|
Fillojnė nė muzg e vazhdojnė deri
natėn vonė. Tė reja, tė diplomuara, me njė stil jete stresant, pinė (nė
shoqėri) pėr tu ndier mė mirė dhe pėr tė zhdukur ankthin. Pa e kuptuar se
ku po i ēon alkooli
I njeh sepse kanė gjithmonė
gotėn nė dorė. E nė vend qė tė hanė, pinė. Preferojnė cocktail tė ėmbėl,
mojito, por edhe gin tonic, Negroni, Bellini, verė tė bardhė ose birrė. Janė
alkoolistet e happy hour, ato qė nisin tė pinė kur dalin nga puna e
vazhdojnė deri nė netėt e vona e skėnaqen me njė.
Alkooliste happy
hour
Janė gjithmonė e mė shumė nė
numėr. Dhe tė reja. Aq e vėrtetė sa studimet nė Evropė thonė: Numri i
vajzave qė konsumojnė rregullisht alkool, ėshtė rritur 113 pėr qind vitet e
fundit. Dhe femrat pėrbėjnė gjysmėn e pacientėve.
Shpesh tė diplomuara (sipas
tė dhėnave tė studimeve, konsumi i alkoolit ndėrmjet femrave ėshtė
pėrpjesėtimor me statusin profesional tė tyre) dhe me njė stil jete stresant,
e pėrdorin pijen si vetėmjekim, thonė psikologėt. Nė kuptimin qė pėrpiqen
tė mbushin boshllėkun, vetminė. Zakonisht fillojnė tė pinė nė perėndim tė
diellit, kur shkėputen nga angazhimet profesionale e duhet tė pėrballen me
jetėn personale. Nė atė kohė, ankthi nis tė rritet e tė kėrkojė tė zhduket
nga cocktail-et, vera, alkooliket e forta. Njė etilizėm i lidhur me
depresionin qė, nė vend qė ta kurojė, e rėndon: ndėrkohė qė alkooli ėshtė
helm pėr sistemin qendror nervor, shkakton depresion dhe krijon ankth, duke
rigjeneruar njė rreth vicioz, qė tė bėn tė pish mė shumė, shpjegojnė
psikologėt. Pėrveē kėsaj, femrave iu duhet mė pak se meshkujve pėr tu
dehur, sepse kanė njė sasi mė vogėl alkooldehidrogjeni (njė enzimė
tretėse). Prandaj filtri i parė pėr nė stomak ėshtė mė pak i efektshėm dhe
alkooli hyn nė procesin e tretjes thuajse i plotė.
Gra gjithmonė e mė
mashkullore
Sipas psikologėve, pija
modifikon ekuilibrat hormonalė femėrorė, ndikon mbi ciklin e tė bėn mė
mashkullore. Gjatė shtatzėnisė, shkakton keqformime tė frikshme tė fetusit,
ndėrsa gjatė ushqyerjes me gji mund tė shkaktojė vonesė nė zhvillimin mendor
tė foshnjės. Asnjė pikė alkool pra, nėse jeni shtatzėnė. Ndėrsa normalisht,
nevojitet tė kufizohesh nė njė gotė e gjysmė verė nė ditė ose njė krikėll
birrė apo njė cocktail alkoolik, duke ndjekur kėshillat e Organizatės
Botėrore tė Shėndetit, thonė specialistėt. Shumė femra i kalojnė dozat qė
organizmi mund ti metabolizojė. Kanė njė problem abuzimi, qė mund tė
dėmtojė shėndetin e tyre, pa e vėnė re fare. Sepse pinė nė orare dhe situata
shoqėrisht tė pranueshme, pa u ndjerė skllave tė alkoolit. Varėsia qė
shkakton sindromėn e abstinencės ngulitet pas disa vitesh. Por ėshtė konsumi
i tepėrt qė shkakton simptoma psikofizike, pėr llogari tė vetėn. Femra qė pi
shumė, nuk ndihet nė formė, mund tė vuajė nga gastriti, irritohet lehtė,
ėshtė agresive, e depresionuar, me ankth. I duhet shumė tė pėrqendrohet nė
punėn e saj , shpjegojnė psikologėt. Hapi i parė ėshtė tė pranojnė
problemin. Nėse nuk ia dalin vetė, duhet tė konsultohen me mjekun. Ti
drejtohen pastaj njė psikologu/psikiatri, ose deri njė alkoologu, pėr tė
pėrshtatur njė trajtim dizintoksikimi e mbėshtetje psikoterapeutike.
Rrugė pėr tė
shpėtuar nga varėsia
Le tė flasim qartė: askush
nuk bėhet e varur nga zbardhuesi i rrobave, por pija nuk krahasohet, ajo tė
pėlqen. Alkooli modifikon mendimet, ndjenjat, heq emocionet, tė qetėson. Nis
tė pihet pėr kėto qėllime. Pastaj, marrja e alkoolit vlerėsohet nė rrafshin
e trurit nga lėshimi i dopaminės. Nė disa njerėz barra bie te sistemet e
kontrollit dhe nis varėsia. Rreziku ėshtė mė i madh pėr ata qė kanė njė
prirje gjenetike: pra njė variant tė kromozomit 11 e nė veēanti tė gjenit qė
kodifikon receptorėt e dopaminės, shpjegojnė mjekėt. Kush do tė shpėtojė
nga kjo, ka mė shumė zgjidhje: Tė kontaktojnė me qendrat e specializuara, tė
cilat nuk janė aq tė frikshme sa duken. Shumė specialistė dinė tė japin
zgjidhjet e duhura. Njė zė esėll specialisti vjen nė ndihmė, jo gotat.
|
