miqesias

Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegëza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Meditime 2 - Miqësia

Shkruan: E. STERMASI

Psikologji.net

MIQËSIA

Thelbi i miqësisë është plotësia, një shpirtmadhësi dhe besim i plotë. Ajo nuk duhet të dyshoje apo të prodhoje paqëndrueshmëri. Ajo e trajton objektin e vet si një zot, në mënyre që të mund t’i hyjnizoje të dy.

1. Çfarë është miqësia ?

2. Çfarë rëndësie ka ajo në shoqërinë tonë ?

3. A është ajo e shenjtë ashtu siç kundër është dashuria ?

Një pikë e ashpër gjaku njerëzor

Peshon më shumë se deti i trazuar

E pasigurt bota shkon e vjen,

I paepur rri dashnori i rrënjëzuar.

Mendova se kish marre arratinë,

Po dhe kur kishin shkuar aq e aq vite

Ai rrezellinte mirësi te pashtershme

Njëlloj si lindje dielli e përditshme.

Zemra ime tash qe përsëri e lire, -

O mik, më tha kraharori im,

Veç prej teje trëndafili është i kuq

Veç prej teje qielli bën harkim.

Gjithçka prej teje merr një formë më fisnike,

Ndaj përtej tokës kundro më vëmendje,

Aty ku ndodhet mokra e mullirit te fatit tone,

E gjej një shteg diellor për dobinë tende.

Se unë prej fisnikërisë tende kam mësuar

Ta qeveris dëshpërimin tim;

Saqë dhe shatërvanët e jetës sime te fshehtë

Te këndshëm më duken kur ta ndjej miqësinë.

Jam i sigurte se të jetosh pa asnjë mik është sikur të të mungoje një nga nevojat njerëzore më të vlershme dhe nxitëse. Por çdo ditë ka njerëz që jetojnë dhe vdesin të rrethuar nga të huaj, të vetmuar, pa e njohur miqësinë e vërtetë.

Për ne njerëzit, të kesh dike pranë, është një nevoje e domosdoshme. Praktikisht gjendemi gjithnjë të rrethuar nga njerëz që i kemi njohur rastësisht apo në takime të shkurtra të përditshme. Ndonjërin prej tyre e quajmë mik, por ai që vërtet është një mik, a është ai që e quajtëm të tillë? Të kesh një mik nënkupton plotësisht një gjë tjetër, është një gjë mjaft e shenjtë. Aristoteli e përshkruan miqësinë: “Një shpirt në dy trupa”.

Miqësia lidh dy persona që i kushtohen njëri-tjetrit prej shumë kohësh, duke kaluar konflikte, gëzime, vështirësi, trishtime dhe ndryshime. Shumë prej nesh i quajnë miqësitë e tyre të pandara. Bëhemi pasive në kultivimin e miqësisë dhe nuk e vëmë re faktin se, përkundrazi, duhen përpjekje të vazhdueshme, kujdes e vëmendje për të ruajtur miqësinë. Emerson, me urtësi në mënyre të mrekullueshme tek “Of friendship” (Për miqësinë) shkruan: “Kujdesemi për shëndetin tonë, luftojmë të sigurojmë një çati dhe të shtojmë gardërobën, por cili është ai që shqetësohet që të mos i mungoje më e mira pasuri - miqtë?” Më pas shton: “mënyra më e mire të kesh miq, është të jesh një mik”. Nëse vërtet do të dëshironim ta mbanim miqësinë, do të përpiqeshim më shumë për të bërë, që këto lidhje kaq të domosdoshme dhe të mrekullueshme, të rriteshin dhe të forcoheshin. Janë të pakta rastet në jetë që mund të na japin shpërblim më të madh.

Ka dy elemente që ndikojnë në formimin e miqësisë, secili prej tyre kaq Sovran sa që nuk mund të shoh ndonjë superioritet tek tjetri. Njeri është e VËRTETA. Një mik është dikush më të cilin mund të jem i sinqertë. Para ti mund të mendoj më zë të lartë. Kam arritur në praninë e një njeriu kaq të vërtetë dhe të barabartë, sa mund të shfaq edhe shenjat më të thella të davaritjes, mirësjelljes dhe mendimit të dytë, të cilin njerëzit nuk e fshijnë asnjëherë, dhe mund të flas me të me thjeshtësinë dhe plotësinë, me të cilën një atom kimik takon një tjetër.

Sinqeriteti është luksi që i lejohet, si diademat dhe autoriteti, vetëm rangut më të lartë, që lejohet të thotë të vërtetën, sikur të mos ketë asnjë tjetër mbi vete, më të cilin të përballet. Çdo njeri i vetëm është i sinqertë. Me hyrjen e një njeriu të dytë, nis hipokrizia. Në mbrohemi dhe kthejmë prapa përpjekjen e shokut më anë të komplimenteve, thashethemeve, mahnitjeve, çështjeve. E mbulojmë mendimin tonë prej tij nën njëqind shtresa. Për shumicën prej nesh shoqëria nuk shfaq fytyrën e saj, por shpinën. Për të qëndruar në lidhje të sinqerta me njerëzit në një kohë të gënjeshtërt, ia vlen një copë marrëzie. Pothuaj çdo njeri që takojmë, kërkon pak qytetërim, kërkon mirësjellje; ai ka një lloj famë, ka talent, një hije filantropizmi dhe feje në kokën e tij, që nuk duhen vënë në pikëpyetje dhe që prishin gjithë bisedat me të.

Por një mik është një njeri i shëndoshë, i cili nuk ushtron paditurinë time, por mua. Miku më zbavit pa kërkuar shpërblim. Një mik, pra, është një lloj paradoksi në natyre. Unë që jam vetëm, që nuk shoh gjë në natyre, ekzistencën e se cilës mund ta pohoj me prova të njëjta me timen, shoh tani ngjashmërinë e qenies sime në gjithë lartësinë e saj, ndryshueshmërinë dhe kuriozitetin të tiparizuara në një formë të huaj; Kështu që një mik mund të shihet mjaft mire si kryevepra e natyrës.

Elementi tjetër i miqësisë është BUTËSIA. Ne jemi të lidhur me njerëzit me lidhje të ndryshme gjaku, krenaria, frike, shprese, zilie, urrejtjeje, adhurimi, me çdo rrethanë, shenjë dhe vogëlsi, por nuk mund të besojmë se kaq shumë karakter mund të gjendet tek një tjetër, aq sa të na drejtoje nga dashuria. Ne e qortojmë qytetarin sepse ai e kthen dashurinë në një mjet. Është një shkëmbim dhuratash, borxhesh të nevojshme; është fqinjësi e mire; ajo qëndron me të sëmuret; mban mantelin në funerale; dhe pothuaj humbet pamjen e mirësive dhe fisnikërisë se lidhjes. Por edhe pse nuk mund ta gjejmë zotin nën këtë maske, nga ana tjetër, nuk mund ta falim poetin nëse ai rrotullon fijen shumë ngadalë dhe nuk e plotëson romancën e tij me virtyte të përbashkëta të drejtësisë, përpikërisë, besnikërisë dhe mëshirës. E urrej prostituimin e emrit të miqësisë për të nënkuptuar një lidhje moderne botërore. Fundi i miqësisë është një tregti, më e ashpra, më e njohura, së cilës mund t'i bashkohesh; më ashpër se të gjitha ato që kemi provuar. Është për ndihmë dhe ngushëllim përmes gjithë lidhjeve dhe kalimeve të jetës dhe vdekjes. I përshtatet ditëve të qeta, dhuratave të hijshme, mbledhjeve të fshatit, por edhe rrugëve të ashpra dhe udhëtimeve të vështira, fundosjes së anijes, varfërisë dhe përndjekjes. I bën shoqëri sulmeve të papritura të talentit dhe ekstazave dhe fesë. Duhet t’i lartësojmë njeri tjetrit nevojat e përditshme dhe detyrat e jetës së njeriut dhe ta rrethojmë atë me guxim, zgjuarsi dhe bashkim. Ajo asnjëherë nuk duhet të bëhet diçka e zakonshme dhe e përcaktuar, por duhet të jetë e kujdesshme dhe shpikëse dhe t’i shtoje rimë dhe arsye asaj që ishte punë e rende.

Sa më i lartë të jetë stili që kërkojmë nga miqësia, sigurisht aq më pak e lehtë është ta përcaktosh atë me mish e me gjak. Ne ecim vetëm në botë. Miqtë, të tillë siç i dëshirojmë ne, janë ëndrra dhe përralla. Por një shpresë sublime gëzon gjithmonë zemrën besnike, që kudo në rajone të tjera të fuqisë universale, shpirtrat janë tashmë në veprim, po durojnë edhe po guxojnë, ata që mund të na duan dhe që ne mund t'i duam. Mund ta përgëzojmë vetën që periudha e miturisë, marrëzive, endjeve dhe e turpit, ka kaluar në vetmi dhe kur ndihemi plotësisht fortë do të vendosim duar heroike në duar heroike.

Lere madhështinë tënde të edukoj shokun e ashpër dhe të ftohtë. Nëse ai është i barabartë, atëherë do të vdesë; por ti zgjerohesh nga shkëlqimi yt dhe nuk je më mik i bretkosave dhe krimbave, ngrihesh dhe digjesh me zotat e perandorisë. Kjo mendohet si një fatkeqësi për dashurinë e pashkëmbyer. Por madhështia do të shohë se dashuria e vërtetë nuk mund të jetë e pashkëmbyer. Dashuria e zbret nga objekti i pavlere dhe jeton e përhapet në përjetësi dhe, kur maska e varfër thërrmohet, ajo nuk trishtohet, por ndjehet e çliruar nga kaq shumë toke, dhe e ndjen akoma më të sigurt pavarësinë e saj. Megjithatë këto gjëra rrallë mund të thuhen pas asnjë tradhti ndaj lidhjes.