|
Nė udhėkryq
Nė ditėt qė erdhėn, pasi u soll rrotull qytetit dhe
takoi disa bashkvendės nga Strigari, qė deshėn tė dinin prej tij tė rejat e
katundit tė tyre, nuk gjeti ndonjė mundėsi tė mirė punėsimi, pranoi ofrimin
qė i bėri bujarisht Kostandin Pozito. Punė kishte boll: tė hyra e tė dala tė
mallrave, hedhja e tyre nė regjistra, shoqėrimin e mallrave pėr nė portin e
zhurmshėm tė Santos, ngarkimin dhe nisjen e tyre pėr nė Lisbonė, Marsejė,
Napoli dhe Livorno.
Kostandin Pozito bėnte shpesh udhėtime pune.Nė to
ai bėri shok udhe edhe Zefin qė tė njihte vendin .Shkuan atje ngaku u vinin
furnizimet pėr tė berė porosi: nė malet e verilindjes nė plantacionet e
kafes, nė fushat e bananeve, aziendat e kallam sheqerit , duhanit dhe
pambukut .Kaluan nėpėr pyjet e virgjėra tropikale, ku gjallonin zogj tė
bukur qė kishin pupla me ngjyra tė ndezura, dhe papagallė tė
lloj-llojshėm.Hasėn livadhe pa fund ku kullosnin tufat e mėdha tė gjedheve
dhe liqene te shumte.Zefin e mahniti gjelberimi dhe bimėsia e harlisur qė
hasej gjithandej. Vendi ishte i pasur dhe hapsirat e pafund qė prisnin ende
dorėn e njeriut. Ishte e dhimbshme ajo qė hasi gjithandej, me qindra
skllevėr afrikanė tė blerė nga tregtarėt e sklleverve portugezė, qė punonin
nė plantacione dhe kėndonin ca kėngė tė trishtuara pėr fatkeqsinė e tyre.
Liri pėr tė bardhėt, skllavėri pėr zezakėt, dhe nuk
ishin pak, por mbi njė million.Kjo mendoi ai ishte njeė njollė turpi per
Brazilin, teksa nė vende tė tjera me ligjet e abolicionizmit, ishte hequr
skllavėria.
Nuk deshi ti bėhej barrė mikut tė tij bujar, andaj u
shpėrngul nė pensionin Rosa blanka, njė ndėrtesė dy katėshe e stilit
kolonial ,oborr tė gjelbėruar, me postate tė begoniave me ngjyra
gjithfarėsh dhe trėndafilė kacavjerrės tė bardhė nė shtyllat e ballkonit, nė
pronėsi tė dona Rakelės. Ishte afėr punės sė tij dhe me ēėmim tė arsyeshėm.
Kjo , vejushe portugeze, e veshur nė tė zeza, pas vdekjes sė tė ndjerit,
kolonel Manuel de Gonzaga, nė luftėn e Paraguait ishte e pėrshpirtshme si
njė murgeshė, me skufe tė bardhė nė kokė, fytyrė zbehtė dhe e rrudhosur, me
ca syze metalike mbi hundė, e trishtuar, qė si qeshte buza dhe tėrė kohėn
se hiqte nga dora rruzaren dhe lutej e falej para ikonės sė madonės me
fėmijėn Jezus, posht sė cilės, si nė njė altar tė shenjtė bėnte dritė
kandili me vaj. Gjithė bujtinarėve tė saj, shumica tė rinj italianė e
portugezė, qė kishin kuturisur nė San Paolo pėr tė kėrkuar fatin e vet, ajo
u thoshteBiri im dhe si tė rinj nė moshė, qė tė mos tundoheshin e
mėkatonin, mbante nė shėrbim vetėm dy skllave zezake tė shėmtuara, si
guzhiniere dhe pastruese.
E pyeti Zefin nėse ishte katolik i devotshėm dhe
ēfarė simpatish politike kishte: republikane apo ruajaliste. Zefi, I bindur
qė ajo ishte konservatore ruajaliste, i tha se nuk i interesonte politika
dhe besonte Trininė e Shenjtė dhe nė birin e zotit Jezu Krishtin. Dona
Rakelės i pėlqyen pėrgjigjet dhe i dha njė dhomė nė katin e dytė . Dhoma
shihte nga jugu, ishte e vogėl , me ca orendi tė vjetra por e paqme dhe plot
dritė. Dona Rakela e pėrshpirtshme, u kujdes qė nė komodinė e shtratit tė
linte tė dy librat e biblės:Testamenti i Vjetėr dhe tė katėr Ungjijtė e
shenjtė, libri me jetėn e shenjtorėve dhe mbi krye tė shtratit njė litografi
me Jezusin nė kryq.
Shėrbenjsja zezake beter e shėmtuar, qė vetėm dhėmbėt
i zbardhnin, pruri nė dhomė njė kafaz thurur me shufra druri ku hidhej e
lodronte njė papagall, kokėkuq e pendė artė me sqepin e kthyer si njė
gremē,me sy tė zez si dy rruaza xhami qė bėrtiste mė zė tė ējerrė dhe
pėrsėriste tė njėjtat fjalė:mirmėngjes, mirdita, hole!
-E quajnė Pepe, ėshtė ca llafazan por shume i zgjuar,
mėson shpejt.E solla qė ta kesh si shok e tė ndash vetminė.Po tė kesh
dėshirė e durim mund ti mesosh disa fraza. E varėn kafazin nė njė gozhdė
dhe pepe filloi tė hidhej e lodronte nga shkopi nė lisharės duke cijatur dhe
vėrshėllyer...
Nga novela Kur dashuronte poeti
|
