Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen pėrmes
shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime,
mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e artė tė sė
cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė, edhe kuptim
dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e
Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė hedhuri farėn e dijės,
duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė shpirtin e pastėr e fisnik
tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha sfidat e kohės, kjo frymė e
shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si njė pishtar i shpresės, u
bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė zemėr... brez pas brezi...
nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi, Ēajupi, Mjeda, Asdreni,
Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri nė
kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė pėrhershėm qė tashmė
nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra
mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA, qė me pėrkushtim tė
jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė gjerė, do tua
prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me kėtė, do e
plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
LUMTURI
YMERI BERSAVA
Hyrje
Lumturi Ymeri Bersava
Tiranė
Arsimtare qe nga viti 1987 deri me sot
Botime, Shkrime te ndryshme: tregime, profile, personazhe, ne
suplemente letrare tė Gazetave Shqiptare Mediatike e Internetike
Vėllime me poezi:
NATĖ MBI GJYSMĖBOTĖ 2011
QIELLI NĖ QELI 2012
DRITĖHIJE DASHURIE 2013
KLITHMA FRYME 2014
1
JAM
ĒJAM?!
Jam...
Gjethe!
Vesuar sythet pranverės,
drithėruar flladit erės
E mbarsem
me tė gjitha tė verdhat e Van Gogut,
deri tek ajo
e verdha e pisėt...
...e vdes,
shkelur dhunshėm,
murosur
ngricės e baltės,
me tė vetmin vegim lumturie
tė fluturimit
tė... rėnies!
Jam..
Degė!
Qė mbetem lakuriq
prej sqepash e kthetrash
sorrash dimri!
E ndjej njė "krra",
jo prej grabitqari,
por, prej shpirti e trupi
qė thyhet,
ēahet...!
... Nė fund tė fundit,
jam...
njė fluturim!
2
VARGJE TĖ GJELBĖR
Ēiltėr
mė vjen tė them
ndonjėherė ndjehem para letrės sė pashkruar
si para njė moēalishteje tė tharė
Me parmendėn e gishtave
e plugjet e thonjve
tė mbjell zėra tė bukur
vargje tė gjelbėr
imagjinarė
Ēfantazi?
Si tė jesh bujk, e di?
Zė e pastroj shpirtin nga plagėt
tė rrėhmi, tė rrėmoj nė kurm tė vlagėt
Heq sėmbimet,
rėnkimet, zhgėnjimet
Dhe largesat,
lėndesat, harresat
Shkul krisjet, klithjet
ankthet, trandjet..
Oh,
si tė shkulja nga gjoksi i Mėmės, dhimbjet
Falmė Nėnė
Dua tė bleroj vargjet
Gėrryej koren e kohės
tė nxjerr rrėnojat e kujtesės
skeletet e shkėrmoqura
heshtjet e varrosura
prej peshash tė hekurta
Ndjesė Atė
I dua vargjet e gjelbėrta
Mu thyen gishtėrinjtė
nga shembjet e shpirtit
nė gėrmadha magme
Mu vranė, mu nxinė
tė mbillja ca frymė
tė bleroja vargjet
Gjaku nė kapilarė
nuk shkėmben klorofilė
3
FRYMĖ
Tė prek frymė njomėzake
puhizė me aromė gjiri
qė derdhesh e purpurt mbi ninullė!
Tė shoh tek mbjell
buzėqeshje pranvere
me tinguj tė kaltėr,
nė vjershėrime
e fluturime
zėrash nėpėr kėngė
Tė kam frymė, qė mekesh
nga kthinat, nė pore
mbi ankthet mishtore!
Vibrimė amplitudash
mėrmėrimė prej avujsh,
pėrpėlimė prej zjarri,
drithėrimė prej xhani
Tė ndjej frymė!
Oh, sa ti ndjej,
kėrcitmat e lėndesės
nė pragun e lotit
tek mėsyn gjoksit,
shemb plasat e shpirtit
nga klithmat e heshtjes
Tė gjej frymė,
pas vjeshtės sė zverdhėt
tuneleve tė errėt,
zvarritur pėr mjegull
ngecur, mbetur pezull,
nėn pritje
mbi lutje
si gjethe nė kėputje
pėr tė fundmen udhė
e mė,
stė ndjej
!
4
BRENGĖ...
Ēbrengė mė brengos brenda brinjėve?
Peizazh i ngrirė i reve
mė pėrplaset para syve
nė fluturim mes kaltėrsive
horizontit dhe Jonit
unė
pranė krahut tė avionit...
Ēbrengė mė burgos brenda brinjėve?
Njė qiell larg Atdheut...
Mbi shpina skllevrish
madhėshti e Koloseut
Monumenti Ulkonjės
legjendė e Romės
E unė, si Vezuvi hesht
sa dymijė vjet...
Ēbrengė mė ndjek, mė pret, mė prek?
Romeo, Zhulieta
tutje Garibaldi
Verona, Amalfi...
Ku ėshtė Rozafati?
Malli mė thuret gėrshet
Larg, lart, thellė
unė, brenga, Hėna
mbytur nė det...
5
TOKA
...
Prap, po thoni, Toka ėshtė e rrumbullakėt?
Harruat inkuizicionin, sheshin Dei Fiori, mes flakėsh?
Absurd
Toka ėshtė copėza tė rrjepura gjurmėsh
tė ngjitura pas shputėsh
zbathjesh,
ik e jakjesh,
askundėsh
Dhe opingash
Ska? ! Kush tha? !
Ju, qė ngjeshni by**ėt makinave luksoze
e kėpucėt firmato
skanė shansin e puthjes sė tokės?
Toka ėshtė tastjerė gurėsh
tė bardhė e tė zinj
ku lypsarėt shkelin, sjellin e vjellin
muzikėn funebre tė shekullit
mė tė ēmendur se tė Stravinjskit
Toka, ah, toka!
Me aromėn e djegur tė pyjeve
bashkė me kujtimet e shenjta tė etėrve
Tė arave tė grunjta, tė pėrmbytura
nga rrebeshet qė zbrazėn qiejt
dhe lotėt qė bastisėn shpirtrat e nėnave
Toka e rrėfimeve, mendimeve
mė tė skajshme
ku groposen epokat, revoltat
dhe mbėrrin
syri im
Toka e lumenjve tė hidhėrimit, pa brigje
e deteve tė derteve
mbi eshtrat thėrrmuar nė rėrė
E plantacioneve me cannabis
ku ngulin kthetrat pėr rrėnjė
Toka e ēvirgjėruar betonimeve
tė ngrihen gradaēelat
tė zėnė qiellin, edhe frymėn
Toka, eh, tokė e ngratė!
Ngre padi pėr ēdo pėllėmbė
e imja
e jotja
me thika
me krisma
me e pa gjyqe
e pirgje mbi pirgje
nė krye ngul kryqe
Kryqe qė zgjaten e bėhen rrugė
ngecur tė gjallėt semaforėve te kuq
Sirena fantazmė lajmėron SOS
!
Toka ėshtė e rrumbullakėt?
Oh, poo!
Po rrokulliset
|