|
Njė figurė e ndritur fetare
Njė figurė e shquar kombėtare
Njė shembull pėr botėn
shqiptare
Nuk e di, a kam bėrė sa duhet pėr shqiptarėt?
Kush i ka thėnė kėto fjalė?
I ka thėnė kėto fjalė
Ai qė shqiptarėve jetėn iu ka
ringjallė.
Kush i ka thėnė me kaq
thjeshtėsi
Ai qė shqiptarėve jetėn iu ka
pėrtėri
I ka thėnė: Imam Vehbi Ismaili, i cili ndrroi
jetė, kaloi nė jetėn e vėrtetė, me17 Maj 2008, nė Detroit, SHBA, nė moshėn
89 vjeēare.
Kush ishte Imam Vehbi Ismaili?
Imam Vehbi Ismaili
ishte njė figurė e ndritur fetare, njė figurė e shquar kombėtare, njė
shembull pėr botėn shqiptare
Lindi nė Shkodėr me 25 Nėntor 1919, nga
prindėr shkodranė, prej njė familje me tradita fetare-atdhetare.
Mėsimet fillestare i filloi nė Shkodėr, kurse i
pėrfundoi nė Krujė, ku i ati, Myderriz Ismail Hakiu, filloi tė shėrbente si
Myfti i Krujės.
Nė vitin 1933 u regjistrue nė Medresenė e Pėrgjithshme
nė Tiranė, ku diplomoi nė vitin 1937.
Vazhdoi studimet nė Universitetin zėmadh Al-Az-har nė
Kairo, Egjipt, nė tė cilin diplomoi nė teologji nė vitin 1943.
Prej Shoqėrisė Muslimane Shqiptare-Amerikane, me qendėr
nė Detroit, Michigan, SHBA, u ftue nė Amerikė pėr tė shėrbye si imam
Imam Vehbi Ismaili erdhi nė New York me 22 Prill 1949,
ku u pritė me gėzim dhe shumė dashamirėsi prej shqiptarėve tė Amerikės: z.
Ahmet Ramo, z.Hysen Kole nga Detroit-i, z. Nuri Mborja, z.Vejsel Ēami nga
New Yorku etj
U martue me 27 Maj 1950 me zonjushėn 18 vjeēare,
Naxhije Braush, e lindur nė Philadelphia me 26 Maj 1932, nga prindėr
shqiptar, z. Azmi K.Braush, me prejardhje nga fshati Dobronik i Beratit
Imam Vehbiu Ismaili menjėherė filloi me shėrbye me
devotshmėri, me dituri, me urtėsi, kėshtu qė, pėr pak kohė, arriti ti afroj
shqiptarėt e shkretė, qė ishin larguar nga Atdheu pėr shkaqe politike,
ekonomike, arriti me pėrkushtim ti bashkoj, ti udhėzoj, ti frymėzoj
bashkatdhetarėt e mėrguar qė ishin tė hutuar dhe filloi ti ushqej me
ndjenja fetare- kombėtare
Si fryt i kėsaj veprimtarie, Imam Vehbi Ismaili me 6
Qershor 1951, nė Amerikė, e themeloj Faltorėn, Xhaminė e parė pėr muslimanėt
shqiptarė
Meqė shqiptarėt u bashkuan, besimtarėt u shtuan, u
detyruan tė ndėrtojnė njė Xhami tė Re, mė tė madhe e cila u shndėrrua nė
Qendėr Islame Shqiptare-Amerikane, e cila u pėrurue, me 23 Shkurt 1963, ku i
madh dhe i vogėl u gėzue
Qendra Islame Shqiptare-Amerikane, nė Harper Woods,
Detroit, nė shtetin Michigan, SHBA, nėn udhėheqjen e Imam Vehbi Ismailit, u
rritė, u zhvillue, dritė rrezatonte, shqiptarėt i bashkonte, fėmijtė i
edukonte, me ndjenja fetare dhe atdhetare i frymėzonte
Besimtarėt aty
gjenin prehje, qetėsi, mė mirė se nė shtėpi, madje disa thoshnin me gėzim,
me mallėngjim: Kjo ėshtė Shqipėria e vogėl nė mėrgim
Imam Vehbi Ismaili nė Kosovė (1974)
Me gjithė kėtė veprimtari, nė vazhdimėsi, edhe Imam
Vehbiu ishte njeri, si njeriu qė pikėllohet, dėshprohet, pėrmallohet
Shtypi shqiptarė nė Amerikė, nė veēanti, gazeta
Dielli, e Bostonit, sidomos nė vitet e para, e fyente, e akuzonte, e
mallkonte Imam Vehbiun, sikur qė bėnte edhe propaganda komuniste nė
Shqipėri
Njė ditė e gjeta shumė tė dėshpruar, tepėr tė pėrmalluar
dhe e pyeta, pa u vonuar: Imam Vehbi, nuk po tė them qysh je, por ēka
tmirėn ke?
Ah! Mexhid i dashtun, malli pėr Shkodėr, pėr Shqipni,
mka djegė, mka shkrumue
shumė jam pėrmallue
Dje, mė njoftuen dhe shumė
jam dėshprue se kėrkesa pėr Shqipni mu ka refuzue
Ndoshta ėshtė ma hair qė komunistėt tė ndalojnė, sepse
kėshtu edhe mė shumė atdhetarėt tė nderojnė
e ngushllova dhe e pėrqafova
dhe vazhdova duke i thėnė:
Imam Vehbi, meqė ke nėnshtetėsi amerikane, provoni me
shkue nė Kosovė, sado kudo, pėrmallimi pėr Shqipni, pėr Shkodėr, do tė
zvoglohet, sepse edhe Kosova, nėn robni, nėn Sėrbi, me njė grimcė autonomi,
ėshtė Shqipni
Ashtu ėshtė, por skam tė njohur atje
mė tha.
Shko nė Gjakovė, i thashė, nė shtėpi te baba im, Hafiz
Selim Yvejsi, nė qendėr tė Gjakovės dhe prej atyhit tė ēelen dyertė e krejt
Kosovės
Mė pėrqafoi dhe pas disa dite shkoi
Nė Gjakovė qėndroi disa ditė, tė cilat i kujtonte shpesh
dhe ishte kėnaqur shumė me ylematė e Gjakovės, si Myderriz Fahri Efendi
Iljazi, Myderiz Tahir Efendi Thaēi, Haxhi Jahja Bakalli, Mulla Sadik Brovina,
Hafiz Selim Yvejsi, i cili e kishte shoqėrue tėrė kohėn nė Gjakovė dhe nėpėr
Kosovė
Shpesh thoshte: Gjakova, Kosova, mka freskue, mka
pėrtri, tpunojmė
ndashtė Zoti e tbashkohet me Shqipni
I pėrkushtuar ndaj fjalės sė shkruar
Imam Vehbi Ismaili ka qenė dhe do tė mbetet shembull i
fetarit, atdhetarit dhe dijetarit tė pėrkushtuar, nė veēanti ndaj fjalės sė
shkruar
Qysh si nxėnės, kur ishte nė Medresenė e Tiranės,
1933-1937, shkruante, pėrkthente dhe botonte punime nė revistėn Zani i
Naltė dhe nė tė pėrjavshmen Vatra e Rinisė qė botoheshin nė Tiranė
Shkruante, botonte edhe nė Kairo, Egjipt, gjatė
studimeve, madje aty botoi edhe dy libra: Djepi i artė, novela tė
zgjedhura nga letėrsia shqiptare, qė e botoi, me 1948, Shtėpia Botuese
Bejan Al-Arabi dhe librin: Ngjyra tėrheqėse, njė pėrmbledhje tregimesh
nga letėrsia shqiptare.
Nė Amerikė, sa kishte ardhur, filloi me botue nė Detroit
revistėn: Jeta Muslimane Shqiptare (The Albanian Moslem Life), shqip dhe
anglisht, Organ i Shoqėrisė Muslimane Shqiptare, numri i parė doli nė
dritė nė muajin tetor, 1949 dhe kishte 72 faqe
Mė vonė nxorri revistėn Thirrja Islame
Fjala e shkruar Imam Vehbi Ismailin e ka pėrjetėsuar
E ka pėrjetėsuar jo vetėm nAmerikė, jo vetėm nė
publicistikė, por kudo qė ka shqiptarė, kudo qė ka besimtarė
Imam Vehbi Ismaili, nė Amerikė, qė nga viti 1960 dhe
deri sa ndėrroi jetė, ka shkrue, ka pėrkthye, ka botue, ribotue, mbi 50
libra, fetare- letrare, tė cilat janė pėrkthye nė rreth njėzet e pesė (25)
gjuhė tė ndryshme
Disa prej veprave tė botuara ne Amerikė:
Islamizmi dhe lutjet,
Muhamedi profeti islam, ky libėr ėshtė ribotuar edhe nė
Prishtinė nga Bashkėsia Islame e Kosovės,
Njė tufė lulesh-tregime nga historia islame
Fjalė tė profetit, Muhamedit a.s. 150 hadithe,
Kėrkuesi i sė vėrtetės-Selman Farisi,
Bilalli, myezin i profetit,
Kujtime tė rinisė,
Muhamedi, profeti i fundit, ky libėr u pėrkthye nė
tetė gjuhė tė tjera, nė Perėndim dhe nė Lindje dhe mėsohet nė disa shtete si
tekst shkollor-mėsimor,
Banorėt e Shpellės , pėrkthim nga gjuha arabe, tė cilin
e ribotoi Rilindja e Prishtinės, por pa parathanien aq tė bukur, shkruar
nga Imam Vehbiu dhe pa titullin e nderuar Imam, vetėm me Vehbi Ismaili
Botimi dhe pėrurimi i kompletit
Kompleti i veprave tė Imam Vehbiut
Ismailit,
27 libra nė kompletin 1-8, Botuar nga
Logos-A,
Redaktuar nga Nexhat Ibrahimi dhe Zekirija
Ibrahimi,
Shkup, 2010.
Imam Vehbi Ismaili ndrroi jetė me 20 Maj 2008, nė
moshėn 89 vjeēare, nė Harper Woods, Detroit, nė shtetin Michigan, SHBA.
Dy vjet pasi ndrroi jetė, nė Shkup, nga Shtėpia Botuese
Logos-A
u botua vepra e tij komplet nė tetė vėllime (1-8).
Organizata Imazhi rinor, me qendėr nė Shkodėr,
organizoi nė ambientet e Grand Hotel Europa promovimin e veprės sė plotė tė
Imam Vehbi Ismailit, ditėn e shtunė, me 29 Maj 2010.
Kėtė veprimtari kulturore e hapi Haxhi Faik ef. Hoxha
(Myfti nderi i Shkodrės), i cili vlerėsoi punėn e bėrė nga Imam Vehbi
Ismaili
Prof. Nexhat Ibrahimi, nga Prizreni, tė cilit njė ditė
mė parė nė Prishtinė, iu bė promovimi i kompletit: Vepra 1-10, mes tė
tjerash tha se: Imam Vehbi Ismaili ėshtė personaliteti i rrallė porsi ėshtė
i rallė uji nė shkretėtirė.
Pėrshėndeti edhe pėrfaqėsuesi i Shtėpisė Botuese Logos-A, z. Afrim
Gashi, i cili pasi pėrshėndeti tė pranishmit dhe falėnderoi pėr mikpritjen,
theksoi rėndėsinė e veprave tė Imam Ismailit dhe mesazhin e lartė qė
pėrēojnė ato...
Ndėrsa, drejtori i OIR-it z. Mirsad Sylja, u ndal nė
vlerėsimin e figurės sė Imam Vehbiut si figurė qytetare shumė dimensionale,
duke e pėrfunduar me kėto fjalė: Vepra qė ne promovojmė sot, ėshtė njė
dėshmi, se ai nuk ėshtė lėnė nė pluhurin e harresės...
Veprimtaria e tij shpirtėrore, nė veēanti, nė
shėrbimet mortore, ka hyrė nė histori
Imam Vehbi Ismaili, pėr herė tė parė nė
Amerikė, i bėri shėrbimet mortore nė gjuhėn shqipe pėr Midhad Frashėrin,
djalin e Abdyl Bej Frashėrit, nė tetor, 1949
Mbas 59 vjetėve, nė Amerikė, me 20 maj 2008,
ju bėn shėrbimet e fundit mortore pėr Imam Vehbi Ismailin, njė shembull pėr
fetarėt, njė shembull pėr mėrgimtarėt, njė shembull pėr tė gjithė
shqiptarėt
Tė gjithė nga Zoti jemi, tė gjithė tek Ai
do tė kthehemi.
|
