|
Prolog
Pragviteve '60-tė,tė shekullit tjetėr, agronomi i mesėm Latif Meēani vazhdoi
njė kurs pėr pambukun. Aty, pranė qendrės sė kursit, qe dhe njė pėr
rrobaqepėse. Njė mbasdite, tek luante futboll, goditi njė top fort dhe topi,
sikur ta kish vėnė nė shenjė, goditi njė kursante qė kalonte atypari.
Goditja qe jo vetėm e beftė, por dhe e fortė, dhe fatkeqja, tek ra pėr tokė,
bėrtiti:-Gomar!.Futbollisti, mė tepėr i shqetėsuar se i fyer, vrapoi dhe,
tek e ngriti fatkeqen nga toka, i tha: -Mė fal, se qe fare pa dashje.
"Viktima", tek pa veten nė krahėt e kėtij djali shpatullan, sado qė po
pėrlotej, e kuptoi qė e kish kaluar "masėn" dhe i tha: -Dhe ti tė mė falėsh,
se e teprova.
Kaq. Dhe, aty pėr aty, u ndanė, por secili pėr hesap tė vet sikur po
thurnin njė "gardh" apo ca mė shumė, njė ėndėrr.
Ai:-Po sa emirė qė qenka! Dhe unė e vrava. Sikur i kėputa kokėn njė
trėndafili qė po hapet i plotė. Ajo: -Po si i thashė atij goxha djali:
gomar. Pupu! Sa turp! Po si do i dalė para sysh?
Tė nesėrmen, ai bėri si bėri, dhe hodhi njė sy andej nga kursi i
rrobaqepėsve. Ajo e pa a nuk e pa, nuk u mor vesh. Por, pas dy ditėsh, si,
fare rastėsisht, ata u takuan me njėri-tjetrin dhe, veē faljes, xhėku shkuan
dhe mė tej.
* * *
U martua Ballabani i Muratit dhe, ndryshe nga tė tjerėt, nuk bėri dasėm. Unė
sa kisha vajtur nė fshat dhe u ēudita me kėtė ,Ballabanin, qė nuk bėri
dasėm. Pyeta plakėn Qeriba (kjo i bie kryq e tėrthor fshatit dhe, sikur i di
tė gjitha), dhe i them: -Moj hallė Qeribaja, si nuk bėri dasėm ky,
Ballabani? Ajo, mė shumė qeshi me pyetjen time, dhe mė tha: -Po ē'dasėm do
tė bėj, ky Ballabani? Tė parėn e ka lėnė prej kohėsh dhe kėtė e mori, pa u
njderė, pėr tė hėnė, sikur tė qe e ve. I ve ėshtė ai korb (se si korb ėshtė,
tė kallė datėn), kurse ajo mos ėshtė more djalė, si kolopuēe. Pėr ta pirė
nė kupė, siē thoni ju, shelegėt. Plaka Qeriba ėshtė si burrė. As e ka pėr
gjė tė ė zihet dhe me njė burrė. Gratė, po e po, qė i bėn sus ajo. E
falėnderova hallė Qeribanė dhe ngjita shkallėt e katit tė dytė ku kam
shtėpinė.
Fati, -thonė, -ėshtė mirė qė tė tė ndjekė dhe jo ta ndjekėsh. Kėshtu ndodhi
dhe me mua. Pas martesės, Ballabanit i dhanė njė dhomė po nė kat tė dytė,
ballė pėrballė, me dhomėn time. Dritaret tona shikonin njėra-tjetrėn.
Domethėnė, po t'i besojmė plakės Qeriba, unė do isha ballė pėr ballė me
Kolopuēen. Kur e pashė pėr herė tė parė, mbeta gojėhapur sikur kisha ngrėnė
gjellė tė nxehtė Qe e bukur si njė ruspė, kurse Ballabani, pėrkrah saj,
dukej si njė gorillė. Apo s'qe dhe i zi, si korb kur thoshte plaka Qeriba.
E shihja me neps, se atėherė qeshė riosh, rreth 18-vjeē.Epo komshi dhe
komshia do sajdisur. Dhe zura nga avazet. Po ajo, sa po mė hidhni sytė ju qė
lexoni, as qė i shkonte asaj ane. Ballabani qe punėtor i madh dhe nuk
kthehej nė shtėpi pa bėrė dy ose tri norma. Nė fermė (ndaj dhe ia dhanė
dhomėn nė pallat) i thoshin ekskavator. Sa kthehej nga puna, lahej, vishej
me ato rrobat e e dhėndėrisė vinte Kolopuēes krahun dhe frymėn nė qytet.
Qyteti qe tri-katėr km larg, po nuk pėrtonte fare. Nė kėmbė ēdo tė ngrysur,
me Kolopuēen prej krahu. Gratė e lagjes mėnd shkulnin faqet, se vetėm
Bllabani bėnte kėshtu dhe sa pėr burrat, dėgjova Dervishin qė tha: -Burri i
madh nė moshė, ia di kimetin gruas. Se Ballabani qe nja 45-vjeē dhe
Kolopucja, taze, si ēupa e tij. Plaka Qeriba, qė i di tė gjitha, tha: -E
bleu si plaēkė dhe si plaēkė po e mban. I shkreti, nuk e di, se, sa mė me
pekule ta mbash gruan, aq mė shumė pleshta vėrvit. Tė ka faj plaka Qeriba?.
Po hajde dhe mbroji qetė me tė, nė ta mban.
Ballabani qė nė mėngjes nė punė dhe Kolopuēja nė shtėpi. Dhomėn po e ka
ngjitur me timen dhe unė filloj nga "nxemja". Hap radion dhe, gjasme
radioja ka njė kėngė dashurie, ia thėrres pas saj, asaj kėngės korēare: Pėr
Lenkėn. Ndoshta ju kujtohet ajo kėnga: "Lenkė, shpirti im i dashur/ hajt tė
dalim, nė lėndinat. Doja tė tėrhiqja vėmendjen e Kolopuēes, po, kur e pashė
qė nuk ma vari, shpėrtheva me zėnė dy oktavė, "Syēkat, doēkat, buēkat, lėrmi
tė t'i puth/ tė t'i pėrkėdhel si zoēkat/ pėr tėrė jetėn. Kot qė u ngjira,
as qė m'i hodhi sytė. U nxeha pėr njė ēast, po sytė as qė ia ndaja unė. Sa
mori enėt pėr tė shkuar tek burimi, zbrita shkallėt me njė frymė. T'i dalė
pėrballė, them, do mė flas se nuk bėn. Kėshtu bėra, po hiē. Uli kokėn si tė
kish bėr turp.
Epo, pikė e zezė. Po mė sheh seē bukruosh jam unė, apo i ka tė plasur?! Ėhė,
-thashė, -le qė ėshtė e bukur, po dhe besnike ndaj burrit. Po e sheh atė
ajo, qė ai si katana, gati tė trėmb. Tmerr e kisha kur fikej drita, ja,
-thosha, -ai, ariu me putrat e tij, po e shtyp atė sorkadhe, Se si sorkadhe
qe.
Kisha vėnė re qė deri lart, sa kish ikur Balllabani, ngjitesh deri nė
dhomė (po lija gjė pa parė unė) dhe linte biēikletėn brigadier Latif Meēani.
Mos kujtoni se qėndronte. Linte biēikletėn dhe kaq. Latifin e kisha shok.
Qemė, pothuaj, nė njė moshė, dhe me tė luanim futboll.
* * *
Kur njė ditė, sa u ktheva nga shkolla, mė doli plaka Qeriba. E, mor dhaskal,
mė tha, e more vesh mynxyrrėn? -Ē'mynxyrrė? E vranė atė "sterranikun",
shokun tėnd. -Kė vranė? -pyeta nxitimthi. -Brigadierin, atė "qejflinė", nuk
e di ai qė "koka e vogėl" ha tė madhen. -Po kush dhe pse? -Po Ballabani, se
i pat ndrequr "urat" me atė Kolopuēen. -Po ē'kolopuēe, moj hallė Qeriba. Po
pėr atė e vė dorėn nė zjarr unė- Opo lėre dorėn nė zjarr ti, po shyqyr qė
qe mbi tė, se dhe ti xhėku lėpiheshe,-m'i preu drutė shkurt. Kur hyra nė
shtėpi, mė treguan se Ballabani, e kish qėlluar brigadierin tri herė me
thikė dhe, kur e kish parė qė kish rėnė pėr tokė, frymėn e kish mbajtur nė
shtėpi, qė tė vriste dhe tė shoqen. Mė erdhi keq, pėr ē'i kish ndodhur
shokut tim, dhe dola: -Pėr ku vrapin? -pyeti plaka Qeriba. -Do vete tė shoh
brigadier Latifin. -Mos shko, -mė tha. Nuk tė vret njeri kot. Pse nuk tė
vrau ty, Ballabani. Nė kėto, punė tė ndyra, tha plaka Qeriba, ka faj ai qė
vritet.
Shkova dhe frymėn nė Vlorė, se Fieri akoma nuk kishte kirurg nė atė kohė. E
gjeta. E kish operuar duararti, dr. Shyti, dhe, pėr pak, kishte shpėtuar nga
vdekja. Njė thikė nja dy mm larg zėmrės, njė nė stomak dhe njė nė krah.
Latif Meēani e sfidoi vdekjen se kish njė trup prej Herkuli. Harmonioz dhe,
pėr kohėn, njė nga djemtė e hijshėm tė qytetit. E shikoja me dhėmbje atje tė
fashuar sikur vinte nga njė betejė e pėrgjakshme dhe, kur mė pa mbi kokė,
tha, pėrmjet dhimbjesh: -Ishte e tmerrshme qė tė vdisje.
* * *
Kur brigadier Latifi doli nga spitali, u bė dhe gjyqi i Ballabanit. Qe krim
i rėndė dhe kish ardhur dhe gjykatės nga Tirana. Tė gjithė dėshmitarėt (edhe
i vėllai i Ballabanit), folėn nė favor tė brigadierit. Si tė kurdisur, me
njė gojė, thanė: -E vrau kot. Se dyshonte dhe aq.
Erdhi dhe radha e Ballabanit. Salla, mbushur plot, sikur ngriu. Ēfarė do
thoshte ky,ditėzi? Dhe ja, nė vija tėt rasha, ēfarė tha Ballabani.
GJ: -I pandehur, Ballaban Murati, pse e vrave brigadierin Latif Meēani. -Se
po puthte time shoqe. -Ku e pe ti? -Tek shtėpia ime e vjetėr? -Po pse nuk
veprove, kur i pe, po krimin e bėre tė nesėrmen? -Se kisha frikė qė mė ikte
me vrap. Ndaj durova tėrė natėn.
GJ.: -Ti e bėre krimin dhe vrapove pėr nė shtėpi. Pėrse ike nga vėndi i
krimit? -Ika se doja tė vrisja dhe gruan, po atė nuke gjeta nė shtėpi.
I erdhi radha dhe Kolopuēes. Pyetje: -Ē'ke pėr tė thėnė pėr tė pandehurin?
-Ai ėshtė burri im qė ka hedhur baltė mbi nderin tim. Po tėrhoqi fjalėt qė
ka thėnė pėr mua, unė prapė e fal dhe e pranoj pėr burrė. Gj: -Dėgjove i
pandehur, ē'ke pėr tė thėnė? B: -Pėr njė gjė mė vjen keq: qė nuk arrita t'u
kėpus kokėn qė tė dyve. T ani jam i lidhur dhe do bėj burg, po kurdo qė tė
dalė, vetėm po nuk dola gjallė, se kurrė-kurrė nuk i fal. Njė ditė do vijė
qė njerėzit do ta zbulojnė tė vėrtetėn. Nuk kėrkoj falje se jam nė tė
drejtėn time.
Epilog...
Ballaban Murati u dėnuam e 25-vjet burg. I bėri ato kokėrr pėr kokėrr dhe
doli aty prag viteve '90-tė, i plakur dhe i rrėngjuar. Kolopuēja u martua nė
njė qytet tjetėr, kurse brigadier Latifi sot ėshtė biznesmen. Vonė u mor
vesh se Kolopuēja qe ajo "fatkeqja" qė Latif Meēani e kish goditur me top. E
kish vėnė nė nishan, or burazer, tha dikush qė dinte tė fshehtėn. Kėtė
"sagė" qė pati njė fund, pak tragjik.
*emart janė trillime.
** e kam shkruar nė vitin 2011
|
