Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Shkruan: Lejla GORISHTI

ISHIN THYER TË GJITHA URAT

Librin e autorit Adem Zaplluzha, "Ishin thyer të gjitha urat" mund ta shkarkoni falas në sektorin

„Literaturë“

(E falënderoj përzemërsisht autorin)

            ME PENËN E TIJ AI I FLET KOHËS

            ...Shkrimtarja dhe kolegia ime Vilhelme Vrana Haxhiraj më dha adresën e E mail-it tuaj. “Vështrimi i thuktë për veprimtarinë e Vilhelmes me shtyu t'ju lutem që emri juaj të qëndrojë në ballë të librit tim 158-të. Ma nderoni librin tim me emrin tuaj..." Ky ishte mesazhi i një E-maili të papritur ardhur në adresën time atë ditë që mbante datën 05.06.2017 ardhur nga Prishtina.

            Mjafton një mesazh elektronik dhe distanca shkurtohet, kufijtë shkrihen.... Mjafton një përshëndetje dhe shqiptarët afrohen, komunikimi fillon... Ç'forcë shprehëse ka fjala! Sa e magjishme është ajo, sepse bashkon njerëzit, sjell më afër kohët dhe zhduk ndarjet hapësinore. Bashkë në mendime, bashkë në zakone, bashkë në traditë , bashkë në letërsi e përsëri bashkë Isa Boletini me Ismail Qemalin në Vlorën heroike, në Vlorën e flamurit.

            Fillova menjëherë të lexoja titujt dhe vargjet e poezive të renditura bukur. U njoha me tematikën e larmishme, me gjuhën poetike, stilin, mjetet e shumta letrare stilistike të vargut, me rimën, ritmin ....e mendova: "Ajo që duhet të ndjehet e nderuar dhe e vlerësuar jam unë, zoti Adem, sepse njoha art dhe profesionalizëm në krijimtarinë tuaj letrare. "Faleminderit! Të 158-ta me titull "Ishin thyer të gjitha urat" Adem Zaplluzha dëshmon se është një poet me përvojë të gjatë që zotëron artin letrar qëmton dhe shpreh me ndjenje dhe emocion fakte dhe ndodhi të jetës që di "ta qëndise" bukur e me sqime vargun. Vargjet e tij përcjellin me thjeshtësi, fantazi e urtësi mesazhin se ndjenja e dashurisë për jetën është e fortë e për të fituar mbi vështirësitë dhe pengesat e saj,njeriu duhet të bëjë sakrifica të mëdha e të shumta duke pasur kurajë e guxim për të ecur përpara. Temat që poeti "rreh" janë të larmishme, pak të rrahura edhe nga pena të tjera, po z Adem Zaplluzha ka në themel edukimin e lartë qytetar dhe dashurinë për vendin. Syri i poetit dikton dhe pasqyron realitetin me një trishtim të thellë.          Pyetja retorike :

            "Nuk di mishi im

            A thua vallë është i imi?!

            Këto kocka të regjura

            Më përkasin mua?!

            Ose krjtësisht të dikujt tjetër?!"

            gjejnë përgjigje te vargu:

            "Atdheu aq shumë ka nevojë për njerëz.”

            Sa të vogla janë duart e mija për t'i përqafuar..."

            Me gjerësi mendjeje dhe zemre, pa ekuivoke dhe lëshime poeti flet me pathos për "Kolosët e lirisë"

            Në vargjet e poezisë "I pashë kolosët e lirisë", me mjete shprehëse që mbartin ngarkesë emocionale , shohim të shkrirë në një të vetëm idealin e atdhedashurisë , trimërisë, të humanizmit e diturisë...

            "...Po sa Gjergja paska ky atdhe?!

            Adem Gjergji e Gjergj Ademi

            Burra të tillë do të letë

            Gjithmonë mbi ketë dhe...?!”

            Pasi rreshton episodet e ndritshme të historisë së Shqipërisë me Skënderbeun e Adem Jasharin si dhe përpjekjet për të mbajtur të papërlyer simbolin dhe idealin e tyre,poeti e mbyll poezinë me një urim dhe besim profetik për të ardhmen:

            "Të paça gjithmonë moj tokë gratçore

            Me këtë gjuhë të bekuar

            Nga Hyji Dardan

            Ke për të lulëzuar domosdo një ditë,

            Sepse të kanë bekuar

            Dhe të bekojnë perënditë”

            Me sublimitet epik na i paraqet poeti flamurin kombëtar" të kafshuar nga dielli dhe të grisur nga qielli", simbol i qëndresës mijrëravjeçare të këtij populli të pandarë nga "plisi" duke u bërë ballë armiqve pa u përkulur. Madhështisë se idesë sintezë i përgjigjen mjetet stilistikore të shprehjes së lartë si metafora ,krahasimi, epiteti.... të përdorura me mjeshtëri nga poeti( Ky flamur e ky plis)

            “....Ky flamur i kafshuar nga dielli

            E i grisur nga qielli

            Stoikisht qëndron përballë vdekjes...

            Kështu merr jetë besimi për të ardhmen."Marshimi nëpër shekuj vertikalisht..." ia përtërin shpirtin poetit, ia heq pesimizmin, e mbush me forca të reja .

            " Ky flamur e kjo krenari prej mishi

            Nëpër beteja të pasosura ...

            Në shekuj na grishi...” është një thirrje me karakter agjitativ e poetit.

            Shumë vargje te bukura dhe të drejtpërdrejta do të gjejë lexuesi te poezitë që Adem Zaplluzha ia kushton vendlindjes. Ato dëshmojnë për mjeshtëri në pikësimin e ndjenjës së kënaqësisë dhe lumturisë që fal " trokitja në dritaret e qytetit". Janë padyshim e djeshmja dhe e sotmja e Prizrenit, Lumëbardhit, apo Sharrit që flasin me gjuhën e historisë. I frymëzuar nga peizazhet e bukura të mureve të kalasë , poeti ynë krenohet me te kaluarën e lavdishme dhe ndërhyn te lexuesi me një mendim emocional ,të ngrohtë në lidhjen e ngushtë me vendlindjen:

            "Një ditë do të ecja para vetvetes

            Siç ecja në adoleshencë…”

            Me syrin e lirikut, në vargjet e poezisë "Fli në ëndrrën time të virgjër", poeti shpreh ndjenja të pastra të të dashuruarve. Rrjedh ëmbël e plot pasion kujdesi, përkushtimi dhe meraku që këtë pasion dhe ndjenje jetëdhënëse të mos e vrasin të pabesët.

            "Po nuk të le të dalësh jashtë

            Nata është e pabesë.....

            Optimizmi,ngazëllimi, dëshirat janë notat mbizotëruese të kësaj poezie lirike. Fisnikëri dhe dëlirësi i ofron mikes poeti:

            " Fli rehat e dashur, mos ndruaj,

            Fli në ëndrrën time të virgjër...”

            Te poezia " Ishin thyer të gjitha urat" ( titull që mban dhe kjo përmbledhje poetike) prekim nga afër brengën e nënës të gjendur qyqe e vetme para vdekjes. Te strofa e fundit të kësaj poezie poeti arrin pikën kulmore me emocionale të poezisë"

            “Një nënë me dy vajza të vogla

            Njërën e mbante në gji

            Kurse tjetrën mbi shpinën e saj të kërrusur

            S'mund të shkonte askund

            Ishin thyer të gjitha urat...”

            Të mbërthen një qerthull ndjenjash dhembjeje dhe trishtimi për njeriun e mbetur vetëm , në mjerim dhe përpara vdekjes .Duket sikur këtu poeti kërkon të protestojë kundër " dimrit të acartë". Në të tilla kushte , populli thotë: "vdekja është melhem'.Po jo, nuk ndodh kështu. Ne paralelizëm figurativ të plotë me natyrën,...

            "...As selvitë nuk merrnin frymë

            Bari disi qëndronte krenar ...

            Përballonte me guxim, furtunën..., - ku shprehet ideja e vazhdimësisë dhe e ripërtëritjes së jetës .

            Mendimi im përfundimtar, në formë të përmbledhur është se z Adem Zaplluzha te 158-ta "Ishin thyer të gjitha urat", është i veçantë në stilin e tij, transmeton me nivel të lartë artistik , me thellësi filozofike mesazhet, pena e tij e ngjyer në problematikat e kohës i pasqyron bukur ato duke i ngritur në art.

            Urimet e mija më të përzemërta për 158-tën, Z. Adem Zaplluzha!

Poezi nga libri i autorit Adem Zaplluzha "Ishin thyer të gjitha urat"

ISHTE MËNGJES

U takuam te përroi i djallit

Unë kisha veshur pantallona të gjata

Kurse ti një fustan prej ere

Shëmbëlleje furtunës

Ose ishe diç më shumë se fryma

Që depërtonte mbi flokët e mia të thinjura

Ishte mëngjes

Mund të ishte edhe mbrëmje me shi

Çfarë lidhje ka ku dhe në cilën kohë

U takuam kur atë ditë

Na u lidhën duart për stolin e kujtesës

Bari nën këmbët e tua

Më duket se nga turpi ishte i përskuqur

Ishte si një top i zjarrtë

Prej mjegulle

Që shpërndahej nëpër shpirtin e përroit

Herë ngjante me gurgullimën

E herë me heshtjen e brigjeve

Por gjithsesi dukeshe e shqetësuar

Si një nuse e lodhur në divan

Prishtinë, 2o maj 2017

ISHIM MES DY LUMENJVE

Ishim mes dy lumenjve

Dy fytyra dhe një maskë e vjetër

Dy fjalë na mbetën peng

Në kujtesën e brigjeve

Atë ditë binte një shtrezë e verdhë

Ngjante flokëve të tua

Dielli ishte fundosur pas maleve

Dhe shikonte kah përflakej perëndimi

Ishin disa çaste të çuditshme

Asnjë shtërg atë ditë s’dukej në qiell

Vetëm shtëllungat e mjegullave

Notonin në hapësirën e paanë

E di që ty të pëlqente perëndimi i diellit

Kurse mua më ekzaltonte lindja

Ishte një dallim i madh mes nesh

Sa që kurrë nuk i bashkuam mendimet tona

JA QË SHIU S’DI TË PUSHOJ

Ishte koha kur s’pushonin të reshurat

Ti me xhelozi trokite në kokën time

Trokite aq shumë

Sa që i zgjove të gjitha kujtimet

Asnjë fjalë nuk na mbeti për nesër

Si rrufetë shkrepnin rafalët

Shirat ishin të çmendura

Nga gjumi i dimrit i zgjuan mjegullat

Kur i kërkova duart e tua në cekëtinë

Ishin përmbytur të gjitha lumenjtë

Vetëm dallgët e kujtesës

Pështynin hijen e kripës nëpër brigje

Ja që shiu s’di të pushoj

Po këputen stërkalat si gjethet e çmendura

Po këputen degët e një rrënje

E cila kurrë nuk e gjeti udhën e qumështit

I KËRKOJE ATO PAK VRIZMA

Ty nuk të kënaqte asnjë fjalë

Nuk i doje as tregimet e tua

Më duket se e kishe humbur rrugën

Pa i takua me parathëniet e vetëtimave

Sa herë deshe e preke qiellin me dorë

Bisedoje me yjet endacakë

Kishe aq shumë dëshira të shthurura

Sa që u fundose në mëkatin tënd

Në çdo cep të rrugës

Të mbeti nga një copë kujtese

Edhe vetë i shëmbëlleje kujtesës

Ishe një imazh pa ngjyrë dhe shije

Kudo nëpër udhë e kërkoje fundin

E një tregimi të pasosur

I kërkoje ato pak vrizma të varfra

Që kishin mbetur nën jastëkun e djersitur

NË PORTRETIN TIM

Mbi tavolinën e pagdhendur

Një vazo e vjetër

Lulja e fishkur veç udhëtonte kah vdekja

Në portretin tim

Nuk qenkan përfunduar vijat e fundit

Ja në syrin e majtë duhet larguar

Shikimin e dritares

Kjo pamje anemike ka kohë

Që m’i ngacmon nervat

M’i ngacmon edhe kujtimet e adoleshencës

Sot nuk erdhën shirat

Dielli i ngrysur dukej edhe më i largët

Nga dritarja shikoj ardhjen e saj

Ose ikjen nga një tregim

Të cilin kurrë nuk e përfundova

Dhe sërish shiu rri ulur te dritarja

Pranë vazos së vjetër

Një lule pa aromë shikon portretin

E papërfunduar

Në perëndim të lagjes dënes një gërnetë.