Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

www.imtap.org.al

MJEKËSIA BIMORE

            Në mjekësinë moderne/shkencore, në të cilën kërkohet argumentimi shkencor i veprimit terapeutik të substancave përbërëse të produkteve mjekësore (bimë, kafshë, lëndë natyrore), nga qindra lloje bimësh që shquheshin për vlerat e tyre mjekuese, shumë pak substanca janë vlerësuar si lëndë të efektshme, me të cilat janë përgatitur forma farmaceutike (barna).

            Disa të dhëna për bimësinë në tokë.

            Deri më sot numërohen rreth 300.000 lloje bimësh dhe pemësh anë e mbanë tokës.          Nga këto 3100 lloje janë të Familjes Trëndafilore (Rosaceae), 3000 të familjes Buzore (Labiatae), 450 lloje të familjes Mersinore (Myrtaceae) etj. Në Europë janë emërtuar rreth 2500 lloje, pra vetëm 1% e numrit të përgjithshëm të emërtuara deri më sot në botë.

            Bota bimore e Gadishullit Ballkanik është e shumëllojshme. Në Gadishullin Ballkanik gjendet afëro 70 % e të gjitha llojeve të bimësisë së kontinentit tonë që numërohen përafërsisht 7.000 lloje. Flora e Ballkanit paraqet një përzierje në mes të asaj Evropiane dhe Aziatike. Bimësia e Gadishullit Ballkanik ndahet në dy formacione: atë mesdhetare dhe të Evropës Qendrore.

            Bimët dhe vlerat e tyre mjekuese

            Tek bimët ne gjejmë kënaqësinë (bukuria dhe aroma), ushqimin, shëndetin si edhe kthimin e shëndetit. Numri i bimëve mjekësore, të njohura për vlerat e tyre terapeutike, është shumë i kufizuar, në krahasim me numrin e përgjithshëm të bimësisë që rritet në tokë. Kjo ka të bëjë me faktin, se mjekësia tradicionale, është përqendruar në një numër të kufizuar speciesh dhe bimësh pasi ende shumë bimë nuk paraqesin ndonjë interes mjekësor, ndërsa disa të tjera shfaqin efekte të padëshiruara apo toksike, gjatë përdorimit të tyre.

            Edhe në ditët e sotme, kur teknologjia/pajisjet dhe metodologjia e studimit të bimëve dhe barnave tradicionale, është shumë e avancuar, studimi i vlerave terapeutike të bimëve është shumë i vështirë, për arsye të numrit shumë të madh të përbërësve kimike që ndodhen në organet bimore.

            Tashmë, dihet se një bimë përmban më tepër se 50 përbërës, madje me analizimin e të gjitha pjesëve të bimës, ky numër mund të kalojë edhe deri në 100 përbërës. Por fatmirësisht në dekadën (dhjetëvjeçarin) që jemi ndërgjegja njerëzore është zgjuar dhe po bëhet një punë e madhe nga të gjitha fushat për përcaktimin dhe izolimin e përbërësve aktivë që ndodhen tek bimët mjekësore me të cilat po përgatiten një mori fomash farmaceutike që po suportojnë me sukses tregun farmaceutik. Le të përmëndim preparatet që përdoren për adenomën e prostatës, mbrojtjen dhe rigjenerimin e mëlçisë, për kurimin e sëmundjeve të veshkave dhe mushkërive etj.

            Mjekësia bimore sot

• 750 mijë bimë që janë në tokë vetë pak prej tyre janë studiuar shkencërisht

• 80% e popullsisë së botës kanë përdorur të paktën njëherë në jetën e tyre mjekësi bimore.

• Nga 119 bimë që rrjedhin barnat tradicionale vetëm 74% e tyre (afro 88) bimë janë përdorur në mjekësinë moderne. Për këtë arsye mjekësia tradicionale shihet sot si burim i barnave të reja.

            Barnat bimore janë një përbërës i rëndësishëm në mjekësinë tradicionale orientale dhe një element i përbashkët në mjekësinë tradicionale Ayurvedike, homeopatike, naturopatike. Organizata Botërore e Shëndetësisë ( OBSH), vlerëson se rreth 4 miliardë banorë, apo rreth 80 % e popullsisë së botës, kanë përdorur të paktën njëherë në jetën e tyre, mjekësinë bimore. Nga këto 750 mijë bimë që janë në tokë, vetëm pak prej tyre janë studiuar shkencërisht. Por OBSH, thekson gjithashtu, se nga 119 bimë, që rrjedhin barnat tradiconale, rreth 74% prej tyre janë përdorur në mjekësinë moderne, në mënyra që lidhen drejtpërdrejt me përdorimin e tyre në mënyrë tradicionale, si barna bimore nga kultura të popujve të ndryshëm të botës.

            Kompani të mëdha farmaceutike, janë duke kryer kërkime të gjera në materialet bimore, për vlerën e tyre të mundshme mjekësore. Meqenëse farmakologjia moderne, më shumë përqendrohet për të kërkuar principin kryesor aktiv të bimës, shumë nga kërkimet që bëhen te bimët drejtohen në identifikimin dhe izolimin e vetëm këtyre përbërësve, sesa në studimin e vetive mjekësore të të gjithë përbërësve të bimës. Ndonëse herbalistët janë të mendimit, që fuqia terapeutike e një bime mjekësore, qëndron në aftësinë e ndërveprimit të të gjithë përbërësve të saj.

            Bimët që përdoren si barna, ofrojnë ndërveprime sinergjike mes përbërësve të tyre të njohur dhe të panjohur, mirëpo ende kjo nuk është objekt i studimit të mirëfilltë të shkencave farmaceutike. Falë teknologjisë moderne, shkenca tani mund të identifikojë disa nga vetitë specifike dhe ndërveprimet e përbërësve bimorë me njëri- tjetrin. Me këtë informacion të detajuar shkencor, tani ne dimë pse disa bimë janë të efektshme, kundër disa sëmundjeve të caktuara.

            Përdorimi i bimëve mjekësore në sistemin e kujdesit shëndetësor

            Në mjekësinë moderne/shkencore, në të cilën kërkohet argumentimi shkencor i veprimit terapeutik të substancave përbërëse të produkteve mjekësore (bimë, kafshë, lëndë natyrore), nga qindra lloje bimësh që shquheshin për vlerat e tyre mjekuese, shumë pak substanca janë vlerësuar si lëndë të efektshme, me të cilat janë përgatitur forma farmaceutike (barna). Një pjesë e mirë e tyre, prej një kohe shumë të gjatë, kanë shërbyer si medikamente bazë qoftë të urgjencës ose të mjekimeve mbajtëse.

            Rritja dhe modernizimi i industrisë farmaceutike, si dhe zhvillimi i vazhdueshëm i produkteve të reja sintetike më efektive, në disa vende, siç e theksuam edhe më lart, nuk e ka zvogëluar rëndësinë e bimëve mjekësore në shërbimin shëndetësor. Përveç kësaj, rritja e popullsisë në vendet në zhvillim dhe interesi në rritje për barna në vendet e industrializuara, ka ndikuar ndjeshëm, në rritjen e kërkesës për përdorimin e produkteve, që rrjedhin prej bimëve medicinale. 

            Rregulloret, që kanë të bëjnë me vlerësimin e cilësisë, sigurisë dhe efikasitetit të bimëve mjekësore dhe aktivitetet e OBSH, për të mbështetur përgatitjen e udhëzimeve të nevojshme, kanë ndihmuar për të forcuar njohjen e rolit që duhet të luajnë bimët medicinale në kujdesin shëndetësor. Puna jonë duhet të përqendrohet, në përshtatjen e orientimeve të OBSH-së për mjekësinë tradicionale dhe bimore, në kushtet e vendit tonë.

            Shpresohet se vlerësimi i njohurive tradicionale, do të bëhet bazë për klasifikimin e ardhshëm të barnave bimore për të cilat do të kryen studime për të përcaktuar efikasitetin dhe sigurinë e tyre, si dhe përdorimi i tyre potencial, në sistemet e kujdesit tonë shëndetësor kombëtar.