|
Bota ka qenė gjithmonė njė vend i mbushur me fuqi qė sfidojnė njerėzit nė
mėnyra tė ēuditshme dhe frymėzuese. Nevoja themelore e njeriut pėr mbrojtje
ėshtė aq e vjetėr sa vetė krijimi.
Nga grekėt e lashtė, tek fiset vendase amerikane: nga Keltėt dhe Vikingėt,
tek Paganėt, Wiccans dhe tė Krishterėt, simbolet e lashta tė mbrojtjes dolėn
me tė njėjtin qėllim nė mendje, pėr tė lundruar nė tė keqen e panjohur, tė
frikshme dhe tė perceptuar.
Nėse ndiheni tė tėrhequr nga simbolet e lashta tė mbrojtjes, mund tė jetė e
madhe tė lundroni nė opsionet e panumėrta nė dispozicion. Pėr tė eksploruar
shumė lloje, ėshtė e dobishme tė kuptoni vendet dhe kulturat nga vijnė
simbolet.
Shumė nga simbolet dalin tė lidhura me tokėn, nė mitologji, nė anėn e errėt
tė psikikės sonė.
Nga kafshėt tek sytė: simbolet e lashta, shpirtėrore tė mbrojtjes
Kulturat vendase amerikane u mbėshtetėn nė lidhjen e tyre tė thellė me tokėn
dhe shpirtrat e kafshėve, pėr simbolet dhe shpirtrat mbrojtės. Disa nga mė
tė zakonshmet pėrfshijnė:
Arinjtė pėrfaqėsojnė liderin, forcėn fizike dhe guximin personal. Sorrat
mishėrojnė menēurinė dhe nivelet e larta tė inteligjencės.
Shqiponjat janė njė simbol i guximit, menēurisė dhe forcės. Dreri tregon
rrugėn drejt sigurisė, butėsisė, prosperitetit dhe strehimit.
Pėrveē kafshėve shpirtėrore, fiset amerikane besojnė nė simbole tė tjera tė
mbrojtjes, siē janė:
Shigjeta tė cilat simbolizojnė mbrojtje. Njė shigjetė qė tregon majtas mban
larg tė keqen: njė shigjetė qė tregon nė tė djathtė gjithashtu pėrfaqėson
mbrojtje, njė shigjetė e drejtuar poshtė pėrfaqėson paqen. Shigjetat
tregojnė vigjilencė dhe drejtim.
Daullet, janė njė pjesė qendrore e tė gjitha ceremonive vendase amerikane,
janė mjetet pėr tė komunikuar me frymėn e madhe. Ndėrsa puplat e shqiponjės
tė pėrdorura gjatė ritualeve dhe lutjeve tė shenjta, pėrfaqėsojnė tė
vėrtetėn.
Simbolet e mbrojtjes egjiptiane, keltike, tė krishtera dhe greke
Jo vetėm sfera mbrojtėse e kulturės amerikane vendase, keltėt e lashtė
gjithashtu kanė njė besim tė thellė nė shpirtrat e kafshėve, nga demi,
shenja e pasurisė, statusit dhe pjellorisė, tek salmoni, i cili simbolizon
urtėsinė dhe shenjtėrinė e jetės.
Ndėrsa kulturat kanė simbolet e tyre unike mbrojtėse, ka disa qė arrijnė
nėpėr tradita, tė tilla si kryqi, kurora, duar dhe sy.
Kryqi: zakonisht lidhet me Krishterizmin dhe kryqėzimin e Jezu Krishtit, dhe
njė shenjė bekimi. Kryqi ka rėndėsi edhe nė kulturat e tjera. Anhu i lashtė
egjiptian ėshtė pėrfaqėsimi i jetės, me majėn e rrumbullakosur qė simbolizon
njė pasqyrė tė vetė-reflektimit. Kryqi grek pėrfaqėson katėr drejtimet e
tokės, ashtu si kryqi nė Kulturat Amerikane Vendase.
Sytė janė njė simbol i rėndėsishėm mbrojtės nė kulturėn e lashtė egjiptiane.
Syri i Horusit, i ngjan syrit tė djathtė tė Zotit Horus, dhe Syrit tė Ra,
ose Zotit tė Diellit pėrfaqėsojnė universin, energjitė
mashkullore/femėrore, diellin dhe hėnėn. Syri i Horusit konsiderohet
mbrojtės dhe shėrues dhe syri si njė simbol mbrojtės universal shihet edhe
nė syrin Mason, si dhe nė simbolin farmaceutik modern.
Syri i Horusit
Besohet se largon syrin e keq, simboli mbrojtės i dorės, ose hamsa, vishet
nė qafė, ose varet nė mure. Hamsas mund tė gjurmohet nė Lindjen e Mesme me
rrėnjė nė kulturat arabe, hebraike dhe afrikane tė veriut, si dhe nė
Egjiptin e lashtė dhe disa sekte tė krishtera.
Dora Hamsa
Kurorat u kthyen nė Krishtėrimin e hershėm, nga zgjedhja e llojit tė degėve,
nė vetė formėn. Kur njė kurorė shfaqet nė njė derė, simboli qėndron si njė
ftesė qė shpirti i Krishtit tė hyjė nė shtėpi. Tė tjerė e lidhin kurorėn me
Romėn e Lashtė, e cila u var nė dyer pas njė beteje fitimtare.
Pėr shumicėn e njerėzve, kurorat janė njė simbol i rrethit tė jetės, si dhe
me gjelbėrim tė pėrhershėm, i cili pėrfaqėson elasticitetin pėrmes kushteve
tė vėshtira.
Pėrtej fesė: simbolet mbrojtėse nė kulturat pagane dhe okulte
Pėrveē simboleve mbrojtėse tė shoqatave fetare, ato qėndrojnė gjithashtu nė
qendėr tė shumė besimeve pagane, vikane dhe okulte. Praktika Wiccan e ecjes
nė labirinte nėnkupton ciklin e plotė tė jetės, si dhe njė rrugė mbrojtėse
pasi nuk mund tė humbasėsh nė njė labirint, pasi qė gjithmonė ka njė
rrugėdalje. Pėr traditėn norvegjeze, Yggdrasil, pema e jetės, ėshtė njė
pėrfaqėsim mbrojtės i njė lidhjeje universale dhe qendrore. Simbolet e tjera
pagane dhe para-tė krishtera pėrfshijnė:
Simbolet vikinge tė mbrojtjes siē ėshtė Helmi i Frikėsimit, tridani me tetė
krahė i tė cilit mbron nga forcat armiqėsore, dhe Hammeri i Thorit, simboli
i mbrojtjes sė njerėzve, si dhe bekimet pėr martesat.
Wicca-Pentagrami, njė yll me pesė cepa mendohet se largon shtrigat dhe
demonėt, duke ngritur shpirtin mbi materien.
Vishka, ndėrsa normalisht mendohet si njė dekoratė e bukur e Krishtlindjeve,
ajo ka rrėnjė tė thella keltike dhe konsiderohet tė jetė njė simbol mbrojtės
pėr gjithēka, nga dashuria, tek bagėtia dhe foshnjat.
Simboli Norvegjez: Freni i Frikėsimit
Simbolet mbrojtėse gjithashtu mund tė shihen si burim i dėshirės pėr njė
marrėdhėnie mė tė gjerė me gjithēka qė universi ka pėr tė ofruar nga e mira,
nė errėsirė. Rėndėsia qė kanė simbolet mbrojtėse nė kulturat e lashta dhe
moderne, nė jetėn tonė, mund tė shihet si njė nivel pėrulėsie ndaj fuqive mė
tė mėdha se ne.
Kur jeta bėhet e ndėrlikuar dhe sfiduese, qasja nė simbolet tona tė
pėrbashkėta mbrojtėse mund tė shėrbejė si fari pėrfundimtar shpirtėror, duke
na ndihmuar tė na udhėheqė nėpėr ujėrat e pasigurt tė jetės.
|
