Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
NEXHI BAUSHI
Hyrje
U
lind nė Tiranė, ku mori dhe mėsimet e para, deri nė ato tė mesme. Diplomohet
ekonomiste kontabėl nė Universitetin e Tiranės. Pas pėrfundimit tė studimeve
ushtron profesionin e saj nė degė tė rėndėsishme tė ekonomisė, fillimisht nė
ish Komitetin Ekzekutiv K.P. Rrethit Tiranė, nė Ministrinė e Industrisė sė
Lehtė dhe Ushqimore, K/dege finance nė Ndėrmarrjen e Gėzof Galanteri Tiranė,
pėr tė vazhduar mė pas nė Ministrinė e Shėndetėsisė, dhe Fondin e
Detyrueshėm tė Kujdesit Shėndetėsor, shefe e Auditit tė Brendshėm. E mbyll
karrierėn e saj profesionale nė Kompaninė e Ndėrtimit Salillari sh.p.k.
Ėshtė me master dhe Eksperte e Auditit tė brendshėm. Njeh tri
gjuhė tė huaja.
Fillesat e saja nė letėrsi janė tė hershme. Me poezitė e saj
ėshtė pėrfaqėsuar nė disa antologji tė poezisė shqipe. Libri i saj i parė
poetik titullohet Kur loton qielli
, i botuar nė vitin 2012, mė pas do tė
vinė radhazi Autograf i pazbardhur, 2013, Poezia mi solli pranė sytė e
tu 2014. Po nė vitin 2014 paraqitet para lexuesit me librin e saj tė parė
nė prozė, PENGU, pėr tė vazhduar mė pas me librin mė tė
rėndėsishėm,monografi e familjes, titulluar BREZAT, (Fragmente Ngjarjesh e
Portretesh tė njė Gjenealogjie nė Rrjedhė), 2016. Nė Dhjetor tė vitit 2016
paraqitet para lexuesit me vėllimin e saj tė katėrt me poezi Sonte dyshoj
qė yjet shuhen.
Nė vitin 2012 mori ēmimin e tretė pėr poezinė mė tė mirė nė
mitingun poetik Peja poetike nė Pejė.
MISTER I PAZBULUAR
Nėna
fisnikja,
mė e hershmja,
mė e dhembshmja,
nuk njeh kufij,
nė qiell e nė tokė,
nė piedestal qėndron.
Pėrtej mendjes,
parajsės, purgatorit a ferrit,
plazmė e gjak,
nėna,
frymė e fėmijėve.
Prehėr qė pėrkund mijėvjeēarėve,
shpirti i saj,
ngazėllim,
drithėrim,
lot,
pendim,
ndėrgjegje e vrarė,
mister i pazbuluar,
deri nė varr.
NĖNA!
KOMANDANT ZEFIT
-Kushtuar Heroit tė Kosovės, Agim Bajrami-
Liria i bėnte dritė vetes, ditė e natė,
trondiste Atdheun, nė mal e nė fushė,
qiellit ia shtonte yjet.
Atje pėr te dielli,
te bota, ku trimat jetojnė gjithmonė,
si mund tė vritet njė Agim,
Agimi i Lirisė,
Agimi i Atdheut,
Agimi i ushtarėve tė shqiptarisė?
O kėngė e madhe,
kėnga e maleve kreshnike,
qė smplakesh e svdes,
trego,
si mund tė bjerė njeriu,
nė grykėn e shpėrthyer tė pushkės,
nė kėngėn e agimit,
pėrmes syrit tė shqiponjės?
Komandant!
mos u dėshpėro pėr Atdheun,
ata qė nuk arritėn tė vriteni nė luftė,
jetojnė dhe pėr ty
Komandant!
GJITHĖMONĖ HESHTIM
Dikur ne,
heshtnim!
Edhe kur jetėt tona,
nė majė tė tehut vareshin,
edhe kur gjaku i foshnjave,
si shushunjė thitheshin,
materniteteve,
pėrsėri ne,
heshtnim!
Jetėt rropateshin,
nė kafaze kilometrash,
mbi kokat tona,
qiell me pranga,
vitet,
kėto numra abstrakte,
ikėn si deshėn,
numėronim ne,
ditėt e humbura,
tė burgosura,
tė vetmuara,
liria jonė,
e pėrdhosur,
mbeti kėrthi,
e pa sosur,
Stinėt mbeten,
pa emėr,
dėshirat,
zvarriteshin udhėve,
buzėqeshjet,
ngrinin buzėve,
jeta endej,
tezgjahėve,
brezareve,
minierave,
burgjeve,
internimeve,
jeta e kėputur,
nė thellėsitė tė
varreve!
Deri kur,
do tė heshtim!
Heshtim,
edhe sot,
kur tokat
na i vjedhin,
edhe kur,
atė pjesė deti,
e shkulen dhe e falėn,
heshtim,
kur rinia helmohet,
me pluhurin e bardhė,
edhe kur gjakun,
na e thithin,
nė damarė,
pėrsėri ne,
heshtim!
Heshtim
edhe kur fėmijėt,
tė uritur rrugėve flenė.
e politika ngijet,
nė tavolinat e korrupsioneve,
ngėrdheshet,
vilave luksoze.
nė shekullin e njėzetenjė,
ska apoteoza perėndish,
por apoteoza,
vrasjeje,
tė shqiptarėve,
nga shqiptarėt.
ka vjedhje,
plaēkitje,
pėrdhunime,
vrasje,
nga kriminelė ordinerė,
nėn urdhėr,
tė shtetarėve!
Heshtim,
edhe sot,
kur bankierė e tetarė
me paratė e pistė,
kanė blerė Shqipėrinė
kur pseudo politikanė,
injorantė,
tė babėzitur,
votėn kanė dhunuar,
e blerė.
Nė se njė ditė,
ti do pendohesh,
qė sot po hesht,
vlerė sdo tė ketė,
sdo kesh moral,
zėrin ta ngresh,
se vetė e le,
tė ta mbytin,
e tė futin,
nė kėtė batak.
ĒASTE MAGJIKE
Dėshiroj,
qė stinėt tona,
tė jenė pėrherė tė blerta,
pikat e njė shiu tė lehtė,
tė na trokasin nė faqe,
pėr tu kujtuar,
qė kurrė,
nuk e humbėm ,
njėri-tjetrin.
Ndoshta,
njė ditė, do mė takoi mua,
tė kujdesem pėr ditėt e tua.
Ndoshta,
do tė tė takojė ty njė ditė,
tė mė zgjosh nga gjumi,
me njė filxhan kafe,
pse jo
!?
Dhe me njė puthje,
e tė mė thuash ngadalė,
qė kurrė nuk do plakemi,
e kurrė nuk do vdesim,
edhe sikur...
zemra tė na lėrė.
Ndoshta,
njė ditė, njėri tjetrin,
do ta kėrkojmė si hije,
edhe kur, dielli tė lindė nė agim,
edhe kur hėna e plotė,
tė pikojė.
dhe bashkė me to,
te ty do tė vijė,
nė heshtje.
Pranė do tė qėndroj,
do tė tė pėshpėritė,
pa ndrojtje:
kėshtu po,
i dashur.
PĖR TY
!
Them se ndoshta, do ta bėjė njė poezi,
kur tė ndjejė drithėrimė nė buzė, a mjekėr,
po ndoshta vjen dhe mė parė, te mua ajo,
se poezia, nuk ėshtė puthje, por diēka tjetėr.
Them se ndoshta, do ta bėjė njė poezi,
kur tė ndjejė drithėrimė nė buzė, a nė sy,
po ndoshta vjen dhe mė parė, te mua ai,
se poezia ėshtė puthje, qė na lidh tė dy.
Dhe sėrish drithėrohem, si grua e dashuruar,
dhe nis e zbėrthej njė kopsė, diku nė kėmishė,
ku dihet si vjen poezia, e tė marr ca masa,
mbase vjen si njė puthje, ku vallė ta dish
!
A mbase vjen si njė margaritar mbi petal,
tek unė gruaja, qė ti jepem me zjarrin tim,
e brenda kurmit, do nisė tė frymojė vargu,
duke mė puthur ēdo milimetėr me psherėtimė.
Kur vargu vjen tek unė, sė largu e ndjej,
nis rregulloj shtratin qė ta ndjej thellė nė gji,
nuk zhvishem, se ca gjėra ja lė nė dorė atij,
ndėrsa pėshpėris, sa tė kam pritur poezi!
Vargu mė bėn grua, mė bėn edhe nėnė,
ndėrsa i jepem, si askujt siu dhashė mė parė,
dhe digjem me tė, digjem nėn hėnė,
drejt meje vargu vjen, si dashuri e marrė.
|