Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen pėrmes
shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime,
mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e artė tė sė
cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė, edhe kuptim
dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e
Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė hedhuri farėn e dijės,
duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė shpirtin e pastėr e fisnik
tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha sfidat e kohės, kjo frymė e
shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si njė pishtar i shpresės, u
bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė zemėr... brez pas brezi...
nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi, Ēajupi, Mjeda, Asdreni,
Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri nė
kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė pėrhershėm qė tashmė
nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra
mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA, qė me pėrkushtim tė
jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė gjerė, do tua
prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me kėtė, do e
plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė shqiptare.
(www.sa-kra.ch)

Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
LIĒO
GRABOVA
Hyrje
Liēo
Grabova u lind mė 22 korrik tė vitit 1956 nė qytetin e Vlorės. Duke u rritur
sė bashku me valėt e detit Jon, brenda shpirtit tė tij, ashtu me ato valė tė
bardha tė gatuar me kaltėrsinė e detit, shpėrthen si petalet e luleve tė
pranverės edhe poezia nė shumė plane letrare. Kėshtu, ai udhėton sė bashku
me vargun e poezisė pėr tė sjellė te lexuesi kristalet e shpirtit tė tij nė
librin me poezi tė titulluar "Agoni Stinėsh", shtypur nė "Medaur" nė vitin
2014.
Njė libėr me fabula e boton nė vitin 1995. Mė parė smund tė
botonte pėr shkak tė biografisė jo tė mirė dhe tė censurės tė asaj kohe.
Mbaron arsimin e mesėm gjimnazin "Halim Xhelo" nė Vlorė, dhe mė pas e mbaron
atė nė Durrės. Vazhdon studimet filologjinė Universiteti privat nė Gjermani
dhe zotėron disa gjuhė tė huaja. Ka botuar edhe tregime nė disa gazeta nėpėr
faqet letrare tė tyre.
Liēo Grabova ėshtė anėtar i Klubit tė Shkrimtarėve e Artistėve
tė Durrėsit.
ELEGJI
FTOHTĖ!
Akusisht e errėt.
Heshtja jote
Aty poshtė
Ti dhe mė parė smė shihje
Dėgjoje vetėm hapa
Mes skėrmitjesh
Krimbat tė kishin ngrėnė dhe dritėn.
Tė tutė qė tė deshėn
Aq shumė tė larguan prej meje
!
Nė kėtė pllakė mermeri.
Ti vriste zgarvat dielli
A mė tė lehtė ta kish Cerberi!?
Ti solla lulet, janė ende tė ngrohta ,
Dhe lot zgėrfyej tė errėt aortash.
Ftohtė!
Dielllėsisht ftohtė.
Kėtu lartė
E rėnda,
Akullsisht e rėndė
Pėr dy vetė kjo pllakė!
KRISHTLINDJE
E vuri ēorapin mbas derės vogėlushja,
natė Krishtlindje!
Ėndėrroj nė gjumin e bėrė copa- copa
nėn gjėmime topash
E llamburitjen e qirinjve.
Babbo Natalen nė oborrin e shtėpizės
Tė hynte mbi slitėn e drerėve
E tringėllimėn e zilkave gazmore.
Nė vilėn pėrballė, Njė politikan babaxhan,
Nė ballkon me krisma tapa shampanje
E gjėmime fishekzjarrėsh e gdhinte.
Vrapoj nė mėngjes gjithė nxitim tė vogėlushes
E nga shkallėt gati ra,
Kur nė ēorape s gjen
Veē njė grusht hi.
Nga lotėt
Nė dėborė nxinė plagė.
Por, papritur kėrceu gjithė gėzim
Ku asnjė gjurmė dreri nė tė spa;
E dija Babagjyshin ,
dikush e trembi kėtė natė,
Ai sot nė mbrėmje patjetėr do vij!.
MIRAZH
Tė egzamnoja miopinė time;
Hapa ekrani e vogėl,
Tė shihja buzėqeshjen tėnde tė madhe.
Pėr tė matur kohėn e humbur mbas teje
Shihja kandilin qė mekej nė dritare
Lirshėm nė gryka topash,
si pėr ēdo pėrvjetorin tėndin
Vajisurme dhjamin e ditėve tė mija tė majme.
Tė zėvėndėsoja aplaudimetrin.
U pėrpoqa ti fėrkoja
Kallot ende digjeshin, Nga mitingjet ku vetėm zėri yt psalte.
Unė s tė besova, mirazhi I Saharės;
Ishin buzėt e mija tė pėrthara Qė shihnin bulėza uji nė kovėn
qė dilte nga pusi.
Por jo dorėn e fshehtė ,
Qė para etjes sonė tė zgjaste.
Unė tė besova ty
E kova me rėrė smbushte vetėm sytė e mij,
Mijėra zemra fisnike Jud,
Qė ende pėr ty falen?!
SHKĖMBI
LIBRI BLU
Qė pareshtur drejt bregut vijnė,
Si kreshta delfinėsh tė heshtur
Ah, ti shkėpusja njė fjalė!
Teksa mėndja ime
E njė koriozi tė sėmurė
Pjell kėtė ide.
Ndjesi veshin mes lėmyshqesh futur ,
Nga de profundis(1) e tė sjell njė zė.
Mistrali, (2) kosneci misterioz i largėsisė
Tė nxira prej kohės,
Prej erės e lotėve
Nė orgji tė shfrenuara grish.
Kryelartė i qėndronte valės shkėmbi
Ky plak mjekėr gjelbėr pa njė thinjė,
Dhe zbrapsej vala e kthehej mė me furibi
Mbi atė , nė stėrkala e shkumbi e mbulonte
E mė pas jepet e pėr tjetėr sdo tė dijė,
Ajo ėmbėlsisht nė djepe suvalėsh e pėrkund.
Ndarja vjen mė pas mes lotėsh tė kripur,
Rigojnė prej ballit,
Prej mjekre, nėn sqetull;
Si lot tė njė Amuri tė mitur,
Qė kohė mes dy valėve
I duket njė shekull..!
Durrės, 26 mars 2015.
|