Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
LUTFI
ALIA
Hyrje
Lutfi
Alia, ёshtё lindur mё 25. 10. 1947 nё Val Martanesh.
Ėshtё me profesion mjek dhe ka pasion
krijimtarinё letrare, publicistikёn dhe historinё.
Ka botuar disa libra me poezi nё gjuhёn italiane
dhe nё gjuhёn shqipe, si dhe libra me esse, aforizma, me pёrmbledhje
publicistike dhe historie.
Agnes Gonxhe Bojaxhiu: Nёnё Tereza. Monografi.
Shtёpia Botuese Erik Tiranё 2015
DIXIT 3. Pёrmbledhje publicistike. Botuar on-line
nё portalin ISSUU.com - 2015
DIXIT 1. Tregime. Botuar on-line nё portalin
ISSUU.com - 2014
Le categorie etico-morali del codice
consuetudinario albanese. Kanuni di Lek Dukagjini (Saggistica). Edizione
Albalibri Milano 2009.
Il vento damore senese Poesie, VITALE
Edizioni. Sanremo 2008
Luna senese Poesie, Nicola CALABRIA Edizioni.
2007. Patti Palermo
Vlerёsuar me ēmimin e 1° dhe me medalje nё
konkursin e poezisё Calicantus Patti Messina 2007
Notturno senese Raccolta di poesie, BETTI
Edizioni 2006 Siena
Vlerёsuar me ēmimin special: Konkursi
Ndёrkombёtar i Poezisё Mario Luzi Cittą
di Siena 2006
Tutto
in una notte senese Poesie, VITALE
Edizioni, Sanremo 2005.
Rregulla tё vjetra per kohe te reja ESSE dhe
aforizma. D.I.J.A Edizioni - Tirana 2001
Metamorfoza e ditёs dhe e natёs Poezi. LYRA
Edizioni - Tirana 1999.
Disa nga krijimet poetike nė gjuhёn itaiane janё
botuar nё antologji me poezi tё seleksionuara nga konkurset letrare nё Itali
nё vitet 2005 - 2015.
Nё vitet 2005 2015, ka marrё pjesё nё disa
konkurse ndёrkombёtare dhe Kombёtare tё poezisё nё Itali dhe ёshtё vleresuar
me 19 ēmime tё ndryshme.
NĖNA
Ėshtė plakur nėna ime
me vitet kaluar nė male mundimesh,
rreth saj pa mėshirė ngushtohet koha,
nė flokėt i ka lėnė firma tė bardha,
e nėn peshėn e rėndė tė viteve,
ėshtė mpakur nėna ime,
por brenda gjoksit tė saj tė vogėl
zemra ka mbetur e madhe
e mban brenda gjithė botėn.
Ėshtė plakur nėna,
mėsuesja ime e rreptё,
por me sy shenjёtore
nė dritė rrezatimesh djellore,
mė vėshtron ėmbėl,
mė flet me zė tė qetė
si me njё kėngė djepi,
mė bėn tė ndjehem i vogėli i saj
edhe tani qё jam burrėruar.
Me duart e saj tё buta,
arnoi jetėt tona tė lodhura nga varfėria
tё munduara nga ėndrrat e thyera,
ndėrsa qante fshehurazi nė heshtje,
me shikim tė rreptė vėshtronte tė ardhmen,
kėrkonte ta pasuronte pafajėsinė tonė,
lozte me gёzimet tona fёminore,
kёndonte nina nana nёne,
na pёrkёdhelte me butėsinė e saj,
qė mё mirё se unё askush nuk e njeh.
Tani qė ėshtė e moshuar,
nėna ime ecėn ngadalė,
lёkundet si yll vezullimtar,
vjen rrotull nėpėr shtёpi,
qё kёrkon ta vejė nё rregull.
Ėshtё plakur nёna ime
e herė pas here harron diēka,
e zėmėruar grindet me vetveten,
nė pėrhumbje flet me rrezet e diellit,
qё hyjnё nga dritarja e hapur;
duke iu penguar nėpėr kėmbė,
ndėrsa nė mbrėmje pas lodhjes sė gjatė,
me buzėqeshjen plot jetė,
mendueshėm vёshtron nga qielli,
flet me hėnėn dhe me yjet,
e kur unė e vėshtroj nga larg,
ndrinё si njė dritė e vogėl nė horizont.
Kjo poezi ёshtё vlerėsuar:
Ҫmimi special nё Konkursin e 5° Letrar Europian tё
poezisё dhe prozёs 2009.
Cittą di Montieri, Grosseto Itali.
Ēmimi special dhe medalje ne Konkursin e 11° Letrar
Kombёtar Giacomo Natta 2009
Vallecrosia Imola, Itali.
SHPRESA
Doja tė shėtisja krah teje nė heshtje,
ti vėshtroja me ngulm sytė e tu
ku mbyllet qielli,
tė kundroja buzėqeshjen tėnde tė dlirtė
si lule pranvere,
tё shqiptoja me zё tё lartё emёrin tёnd
ku mbytej shiprti im i trazuar,
por nuk munda,
se ti mё rrije larg,
ja pёrse flisja me vete marrёzisht
dhe e fsheha zemrёn time pas fjalёve pambarim,
e ngujova nё shpirt dashurinё pёr ty,
me frikё se dhe ti do tё bёje tё njejtёn gjё.
Doja tё rrija pranё teje,
ti pёrkedhelia flokёt tua tё praruara
tё shijoja puthjen tёnde tё zjarrtё,
tё ndjeja nё heshtje pёrqafimin tёnd tё dёshiruar,
tё ndriēohesha nga drita e syve shkёlqimtar,
ta grabisja buzёqeshjen tёnde dashurore,
o trendafili i bardhё,
e veshur e tёra me diell,
por nuk munda,
se ti mё rrije larg
dhe ma fshehe dashurinё,
prandaj e humbёm njeri tjetrin pёrgjithmonё.
DRITE SPIRALE
Kur zbret nga shtrati
tė imtat tua ngjyrė hėne
fshehin fėrfėllimėn e sirenės
bardhėsinė e trupit tėnd tė lakuriqt
metamorfozėn e formave tė bukurisė
qё gёzueshёm luajnё me dėshirat.
I dehur nga pasionet,
hy nė misteret e dashurisė,
tė zbuloj me pėrkėdhelje delikate
tė mbuloj me tė puthura zjarr
e ti e thėrmon nė copa natėn
pėr rreth shpėrndanė dritė spirale.
O E BUKURA SHEHERAZADE
Kėtė mbrėmje gazmore
do tė bėhem ortak nė lojrat tua dashurore
o e bukura Sheherazade,
tė jetojmė sė bashku,
si dikur nė njė mijė e njė netėt,
ku asgjė sishte ndaluar nė dashuri.
Nė netėt e gjata jetuar sė bashku,
gezohesha kur ti qeshje nė valėt e gėzimit,
kur mė flisje me zė tė ėmbėl,
kur pėrplasej nė mure vrulli ynё dashuror,
nė shtrat vėrtiteshim tė lidhur mes nesh,
tė pėrkėdhela,
tė putha,
tė shijova,
u fsheha mes flokėve tuaj gėshtenjė,
e nė pėrleshjen tonė dashurore,
gjithmonė fitimtare
ishtė nuri i bukurisė tėnde.
Kjo poezi ёshtё vleresuar:
Ҫmimi 1° nё Konkursin e 12° Artistik Nderkombetar Amico
Rom 2006. Lanciano Itali.
TI NUK JE VETĖM NJĖ POEZI
Pasi ti u largove
mbeta i vetėm nė hije,
mbyllur mes mureve tė dhomės time,
duke u vėrtitur si njė shtjellė ere konfuze
dhe shpirti i im si njė fantazėm,
pėrpėlitej nė melankoni,
por papritur,
shpėrtheu e fluturoi mbi Siena
e sė fundi erdhi te ti,
tė rrethoi me dashuri
tė shtėrngoi me krahėt e padukshėm,
u mbush me bukurinė tėnde,
tė ēliroi nga mendimet e ndryme brenda mureve,
tė rrėmbeu e tė solli pranė meje,
tё bёja me ty,
atё qё pranvera bёn me qershitё
dhe ti mbete ende e imja,
tėrėsisht me mua e dashuruar,
tė fsheh mes vargjeve
dhe librave qė kam shkruar,
por brenda teje ka mė shumė dashuri
se sa nė tė gjitha poezitė e mia.
|