Sapo mbarova sė lexuari librin Imagjinatė VS tė VLORA
BANUSHAJ-KRASNIQI dhe, i impresionuar nga temat qė lėvron nė kėtė libėr,
po jap pėrshtypjet e mia.
Titulli qė ėshtė fare simbolik dhe unik, tė grishė tė
futesh nė hartėn gjeografike tė vizatimeve letrare tė autores.
Imagjinata, si proces psikik, e ndihmon njeriun qė tė pasurojė bagazhin
e dijeve dhe, nė njė farė mėnyre, ėshtė njė lloj gjimnastike e mendjes.
Njė psikiatėr si FRITZ PEARLS e pėrkufizon imagjinatėn si njė aktivitet
mendor qė mė kursen kohė. Sipas psikologėve tė tė gjitha disiplinave
njerėzore, ėshtė arritur nė njė pėrfundim: imagjinata luan rol parėsor
nė tė gjithė aktivitetin krijues tė njeriut. Nuk ėshtė se e teprojmė, po
tė themi qė, mes tė tjerėve, DANTE i detyrohet madhėshtisė, pothuaj
hyjnore, tė imagjinatės. Ose dhe ca mė tej: OSKAR WILDE thotė:
Imagjinata i ėshtė dhėnė njeriut pėr ta kompensuar pėr atė qė nuk ėshtė
dhe, duke i dhėnė njė sens humori, si pėr ta ngushėlluar, pėr atė qė
ėshtė.
NAPOLEON HILL, duke folur pėr imagjinatėn, thotė se ajo
tė bėn mė syēelėt. Mund tė vazhdoja edhe mė pėr imagjinatėn dhe, nė po
e ndėrpres kėtu, dua si e si qė tia marrė disi kalanė pėrbrenda
autores, pėr kėtė titull kaq sinjifikativ qė tė futė nė hamendėsime
racionale apo dhe iracionale, ndonjėherė, pėr kėtė lloj titulli pėr
librin e saj.
Libri i VLORA BANUSHAJ-KRASNIQI Imagjinata VS ėshtė
gati-gati njė libėrxhepi, por qė ta shqyen xhepin. Unė, nė gjykimin
tim relativ, i quaj vizatime letrare. I quaj kėshtu se janė impresione
tė autores qė, ngaqė nuk i mban dot pėr vete, na i dhuron gratis dhe pa
na kėrkuar doganė. Tė shkruarit, zakonisht, nis si njė ėndėrr, por kjo
ėndėrr prishet nėse nuk arrin atė qė ke pėr qėllim. Dhe pyetjes a ia
ka arritur autorja qė ėndrrėn ta bėjė zhgjėndėrr apo tė vėrtetė, unė
me plot gojėn shkruaj e them: - Po. Jo vetėm ia ka arritur, por me
kumtet e bardhė qė pėrcjell, ėshtė unike dhe si njė pėrjashtim i
bukur...
Pėrparim HYSI
Tiranė, 9 tetor 2019
|
Duke i hedhur njė vėshtrim tė pėrgjithshėm librit tė
autores Vlora Banushaj Krasniqi me titullin aq domethėnės Imagjinata
VS, ndjen njė krenari tė vetėdijshme kur i lexon tregimet tė formėzuara
nė ese. Ato marrin me vete atė pjalm e polen gjallėrie pėrgjatė
lexueshmėrisė sonė si lexues, saqė tė rrėmbejnė pas tyre pėr ti lexuar
gjer nė fund. Nė tregimet e shkruara prej autores Vlora Banushaj
Krasniqi, do gjesh atė frymėzim qė na jep jetė e dashuri njerėzore nė
pafundėsi. Nė stilin e saj tė shkruar, Vlora, dallohet pėr njė arritje
cilėsore letrare me mėnyrėn e stilin kur ajo merr penėn pėr tė derdhur
mendimet nė letėr. Kjo e bėn autoren qė tu shkojė hap pas hapi
rrugėtimit krijues, si njė gėrshet tė thurur me fjalėn magjike plot
tharmė poetik, fjalėve tė shprehura nė formėn e prozės. Nė gjithė
tregimet e paraqitura tek ky vėllim i dytė prej saj, na rrėfen atė
dialog letrar me shumė fines e plot ngjyra letrare. Kur lexon kėtė
vėllim, jo vetėm tė tregimeve, tė cilat i ngjajė pemės sė lulėzuar
pranverore, tė ngrohin shpirtin njerėzor dhe tė fusin nė labirintet e
kthjellta tė imagjinatės sė detit e tė oqeanit krijues. Si rrjedhojė e
kėsaj imagjinate me plot iluzione shprehėse optimiste; na duket sikur
fluturojmė drejt hapėsirės blu tė qielli qė nuk ndalet kurrė. Pikėrisht,
kjo ka ndikuar qė edhe vetė titulli i librit tė marri trajta e forma
interesante, i cili e mban tė mbėrthyer lexuesin tonė qė ti shkojė deri
nė fund lexueshmėrisė sė librit me titullin Imagjinata VS. Si njė
fjongo gėrsheti tė njė vajze, pėrshkruhen edhe titujt e tjerė nga kėta
autorė tek ky libėr. Nė themelin letrar artistik tė kėtij vėllimi,
qėndron DASHURIA NJERĖZORE! Lajtmotivi i Imagjinatės shkon deri aty ku
na thotė qartazi se: Imagjinata tė ēon deri aty nė kufirin mė tė bukur
qė ne e quajmė kopshtin e LUMTURISĖ!. Dhe kjo ėshtė mėse e vėrtetė. Ajo
mposht ēdo dhimbje, e si rrjedhojė tė lartėson drejt qiellit tė kaltėr
pėr tė kapur yjet e dritėn e tyre, pra DRITĖN E JETĖS! Po tu hedhim njė
vėshtrim tė pėrgjithshėm brumit letrar tek ky libėr, do gjejmė pa frik
atė tharm letrar tė shkruar bukur artistikisht, si rrjedhojė do gjesh
tharmin e jetės. Kėto i gjen me krenari qė shprehin mall e gėzime,
dhimbje e optimizėm, dashuri njerėzore, ku loti bėhet si njė meteor i
florinjtė e rrezaton si dielli duke shėruar plagdhimbjet njerėzore.
Pra, shkrimtarja ėshtė vetvetja, prandaj ajo shkruan nė
vetėn e parė, me njė imazh domethėnės: DASHURINĖ pėr JETĖN! Nė gjithė
lėmin krijues tė paraqitur nė kėtė vėllim tė ri Imagjinata VS, duket
si drita e diellit, si varka lundruese qė pėrshkon detin e oqeanin me
lirikėn e stilin e tė shkruarit qė lexuesi do i gjejė pa vėshtirėsi nė
kėtė libėr...
Xhevahir CIRONGU
Durrės, 22 tetor 2019 |