Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Shkruan: Xhevahir CIRONGU

NJË DRY PREJ DYLLI

Librin e autorit Adem Zaplluzha, "Një dry prej dylli" mund ta shkarkoni falas në sektorin

„Literaturë“

(E falënderojmë përzemërsisht autorin)

            Fjala e redaktorit

            Zëri i poezive kanë kurorë mëndafshin e tokës Arbërore

            Nuk është rastësi, ndoshta do ta emërtoja si një dërgesë e zbritur prej qiellit këtu gjer në tokë poetin e fjalën e tij të shkruar, sepse në çdo frymëmarrje dhe tingull që del nga shpirti i vetë poetit, ngjan si mëndafsh dhe e thotë ëmbël vargun kur e shkruan në letër ‘’Jam këtu, po të pres me llavën e ngrohtë të shpirtit tim që buron nga toka që më lindi së bashku me germat shqipe, me fjalën e magjishme të nënës plot tingull e melodi, të mbështjellë si një kurorë me mëndafshin e tokës Arbërore!’’. Në gjithë korpusin e  poezive të shkruara nga dora e poeti Adem Zaplluzha, gjen të parat fjalë: Atdhe, nënë, flamur, liri! Të gjitha këto janë të shkrira në një të vetme, dhe kur bashkohen ato formojnë shkëmbjete dhe marrin forcë e ndriçojnë si gur xehori kur poeti i derdh si ujë i Lumëbardhit  të qëndisura me  fije mëndafshi germat e fjalët shqipe në fletët e bardha nëpër libra.

            Poeti Adem Zaplluzha është një kronikan i vetëdijshëm i kohës që jeton ai, por edhe  që e jetojmë edhe ne. Ai ka veçori të veçanta si poet, sepse kohës dhe fenomeneve të saj, iu qëndron në krye, i prek shqetësimet e shoqërisë njerëzore dhe na i përcjell ato me tërë forcën e tyre me mënyrën e stilin të shkruarit të vargut poetik. Në vargjet mbizotëron thjeshtësia dhe lartësohet kuptimi i tyre që marrin vlera edukative e filozofike kur i lexon ato.

            Tingujt e vargjeve të poezive kanë në vetvete dashuri, dhimbje, por edhe rebelim deri aty sa shtron pyetjen se: ‘’ Duhet ta largojmë nga vetja ne si qenie njerëzore urrejtjen për njëri- tjetrin, por shkon edhe deri atje kur thotë se kombet e popujt duhen të ndërtojnë ura bashkëpunimi miqësie dhe të largojnë urrejtjen nga vetja, sepse kjo e fundit sjell vetëm regres dhe jo zhvillim e përparim shoqëror midis popujve e kombeve’’.

            Vetë poezia është trungu dhe fryti i ndërgjegjes së poetit

            Në këtë vëllim të ri me titull ‘’Një dry prej dylli’’, është i ndarë në tre cikle. Të tre ciklet  e paraqitura përshkohen me një varg të lëmuar mirë të poezive. Ato kanë lidhje harmonike, por dhe fill përshkrues i mendimeve dhe tërësia e mesazheve kanë  lidhje organike me një zë që buron fuqishëm të brendshëm, të kapshëm nga lexuesi me lehtësi që të mbetet në memorie kur e lexon atë. Pra, këto veçori dalluese e bëjnë poetin Adem Zaplluzha të pranueshëm të lexohet me lehtësi, por na jep edhe forcën e fjalës së shkruar që na ndërgjegjëson si qenie njerëzore për të bukurën, për kurorën e Dashurisë njerëzore! Autori sjell kohën e shkuar midis nesh, i jep jetë, frymëmarrje të djeshmes, pra e ringjall duke përshkruar ngjarje e të afron tek e nesërmja plot shpresë për ta jetuar jetën sot, nesër e përgjithmonë. Ai me poezinë na paraqitet me këtë vëllim si një shtegtar që rend drejt dashurisë njerëzore, por me vargun e tij shëron edhe plagët e shoqërisë njerëzore në përgjithësi, e në veçanti të kombit të vetë. Poeti Adem Zaplluzha ka zgjedhur fjalën dhe poezinë për të shëruar plagët e Atdheut, sepse pushtuesit në radhë të parë popullit shqiptar i kanë vrarë fjalën, gjuhë, kulturën, pastaj i kanë marrë edhe jetën, lirinë etj. 

            Titulli i librit ‘’Një dry prej dylli’’ është sintezë e një metafore e gjetur që rrok gjithë brendësinë e përfshirjes së poezive të këtij vëllimi  poetik. Autori ka ditur të gjejë atë dry prej dylli e ta vendosë në kornizën e shpirtit të tij tek poezitë e librit, me qëllimin e vetëm që shkronjat shqipe dhe vargu i shqipëruar të mos ketë kurrë ndryshk, por vetëm tingullin e jetës dhe t’i japë oksigjen lexuesit.

    Këtë e gjejmë të konkretizuar në poezinë ‘’Një dry prej dylli’’ nga ku ka marrë edhe titullin ky vëllim.

 ‘’Pulëbardhat çukitin

Nëpër dritaret e anijeve të përmbytura.

Zëri i trishtuar i ujit

Dëgjohet diku larg në Mesdhe’’

 ‘’Bunaca e përgjumur

 Numëron çastet e fundit të kësaj nate.

Edhe pak kohë ka mbetur

Derisa të hapen portat e mbyllura të ujit’’.

            ...Por ky ujë dhe shi i pranverës së jetës s’ka të ndalur. Ai vazhdon rrugëtimin e tij. Ndaj poeti bën edhe gjetjen tjetër fosforeshente në pika uji, e ndërton varg me ngjyrat e pranverës të cilat i lag shiu pranveror. E ku ka më bukur, - thotë poeti që vargu poetik të lahet me shiun e pranverës!?

 ‘’ Po bie shiu i çmendur i pranverës,

Vetëm zëri i shthurur i natës

E cila tundet në largësi.

Mund të matet sonte

Me thellësitë e tasave të ndryshkur.

            Ndërsa te poezia ‘’ Oxhaku gjysmë i shembur’’ poeti ka gjetjen e dhimbjes shpirtërore, dhe ai e shpreh hapur këtë plagë e cila kërkon shërim. E gjithë poezia përshkruhet nga lirika e vargut dhe ka përbërës të shumtë metaforikë, kjo e lartëson poezinë dhe përcjell mesazhe të forta te lexuesi. Më konkretisht:

‘’Nëpër muret e rrënuara

Kanë mbetur vetëm plagët..,

Dhe shenjat e gishtërinjve

Një dritare e thyer

Nuk mbyllet më asnjëherë’’.

“Nën pemët e kopshtit të dhunuar

Si flamujt e pikëllimit valojnë,

Pjesët e një fustani të grisur

Buzë greminës së mendjes

Dënes mbrëmja e plagosur në shpirt ’’.

            Me të njëjtën metaforike pulson edhe në poezinë

‘’Mëngjesi i klonuar në sterrë’’

 ‘’Hapen dhe mbyllen dyert

Sërish hapen,

Bozhuret kanë mbetur pa ngjyrë

Kudo mbisundon ajo e gjakut.

Në buzët e një fëmije

Si lulja e pranverës çelë trishtimi;

Mëngjesi i klonuar në sterrë

Me të dy duart e ditës i mbulon sytë ’’.

            Poetin Adem Zaplluzha e mundon edhe pengu i kujtesës. Pikërisht ndaj këtij fenomeni shoqëror, ai bën thirrje që të mos harrojmë të kaluarën, por ajo të jetë një mësim për të tashmen e të ardhmen që brezat të dinë se ç’është falja, besa e dashuria ndaj të tjerëve e vetes, sepse kjo urë dashurie sjell vetëm përparim e zhvillim shoqëror. Këto i gjen në pasqyrën e vargut te poezia ‘’ Mbetem peng i kujtesës’’.

 ‘’Po që se e pranon vdekjen

Ti që në fillim të rrugës,

Je një  hije e vdekur.

Një tel i hollë argjendi

Mbrëmë u këput nga kitara e trishtimit’’....

Poet – Durrës,  maj 2015