Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen pėrmes
shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin mendime,
mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e artė tė sė
cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė, edhe kuptim
dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e
Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė hedhuri farėn e dijės,
duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė shpirtin e pastėr e fisnik
tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha sfidat e kohės, kjo frymė e
shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si njė pishtar i shpresės, u
bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė zemėr... brez pas brezi...
nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi, Ēajupi, Mjeda, Asdreni,
Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli, Migjeni... e deri nė
kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė pėrhershėm qė tashmė
nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra
mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA, qė me pėrkushtim tė
jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė gjerė, do tua
prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me kėtė, do e
plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
REXHEP
SHAHU
Hyrje
Rexhep
Shahu u lind nė vitin 1960 nė Bardhoc tė Lumės, mes Kukėsit e Prizrenit.
Fėmijėrinė e kaloi nė breg tė Drinit tė Bardhė me Pikėllimin nė shpinė e
Pashtrikun nė sy, aty, nė mesin e dheut, ku pajtohen e bėhen njė dy Drinat,
i Bardhi dhe i Ziu dhe rendin bashkė me ėndrrat e tyre drejt detit.
Nė Durrės kreu shkollėn e mesme teknike-mekanike. Atje u mėkua
me det dhe lau ėndrrat nė tė. Universitetin pėr letėrsi e kreu nė Shkodėr.
Ka provuar gjithfarė lloj punėsh e profesionesh nė fusha e male
me bujq e blegtorė, kosėtarė e korrės gruri... Ka jetuar me mineral
kėrkuesit, minatorėt, vagonistėt, ka punuar si motorist e xhenerik, ka bėrė
sekretarin nė prokurori, shpesh duke u dridhur pėr fatet e tė tjerėve, ka
qenė drejtues kulture, tregtar, ka themeluar njė kompani ndėrtimi, ka punuar
gazetar nė Radio Kukėsi, nė Radio Tirana, nė Top Albania Radio e nė organe
tė shumta shtypi tė Tiranės e Prishtinės, zėdhėnės nė Qarkun e Kukėsit,
zėdhėnės shtypi nė Ministrinė ė Bujqėsisė, Ushqimit dhe Mbrojtjes sė
Konsumatorit nė Tiranė, mė pas drejtues i sektorit tė Informacionit Bujqėsor
nė kėtė Ministri.
Ka drejtuar si kryeredaktor revistėn kulturore Dy Drina,
revistėn pėr fėmijė Kallz, organe kėto tė Qendrės Kulturore Dy Drina, tė
pėrkohshmen Gazeta e Kukėsit dhe shtatė vite edhe revistėn kombėtare
Bujqėsia Shqiptare, organ i Ministrisė sė Bujqėsisė, Tiranė.
Rexhep Shahu ka botuar 10 libra : Mali i Hėnės, poezi,
Tiranė, 1988; Bregu i Brengės, poezi , Prizren, 2000; Misioni pėr Paqen,
kushtuar krizės sė Kosovės dhe aktorėve tė kohės; Bllaca monografi; Marsi
i Minave, Tiranė, 2006; Lis i Vetėm nė Fushė, Tiranė 2011; Apologji pėr
Udhėn e Kombit, Tiranė 2012; Bukėn Tonė tė Pėrditshme, Tiranė 2014
Qyteti i Lutjeve, Tiranė 2014 dhe Sytė e Lirisė monografi, kushtuar
heroit kaēanikas Ismail Raka.
Rexhep Shahu ėshtė kryetar i Klubit tė Poezisė, organizatė
Kulture qė synon tė mbledhė bashkė gjithė poetėt shqiptarė nė hapėsirėn e
tyre dhe nė diasporė.
BULEVARDI I MBRETIT
Nė qytetin tim jam sa hala e njė pishe
Nė bulevardin e madh qė ndėrtoi mbreti
Nė kundėrshtim me ata qė se donin tė madh
Bulevardin e tė nesėrmės sė tyre tė vogėl.
Nė qytetin tim, jam sa jehona e emrit tim tė parė
Qė me dhunė e pėr interes tė parėt ma ndėrruan
Qė unė tė mbetėm me kokėn pas nga emri im i parė
Dhe tė mos shoh ku vė kėmbėn nė udhėn e tė nesėrmės.
Nė qytetin tim piskama e minareve dhe meloditė e
kambanave
Nuk mė thonė asgjė, sjanė meloditė e shpirtit tim,
Nuk janė thirrjet e zemrės sė tokės time, tė malit tim
Tė cilėve nėna ime u falet dhe u bėn kurban.
Nė qytetin tim gjurmėt nuk shkruhen thellė nė tokė
Qė tė mos i fshijė mbivendosja e gjurmėve tė reja.
Nė qytetin tim fshihet pėrditė dėrrasa e zezė
Dhe shkrimi tretet ajrit nė thėrmija tė pambledhshme.
Nė qytetin tim gomari vihet para kalit dhe tėrheq karrocėn
Liliputėt bėjnė hatanė urrejnė Guliverin
Sakatėt rendin me vrap tė jenė kudo tė parėt
Dhe urrejnė tė shėndoshėt pse nuk janė sakatė.
Nė qytetin tim qiellin e bėjnė dysheme, e shtrojnė nė rrugė,
Shkelin nėpėr tė. Toka dysheme pėrdoret si tavan a qiell.
VETJA IME E ĒMENDUR MĖ THOTĖ
Vetja ime e ēmendur mė thotė
Mos mė ndiq kot, lėrmė tė shijoj lirinė e munguar,
Mė ke ndrydhur njė jetė. Lėrmė se
Do tė bėj tė gjitha gjėrat qė ke dashur ti bėsh ti e si ke bėrė
Do ti kėpus prangat e moralit falls qė tė ka mbajt lidhur,
Do tė mėsoj tė qeshėsh pa frikė, tė fėrshėllesh sa do,
Ta derdhėsh tė qeshurėn tėnde hokatare nė bulevard,
Ta thuash gjithmonė tė vėrtetėn, le tė dalė ujė nga ajo,
Tė mos mbetesh si gjarpri nėn gur,
Tė mos gėnjesh as para vdekjes, tė vdesėsh i bukur,
Tė mos mbetesh rob i askujt, as i shėmtive tua,
Ti thuash mosmirėnjohjes, mos ti pafsha sytė,
Ik prej botės time, kolerė e njerėzimit. Me emrat qė kanė
Ti thėrrasėsh gjithė tė kallaisurit, hajdut e kopukė gėrdhu,
Tė skuqen para teje. As Presidenti svjen nga planeti Mars,
Qė tė rėndojė mbi shpatullat e tua, deputeti, ministri
Nuk janė me frymė hyjnore,
Kujtova preshin sa herė tė mos u kujtohet!
Vetja ime e ēmendur mė thotė
Bota sėshtė e ikanakėve, por e qėndrestarėve qė spajtohen
Me dhunėn, qė duan pa frikė, ēelin lule edhe mes acarit,
Preja hundėt krekosjes sė sigurimsave qė kullosin
Tufėn e bashkėpunėtorėve tė tyre tė vobektė,
Pėr tė ruajt frikėn dhe dy breza njerėzorė pas vetes,
Frikėn dhe gjithė pasuritė e vendit
Qė i vodhėn kur u shemb diktatura.
Lėri lakuriq snobėt qė turpėrohen pėr nėnėn e tyre,
Qė e ēojnė tė vdesė nė azile,
Qė duan mė shumė qentė se
jetimėt,
Hidhe nė erė kujtimin e Faraonit dhe tė piramidės sė tij
Mes qytetit, tė kullojė e liga dhe tė shuhet shpresa spiune
Pėr varrin nė themele.
Detyroi mediat tė mos pėrqyrren nga kurvėritė e byrosė
Politike, por tė vajtojnė qėndresėn e burgosur qė lėpinte
Kockat qė hidhnin xhelatėt nė kanalin e ujrave tė zeza,
Qė hante morrat e vet tė mos vdiste!
Nxirri nė shesh me dhunė Pėrdhunuesit,
Tė nderojnė monumentin e At Zef Pėllumbit,
Tė gjithė hajnat- minj zyrash suvatoi me mut,
Bėji pėrmendore muti mu nė mes tė sheshit,
Deri sa tė binden tė gjithė se nuk ėshtė i pazoti
Ai qė punon ndershėm nė zyrat e shtetit.
PO BĖHEM MBRĖMJE
Dalėngadalė
Po bėhem mbrėmje,
Skam mė sy,
Por dy male mjegulle.
Brenda syve dy kalorės pa kuaj zvarriten
Dhe njė diell i shuar qė kush e di kur ka vdekė.
Dalėngadalė po bėhem ikje,
Skam mė kėmbė,
Por dy kaproj vetmie.
Nė brirė kaprojsh ėshtė ngatėrrua pylli,
Nuk di nga mund tė dilet.
Dalėngadalė po bėhem dhimbje,
Skam mė duar,
Por dy mjellma malli.
Nė krahėt e tyre do ta mbaj qiellin
Dhe botėn qė ėshtė veē prej ajri.
PAQE SDO TĖ KETĖ
Nga varrimet vijmė, nė varrime shkojmė
Te varrosė njerėz na shkoi kjo jetė.
Derisa vrasėsit ngushėllojnė nė vdekje
Paqe sdo tė ketė.
Nga talljet vijmė, nė pėrbuzje shkojmė
Te pėrbuzė njerėz rrinė nė pushtet.
Derisa shpėrblehen njerėzit me pėrbuzje
Paqe sdo tė ketė.
Nga mashtrimet vijmė, drejt mashtrimesh shkojmė
Shpėrblimi me vdekje quhet jetė.
Sa tė ketė shtetarė qė vjedhin, vrasin shpresa
Paqe sdo tė ketė.
LIRIA E VDEKJES
Luftėrat e mėdha po digjen me shpejtėsi
Mijėra njerėz vdesin para syve tonė tė heshtjes.
Bota vallėzon me muzikėn qė bėjnė lopatat
Tek hedhin baltė mbi tė vdekurit qė harrohen.
Shakatė e mėdha po bėhen tė gjitha
Shtirjet luhen nė teatrin e urrejtjes qė vret.
Njerėzit sot vlejnė mė pak se qentė
Pėr tė cilėt bota moderne nxjerr sytė e vet.
Luftėrat e mėdha po sosen me shpejtėsi
Digjen nė luftėra tė vogla me vdekje tė mėdha.
Nė petkat e vdekjes shkruhet fjala liri
Liri veē vdekja ka
PARULLA
Nė brigjet e kėtij viti dolėn shumė plehra
Kufoma tė kalbura ėndrrash me hero
U bėnė digė nė breg me ndalė tė ligėn
Ti thonė pėrbuzjes : Jo!
Nė brigjet e kėtij viti u mblodhėn shumė eshtra
Tė mundurish e qeniesh pa fat
U shqyen nė dete tė rij me ujė tė vjetėr
Sthanė kurrė jo, prit pak!
Nė brigjet e kėtij viti u mblodh mal dėshpėrimi
I njerėzve qė sguxojnė tė thonė : Jo!
Qė fshijnė pėshtymėn qė ua hedhin nė fytyrė
Dhe prapė sthonė : Jo!
Nė brigjet e kėtij viti dolėn shumė njerėz
Heronj qė ushqehen me parulla ngado
Ngopen me parulla, refuzojnė lirinė
Heronjtė tanė kurrė sthonė : Jo!
|