|
Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen pėrmes
shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime,
mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e artė tė sė
cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė, edhe kuptim
dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e
Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė hedhuri farėn e dijės,
duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė shpirtin e pastėr e fisnik
tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha sfidat e kohės, kjo frymė e
shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si njė pishtar i shpresės, u
bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė zemėr... brez pas brezi...
nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi, Ēajupi, Mjeda, Asdreni,
Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri nė
kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė pėrhershėm qė tashmė
nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra
mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA, qė me pėrkushtim tė
jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė gjerė, do tua
prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me kėtė, do e
plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
MAZLLUM
BARALIU
Hyrje
Prof. Dr. Mazllum Baraliu Ka lindur nė Bukosh tė Komunės sė
Therandės.
Shkollimin fillor dhe tė mesėm e ka mbaruar nė Therandė dhe
Prizren, ndėrsa atė superior nė Prishtinė dhe Zagreb tė Kroacisė.
Mazllum Baraliu ėshtė profesor nė Universitetin e Prishtinės.
Ėshtė autor i shumė botimeve dhe i mbi dhjetė veprave artistike, shkencore
dhe profesionale.
Profesor Baraliu me vite tė tėra ka dhėnė njė kontribut tė
jashtėzakonshėm nė sendėrtimin e Republikės sė Kosovės dhe pavarėsisė sė
saj. Nė periudhėn e pasluftės, ka vazhduar tė kontribuojė nė ndėrtimin dhe
udhėheqjen e institucioneve tė Republikės sė Kosovės, me shkencė, arsim dhe
nė letėrsi. Edhe tani nė mėnyrė intensive punon nė konsolidimin dhe
avancimin e shtetit tė Kosovės dhe kauzės kombėtare. Aktualisht ėshtė
profesor i Universitetit "Hasan Prishtina"
Deri mė tani Baraliu ka botuar kėto vepra letrare:
"Lumėzime dashurue", "Rilindja"- Prishtinė;
"Dėshira tė qėndisura", "Rilindja" - Prishtinė;
" E bukura Ilire", "Eurolindja" - Tiranė;
"Valėt e Madrigalit", "Rilindja" - Prishtinė;
"Mėsimi i pa mėsuar", "faik Konica" - Prishtinė;
"Bulėzat e Blerimit"; "Faik Konica" - Prishtinė;
"Qyteti i shkronjave", ėshtė libri mė i ri me poezi i
shkrimtarit.
Mazllum Baraliu ėshtė anėtar i rregullt i Lidhjes sė
Shkrimtarėve tė Kosovės.
Mbi 43 vite jeton dhe punon nė Prishtinė.
EMTIO SPEI*
Ia verbonin sy e mendje
me injektime ultra violete
e ai: "Vapa do duruar, se tė heq
reumatizmin kolektiv"
Hijet e natės ia herrnin tufėn,
ai u lutej "engjėjve bukėpėrmbystė"
qė nė prapaskena e tallandi
shekujt i ngjyrosėn
me gjak e me hi-gri.
Ua thanė trutė e ua prenė nė pyje
(shkurt) drutė,
me rulet e serenadė shkelmore,
ata mė shtrenjtė se lėkurėn e Adamit
e tė leopardit,
kėrcunėrisht blejnė shpresa tė mjegullta
Ruajnė e humbin ēdo gjė e asgjė,
salutojnė, kėndojnė e ēirren horizontalisht
hidhen e pėrdridhe vėrdallė
si drerė e sorkadhe nė rruzare,
vallė, ēi thonė kėsaj?
shpresė nė thes, ecje apo valle,
tregtim kohe, apo emtio spei!
Demiurgėt nga neveria
nė ndėrdyzje paranoike
e dehje somnambuloze
zėngjirur mezi kėlthasin:
-karvanė tė nėmur, keni mendjen,
Piratėt e shekujve nė kthesė
DILEMĖ PĖR KATRENĖ
Duke shkruar njė katrenė
thellė u kredha nė dilemė
Fjala ėshtė pėr arė e farė,
cila mė shumė vlen nė kandar?
Mendja bluan kėtė gjykim:
Pa arė ēvlen fara,
Pa farė sbin ARA!
Tė bekoj shoshėn, zė nė thua
tė mallkoj farėn, nuk dua
Dialektikė materialiste
do tė thoshte Marksi
Ētė donė profetėt le tė thonė,
Kah tė sillesh-z e z o n ė
NJĖ LUMĖ MĖSHIRĖ
Thonė ėshtė humane dhe mirė
tė kesh njė lumė mėshirė
tė pabėra e mėkate tė mos bėsh kurrė
edhe kur inkvizitorėt tė vėnė nė turrė
mėshirė e mėkat
dy qarkore takuar nė lak
Zotėrinj, ndėrtoni njė gotė mėshirė
mėkatet lindin me hir o pahir
!
Kullėshpresat nga jashtė ndėrtohen,
nga Brenda shkatėrohen.
DĖSHIRAT DHE SHPRESAT
Ēudi, pėrse dėshirat janė yjet
nga do shkojnė thurin kurorė!
Janė si ėndrrat fėmijėrore
shpeshherė tė ėmbla tė dashura
por prore tė pakapshme!
Janė si ylberi spektrorė
tė bukur e laryshorė
por si idhnakė qė janė
papritmas zhduken e muken!
Janė si drita e rrita shpresat dhe dėshirat
me ty janė spreken me dorė
shtojnė vullnet mbase dhe prita,
(me shungullimė tė mbushin gėzim)
Na bėjnė kalorės tė shtegut DIELLOR.
PANAIR SILUETASH
Sa durim na duhet pėr ta kaluar detin
njė qiell I tėrė guxim pėr ta qetėsuar rrėmetin
kohėt lozonjare korbė-mbarsur mėkatesh
panair siluetash tė miliona fatesh
s aura "sejratesh" ne duhet sprovuar
artin e qėndresės nė legjendė shndėrruar
drunjtė e pyjeve tona horizontalisht rriten
pėr blerim tė uritur brejtjes ia zėnė pritėn
sa kohė buzėgremine shkėmbi ta mbajė bjeshkėn
"kurbaneve" tė paradoksit tash do hequr rreshkėn
A ti shijojmė frytet e pemės sė Tantalit
ti shėrojmė pa hile ligatinat dhe moēalet
le ta marrė flijimin e caktuar
qė tė mos riudhėtojmė rrugės sė pėrshkruar.
PĖRTYPJET SFINGORE
Nga pėrtypjet sfinksit
shkumėzonte mjerimi,
fijet e fatit shkunden
si gjethet e dyllta vjeshtore
Toka dėrdėllit e lėngon
kur e pėshtyn e ndrydh marrėzia!
Mos kėputni blerimin
se buzėqesh shkretėtira
Zogjtė vdesin nė kėngė e pa fole
AGIMET E SHTERRURA
Qėlloi tė ishte darkė djajsh
nė sheshin e nimfave,
kėndohej e pihej
dhe qonin dolli
nė kupėn e bardhėsisė
sė plisit
Golgotė e dragonj
mėkatojnė
pėr pre e trofe
I dėgjuan ujqit
tė ulėrinin nė pyll,
frengjitė e kullave gulēonin.
Dekadencė drite,
Kadencė skėterre!
Shterej e shterej agimi
Qielli i stėrkequr ,
Shi e dritėsi askund
Nė kllapi flitet
Me verbėri
Mu nė ditėn e Shėn Gjergjit!
ENGJĖLLIMI I MĖKATARĖVE
Mėkatarėt para gjyqit
(ditėn e gjykimit)
filluan tė fajėsohen reciprokisht,
si gjelat e dehur tė grinden
pėr mėkatet e bėra
dikush nga porota
propozoi qė tė shndėrrohen nė engjėj
pastaj tė pėrgjigjen
me radhė njė nga njė
Dita e gjykimit sapo mbaroi,
Mėkatarėt bijė tė Hadit
Si gjithherė
Vazhduan kėngėn e vjetėr!
Kryegjyqtari dhe porota
Caktuan seancėn tjetėr,
(u lanė kohė
Pendimi e pėrmirėsimi),
Azraili i ftoi sėrish nė gjykatore
Por kurrė si futi mė nė dorė
H e r ė n t j e t ė r!
|
