KAROTA I BĖNĖ MIRĖ SYVE DHE ZEMRĖS
Ekspertėt
thonė se karota e freskėt ėshtė zgjidhja e qėlluar pėr njė lėkurė tė
shėndetshme, ten tėrheqės, nėse nė meny gjendet tė paktėn pesė herė na javė.
Mė e mira ėshtė qė tė konsumohet si shtesė e drekės, darkės ose si shujtė e
vogėl e ndarė, gjatė ditės. Kėtė duhet pasur nė mendje sepse beta-karoteni
suksesshėm mbron lėkurėn nga ndikimet agresive tė jashtme, siē janė dielli,
era, temperaturat e ulėta dhe tė larta, duke e bėrė atė tė lagėsht dhe tė
lėmuar. |
E freskėt dhe e
pastruar, e zier dhe grimcuar, e pėrgatitur ndaras ose si shtojcė e njė
ushqimi kryesor, karota zė njė vend tė veēantė nė ushqimin e njerėzve. Pėr
shkak tė tipareve tė shumta shėruese, njohės tė mirė tė saj thonė se ajo
pėrfaqėson njė barnatore tė vėrtetė. Ėshtė e ditur se ndihmon nė mė shumė se
30 sėmundje dhe se ėshtė zgjedhje e qėlluar si masė preventive pėr ruajtjen
e shėndetit.
Ngjyra e saj e
portokalltė ėshtė produkt i veprimit tė karotinės, pėrbėrės qė te asnjė
perime tjetėr nuk gjendet nė kėtė masė. Karoteni ėshtė i rėndėsishėm sepse
nga ai rrjedh vitamina A, pėrgjegjėse pėr shėndetin e lėkurės sidomos asaj
tė thatė, thonjve dhe flokėve.
Ekspertėt thonė se
karota e freskėt ėshtė zgjidhja e qėlluar pėr njė lėkurė tė shėndetshme, ten
tėrheqės, nėse nė meny gjendet tė paktėn pesė herė na javė. Mė e mira ėshtė
qė tė konsumohet si shtesė e drekės, darkės ose si shujtė e vogėl e ndarė,
gjatė ditės. Kėtė duhet pasur nė mendje sepse beta-karoteni suksesshėm mbron
lėkurėn nga ndikimet agresive tė jashtme, siē janė dielli, era, temperaturat
e ulėta dhe tė larta, duke e bėrė atė tė lagėsht dhe tė lėmuar.
Marrja e rregullt e
beta-karotenit nė ushqim pėr vite me radhė, mund tė mbrojė nė masė tė madhe
funksionin e kujtesės sė trurit dhe tė mėsimit, kanė deklaruar shkencėtarėt
nga Bostoni. Nė fakt, me marrjen e beta-karotenit, qė mė sė shumti gjendet
nė karotė, parandalohet humbja e kujtesės, e cila mė vonė mė sė shpeshti ēon
nė sėmundjen e Alzheimerit dhe formave tė tjera tė ēmendurisė. Beta-karoten
ėshtė njė vitaminė antioxidante, qė pengon shkatėrrimin e molekulave tė
rėndėsishme nė trup dhe e shndėrron ushqimin nė energji. Nutricionistėt
kėshillojnė tė hahet me ndonjė formė yndyre, por nė sasi tė vogla, duke
pasur parasysh se karoteni shkrihet nė yndyrė. Vitamina A ėshtė e
rėndėsishme pėr mukozė tė shėndetshme, shikim tė mirė, imunitet dhe zemėr tė
fortė. Ka efekt tė dobishėm edhe nė punėn e mėlēisė. Karota ėshtė e pasur me
vitaminat PP, D, E, H, sidomos me vitaminat B1, B2, B5 dhe B6. Por, pėr
dallim nga perimet e tjera, pėrmban shumė pak vitaminė C. Ajo ėshtė
gjithashtu e pasur me minerale, kalium, kalcium, jod, zink, kobalt, si dhe
me pektine dhe vajra eterike, pėr shkak tė tė cilave u rekomandohet
veēanėrisht fėmijėve pėr tė nxitur zhvillimin fizik, forcimin e eshtrave dhe
pėr tė rritur rezistencėn ndaj infeksioneve te tė rinjtė, rekonvaleshentėt,
tė moshuarit dhe gratė shtatzėna.
Ata qė nuk janė
adhurues tė karotės sė freskėt mund ta ziejnė edhe nė avull. E pėrgatitur
kėshtu pėrmban shumicėn e pėrbėrėsve tė dobishėm tė cilėt organizmi mund ti
shfrytėzojė si njė minierė e substancave ushqyese. E pėrderisa konsumohet e
zier, duhet ti hidhet vaj ulliri i kulluar i ftohtė, pėr shkak tė shkrirjes
sė lehtė tė karotenit.
Lėngu nga karota po
ashtu paraqet njė eliksir tė ēmuar pėr tėrė organizmin. Ruan nervat nga
rraskapitja dhe u rekomandohet njerėzve, sistemi nervor i tė cilėve
shfrytėzohet jashtė masės, siē janė menaxherėt, personat me pėrgjegjėsi tė
lartė, intelektualėt dhe njerėzit me profesione krejtėsisht tė zakonshme tė
shqetėsuar pėr mbijetesėn e tyre. Lėngu i freskėt normalizon edhe peshėn e
trupit dhe zvogėlon lodhjen e muskulit tė zemrės. Ėshtė mjet efikas edhe
kundėr sėmundjeve tė shkaktuara nga ērregullimi i kėmbimit tė mineraleve nė
organizėm, siē ėshtė poli-artritisi.
Duke pėrtypur karotėn
zvogėlohet numri i mikroorganizmave nė zgavrėn e gojės, ndėrsa mjekėsia
popullore e rekomandon futjen e pikave tė lėngut nė vrimat e hundės nė fazėn
fillestare tė etheve dhe infeksione tė tjera. Nė rast tė anemisė, karota nė
nja afat rekord pėrmirėson pasqyrėn e gjakut. Ndihmon edhe pėr tė shėruar
ulcerat, ndėrsa shkencėtarėt britanikė dhe danezė pohojnė se pėrbėrėsit nė
karotė zvogėlojnė pėr njė tė tretėn rrezikun nga zhvillimi i kancerit.
|