Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Shkruan: Mexhid YVEJSI, Gjakovë

Botime të reja:

RRETH SPIRITUALIZMIT TË RUMIUT

      Në Jeshil Tyrbe, ku është varrosur Mevlana, qëndron i shkruar ky epitaf:  "Kur të vdes, mos e kërkoni varrin në tokë, por e gjeni atë në zemrat e njerëzve." Megjithatë, varrin e tij e vizitojnë me miliona njerëz, kurse miliona të tjerë e kanë në zemër, poetin e zemrës, Mevlana Xhelaleddin Rumiun.

          Shqipëroi nga origjinali:

          Prof. Dr. Ahmataj

          Redaktimi dhe korrektura:

          Edin Q.Lohja

          Grafika kompjuterike dhe kopertina:

          Shkëlqim Ahmataj

          Botoi:

          Fondacioni ”RUMI”, Tiranë

          Shtëpia Botuese:

          ENEAS

          Shtypur në shtypshkronjën:

          ENEAS

          Tiranë, 2011

          Ky libër, i cila ka 80 faqe, është një përmbledhje punimesh të disa autorëve të sjellë nga Sejjid K. Safavi i Akademisë së Studimeve Iraniane në Londër.

          Libri fillon me parathënien shkruar nga Dr. Seyed G. Safavi, faqe 5

          Vazhdon me këto punime:

          Shi’izmi dhe Sufizmi:

          Marrëdhëniet në Thelbin dhe Historinë e Tyre, faqe 7

          Prof. Seyyed Hossein Nasr

          George Washington University

          Shi’izmi, Sufizmi dhe Gnosticizmi (Irfan), faqe 24

          Dr. Hajj Nor Ali Tabandeh

          Velajahu Spiritual ose Dashuria në Mesnavi, faqe 34

          Dr. Shahram Pazouki

          Instituti Iranian i Filozofisë

          Imam Hyseini në Vështrimin e Rumiut, faqe 49

          Prof. William C. Chittick

          Universiteti Shtetëror i NewYork-ut në Stoney Brook

          Shi’izmi Spiritual i Rumiut,  faqe 58

          Dr. Seyed G Safavi

          Akademia e Studimeve Iraniane, Londër

          Bibliografia e Rumiut, faqe 71

          Tema Sufi, faqe 78

          Shënime  faqe 79

          Kush është Rumiu?

          Mevlana Xhelaleddin Rumiu ishte dijetar, shkrimtar, teolog, jurist, sufi, por i njohur më shumë, në tërë botën, si poet, poet i zemrës.

          Lindi në vitin 1207, në qytetin Belh, Afganistan, por është persian. Është djali i dijetarit të madh, Myderriz Behauddin Veledit, që e gëzonte titullin “Mbret i dijetarëve”.

          Në vitin 1213, kur Mevlana ishte pesë vjeç, bashk me babën shkoi në Haxhillëk.

          Rrugës për në Qabe, në qytetin Nishapur, u takuan me sufiun e njohur, Shejh Feriduddin Attarin, i cili posa e pa fytyrën e voglushit pesë vjeçar, menjëherë dalloi tek ai shkëndijën Hyjnore dhe e përgëzoj babain e tij, myderriz Bahauddinin…

          Në vitin 1230, babai i Mevlanës, Bahauddini, ndrroi jetë, mbas një shërbimi me përkushtim si professor në Medrese… Vendin e lirë të profesorit ia ofruen Mevlanës, i cili tashmë ishte 24 vjeçar dhe ishte i diplomuar…

          Mevlana shërbeu 15 vjet në Medrese si professor, shërbeu me aq përkushtim sa studentët e ndiqni deri në shtëpi, nga shtëpia deri në   Medrese, duke mos u ngopur me diturinë e tij…

          Një ditë, në vitin 1246, çdo gjë ndryshoi tërësisht. Kjo ndodhi mbas një takimi që pati me sufiu, Shemsuddin Tibriziun, i cili e frymëzoi me dritën shpirtërore…

          Mevlana Xhelaleddin Rumiu ndrroi jetë në Konja, në moshën 66 vjeçare, me 17 dhjetor 1273, por veprat e tij ende jetojnë, ende frymëzojnë…

          Veprat kryesore të Mevlanës janë:

          Methnevia

          Divani Shemsi Tibrizi

          Fihi Ma Fih

          Mexhlis-i Sab'a, etj.

          Disa nga këto vepra janë përkthye disa herë, nga disa përkthyes, në disa gjuhë të Lindjes, sikurse janë përkthye edhe në shumë gjuhë të Perendimit, si në anglisht, frengjisht gjermanisht, rusist, spanisht, italisht, boshnjakisht, shqip.

          Në gjuhën shqipe është përkthye Methnevia nga Shejh Jahja Shehu, (1931-2002), nga Gjakova, në dy vëllime, botuar në Gjakovë me 1997.

          Në gjuhën angleze është përkthye Methnevia në tërësi, në tetë vëllime, me komente, nga Reynold A. Nicholson, botuar në Londër gjatë viteve 1925-1940.

          Methnevia e Mevlanës, gjatë vitit 2004, në Amerikë ishte libri më kërkuari, më i shituri. Vetëm librat e Mevlanës të përkthyeme anglisht nga Coleman Barks janë shitur afër 1 kopje.

          Dikur, poeti i madh persian, Xhamiu, kishte thënë në gjuhën persishte për Mevlanën dhe Methnevinë:

          "Nist Pejgamber ve li dared kitab" (Nuk është Pejgamber, por ka libër (si të pejgamberëve)
    Sot, personalitete, yje të Holivudit, si Goldie Hown, Demi Moore, recitojnë me kënaqësi vargje të Mevlanës.

          Kënga e Madonës "A prayer" (Lutje) është marrë nga vargjet e Mevlanës "Zoti i Xhennetit". Bota, në veçanti Bota Perendimore, po e nderon, po e përkujton, po e vlerëson Mevlanën, veprën e tij, sidomos atë në poezi, sepse ajo ka vet nevojë, më shumë se gjithçka, për Dashuri.

          Në Botën Perendimore, thonë, të gjitha i kanë, që të tjerët nuk i kanë, por Dashuri, mjerisht, s'kanë!

          Mevlana thotë:

          JETA PA DASHURI

          Jeta pa dashuri

          Është kotësi.

          Dashuria është

          Uji i Jetës,

          Pije çdo ditë

          Me zemër

          Me shpirt.

         
          Ne që jetojmë sot, 800 vjet pas lindjes së Mevlanës, ne jetojmë në një botë ku më shumë se 800 milionë njerëz janë të uritur, kurse ne jetojmë në një botë të begatë.

          Në Shtetet e Bashkuara të Amerikës më shumë se 50 milionë njerëz gjenden në pragun e varfërisë, pavarësisht se jetojnë në një vend të begatisë, të pasurisë.

          Tre njerëzit më të pasur të botës janë më të pasur se 48 shtetet më të varfra të marra së bashku.

          Pse kaq shumë farfëri në një botë me plotë pasuri?

          Sepse dëshirat e tepërta për pasuri i zhytin njerëzit në errësi, në rrënim dhe në shkatërrim.
          Ky rrënim, ky shkatërrim i një pjese të njerëzisë vjen përmes pasurisë.!

          Por, çka vjen përmes dashurisë?

         
          Mevlana shkruan:

          PËRMES DASHURISË

          Përmes Dashurisë

          Gjithçka që është

          E hidhur-dëshmohet

          Se do të ëmbëlsohet.

          Përmes Dashurisë

          Gjithçka që është
          Bakër i thatë

          Do të bëhet dukat.

          Përmes Dashurisë

          Gjithçka që është

          Llum, fundrrinë

          Do të shdërrohet

          Në venë të kthjelltë

          Që ruan pastërtinë.

          Përmes Dashurisë

          Të gjitha dhembjet

          Që sjellin vështirësi

          Do të kthehen në ilaçe,

          Që sjellin lehtësi.

          Përmes Dashurisë

          Të vdekurit

          Do të ngjallën.

          Përmes Dashurisë

          Mbreti do të bëhet

          Shërbëtor i njerëzisë.

          Një art është i gjallë, thoshte Rajnhard-i, kur në gjirin e tij rreh një zemër. Një zemër poeti, një poet i zemrës, si Mevlana, është i lidhur drejt me Dritën e Njësisë (Teuhidit) të All-llahut, i Cili është Dritë mbi Dritë.

          Vetëm me këtë Dritë njerëzimit, në përgjithësi, i çelën sytë.

          Vetëm me këtë Dritë, shqiptarët në veçanti, kanë m'u ngritë.

          Vetëm me Dritë dhe Dashuri Hyjnore të gjithë do të korrin fitore.

          Kur e kishin pyet Mevlanën, çka është Dashuria Hyjnore? Ai është përgjigjur:

          "Bëhu si unë dhe shihe"

          Mevlana ndrroi jetë me 17 dhjetor 1273, kur ishte 66 vjeç.

          Është varrosur në Konja, Turqi, ku i është ngritur një përkujtimore madhështore, ku ndodhet një xhami, muze, mauzole dhe një tyrbe, e cila quhet Jeshil Tyrbe, që vizitohet nga miliona njerëz nga mbarë bota, nga Lindja, nga Perendimi, për Mevlanën në shenjë nderimi.

             Në Jeshil Tyrbe, ku është varrosur Mevlana, qëndron i shkruar ky epitaf:

          "Kur të vdes, mos e kërkoni varrin në tokë, por e gjeni atë në zemrat e njerëzve."

          Megjithatë, varrin e tij e vizitojnë me miliona njerëz, kurse miliona të tjerë e kanë në zemër, poetin e zemrës, Mevlana Xhelaleddin Rumiun.

          Siç e udhëzoi Mevlanën, Zoti na udhëzoftë edhe neve.