|
“O EDUKATË NJERËZORE, HYJNESHA MË MAGJIKE E
BOTËS”
Historia është nëna e të gjitha ngjarjeve të
këndshme apo të pakëndshme. Në një mënyrë apo tjetër, faktet historike na
përplasin në portat e fatkeqësisë. Megjithatë, zbulimet shkencore janë
mendimi ynë i parë, i arritjes së çdo gjëje, që nuk jemi të vetëm në
universin misterioz. Më poshtë, do të sqarohen disa nga kuriozitetet
shkencore që na bëjnë të ndihemi të lumtur pambarimisht.
1. Popujt e Lindjes së Lashtë njihen ndër
shpikësit dhe zbuluesit më të mëdhenj në disa fusha shkencore. Arritjet e
tyre në fushën e astronomisë dhe mjekësisë janë të mëdha. Ndër astronomët më
të njohur arab ishte Gjilbër Al Tarik. Udhëtimi i tij në mbarë botën la
gjurmë të mëdha në fushën e astronomisë. Në nder të tij, ngushtica që ndanë
Evropën dhe Afrikën e veriut mori emrin e tij Ngushtica e Gjiblartarit.
2. Alfabeti më i gjatë në botë është ai kinez, i
cili numëron 72 shkronja dhe gjithsej 105 simbole. Ndërsa ai më i shkurtër
është alfabeti kamboxhian gjithsej 7 shkronja.
3. Shkencëtari dhe fizikani i famshëm hebre
Albert Anjshtajn nuk kishte folur deri në moshën 9 vjeçare. Sa që mësuesi i
tij kishte thënë: "Nuk do të pritet asgjë prej tij!" Sot ky
gjeni është baba i Fizikës.
4. Njihet si ndër popujt më të vjetër në botë,
po aq edhe përvujtëria e tij është e madhe. Izraeli në vitin 1948 shpalli
pavarësinë e tij. Jo shumë larg pavarësisë së tij, ky shtet arriti të krijoi
në mënyrë artificiale të reshurat atmosferike (Borën dhe Shiun).
5. Kangurët për herë të parë u paraqitën në
kontinentin e Australisë. Në fillim u quajt Kanguru, që në gjuhën e vjetër
australiane i bie si kafshë kërcimtare. Sot, kemi kangurë në vende të
ndryshme të botës.
6. Mesjeta njihet si periudha më e errët e
historisë njerëzore. Përndjekjet e shumta të filozofëve dhe shkencëtarëve,
si dhe vrasja e shumë mendimtarëve nga Kisha Katolike, ia ktheu
personalitetin e heshtjes botës njerëzore. Papa Gregori (Gregori i madh),
mori vendim: Të bënte testimin e njerëzve në fushën e leximit dhe atë të
këndimit. Njerëzit që nuk dinin lexim dhe këndim, nuk mund të ishin pjesë e
Kishës dhe Korit të saj.
7. Akademia e parë në botë ishte ajo e Platonit.
Nxënës i tij ishte Aristoteli, i cili më vonë u bë mësues dhe shkencëtar.
Platoni e themeloi Akademinë në vitin 387 p.e.s. Në hyrje të kësaj Akademisë
shkruan: “Askush mos të hyjë në Akademi nëse nuk di gjeometri”.
8. Kurora është simbol i vendeve me sistem
monark në botë, që mbahet nga mbretëresha dhe që bartet brez pas brezi në
këto vende. Kurora për herë të parë u bartë nga mbretëresha e parë në Egjipt
- Nefertiti, gruaja e faraonit Akhenaton. Po ashtu, ky çift njihet
edhe për ndërtimin e tempullit të parë monoteist në botë me emrin “AL-AMARNA”.
9. Themeluesi i Turqisë moderne, Kemajl Ataturk
ishte një ndër liderët më me nam në rruzullin tokësor. Zhvillimi
socio-kulturor dhe ekonomik e bën liderin më unik në botë. Karakteristikë e
këtij lideri ishte ndërtimi i një shtëpie private në një kodër afër
Ankarasë. Brenda shtëpisë janë të ekspozuara të gjitha sukseset e liderit në
fjalë. Po ashtu, brenda kësaj shtëpie gjendet edhe varri i tij. Qindra
mijëra liderë botëror ishin prezent kur vdiq lideri modern turk.
10. Egjipti i lashtë njihej për pozitën e
volitshme gjeografike, si dhe për zbulime të ndryshme sa edhe misterioze.
Kur vdiste një njeri, pranë varrit të tij viheshin gjëra në bazë të
profesionit që kishte. Një studim i fundit tregon vdekjen e një muratori që
kishte ndërtuar një nga piramidat e Gizës. Pranë varrit të tij u gjetën
shumë vegla të ndryshme të dorës.
11. Kur flitet për duhanin, menjëherë mendojmë
për dëmtimin e shëndetit që ai na bën. Pikërisht, duhani u sjell pas luftës
së dytë botërore nga SHBA-të në Evropë. Nikotina (helm përbërës i duhanit)
emrin e mori nga një diplomat francez Jean Nicote, i cili e zbuloi atë dhe
në nderë të tij e mori edhe emrin Nikotinë.
12. Inkasit e vjetër (Peruanët e sotëm) ishin
popull politeist. Në kohën e perandorit Pashakutia, u bënin shumë nderime të
vdekurve sa që, në kohë të festave, të vdekurit nxirreshin nga varret dhe
festonin bashkë me të gjallët. Pas rivarrimit të të vdekurve, iu jepnin me
vete edhe gjësende më me vlerë. Mirëpo, në shekullin V pas Krishtit, në Peru
është kthyer Krishterimi Katolik.
13. Testi i parë i inteligjencës u bë në Francë
në vitin 1905, nga psikologu frëng Alfred Bine. Ai mori fëmijë të moshës
03-13 vjeç për t’i testuar në të gjitha fushat, veçmas në atë të
matematikës. Zbulimi ishte pozitiv. Fëmijët ishin të aftë që t’i zgjidhnin
shumicën e detyrave matematikore.
14. Lufta e parë në botë llogaritet të jetë bërë
mes fisit të Hititëve të Izraeli dhe forcave besnike të Faraonit Ramsesi II
në Egjipt. Njihej me emrin “Beteja e Kadeshit”, që rezultoi me fitoren e
egjiptianëve.
Prizren, 30.01.2016
|
