Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

Vegėza

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZĖRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRĖ

ZĖRI I AMERIKĖS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHĖNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Parapsikologji - Pentagrami

Shkruan: Adnan ABRASHI

www.syri3.com

 

            PENTAGRAMI - APO YLLI PESĖCEPASH

                       

            Besohet se simbolet janė figuracione dhe skica tė caktuara dedikuese, pamja e tė cilėve, me aplikimin e ritualit tė caktuar, shkaktojnė arritjen e pėrjetimit tė gjendjes konkrete shpirtėrore. Tek tė gjitha urtėsi dhe mėsime tė lashta mistike, i tėrė sistemi operativ mbėshtetet kryekėput nė manipulim me simbole tė ndryshme. Nga tė gjitha llojet e kėtyre simbole qė na janė tė njohura sot, pa dyshim se, si mė e fuqishmja, mė e pėrhapura dhe mė e aplikueshmja nė kėtė drejtim, ėshtė simboli i pentagramit, apo ndryshe - simboli i yllit pesėcepėsh.

 

          
            Pesė vija tė drejta qė tėrhiqen me njė lėvizje tė pashkėputur tė dorės, tė cilat, duke u gėrshetuar nė mes veti, formojnė figurėn e yllit me pesė cepa, formalisht, nė literaturėn mistike (ezoterikė) ėshtė i njohur me emrin PENTAGRAM.

            Pentagrami gjithnjė duhet tė skicohet me njė vij tė pandėrprerė. Kjo na pėrkujton njė parimin alkimist se, ēdo punė tė filluar, duhet pėrmbaruar deri nė fund. Sepse, nėse diēka tė filluar, e lėmė nė gjysmė, atėherė, pėrherė do tė kemi edhe humbjen e asaj gjysme tė arritur.
Ky simbol i fuqishėm dhe tejet i pėrhapur ndėrlidhet me misteret dhe magjinė. Ai, pėrveē emėrtimit si “ylli pesė cepash” dhe “pentagram”, nė mėsimet e lashta tė popujve tė ndryshėm, ėshtė i njohur me shumė emra. E hasim si: “kryqi i Goblinit”, “pentakėl”, “shputa e shtrigės”, “ylli i djallit”, “ylli i Betlehemit”, “ylli i urtėsisė”, “vula e Solomonit”, etj. Simbolet mistike, zakonisht janė tejet rezistuese ndaj veprimit tė pashmangshėm tė kohės dhe mundėsisė sė pėsimit tė ndryshimeve tė caktuara strukturale dhe pėrmbajtjesore, por, tek pentagrami ėshtė diēka tjetėr. Kuptimin dhe qėllimin e vetė autokton dedikues, gjatė kohės, rrėnjėsisht, dhe me dhunė, e ka ndryshuar kisha katolike. Nė kuadrin e njė kampanje tė egėr tė Vatikanit nė zhdukjen e ēdo gjėje pagane, domethėnia tejet pozitive e simbolit tė pentagramit, konvertohet nė njė imazh tė djallit, demonizmit, dhe burimit tė sė keqes nė pėrgjithėsi.

            Sido qė tė jetė, mund tė konstatojmė se, prejardhjes dhe rėndėsisė sė YLLIT pesėcepėsh, i pėrshkruhen shumė kuptime paradoksale. Nga to, mė sė shumti pozitive, por, ka edhe aso qėndrime, qė pentagramin, edhe sot e kėsaj dite, ende e identifikojnė si simbolikė magji-zeze dhe burim i sė keqes nė pėrgjithėsi.

           
            Historiku i shfaqjes sė tij.


            Bazuar nė tė dhėnat e gjertanishme historike, ekzistimi i simbolit tė pentagramit nė ritualet shpirtėrore tė popujve tė ndryshėm, daton 4000 vite para lindje sė Krishtit. Mendohet se, 3500 vite mė parė, sė pari, ėshtė pėrdorur nė URI tė Mesopotamisė si shprehje e fuqisė mbretėrore.

             Tek ēifutėt, pesėcepėshi konsiderohet si metaforė e pesė librave nga shkrimi i shenjtė Tora tė Mojsiut. Ndėrsa, nė Greqinė antike, ky simbol ėshtė quajtur “pentakėl”, i cili gjeometrikisht ndėrlidhet me pesė shkronjat e germės sė parė A tė alfabetit. Andaj, nė ritualet mistike, mė sė shumti e kanė pėrdorur pitagorijanėt.

            Pėr egjiptianėt e lashtė, pentagrami ka simbolizuar “mitrėn e nėntokės, ndėrsa, keltėt paganė, kėtė simbol, e kanė ndėrlidhur me zotin e vdekjes dhe tė nėntokės –MORRIGA.
Duka arritur nė mesjetė, krishterėt e kėsaj kohe, pentagramin e kanė njohur me emrin “nyja e pafundme” duke e konsideruar si simbol i sė vėrtetės dhe mbrojtjes nga demonėt.
Po ashtu, nė kėtė etapė, ylli pesėcepėsh konsiderohej edhe si simbolizėm i pesė plagėve tė Jezu Krishtit. Kjo edhe nuk ka qenė aq e rastėsishme, sepse, imperatori i parė nė historinė e pėrhapjes sė krishterimit -Konstantini, yllin pesėcepėsh, e ka pasur tė gravuar nė vulėn dhe hajmalinė e tij personale mbretėrore. Kur jena nė periodėn mesjetare, duhet tė ballafaqohemi me dy ekstreme. E para ėshtė ajo ēfarė cekėm mė sipėr, ndėrsa ana tjetėr e medaljes qėndron se, kisha, veēanėrisht nė etapėn e kulmimit tė inkuizicionit, ndaj kėtij simboli, ka pasur njė qėndrim tejet anatemues. Si njė pjesė e kampanjės sė ashpėr tė Vatikanit, qė kishte tė bėnte me zhdukjen e ēdo gjėje nga e kaluara pagane, ylli pesėcepėsh, brenda njė kohe tė shkurtė, shndėrrohet nė simbol tė sė keqes dhe djallit. Dy cepat e saj, tė kthyera prapėsht nga lartė, me cepin tek tė kthyer poshtė, merrej si koka e capit (dy birra-lartė, dy vesh-anash dhe mjekra-poshtė) qė personifikonte luciferin dhe tė keqen nė pėrgjithėsi. Nė kėtė periodė tė “gjahut nė shtriga” pentagrami i mirėfilltė, e merr emrin e ri si-“shputa e shtrigės”

            Nė kohėn e renesancės dhe ringjalljes sė serishme tė mėsimeve hermetike dhe tė misticizmit tė lashtė, ylli me pesė rrema, pėrsėri e merr rrėndėsin e vetė qė e kishte mė parė. Si analogji anatomike tė pėrsosshmėrie fizike, krahasohet me trupin e njeriut (me koka lartė, dhe me duart dhe kėmbė tė hapura). Ky simbolizėm shprehte kontrollin qendror tė shpirtit (nga koka) pėrmes veprimit tė katėr elementeve tė procesit transformues kozmik ( ajri-nxehtėsia-uji-toka) .

            Pentagramin, pėrmes formave tė ndryshme tė paraqitjes sė saj, si simbol tė vetė e kanė pėrvetėsuar edhe shumė degėzime masonerie nė botė, si dhe sekte tė ndryshme me karaktere magji-zezė. Kėto tė fundit, simbolin e pentagramit e kanė tė kthyer prapsė, me dy cepa tė ngritur lartė.
            Pentagramin, nė kohėn e fundit tė historisė sonė, si simbol tė vetin e kanė pėrvetėsuar shumė institucione kombėtare dhe ndėrkombėtare. Komunizmi, si filozofi dhe rendi shoqėrorė tejet i pėrhapur nė botė, yllin e kuq, e ka pasur si identifikim parimor tė pėrkatėsisė ideologjike. Shumė ushtritė, e veēanėrisht ajo amerikane, pėrveē gradave ushtarake, yllin pesėcepėsh, e ka si simbol tė luftės. Atė mund ta shohim nė tė gjitha armėt luftarake, e veēanėrisht nė aeroplanėt bombardues.
            Po ashtu si imazh, me tė madhe ėshtė inspirim nė lėmenjtė e ndryshėm tė krijimtarisė artistike. E shohim nė stolitė e ndryshme qė barten si qafore, bylyzy, vathė, unaza etj.

 
            Kuptimi i domethėnies simbolike tė pentagramit.


            Pentagrami ėshtė simbol i besimit religjioz pagan. dhe shpreh lidhjen e ngushtė tė njeriut me natyrėn. Nė tė kaluarėn e hershme, njerėzit kanė besuar se bota ėshtė e ndėrtuar nga dy polet antagoniste: mashkullores dhe femėrores. Kėto dy pole, nė rrethana normale, duhet tė ishin nė harmoni, dhe ēfarėdo prishje e baraspeshės sė tyre, do tė krijonte ērregullime tė shumta funksionale. Nisur nga ky parim, ylli pesėcepėsh, ishte simbol i polit femėr dhe gjysma tjetėr e ēdo gjėje nė natyrė. Nė konceptimin e historianėve tė regjionit, quhej si “ylli i femėrores”, qė simbolizonte planetin Venera-hyjneshėn e dashurisė dhe bukurisė femėrore. Planeti Venera dhe hyjnesha Venera, kishim kuptim tė njėjtė. Hyjnesha e kishte vendin e vetė nė qiellin e errėt tė natės dhe atė e quanin me emra tė ndryshme:”Venera”, “Ylli polar”, “Is-htar”, “Astrate”, etj,.

            Tė gjitha kėto emra kishin lidhje me konceptin e natyrės dhe “Mėmėn Tokė”. Tėrė kėtė sistem besėtytė, aspak nuk duhet marrė si rastėsi, sepse, edhe nga Astronomia dihet se lėvizja e planetit Venera, ēdo 8 vite, nė hapėsirėn qiellore, lėnė gjurmėn e pėrsosur tė yllit pesėcepėsh. Ky fenomen natyror, aq i ka magjepsur njerėzit e atėhershėm, saqė, ata, pentagramin e kanė konsiderua si simbol tė: nėnshtrimit ndaj sė pėrsosurės, harmonisė, bukurisė dhe dashurisė femėrore. Grekėt e vjetėr, tė magjepsur me kėtė fenomen natyror tė pėrsosshmėrie harmonike, sipas etapės ciklike tė shfaqjes sė saj, ēdo 8 vjet, i kanė mbajtur lojėrat olimpike.

            Koha e mbajtjes sė Lojnave tė sotme olimpike, ėshtė gjysma e adaptuar e periodės burimore tetėvjeēare. Pra, nuk mbahen si mė parė, ēdo 8 vjetor, por, ēdo katėr vjetor. Nė kėtė kontest, ėshtė interesante tė cekim se, deri nė momentin e fundit, para aprovimit tė simbolit tė sotėm zyrtar (pesė rrethe), si propozim mė i pranuar ishte pentagrami -YLLI ME PASĖ CEPA.

            Dhe sė fundi, pėrmes njė rezymeje, mund tė konstatojmė se nė pėrgjithėsi, simboli pentagramit ka shėrbyer pėr mbrojtjen nga shpirtrat e lig dhe nėnshtrimit tė tyre nevojave praktike tė sė mirės. Me bartjen fizik tė kėtij imazhi, apo pėrdorimit ritual nė ceremonialet e caktuara, arrihet shėndeti mė i mirė, ngritja e vetėbesimi, zhvillimi i brendshėm shpirtėror etj,.

             Por, sikur e cekėm edhe mė lartė, nė shumicėn e rasteve, e posaēėrisht nė ritualet e magjisė sė zezė, ylli pesėcepėsh, i prapsur me tekun e majės kah poshtė, ėshtė pėrdorur dhe ende pėrdoret pėr qėllime negative.