tuaj me thėnie pėr prani tė Zotit, pėrkrahje dhe
ndihmė, me tė vėrtet keni ndryshuar mėnyrat e mendimit. E ka pėrfunduar
sundimin e gjatė tė ndjesės sė tij pėr pasiguri. I ka liruar fuqitė e veta
potenciale.
Me mėnyrėn e mendimit, krijojmė ndjenjė pėr
pasiguri. Nėse nė mendimet tona, pa ndėrprerė, pėrqendrohemi nė pritje tė
keqe tė ngjarjeve tė vėshtira qė mund tė ndodhin, rezultat i kėsaj do tė
ishte ndjenja e pėrhershme e pasigurisė. Pėrpos kėsaj, me fuqinė e mendimit
tonė, prirja ėshtė edhe mė serioze pėr tė krijuar vetėm rrethana qė u
frikėsohemi. Ai shitės me tė vėrtetė, me vendosjen e kartelave para vetit,
nė automjet, me mendime gjallėruese pėr guxim dhe vetėbesim, ka krijuar
rezultate pozitive. Fuqitė e tij, qė kanė qenė tė penguara nga psikologjia
humbėse, janė lulėzuar nė personalitet, nė tė cilin stimulohen prirjet e tij
krijuese.
Mungesa e vetėbesimit, pa dyshim, ėshtė njė nga
problemet mė tė mėdha qė nė ditėt e sotme i mundon njerėzit. Nė njė
universitet janė anketuar gjashtėqind studentė tė psikologjisė. Studentėt do
tė duhej tė thonė problemin mė tė madh personal tė tyre. Shtatėdhjetė e pesė
pėr qind - kanė thėnė pėr mungesė tė vetėbesimit. Mund tė supozojmė me
arsyetim se kjo pėrqindje e lartė, njėjtė vlen edhe pėr tėrė popullatėn.
Gjithkund hasim njerėz qė nė brendi frikohen, qė tėrhiqen nga jeta, qė
vuajnė nga ndjenja e thelluar pėr paaftėsi dhe pasiguri, qė dyshojnė nė fuqi
personale. Ata, thellė nė vetvete, nuk besojnė nė aftėsi personale pėr t'i
pranuar pėrgjegjėsitė dhe pėr t'i shfrytėzuar rastet. Gjithnjė i ngarkon
frika e ligė e paqartė, se diēka s'do tė bėhet mirė. Nuk besojnė nė vete se
kanė mundėsi tė bėhen ashtu siē dėshirojnė dhe pėr kėtė shkak mundohen tė
jenė tė kėnaqur me mė pakė nga ajo qė janė tė aftė. Me mijėra njerėz gjatė
jetės zvarriten nė duar dhe gjunjė, tė shkatėrruar dhe tė frikėsuar. Nė tė
shumtėn e rasteve, pengimi i tillė i fuqisė, plotėsisht ėshtė i panevojshėm.
Goditjet jetėsore, grumbullimi i vėshtirėsive
dhe rritja e problemeve, e shteron fuqinė, ju bėn tė lodhur dhe tė
demoralizuar. Nė gjendje tė tillė, vlera e vėrtetė e fuqisė tuaj shpesh
ėshtė e turbulluar dhe do tė anoni tė demoralizoheni, edhe pse, me fakte,
kjo s'ėshtė e arsyeshme. Ėshtė me rėndėsi qė pėrsėri t'i vlerėsoni mjetet
tuaja personale. Kur kėtė vlerėsim e bėni nga pikėpamja e kuptueshme, ajo do
tju bindė se nuk jeni aq shumė tė mposhtur, siē mendoni.
Pėr shembull, m'u pat drejtuar njė njeri me
moshė pesėdhjetedyvjeēar. Ka qenė nė gjendje shumė tė dėshpėruar. Mė tha, se
tė gjitha qė i ka krijuar tėrė jetėn janė zhdukur.
- Tė gjitha? - e pyeta.
- Tė gjitha - u pėrgjigj ai. Vazhdoi dhe mė
tutje, se me atė ka marrė fund. - Asgjė nuk mė ka mbetur. Asgjė tjetėr nuk
kam. Nuk ka shpresa, ndėrsa unė jam shumė i vjetėr pėr tė fi1luar pėrsėri. E
kam humbur tėrė besimin.
Natyrisht, kisha mėshirė ndaj tij, por ishte
evidente se halli i tij kryesor ishte qė hijet e errėta tė dėshpėrimit ia
kishin vėrshuar mendjen, madje edhe ia kishin devijuar qėndrimin atij.
Mbrapa kėtij mendimi tė devijuar, fuqitė e vėrteta tė tij janė larguar dhe e
kanė bėrė tė pafuqishėm.
- Pra - i thashė - tė supozojmė se e marrim njė
copė letėr dhe i shėnojmė vlerat qė ju kanė mbetur.
- Nuk ka dobi - psherėtiu ai. - Asgjė nuk mė ka
mbetur. A nuk ju thashė kėtė?
- Megjithatė ta shohim - i jam pėrgjigjur dhe
pastaj e kam pyetur: - Bashkėshortja juaj a ėshtė ende me ju?
- Po, natyrisht. Ajo ėshtė e mrekullueshme. Nė
martesė jemi tanimė tridhjetė vjet. Kurrė s'do tė mė linte, pa marrė
parasysh sa keq do tė na bėhet.
- Mirė, kėtė do tė shėnojmė: bashkėshortja juaj
ende ėshtė me ju dhe pa marrė parasysh kurrė nuk do t'ju braktisė. E fėmijėt
tuaj? A keni fėmijė?
- Kam - u pėrgjigj. - Kam tre fėmijė, po ashtu
edhe ata janė tė mrekullueshėm. Jam prekur kur kanė ardhur dhe mė kanė
thėnė: »Baba, tė duam dhe pranė teje do tė jemi«.
- Mirė, pra - i thashė - kjo ėshtė numėr dy: tre
fėmijė qė ju duan dhe do tė jenė pranė jush. A keni shokė? - e pyeta.
- Kam - u pėrgjigj. - Me tė vėrtetė kam shokė tė
mirė. Duhet tė pranoj se kanė qenė shumė tė sjellshėm Kanė qenė dhe mė kanė
thėnė se dėshirojnė tė mė ndihmojnė, por ata ēfarė mund tė bėjnė? Nuk mund
asgjė tė bėjnė.
- Kjo ėshtė numėr tre: keni shokė qė dėshirojnė
t ju ndihmojnė dhe qė ju respektojnė. E ēfarė ėshtė me nderin tuaj? A keni
gabuar diēka?
- Me nderim tim krejt ėshtė nė rregull - u
pėrgjigj ai. - Gjithnjė kam tentuar tė bėj gjėra tė mira dhe ndėrgjegjen e
kam tė pastėr.
- Mirė - thashė - kėtė do tė shėnojmė si numėr
katėr: nderi. Si jeni me shėndet?
- Me shėndet jam mirė - ėshtė pėrgjigjur ai. -
Rrallė kam qenė i sėmurė dhe mendoj se fizikisht jam nė gjendje shumė tė
mirė.
- Pra, tė shėnojmė kėtė si numėr pesė: shėndeti
fizik i mirė. E ēfarė ėshtė me Shtetet e Bashkuara tė Amerikės? A mendoni se
edhe mė tutje u shkon mirė dhe se ky vend ėshtė me mundėsi tė pa kufizuar?
- Po - tha ai. - Ky vend ėshtė i vetmi nė botė
nė tė cilin kam dėshirė tė jetoj.
- Ky ėshtė numėr gjashtė: jetoni nė Shtetet e
Bashkuara tė Amerikės, vend me mundėsi tė pakufizuara, dhe jeni tė kėnaqur
qė gjendeni kėtu. - Pastaj i kam bėrė pyetje: E ēfarė ėshtė me besimin tuaj
nė Zot? A besoni nė Zot dhe nė atė se Zoti do t ju ndihmojė?
- Besoj
- ėshtė pėrgjigjur ai. - Mendoj se nuk do tė kisha mund t'u pėrballoja tė
gjitha kėtyre pa pasur pak ndihmė tė Zotit.
Vazhdon....
|