Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Kulturė 3 - Ēamėri, tokė e grabitur

Shkruan: Kadusi LAMA

 (Kėtė kolazh poetik pėr portalin "www.sa-kra.ch " e pėrgatiti: Kadri Rexha)

 

ĒAMĖRI, TOKĖ E GRABITUR

 

 


ĒAMĖRI, TOKĖ E GRABITUR

shqiponja jonė nuk mund tė vazhdojė
edhe nė rrugėt e Evropės moderne tė jetė e copėtuar
ajo duhet dhe do tė arrijė qė t’i ketė
tė gjitha trojet etnike shqiptare nėn flatrat e saj
krahėt e shqiponjės nuk duhet tė kullojnė gjak mė tej
ato duhet tė shtrihen nė hisen e diellit tė tyre
tė vdekurit duhet tė gjejnė prehje me pasardhėsit pranė
edhe ata nė varre kanė nevojė pėr pėrkujdesje
mjaft kanė shkelur andartėt mbi ta

ka ardhur koha ta hedhim tej pikėllimin
dhe tė shprehim vendosmėrinė
pėr t’i marrė pėrfundimisht trojet tona
 
***
me lot fitohet mėshirė kur ka mėshirues
me lot e drejta nuk fitohet kurrė
kush qanė ėshtė i destinuar tė mbetet skllav
dhe tė mbetet pa tė ardhme
 
nuk jemi nga ata qė mund tė mbetemi pa tė ardhme
kush na rekomandon tė qajmė na donė skllevėr
ne duhet tė jemi tė vendosur dhe shumė luftarak
nė rrugėn tonė pėr tė vajtur
deri nė cepin mė tė fundit te trojeve tona
dhe deri nė kufirin mė tė largėt
pėr tė sjellė afėr tė gjithė shqiptarėt
mbetur rrugėve tė botės
 
zemrat tona duhet tė jenė shumė luftarake
dhe shpirtrat tanė shumė tė vendosur
pėr tė mos lejuar mė tej
qe pronarėt tė jenė qeraxhi
 
***
Ēamėria nuk duhet konsideruar si diēka e largėt
ajo ėshtė kėtu afėr ėshtė vazhdim i trojeve
ajo ka qėndruar mjaftė larg mėmės
ka ardhur koha tė kthehet nė vatėr
 
e Ēamėrinė e bėjnė ēamėt dhe trojet e tyre
ato duhet dhe do tė bashkohen
duan apo nuk duan shovinistėt antishqiptar
te ēdo kombėsie qofshin
 
***
ne duhet tė jemi tė qetė me tė qetėt
tė jemi qytetarė me qytetarėt
tė jemi tė kulturuar me tė kulturuarit
tė jemi miq me miqtė,
tė jemi tė edukuar me tė edukuarit
por tė jemi tė rreptė me armiqtė
tė pa mėshirshėm me ata qė na duan tė vdekur
tė jemi me tolerancė zero me ata qė na mohojnė
kombin tonė tėrėsinė tonė tokėsore
tė drejtėn tonė pėr tė qenė zot mbi trojet tona
qė na mohojnė tė drejtėn pėr ta bėrė
pėrfundimisht kombin tonė
njė herė e mirė
njė e tė pa ndarė
 
***
sot ka nga ata qė mendojnė
se shqiptarėve u ka humbur syri i pushkės
e keni shumė gabim duhet t’u themi ne
shqiptari mbetet ai qė ka qenė
shqiptari nuk ėshtė zhbėrė
me gjithė pėrpjekjet e armiqve pėr ta zhdukur
edhe nė kohėt e errėta tė historisė
kush mendon se mund t’i zhbėjė
e zhdukė shqiptarėt e trojet e tyre
sot nė kohėt moderne ėshtė aventurier
e aventurierėt nė pėrgjithėsi
gjithnjė vrasin vetėn
 
***
historia ka dėshmitarėt e saj
ajo ka treguar dhe do tė tregojė edhe mė tej
se Ēamėria ėshtė tokė e grabitur
tė kujtojmė se kombi izraelit
u kthye nė trojet e tij pas 2000 vjetėsh
ai ishte shpėrngulur nė kohėt e largėta
megjithatė u kthye
ne nuk duhet e nuk do tė presim 2000 vjet
se jemi e jetojmė nė kohė moderne
ne duhet e do tė kthehemi nė trojet etnike shumė shpejt
ne jemi ata qė duhet t’i kthejmė ēamėt nė trojet e tyre tė ligjshme
ne duhet ta bėjmė pėrfundimisht kombin tonė njė e tė pandarė
dhe shqiptarėt duhet tė marrin atė qė u takon
Ēamėria nuk ka mė kohė tė qėndrojė larg
ajo donė dhe do tė vijė afėr me trojet e tjera
tė mėmės Shqipėri
 
***
drejtėsia do tė bėhet
ēamėt do tė thonė shumė shpejt mirėmėngjes nė portat e tyre
nėse dikush del edhe ne televizor e thotė
"tashmė ēėshtja nacionale ėshtė njė ēėshtje folklorike"
mos besoni se ėshtė e vėrtete
kėtė e thotė dikush qė nuk ka origjinė
dhe qė pėr pesė pare shet babanė edhe nėnėn
tė tillė sot edhe ka unė nuk dua tė bėjė evidencė
por ata duhet tė dinė
se nacionalizmi sot nė gjithė botėn
ėshtė nė nivelin mė tė lartė tė kėrkesės
pėr tė qenė
 
ne qė jemi tė ndarė nė gjashtė pjesė nė Ballkan
dhe qė e kemi diasporėn mė tė madhe
se popullsinė nė trojet etnike
e kemi tepėr urgjent
qėndrimin shumė tė qartė
te vendosur e tė prerė
pėr zgjidhjen pėrfundimtare
tė ēėshtjes kombėtare shqiptare

***
mjaftė mė me vaje nuk kemi kohė
ka ardhur koha e zgjidhjeve
e kur nuk ka zgjidhje vjen koha e thirrjeve
djemtė dhe vashat nuk lindin e rriten nė token e mėmėdheut
vetėm pėr tė konsumuar bukė
por edhe pėr t’i kryer obligimet ndaj kėsaj toke
qė na ka lindur e rritur na ka siguruar jetesėn
na ka siguruar vazhdimėsinė
e do tė na ruajė edhe eshtrat nė pėrjetėsi
kėto zgjidhje sjellin mesazhin e bashkimit kombėtar shqiptar
i bashkuar nė evidencėn e kulturės
nė njėsimin e gjuhės sė bukur shqipe
nė flamurin e lavdishėm tė kombit
nė kėngėn e vallen
nė traditėn e pėrgjegjėsinė pėr tė ardhmen
nė inteligjencėn e qytetarinė
ky bashkim gjithėpėrfshirės i fushave jetėsore kombėtare
natyrshėm do tė diktojė edhe bashkimin politik
sepse nuk mund tė ketė integrim ndėrkombėtar
pa integrim e integritet kombėtar
 
***
jemi nė Vlorėn heroike e historike,
qė mban mbi supe heroizmat e popullit tonė nė shekuj,
qė mban mbi supe luftėn e lavdishme tė vitit 1920
kur fuqitė e mėdha edhe njėherė tentonin
ta zhduknin kombin e shtetin shqiptar
ishte Vlora qe tha: Jo, kjo tokė ėshtė jona
ky shtet ėshtė yni nuk ka fuqi qe na i merr
jemi nė Vlorė e cila mban nė gji flamurin kombėtar
si njė amanet pėr t’ia pėrcjellė brezave tė sigurt
pėr tė transmetuar mesazhet se kėtu ėshtė bėrė Shqipėria
nė atė 28 nėntor tė vitit 1912 nuk ėshtė bėrė vetėm njė copė Shqipėri
ishin ato mesazhe qė e bėnė Kosovėn
qė do tė bėjnė Kosovėn Lindore dhe trojet ne Maqedoni
edhe Ēamėrinė edhe Ulqinin e Tivarin Plavėn e Gucinė
jemi nė Vlore e Vlora nuk bėnė politikė nėnshtrimi
por merr vendime historike
pėr tė ardhmen e sigurt kombėtare shqiptare
 
***
vargjet e kėngės pėr Ēamėrinė:
"o ju djemtė e Ēamėrisė kudo jeni e jetoni
amanet i Perėndisė Ēamėrinė mos e harroni
"
Unė do t’i kėndonja:
"o ju djemtė e Shqipėrisė kudo jeni e jetoni
amanet i Perėndisė Ēamėrinė mos e harroni
"
sepse Ēamėria nuk ėshtė vetėm e ēamėve
nė ēdo oborr shtėpie nė Ēamėri
ēdo shqiptar ka njė gisht dhe
atė secili e ka pėr detyrė ta bėjė tė lirė

***
kur shikojmė se greket nuk pranojnė asnjė shqiptar
qė nuk ka emėr grek por me ēdo kusht i zhdukin identitetin
kur shikojmė se si grekėt na kėrcėnojnė edhe nėpėr parada ushtarake
kur shikojmė se greket na kėrcėnojnė edhe nėpėrmjet internetit
kur shikojmė se grekėt na kėrcėnojnė edhe nė emėr tė Evropės
kur shikojmė se grekėt e konsiderojnė grek ēdo qytetar shqiptar tė fesė orthodokse
kur shikojmė se si grekėt kėrkojnė tė tjetėrsojnė edhe trojet shqiptare
pėr t’i emėrtuar ato si Greqi
kur shikojmė se si grekėt vijnė e na zhvarrosin edhe fėmijėt nėpėr Shqipėri
e i quajnė varreza ushtarėsh grek
kur shikojmė se mjafton t’i vėsh vetės njė emėr grek
dhe mund tė fitosh pension nga shteti grek sikur tė jesh edhe banor i Prishtinės
kur shikojmė se si grekėt politizojnė edhe aksidentet automobilistike
kur shikojmė se si politikanė grekė pa turp
vijnė e bėjnė propagandė greke nėpėr territoret e shtetit shqiptar
unė nuk mund tė them se kemi njė fqinjė qė duhet t’i besojmė
e qė mund tė jemi bashkė pėr tė pėrballuar problemet
qė mund tė na sjellė e ardhmja
 
***
ne jemi vrarė prej tyre,
ne jemi masakruar prej tyre
ne jemi zhdukur prej tyre
ne jemi shpėrngulur prej tyre
sot akoma ata akuzojnė e ne heshtim
ata pretendojnė e ne heshtim
ata kėrkojnė e ne heshtim
ata kėrcėnojnė e ne heshtim
ata mashtrojnė e ne heshtim
se ne bėjmė politikė
nėse ėshtė kjo politikė
unė them se politika qenka e keqe
ne duam tė drejtėn tonė
dhe atė nėse nuk na e japin
duhet ta marrim.
 
***
kemi pėr detyrė tė kėrkojmė
qė Greqia tė kėrkojė falje botėrisht
pėr masakrat mbi ēamėt nė veēanti
pėr masakrat qė ka bėrė mbi shqiptarėt nė tėrėsi
qė historia e Greqisė tė shkruhet siē ėshtė e vėrteta
jo si kanė dėshirė dhe i po e shkruajnė shovinistėt grek
qė tė hiqet dorė pėrgjithmonė nga mendėsia mesjetare
e konsiderimit tė popullsisė orthodokse shqiptare si popullsi greke
tė hiqet dorė pėrgjithmonė nga tendenca
pėr tė kėrkuar troje greke nė tokat shqiptare
tė kėrkohet dhėnja e tė drejtave arvanitasve nė Greqi
njė popullsi qė mbahet nėn trysni mesjetare
tė kėrkohet hapja e shkollave shqipe pėr emigrantet shqiptar nė Greqi
nė bazė tė ligjeve ndėrkombėtare
askush nuk duhet tė mendojė se ėshtė shumė
kėto i gėzojnė tė gjithė nė kushte tė njėjta nė gjithė botėn

***
duhet ta kemi tė qartė se nuk jemi sot pėr nesėr nė kėto treva
kemi qenė jemi e do tė jemi kėtu
dhe nesėr pa tjetėr do tė jemi mė tė fuqishėm se sot
pra tė ndėrtojmė gjithēka nė kushte tė tilla
qė tė mos thonė nesėr se kemi qenė tė pa denjė sot
siē po themi sot se janė vonuar tė djeshmit

kemi pėr detyrė tė jetojmė dhe tė madhėshtojmė kombin tonė
nuk mund tė vdesim qė tė na duan grekėt e sllavoballkanasit
duhet tė jemi tė drejtpėrdrejt nė marrėdhėnie me ta
asnjėherė tė mos hezitojmė tė jemi vetvetja
tė veprojmė sipas kėrkesave tė zėrit tė atdheut tonė
sipas kėrkesave tė zėrit tė historisė tonė
dhe sipas kėrkesave tė bėrjes dhe zhvillimit tė kombit tonė

 

ne jemi e do tė jemi
shteti dhe politika jonė duhet ta kuptojnė te parėt kėtė
nuk ėshtė mirė tė kujtojmė se nė pėrgjithėsi
zhvillimet kombėtare shqiptare kanė ardhur rrugėve ilegale
se politika legale nuk ka qenė e aftė tė udhėheqė
rrugėn e zhvillimit tė vendit
nuk kam dėshirė qė kjo mendėsi tė vazhdojė mė tej
le tė dalė politika kombėtare mbi politikėn e buzėqeshjeve



 

        Shėnim:

      Vargjet poetike tė mėsipėrme janė riprodhim besnik i fjalės pėrshėndetėse tė Gjeneralit Kudusi Lama nė Konferencėn e jashtėzakonshme pėr ēėshtjen e Ēamėrisė, mbajtur nė Vlorė, mė 03.10.2010, fjalė kjo e botuar nė tė njėjtėn ditė edhe nė portalin “Pashtriku.org”. ĒAMĖRIA ĖSHTĖ TOKĖ E GRABITUR! ĒAMĖRIA ĖSHTĖ VAZHDIM I TROJEVE SHQIPTARE