Kjo shtėpi ndodhet nė Shkup, nė rrugėn: Sheshi
Brigada Sulmuese Kosovaro-Maqedonase, Topansko Polje. Nė tė jetojnė 8
anėtarė familjeje. Ishin edhe dy vajza tjera, tė cilat nė ndėrkohė u
martuan. Por, fenomenet mistike, qė e pėrcjellin kėtė shtėpi ende, edhe sot
e kėsaj dite, ishin aktuale edhe atėherė kur Adifeti e Myrveti akoma ishin
tė pamartuara.
Kjo shtėpi ėshtė njėra prej atyre, jo edhe
gjithaq tė pakta nė rruzullin tokėsor, qė disi ėshtė e mbėshtjellė me njė
vello misterike. Pothuaj herė pas here kėta njerėz e kėtė shtėpi e vizitojnė
qenie misterioze, tė paidentifikueshme qė i sheh ndonjėri apo disa nga
anėtarėt e familjes. Ato paraqiten, rėndom, nė figura tė panjohura
njerėzish. Nuk flasin, por lėvizin, ecin, ndihen. Thjesht: priftojnė...dhe
pastaj zhduken, duke lėnė pas trazime tė ndryshme nė shpirtin e kėtyre
njerėzve tė thjesht, tė cilėt thua se janė mėsuar me to, me praninė e tyre
misterioze, qė kurrė nuk mund ta shpjegojnė, por qė ata thjesht e ndjejnė, e
pėrjetojnė... Dhe heshtin pėr tė tėra kėto... Vetėm rrallė, kur ndodh qė,
spontanisht, nė ndonjė rast, tė hapen bisedat e kėtilla, ata, pas njė
maturie tė gjatė, fillojnė ti shpalosin pėrjetimet e tyre... Dhe, me atė
rast, dėgjuesi mbetet i mahnitur nga begatia e kėsaj pėrvoje mistike.
Ja, si rrėfen, nė njė mėnyrė posaēėrisht
atraktive vajza e dytė e Tefik dhe Halide L., Adifetja, rreth tridhjetė
vjeēare, e cila tashmė ėshtė martuar, por nuk ka fėmijė:
-Prindėrit nuk ndodheshin atė natė nė shtėpi.
Ishim vetėm ne dy motrat e mėdha, si dhe vėllezėrit e motrat mė tė vogla.
Vėllai i madh, Fatmiri, kishte dalė nė qytet. Ne rrinim. Dikush shikonte
programin, motrat dhe njė vėlla mė i vogėl luanin letra, e kėshtu mė radhė.
Ora ishte afėr tetė e mbrėmjes. U dėgjua njė zė: Fatmir! e dėgjuam unė dhe
motra. Dil, dikush po thėrret!- mė tha motra. Dhe dola. Shikova sė pari nė
vrimėn e derės. Pranė derės shiheshin kėmbėt e dikujt. Gjithnjė i kam
parasysh: pantollone tė hekurosura bukur, teget, ēorapėt e bardha dhe kėpucė
tė zeza. E hapa derėn. Mirėmbrėma! Nuk foli gjė. Para meje qėndronte njė
djalė i ri, i veshur bukur, siē thashė pantollone e sako teget, ēorapėt e
bardha, qė i dalloheshin qartė, dhe kėpucė tė zeza. Njė frizur tė qartė e tė
bukur. Por nuk fliste gjė. Urdhėroni! Kė kėrkoni? - e pyes. Nuk mė kthente
pėrgjigje. Nė ndėrkohė doli motra nė derė tė shtėpisė. Fillova ti flasė
maqedonisht, mendova se mund tė mos e dijė gjuhėn shqipe. Mirėpo, prapė
asgjė nuk foli. Motra zuri po mė pyet nga dera e shtėpisė: kush ėshtė, ēik,
ai? Nuk di! - thash. Nuk po pėrgjigjet... Dhe, nė kėto ēaste unė kokėn e
ktheve kah motra, gjersa i ndėrrova kėto fjalė. Kur ktheva kokėn pėrsėri kah
figura e njeriut tė panjohur, mė nuk ishte aty!
Motra tani erdhi aty. Ku ėshtė, ēik? Pėr njė
ēast nuk ishte askund. Por kjo nuk vonoi as disa sekonda. Njė ēast mė vonė
se kjo: unė dhe motra e shihnim tė panjohurin, disa metra mė larg, nė njė
livadh apo mė mirė ti themi njė copė lėndinė e kulluar, ku ishte shtrirė nė
profil, me kokėn e ngritur, tė mbėshtetur nė shuplakėn e dorės, dhe vetėm na
shikonte pėrsėri...
Tashmė jemi alarmuar. Natyrisht, njė frikė e
papėrmbajtur zuri tė burojė nga thellėsitė tona. Kemi ftuar gruan e fqinjit
tė parė, qė e kemi tepėr pranė. Vetėm njė mur na ndan me tė. Dhe dolėn ata,
fqinji, gruaja e tij... Dhe vajzat. U treguam. Por tanimė nuk shihnim asgjė
as ne as ata. I panjohuri u zhduk andej prej nga edhe erdhi disa ēaste mė
parė, nė tė panjohurėn...
Pastaj nė rrjedhėn e rrėfimeve lėshohet me takt
tė matur e ėma e Adifetit, Halidja:
-Ishim atėbotė ende nė Gazaibabė (lagje e
Shkupit, ku banonin dikur, para se tė shpėrnguleshin nė Topansko Polje). Xh.
e kisha ende nė djep. Ishte akoma i vogėl. Bėja punėt e shtėpisė, si
zakonisht ne femrat, qė kurrė nuk mund tė themi se i kemi kryer, siē bėni ju
meshkujt me punėt tuaja. Isha pikėrisht nė dhomėn ku ishte djali. Ajo ėshtė
njė dhomė e gjatė, disi nė formė tė njė salloni, djali ishte nė fund ė tij,
te dritarja. Njė hije, porsi drita e pasqyrės, kur e lėshon dikush, erdhi
prej sė jashtmi. Dhe, gjithnjė e lėvizshme, si e gjallė (e di ju mund tė
ēuditeni, por ėshtė mėse e vėrtet) erdhi, hyri brenda nė dhomė, u soll nėpėr
dhomė nė lartėsinė e tavanit dhe, papritmas, shkoi e ra mbi djalė. Ra mbi
djalin qė flinte nė beshik... Djali bėrtiti dhimbshėm. Kur shkuam tė shohim
- nga njė vijė tė hollė gjaku kishte nė hundė e nė buzė, qė lėvareshin
teposhtė. Kokėn e kishte pak tė kthyer anash, pikėrisht andej nga ishte
bartur gjaku...
Prej kėsaj ngjarjeje
kaluan shumė vite. Tani Xh. u bė 7-8 vjeēar. Tash e kisha pėr gjini vajzėn
tjetėr. Dhe tashmė nuk banonin mė Gazibabė, por patėm kaluar nė Topansko...
Isha duke i thėnė gji vajzės, siē thashė. E ulur nė dysheme pranė djepit,
vajza me gjithė djep e ofruar tek gjini. Disi ēlodhesha dhe shikoja
shkujdesur nė oborr. Para kisha pompėn e ujit. Pranė saj - korita. Njė
koritė e thellė betoni. Nė ēast, krejt befas, njė njeri me tė bardha ndodhej
nė koritėn e pompės. Ishte krejt nė tė bardha. Zgurdullova sytė. Vetėm
shikoi kėndej...Dhe zuri tė sharrojė teposhtė. Sharronte gradualisht, thua e
pėrpinte toka. Nė ēastin kur u zhduk, kur sharroi tėrėsisht - njė tym i
bardhė gufoi pėrpjetė. Tė nesėrmen kam shkuar pėr ti dhėnė djalit tjetėr,
A. inxheksion. Kur jam kthyer nga ambulanca - po nė atė vend Xh. 7-8 vjeēar
mu kishte sėmur. Ishte ligur keq... Dhe prej atėherė e deri mė sot ai vuan
nga epilepsia. Kurrė mė nuk u shėrua. Dhe u sėmurė pikėrisht aty ku, njė
ditė mė parė, u duk e u zhduk, nė mėnyrė misterioze, njeriu nė tė bardha. Te
korita, ku njė ēast mė parė laja rrobat, pranė pompės sė ujit... Gjithnjė
besoj se sėmundjen e pashėrueshme djalit tim ia solli krijesa e panjohur, qė
buroi nga e panjohura dhe u zhduk nė tymin e bardhė e tė panjohur...
Edhe Naseri rrėfen si, disa herė, ka ndodhur tė
priftojė dikush kah dritarja e ballkonit, dhe kur kemi dalė askush nuk
ishte. Madje, njė herė thotė e pamė unė dhe daja im M. B. Nga Ferizaj qė
kishte ardhur pėr tė bujtur. Kur dolėm, nuk kishte asgjė nė ballkon, as nė
oborrin qė shtrihej tej ballkonit, pos njė gjethe, qė sishte nga oborri
ynė, qė ēuditėrisht prehej nė shkallė. Gjethe tė tilla ndodhen vetėm nė
parkun qė ndodhet mjaft larg...
Kurse Halidja, mė vonė, na rrėfen se ende sot e
kėsaj dite, vajzės sime mė tė vogėl, 12 vjeēare, Gyldenit, i paraqiten dy
vajza tė vogla e, siē thotė, me flokė tė gjata deri nėn bel. Flokėt e gjata
e tė bardha, qė herė pas here ua bėjnė me dorė nė njėrėn anė. Dhe kur i
paraqiten, vajza bėrtet, na tregon: ja, ja ku janė! Ato dy ēikat e
vogla!...Qė, si i pėrshkruan ajo janė simpatike, por nuk flasin asgjė., pos
qė herė pas here lajmėrohen nga e panjohura dhe zhduken prapė nė tė
panjohurėn, duke i shkaktuar Gyldenit tė vogėl njė shqetėsim tė lehtė, kurse
tė tjerėve njė preokupim, qė e panjohura nuk i lė tia gjejnė njė zgjidhje
logjike...
Kur jemi tek anėtarėt e familjes, mendojmė se e
vlen tė theksohet se edhe kryefamiljari i kėsaj familjeje, Tefiku, ka disa
vite ėshtė paralizuar dhe i ėshtė marrė edhe goja. Tani shpeshherė i duket
se ėshtė dikush nė shtėpi, por do tė tregoj e smundet dot, meqė, siē thamė,
paraliza ia ka marrė edhe gojėn...Krejt ajo qė ai dėshiron tua rrėfejė tė
pranishmėve -i takon tė panjohurės...
Dhe, siē thamė, kjo shtėpi ndodhet nė Shkup.
Dhe, herė pas here, kėta njerėz e kėtė shtėpi e vizitojnė qenie misterioze,
tė paidentifikueshme, por pa dyshim reale. Ata, qė, eventualisht, mund tė
kenė dyshim nė tėrė kėtė qė u rrėfye besnikėrisht pėr shtėpinė e mbėshtjell
me vello mistike, qeniet e dimensioneve tjera, njė ditė, pa dyshim do ti
vizitojnė edhe ata dhe atėherė me siguri do tė binden, por atėherė domosdo
do tė jetė vonė...
|