Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen pėrmes
shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime,
mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e artė tė sė
cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė, edhe kuptim
dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e
Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė hedhuri farėn e dijės,
duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė shpirtin e pastėr e fisnik
tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha sfidat e kohės, kjo frymė e
shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si njė pishtar i shpresės, u
bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė zemėr... brez pas brezi...
nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi, Ēajupi, Mjeda, Asdreni,
Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri nė
kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė pėrhershėm qė tashmė
nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra
mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA, qė me pėrkushtim tė
jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė gjerė, do tua
prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me kėtė, do e
plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
HALIL
KAJTAZI
Hyrje
Halil
Kajtazi lindi mė 21 qershor 1935 nė Vitak tė Drenicės. Shkollėn fillore dhe
gjimnazin e ulėt e kreu nė vendlindje, Shkollėn normale dhe Fakultetin
Filozofik Dega e Gjuhės dhe e Letėrsisė Shqipe, nė Prishtinė.
Me shkrime letrare u paraqit pėr herė tė parė mė 1952. Njė kohė
ishte arsimtar i gjuhės shqipe nė Runikė tė Komunės sė Skenderajt, nė Rakosh
tė komunės sė Istogut (Burimit), pastaj gazetar i Radio-Prishtinės si dhe i
gazetės Kosova tė Obiliqit. Merret me krijimtari letrare kryesisht nė
prozė dhe me mbledhjen e studimin e folklorit shqiptar.
Halil Kajtazi, deri mė tash i ka botuar kėto vepra:
Veprat folklorike:
Xingli-mingli, Prishtinė, 1967
Nina-nėna, (grup autorėsh), Enti i Teksteve dhe i Mjeteve
Mėsimore i KSA tė Kosovės, Prishtinė, 1978
Proza popullore e Drenicės Prishtinė, 1970
Proza popullore e Drenicės II, Enti i Teksteve dhe i Mjeteve
Mėsimore i KSA tė Kosovės, Prishtinė, 1972
Nga lirika popullore e Drenicės, Rilindja, Prishtinė, 1972
Proza popullore e Drenicės, I, II, III, Prishtinė, Enti i
Teksteve dhe i Mjeteve Mėsimore i KSA tė Kosovės, Prishtinė, 1986
Proza popullore e Drenicės. IV, Shtėpia botuese Rozafa,
Prishtinė 2007
Proza popullore e Drenicės V, Prishtinė, 2010
Veprat letrare:
I treti, roman, Prishtinė, 1979
Nė Shtėpinė e bardhė, roman, Prishtinė, 1967
Njė kohė tjetėr, tregime, Prishtinė, 1997
Pehlivan Guri, roman, Prishtinė, 2002
Loti nė tri kohė, roman, Prishtinė, 2002
Shkrime letrare, ese, Prishtinė, 2002
Norka, roman, Prishtinė, 2003
Orėt e mėngjesit, roman, Prishtinė, 2005
Udha e eshtrave, roman, Prishtinė, 2011
Shtalbakėt e Vitakut, roman, Prishtinė,
Koha e gjarpinjve, roman, Prishtinė,
Guri i mullirit, poezi, Shtėpia botues ULPI, Prishtinė 2013
Hija e jetės, roman, Prishtinė 2013, Shtėpia botuese ULPI,
Besa-Besė, Prishtinė 2014, Shtėpia botuese ULPI,
Dasmė e ftohtė, tregime, Prishtinė 2014, Shtėpia botuese ULPI,
Erėrat e Kosovės, 95, Sh. B. ULPI, Prishtinė, 2014
KA SHKRIMTARĖ FILISTIN
1.
Tė gjithė njerėzit
Smund tė bėhen poet
Askush smund tė bėhet
Pohon njė poet
Mbi vete se do askėnd
Poeti poet
Sepse
Pesėdhjetė e dy rreziqe i kam kaluar
E rrezet e hėnės mė kanė shpėtuar
Por e njoh njė poet
Qė pėr njė javė
Njė libėr me poezi ka shkruar
Adem Zaplluzha ėshtė poet
Nė veēanti
129 vepra janė firmuar
Me emrin e tij
Ka shkrimtarė filistinė
Nė shpirt dhe nė zemėr
Qė askujt sia pranojnė punėn
Se tjetri nuk ėshtė i aftė
Si unė
Veten nė qiell
Janė hirrė
2.
Ademi erdhi nga Prizreni
Erdhi nė Kombinatin Kosova
Ishim themelues tė grupit letrarė
Me punėtorė
Shqiptarė serbė e malazez
Ai edhe grupi letrar
Qė Ademi kurrė su pajtua me
Tradhtarė!
Dhe, Ademi mbeti identitet nė vete
Tė tillė qenkan Ademat!
Adem, po mė i madh se poet
Ai kurdoherė nė jetė
E shkriu vetveten
Fjalės nuk i hyni nė hak
Trokiti nėpėr shpirtra njerėzish
Dyer e pragje
Dhe pėr befasi tė mirė
I thuri 175.534 vargje
Nė kėtė det tė fjalėve
Pati shpresė dhe durim
Dhe deri tani sa i shkruaj kėto vargje
Mė thanė se i ka shkruar
9.55o poezi
3.
E patėn udhėn
E jetės shumė tė vėshtirė
Ta kapėrcesh atė golgotė
Ta kapėrcesh lumin me gingala
Se pat lehtė as Ademi tjetėr
Ti pyesėsh Ademat
Kur kanė lindur
Ndodh se nuk kanė harruar
Kanė lindur pėr tu flijuar
Pėr tė tjerė
Me nder
4
Ata linden e jetuan
Jetojnė deri nė vdekje
Vdekja u vjen me nder
E tė shkruaj pėr Ademat
Pėr rrapet me rrema
Ti bėj tė mėdhenj
Ti ngriti nė qiell
Ti bėj hėnė e diell
Frikohem se i rrėzojnė degėt e veta
Por, edhe nėse rrėzohen
Ademat kurrė nuk turpėrohen
ADEAMAT
Kujdes, or vėlla
Mos shti dorė nė ta
Gurrė e amshuar
Pėr frymėzime
Se Ademat jetuan
Nė tė njėjtėn
Strofkė tė gjarpinjve
Nė kohė tė gjarpinjve
Dhe shpėtuan e menduan
Si tė shpėtojmė ne
Or vėllezėr
Me kaq pak
Adema
VOTRA
Fiket drita nė dhomė
Udha e kujtimeve ndriēohet
Digjen krandet e moteve
Nė vatrėn time
Hapet dera e shtėpisė
Pėr lajmėtarėt e lirisė
Ēelet dera e vjetėr e kullės
Me legjenda tė lashtėsisė
TRIMĖRESHA E TROJEVE SHQIPTARE
Shotė Galicės
Nė sytė tu
Shoh kodrat e larta
Nė duart tua tė fuqishme
Shoh kullat e gurit
Damarėt e jetės plot vuajtje
Shtrėngata nuk i tundi
Pėrqafimet zgjohen shtigjeve tė jetės
Atje ku qenė ndaluar
Vetėm kur erdhe nuse me duvak
Pa pikė druajtje
U bėre urė e dashurisė
U pėrflake nė vallen e luftės
Me dashuri
Pėr liri
Atje ku flaka kapej pėr qielli
E sshuhet kurrė
Nė shkrepa tė bardhė
Jehojnė kėngėt pėr ty
Nė tela tė ēiftelisė
Shotė Galicė nuse
Trimėreshė e trojeve shqiptare
MĖKATET
Nėpėr shekuj
Mėkatet e vjetra
Sjellin fatkeqėsi tė reja
Mėkatet
Mallkimet
Urimet
Prapė nėpėr kohė mbesin
KĖMBA E HUAJ
Po qe se e shkelė vėllain
Do tė mbetesh nėn kėmbė tė huaj
I huaj tė ndjek
Hap pas hapi
Vrap pas vrapi
Tė shkelė i huaji edhe varrezat
Kur i yti plangprishės i bėhet krah
I huaji nėse tė shkelė mbi varreza
Bari nuk del mbi to
Qeni i keq ta sjellė ujkun nė vathė
Mė tha Plaku
Kur do tė shohim tė vdekurit nė ėndėrr
Pa vaj nė buzė
Fjala e skalitur nė muranė
Godet si rrufeja pėr sė kthjellėti:
Nėnė, dorėn tėnde e desha
kėmbėn jo!
Lutėm qė kėmba e huaj
Kurrė mė tė mos na i shkelė varrezat
Moj, nėnė
|