Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Shkruan: Iliaz  BOBAJ

NË ANËN TJETËR TË MENDJES

Librin e autorit Adem Zaplluzha, "Në anën tjetër të mendjes" mund ta shkarkoni falas në sektorin

„Literaturë“

(E falënderojmë përzemërsisht autorin)

            PARATHËNIE

            ‘’Ju lutem njerëz

            Ndalini këta zjarre të mëdhenj

            Ju përgjëroj ndaleni vdekjen

            Se kështu

            Vdes atdheu im në mjerim...’’

            Me këtë britmë njerëzore, ku shqetësimi i tij poetik arrin deri në faltoret e përgjërimit njerëzor, poeti i mirënjohur Adem Zaplluzha u drejtohet lexuesve të vet me një seriozitet, i cili kurrsesi nuk të lë të qëndrosh indiferent ndaj një britme të tillë, poetike dhe njerëzore njëherësh, ku dhimbja ia kalon shumë e shumë herë gëzimit të pakët të kohës sonë  dhe shpërthimit të saj nuk i fashitet asnjë grimë prej forcës së gjëmimit.

            Ai duket sikur i është larguar krejtësisht kësaj kohe vrastare dhe ka shkuar në ‘’anën tjetër të mendjes’’, në atë anë ku ai mund të rrijë dhe ta gjykojë i qetë kohën tonë, t’i shohë lirshëm të gjitha plagët e saj dhe t’ia shpërfaqë lexuesit, pa mbuluar asgjë nga plagësia e tyre.

Në këtë mënyrë poeti Adem Zaplluzha është i sinqertë me lexuesin e vet, duke u bërë kështu edhe bindës në mesazhin poetik që i përcjell atij.

            Në të kundërt, shqetësimi i tij prej poeti do të ishte i pamjaftueshëm edhe për atë vetë, edhe për shoqërinë e sotme, për të cilën:

            ‘’Rrugët e ngushta s’po na zënë

            Kurse nëpër ato të gjera

            Rreptësishtë ndalohen

            Në çdo kohë

            Hyrjet e këmbësorëve...’’

            Edhe pse hera – herës është i rreptë si një despot ndaj kësaj shoqërie, ai nuk bie asnjë grimë më poshtë në qëndrimin ndaj vetes së vet. Dhe kjo e mban tepër komod në qëndrimin e tij. Rreptësia e poetit është pjesë e mesazhit të tij poetik. E ngre krejt natyrshëm veprën e tij. Si pjesëtar aktiv i kësaj shoqërie, ai ndjen përgjegjësinë e tij të plotë, të cilën e thekson në vargje të pakët, por me një forcë të admirueshme poetike:

            ‘’Aq pak kam me të dhënë

            Sa që turpërohem prej vetvetes

            Po ta lë vetëm dashurinë peng’’.

            Duke lënë peng pikërisht dashurinë, ai ka lënë peng gjënë më të shtrenjtë, më të hijshme dhe më njerëzore që ka njeriu. Më të fuqishmen, më sublimen, gjithashtu. Ky tregues shpërfaq bujarinë e tij poetike ndaj lexuesit të vet. Dhurata të tilla lexuesit i bëjnë vetëm poetët e vërtetë. Adem Zaplluzha është një poet i tillë. Ai hyn me dinjitet në sojin e atyre që dëshirojnë dhe marrin përsipër të arnojnë shpresat e grisura të njeriut. Jo vetëm të individit.

            Individi është hallka e ‘’zinxhirit’’ poetik të poetit. Por ai di ta ‘’lidhë’’ këtë hallkë bukur mirë në ‘’zinxhirin’’ e vet poetik dhe ta vendosë atë në vendin dhe në madhësinë  e duhur, për të qëndruar harmonikisht me shoqërinë ku ai jeton. Kjo vendosje kërkon një mjeshtëri të veçantë, por është pikërisht kjo vendosje e kujdesshme, ajo që konturon në masën e duhur përmasimin e mesazhit poetik nga individi tek e gjithë shoqëria, madje tek të gjithë popujt, sepse:

            ‘’Popujt që flenë

            Përherë zgjohen të përgjumur’’.

            E gjithë tematika e krijimtarisë së tij në këtë libër, i takon asaj shoqërore. Në këtë prizëm, mendoj se ajo ka një plotëri admiruese. Edhe figura artistike duket se është përzgjedhur dhe vendosur me kujdes të veçantë, duke mbajtur të gjallë hapin e ritmit dhe muzikalitetin e vargut. Sidomos metafora, e cila jo pak herë merr përsipër një ngarkesë artistike jo të zakontë, duke e përforcuar dhe ngjeshur dukshëm lëndën poetike.

            Në këtë pikë mendoj se duhet pasur kujdes i madh në ndonjë përsëritje në plagjiaturën e poezisë së tij.

            Por gjithsesi do ta përgëzoja sinqerisht për punën e tij të palodhur dhe plot pasion, si autor i mbi 135 librave, gjë që përbën edhe një rekord krijues në letërsinë tonë.

            Ky është një kontribut jo i zakonshëm, që duhet vlerësuar dhe nderuar si i tillë. Autorët e hapësirave të tilla sasiore, janë të pakët dhe numërohen me gishtat e dorës.

            Si redaktor i këtij libri, doja ta përgëzoja sinqerisht autorin, të ftoja lexuesin  dhe ta garantoja atë, se në faqet e tij do të ndjejë një kënaqësi artistike të veçantë. Nga ato që të jep poezia e vërtetë.

Patra, 23 qershor 2015

Poezi nga libri i autorit Adem Zaplluzha "Në anën tjetër të mendjes"

ÇFARË TË BËJ SONTE KUR MË ZË URIA

Si ariu i murrmë

Çaj mes përmes mjegullave

Me putra të plasaritura

Shkel nëpër gjymtyrët e lodhura të dhembjes

Askund një shtrojerë për pushim

Ku t’i pushoj këto eshtra të rraskapitura

Çfarë të bëjë sonte kur më zë uria

Te e cila pemë ta shuaj etjen

Kjo udhë e gjatë sa jeta

Po m’i ndrydh të gjitha ëndrrat

Ku t’i bëj pak vend gjumit tim të sëmurë

Nën cilin rrap ta hap varrin tim

Çaj mes përmes

Dhe përtej mjegullave

Përqafoj barin dhe i kafshoj drurët

Nën putrat e plagosura prej luftërave

Fillon një tjetër luftë e pambarimtë

Lufta me hijet e zeza të maleve

Ajo e padukshmja

Që çan e shqyen shpirtin tonë

SËRISH MBRËMË KALOI AFËR VARREVE

Si një kortezh i dërmuar

Me putra arinjsh depërtoj nëpër ëndrrën time

Me qindra qivure më presin te varret

Sa trishtueshëm qante Drini i Bardhë

A thua vallë

Kush vdiq mbrëmë i uritur

S’patëm se me çfarë ta mashtrojmë urinë

Mbase s’do të kemi as nesër

Po i njëjti kortezh

Sërish sot kaloi afër varreve

Pamë se si era varroste me duart e lënduara

Qivurin e zbrazët të një vetmie

Mbi disa gropa të vithisura

Si nga baladat e lashta

Mbinë bisqe të njomë eshtrash

Nga një varr i vjetër e i rrënuar

Dolën disa zëra të lashtë

Era ledhaton gurët e murrmë të trishtimit

Kah t’i zgjas duart në këtë qytet fantazmash

Përroi i mendimeve

Nuk paska të ndalur sonte

S’ndalen as krakëllimat e egra të shpendëve

Një shi i çmendur kohë pas kohe

Troket në dritare

Përtej xhamave  të thyera

Shpërthejnë rrëke lotësh të sertë

SOT GJËRAT PASKAN NDRYSHUAR

Mbrëmë si në ëndërr dëgjova

Krakëllimat e para dhe të fundit

Me ngashërim qanin zogjtë e natës

Ishin lotët e një kohe të lashtë

I dëgjova edhe shkeljet e putrave të kohës

Kalonin mbi gjymtyrët e një peme

Era lehtas i ledhatonte bisqet

Sa të lumtura dukeshin rrënjët sheftelisë

Eh kjo ishte puna e mbrëmshme

Kur pahiri era hyri në dhomën e gjumit

Kurse sot nga gjymtyrët e saj

Njerëzit po ndërtojnë ëndërra të parealizuara

Shikoj brigjet e lumit dhe një varkë

Më duket si një imazh i parë dikur

Sot gjërat paskan ndryshuar

Sa shumë etje paska ky varr i vithisur

NJERËZ QË ECIN ME VETMINË

Rrugëve takoj njerëz të vetmuar

Dhe sy të vithisur

Ku një mall i egër

Shkel mbi shpirtin e tyre

Një mall i hidhur me shije të vetmisë

Ecin të vetmuar shëtitoreve

Të gjera e të gjata

S’njohin askënd

Nuk e njohin as vetveten

Këta njerëz që ecin me vetminë

Kalojnë dorë për dore

Me bastunët e tyre

Sa e rëndë është kjo peshë e trishtuar

Sa që gërryen nëpër mendjen

Dhe kujtesën e viteve

Kalojnë prej një rruge në rrugën tjetër

Kur takohen me kortezhin e ditës

Me sy mallëngjimi shikojnë përreth

Se cili mik sot u mungon

Në rreshtin e gjatë të kësaj vetmie

THASHË NJË NJERI DHE NJË PEMË

Për çdo ditë shoh një njeri

Që përvidhet rrugëve me një bastun

Dhe buzëqeshjen e lehtë të erës

E cila si flutura e kaltër

Kalon përskaj një bankine të braktisur

Rruga është e gjatë

Më e gjatë sa që mendojmë ne

Nëpër skuta dhembjesh

Shkuluim brinjët e një rrënje

Dhe mbjellim një copë ashti të thyer

Një njeri dhe një pemë e egër

Me pak dromca imazhesh

Dhe përditshmëria

Ecin rrugëve të kalldrëmta

Ecin duke i shqyer misteret e një kohe

Thashë një njeri dhe një pemë

Sa shumë përngjajnë njëri me tjetrin

Depërtojnë nëpër zbrazëtirën e ditës

Duke kërkuar dritën

Në fund të një tuneli që nuk ekziston