4. Njė nga mėkatet e rėnda tė vdekjes ėshtė edhe
amoraliteti apo ndyrėsia. Bazėn e ka nė epshin e papėrmbajtur. Ndonjė
racionalist pretencioz do tė thoshte se epshi ėshtė njė instinkt krejt
natyror, ai na ėshtė dhėnė nga Perėndia. Po, por amoraliteti ėshtė njėri nga
mėkatet mė tė mėrishme nga Perėndia, shkaku se mbrapshton e ēorodit
dhuratėn mė tė ēmueshme qė Perėndia i ka dhėnė njeriut - Dashurinė...
dashurinė njerėzore. Prandaj, amoraliteti ėshtė aromė e mprehtė e djallit
pėr shkatėrrimin e shpirtit.
E dihet se mėkati e bjerr gėzimin. Mėkati lė
gjurmėt e veta nė njeriun, kur njeriu i shtrohet atij. Kurse gjurmėt e
jashtme nuk janė asgjė nė krahasim me gjurmėt e brendshme qė mbesin nė
shpirtin e njeriut mėkatar.
Prandaj, amoraliteti shkatėrron shpirtin. Ai
ėshtė mėkat. Nė orėt e dobėsisė sonė mashtrohemi dhe i nėnshtrohemi fuqisė
ngadhėnjyese tė epshit.
5. Njė nga mėkatet tjera, po ashtu o papėlqyer
nga Perėndia ėshtė edhe grykėsia.
Viteve tė fundit standardi jetėsor nė botė ėshtė
rritur furishėm. Njerėzit jetojnė ėndshėm. Si pasojė e kėsaj ėshtė adhurimi
tej mase i tė mirave materiale, i komforit. Thjeshtė: njeriu gjithnjė e mė
shumė e do luksin, i do tė mirat materiale. Pėr tė: Perėndi ėshtė barku,
altar ėshtė tryeza, besim ėshtė begatia, kurse parajsė ėshtė komfori. Dhe
rrezik serioz bėhet kėnaqėsia e pamatur nė tė ngrėnė, nė tė pirė dhe nė tė
dehur. Njeriu bėhet rob i barkut tė tij. Grykėsia, sikurse edhe lėshimi i
tepruar nė epshe, ėshtė mėkat ashpėr i gjykuar. Perėndia pa dyshim nuk mund
ti dojė njerėzit, lavdia dhe Perėndia e tė cilėve ėshtė barku dhe mendojnė
vetėm pėrmes poshtėrsisė sė tyre. Njerėzit e tillė mashtrohen vetėm me
ėmbėlsitė e oreksit tė tyre trupor, gjegjėsisht me kėnaqėsitė e pamatura tė
ngrėnies. Egoja e grykėsisė bėrtet: Ha, pi e gėzohu,se nesėr nuk ke pėr tė
qenė! Njerėzit e tillė nuk i japin vend Perėndisė, nė mendojnė nė
pėrjetėsinė. Jetojnė vetėm pėr tė tashmen she atė - pėr ta mbushur atė tė
tashme me tė ngrėna e tė pira tė pamasė. Motoja e tyre ekskluzive ėshtė:
Vetėm njė herė jetohet, ndaj kėtė duhet shfrytėzuar! Mos u trazo! Ha mė
shumė! Kėnaqu mė tepėr nė jetė!...
Gjeneratat tona janė tejet tė ngarkuara me
filozofinė materialiste, por kot mundohet tė pinė konceptin e saj pėr
luturi, kot pėrpiqen tia vjelin qetėsin shpirtėrore, duke menduar se rruga
e vetme qė ēon kah lumtura njerėzore ėshtė begatia materiale. Mandej, mendja
e njeriut nė kohėn e sotme mund tė mbushet lehtė me mendime tė pavlefshme
dhe me marrėzi tė ndryshme, kurse lukthi i tij mund tė mbushet lehtė me
ushqimet mė tė mira! Dhe ky ėshtė absurd i kohės sonė: Barku ėshtė i mbushur
me gjithė tė mirat e mundshme, kurse shpirti ndjen uri. Se nuk jetohet vetėm
nga buka. Jetohet dhe mund tė mendohet se po jetojmė mirė, por vjen njė ditė
dhe - dėshpėrimi ėshtė i paevitueshėm, i pashmangshėm, dhe e sheh se diēka e
lartė, e pakompenzueshme me begatinė materiale, po mungon dhe ndjenė uri...
D.m.th.: ndjen begatin e barkut, por njėkohėsisht ndjen thellėsisht
varfėrinė e shpirtit.
Uria ėshtė dukuri normale e dhėnė nga Perėndia,
pjesė e natyrės sonė, dhe ajo duhet shuar me ushqim, por kur ajo shndėrrohet
nė lakmi abnormale pėr ushqim, e dėmton trupin dhe trurin. Trurin e bėnė
trash, kurse shpirtin ė pavlershėm. Nė atė rast ajo pashmangėrisht ėshtė
mėkat.
Tė kėnaqurit e orekseve tona nuk guxon tė bėhet
puna mė e rėndėsishme nė jetė. Kur oreksin tonė e vėmė nė rendė tė parė,
jetėn e kalojmė nė ndjekjen e tė mirave materiale, duke harruar gjithnjė
dhe duke lėnė anash shpirtin, mendimin pėr Perėndinė dhe, vetėm nė
instancėn fundit, tė mahnitur kur jeta na largohet pandalshėm, bėrtasim tė
mjerė: Perėndi, mishėro shpirtin tim! Dhe dėshirojmė qė vetėm me kaq tė
arrijmė pajtimin me Perėndinė. Po me atė qė me vetėdije e harrojnė Perėndinė
dhe shpirtin, e vazhdon tė jetoj me mėkatin, ka pak shpresė se me Perėndinė
do tė mund tė pajtohet nė ēastin e fundit...
Librat e shenjtė kėrkojnė qė nė tė gjitha punėt
tė jemi tė matur. Masė, maturi, vetėdisiplinė, vetėrealizim. Teprimi nė tė
mira ėshtė fillim i tė kqijave. Apo, thėnė me fjalė tė tjera: Fundi i tė
gjitha tė mirave ėshtė fillimi i tė gjitha tė kėqijave. Ndėr romakėt, para
shkatėrrimit tė Perandorisė Romake, kanė sunduar tri mėkate kryesore:
Grykėsia, dehja dhe amoraliteti. Me dhėmbėt e tyre kanė gropuar varrin pėr
vetėn e tyre.. janė vrarė me kėnaqėsi tė palejuar. Flitet se kanė qenė tė
zakonshme rastet qė nė banketet e tyre tė shfrenuara, njeriu tė shkojė gjer
te dritarja, ti fus gishtėrinjtė nė gojė pėr tė vjellur atė qė ka ngrėnė, e
nė atė mėnyrė tė aftėsohej pėrsėri pėr tė ngrėnė. D.m.th.: tė kthehet pranė
tryezės dhe tė vazhdoj prapė me grykėsi. Roma ka rėnė, sepse ka pėrmbushur
barkun e saj, por njėkohėsisht ka ndjerė uri tė tmerrshme shpirti i saj.
Diē e ngjashme ndodh edhe sot: kemi arritur
zhvillim ekonomik, por shpirtėrisht kemi uri. Kemi pėrparuar nė aspektin
material, por kemi mbetur prapa shumė me zhvillim shpirtėror. Trupi kėrkon
ushqim, ujė, ajėr. Nė kėtė nuk ka asgjė tė fajshme, nė qoftė se ia
plotėsojmė kėto kėrkesa. Mirėpo, nė qoftė se e lėmė pas dore shpirtin, jemi
tė gjykuar pėr shkak tė grykėsisė mėkatare. Dita-ditės jemi mė tepėr robėr
tė ėndjeve materiale. Por kini parasysh se gjėrat materiale na kėnaqin, por
ato kėnaqin vetėm njė aspekt tė natyrės sonė, atė fizik. Shpirti mund tė
gjejė ushqimin, qetėsinė dhe sigurinė vetėm nė Perėndinė.
Grykėsia ėshtė mėkat, sepse e ndyn trupin qė
ėshtė tempull i frymės sė shenjtė. Trupi ėshtė fortesa e Frymės sė Shenjtė,
qė jeton me ne, qė e kemi prej Perėndisė, por sėshtė jona. Festojeni, pra.
Perėndinė nė trupin tuaj! Ēdo mėkat i bėrė nė trup ėshtė mėkat kundėr
Perėndisė. Jetoni nė mėnyrė joegoiste e jolakmitare dhe nė atė rast nuk do
tė bėheni vrasės dhe grabitės tė lumturisė suaj!
6. Pėrtacia ėshtė po ashtu njė mėkat i
rėndė. Pėrtacia nuk lejon ti pėrmbushim nevojat shpirtėrore. Pėrtacia vret
dėshirėn. Pėrtacia shkatėrron rastet e volitshme dhe vret shpirtrat. Vret
ngadalė dhe fshehtėsish, por megjithatė vret... Shumė veta humbin pėrpjekjet
pėr ngrije shpirtėrore, jo pse janė tė dobėt, por sepse janė pėrtacė.
Sduhet bėrė asgjė mė tepėr pėr ta humbur shpirtin, vetėm bėhu pėrtac!
Shumica prej nesh ka mė tepėr dėshirė tė flejė mė gjatė pėr 15 minuta se sa
tė kalojė 15 minuta nė lutje, tė takim me Perėndinė, qė e kemi nė veten
tonė. Shkaku i pėrtacisė lė pa bėrė atė qė duhet bėrė.
Mėkat ėshtė tė jesh pėrtac: nė veshje dhe nė
bisedė; mėkat ėshtė tė jesh pėrtac: nė mirėsjellje dhe nderim tė pėrditshėm;
mėkat ėshtė tė jesh pėrtac: nė ndihmė tė tjerėve, nė sjellje tė mirė dhe nė
pastėrtijn vetiake. Duhet qenė pėrtac: vetėm nė hidhėrim, nė mėkate.
Pėrtacia njeriut i merr kuptimin shpirtėror,
prandja pėrtacia ėshtė njė nga shtatė mėkatet e vdekjes. Njeriu mund tė
pranoj tė vėrtetėn me mend, mund edhe tė dij gjithė doktrinata fetare, por
sėshtė nė gjendje tė vendos pozitivisht pėr veten. Para tij rruga ėshtė e
qartė. Ai di kah duhet tė shkoj, por pėrtacia dėshirėn e tij e ka bėrė tė
pafuqishme. Kjo sidomos ėshtė e shprehur tek mėkatarėt: te kriminelėt, te
vjedhėsit, tek tė pamoralshmit, te kapriciozėt, te lakmiēarėt, tek grykėsit,
te pėrtacėt...
7. Njė mėkat i rėndė nė sytė e Perėndisė ėshtė
edhe Koprracia. Asnjė mėkat nuk e varfėron she nuk e zvogėlon gėzimin
e jetės sė koprracit. Njė copė ari mund tė na verboj aq sa qė smund ta
shohim as diellin. Dashuria pėr tė holla aq mund ta pushtoj zemrėn e njeriut
ndonjėherė sa qė pėr Perėndinė, nė atė zemėr, tė mos ketė as vend! E ēfarė i
nevojitet njeriut qoftė edhe tėrė botėn nėse e fiton, kur e humb shpirtin
dhe kontaktin me Perėndinė?!
Ndoshta mėkati mė i madh i njeriut tė sotėm
ėshtė pangopėsia, kėshtu qė nė vrap pas fitimit tė tė hollave, nuk ka kohė
as pėr Perėndinė. E nė vrapim pėr jetė mė tė kėndshme, mund ti humbasim tė
gjitha. Mu kur njeriu mendon se ėshtė mė i pasur, mund ti ketė humbur tė
gjitha. Nė ato ēaste ndoshta ai ėshtė duke vdekur urie... Nėse keni vetėm tė
holla, me tė vėrtet jeni tė varfėr...
Pasuria sėshtė mėkat nėse kėtė e fitojmė nė
mėnyrė tė ndershme, me djersė e drejtėsi. Por nė qof6ė se kjo ia zė frymėn
jetės sonė shpirtėrore, atėherė kjo bėhet mėkat dhe ne bėhemi tė vobektė nė
sytė e Perėndisė.
|