|
Njė ndėr krijimtaritė mė tė
lėvruara tė letėrsisė shqiptare, ėshtė edhe POEZIA. Gjini e letėrsisė ku
bota e brendshme, ndjenjat mė sublime, frymėzimi hyjnor... shprehen
pėrmes shkronjave tė cilat krijojnė vargje... vargjet, pastaj, shpalosin
mendime, mendimet krijojnė energji, energjia ndez dritat e dijės, rrezet e
artė tė sė cilės i japin ngrohtėsi zemrės, mendjes dhe shpirtit, e me kėtė,
edhe kuptim dhuratės mė tė shtrenjtė, vetė jetės.
Qė nga Lekė Matrėnga e Pjetėr Budi, kjo energji nuk u ndalė asnjėherė sė
hedhuri farėn e dijės, duke e kultivuar atė me dashurinė mė tė ēiltėr nė
shpirtin e pastėr e fisnik tė popullit shqiptarė. Duke i mposhtur tė gjitha
sfidat e kohės, kjo frymė e shpirtit tė popullit, xixat e saja tė arta, si
njė pishtar i shpresės, u bartėn gojė mė gojė, mendje mė mendje, zemėr mė
zemėr... brez pas brezi... nga kokat mė tė ndritura tė kombit si: Naimi,
Ēajupi, Mjeda, Asdreni, Shiroka... pėr tė vazhduar tek Fishta, Konica, Noli,
Migjeni... e deri nė kohėn tonė, duke u kthyer ai pishtarė nė flakadan tė
pėrhershėm qė tashmė nuk ka forcė nė botė qė mund ta shuaj fuqinė e zjarrit
tė tij...
Dua ta falėnderoj nga zemra mikun tim dhe poetin e mirėnjohur,
ADEM ZAPLLUZHA,
qė me pėrkushtim tė jashtėzakonshėm, vizitorėve tė kėsaj faqeje, por edhe mė
gjerė, do tua prezantoj disa nga poetėt mė tė njohur tė kohės sonė, e me
kėtė, do e plotėsoj e pasuroj edhe mozaikun e mrekullueshėm tė letėrsisė
shqiptare.
(www.sa-kra.ch)
Pėrgatiti:
Adem ZAPLLUZHA
ANTOLOGJI E POEZISĖ MODERNE SHQIPE
SKĖNDER
BERISHA
Hyrje
Skėnder
Berisha u lind mė 10.10.1959 - u lind nė Prizren.
1. shtator 1966 - nisi shkollimin fillor, nė
Shkollėn fillore: Lidhja e Prizrenit.
1. shtator 1974 - u regjistrua nė Gjimnazin:
Gjon Buzuku, nė Prizren.
Maj,1975 - botoi vjershėn e parė: Drini, nė
revistėn e tė rinjve Bota e Re.
Qershor,1978 - botoi vjershėn: Lidhja e
Prizrenit, nė revistėn e Klubit letrar tė qytetit tė Prizrenit - Fligrani.
Shtator,1978 - nisi studimet nė Degėn e
Letėrrsisė dhe tė Gjuhės shqipe,nė Universitetin e Prishtinės.
11, 26 mars, 1, 2, 3 prill 1981 - mori pjesė
aktive nė demonstratat nė Prishtinė.
1982 - nisi tė punojė nė shkollat e mesme tė
rrethit dhe nė Prizren.
1983, qershor - u diplomua nė Universitetin e
Prishtinės.
1989,28 mars - u izolua dhe mė pas u dėnua me
1.5 vjet burgim,pėr veprimtari armiqėsore dhe kundėrrevolucionare.
Sė fundi, punon nė Gjimnazin e pėrgjithshėm,
privat :Loyola, nė Prizren.
Nė vitin 2012 - botoi librin e pare me poezi:
Njėqind vjet tė kėrkoj, me tė cilin mė vonė, nė fillim vitin 2013, fitoi
ēmimin e parė: Azem Shkreli, pėr librin mė tė mirė tė vitit me poezi.
2015 - botoi librin e dytė me poezi Dhembje qė
jeton.
Jeton, punon e vepron nė qytetin e Prizrenit.
KU SHKRUHEN NĖ KARTĖ FJALĖT E GJUHĖS SĖ ZJARRTĖ
*Poetit kombėtar Naim Frashėri
Prej zjarrit te zjarri gjuha e zjarrtė,
sa ngat diellit e dielluar shėndrit,
te kreshtat majuce fėrgėllon
dhe kapėrcen hon pas hon.
Maje gjuhės sime djeg e deri te zemra,
kur tingujsh tu emėrtohet nėna.
At-Dheu fillon me a-nė e bekuar.
Sa lehtė me ty, kurrė e perėnduar!
E ngjes vargun tim sa lartė,lartė,
deri te Sharri bardhosh qė mė josh,
deri thellė te deti im si premtim.
Oh, sa kam pėrvėlim,ti or malli im!
Rri e mendoj pėr kėtė zjarr tė shpirtit tim,
qė brufullon pėrditė thellėsisht;
ti fryj frymėzimit tė ri qė ngjitet,
zjarrit e zjarrit,kjo gjuha ime prihet.
KUR TROKET DERA
Diēka hyn brenda zemrės e lėvrin,
si mornica tė mira pėrshkojnė,
kėrcen qenia pėrpjetė;
diēka pret
dhe nė pritje,nis e rritet.
Pastaj,
ndalen tė rrahurat e zemrės.
Pėr njė ēast,
ndalet diēka pėrbrenda;
njė pritje e ėmbėl,e druajtur,
nis rrjedhėn e saj,
si tė ishte Buena e mirė.
Njė besim i mirė,
vėrshon,
trupit tė dridhshėm.
Mė vonė,
gjithēka regėton.
Diēka do tė plasė durimit.
Kush ėshtė?!
Kush troket?!
Kaq vonė,kaq herėt!
A ēilet zemra dhe e gllabėron?
A hapen krahėt dhe e pėrqafojnė?
A plas vaji dhe e shtron?
Kush varret degės sė mollės?
Mos kumri e vonuar!?
A era vjen te dera,e troket,troket!
Mos ėndrra e thyer,tashti vrapon,
pėr ta kaptuar honin!?
Pak tė fikėt vjen e pėrpiqet,
diēka thellėsisė nis e digjet,
diēka si shpresė nis e ngritėt.
Kur do tė prehem kėsaj mbrėmjeje,
me kėtė tė trokitur?
Athua te Maja e Pikėllimit ,
ku dehet bora,
e shtrihem unė,
bardhėsisė sė pafund
MUZGU
I pėrskuqur kuq mė shikon
kur zė edhe drithėron
atje deri nė fron
prapė po kuqėlon
mua mė gjen si mė gjen
kėtu nė Prizren
here mė thotė njė gjė
here mė gėnjen
vjen mė rren beng mė beng
kur zbret si perandor bie
sundon vet si donė
e mė sfidon
deri nė agzon fiton
mua mė lė aty ku jam
dhe mė kursen deri mbrėmė
mė gjen aty ku jam
MIRĖ NDESH TĖ RASHA
Prej motesh motesh nuk tė pashė
thash ku mund tmė jesh
athua ku mė je fshehur
moj hėnė e heshtur
nuk tė tesha kur desha as kur sdesha
veē njė zė i ėmbėl larg kumbonte
kumbonte e shterej kur donte
kur dilja nėpėr ato vreshta
nuk rreshta sė kėrkuari atė shtat bukurie
qė ish i kolmė aspak pėr mahie
ndėr vitet qė nuk e ndalnin hapin
unė kurrė se ndala vrapin
mire ndesh tė rasha
most ė raēa bash aty plaēa
ndėr kohė qofsha e tė kėrkofsha
prap plaēa sa tė daēa
KREJT AFĖR
Lartėsohen lartėsitė si Cyleni im
lartėsohen edhe ultėsitė
mbeten atje margjinave
pėr tė vuajtur tė rrejshmen
e kruhen nė zgjeben e vet
lartėsohen lisat e mi plisbardhė
koka deri te retė deri te retė
atje ku u ngritėn vet
nėpėr gjakun e shtruar mal e fushė
lirinė nuk ua solli askush
zbardhėllon sheshi prej plisave
nėn ritmin e lirshėm tė lirisė
shkėlqen midis rreshtash tė goditur
marshi merr hapin e kushtrimit
ēilet sipari i shfaqjes sė lavdisė
nė kor zogjtė e vendit cicėrojnė
nėn blinj cicėrojnė si asnjėherė tjetėr
qesh edhe kalldrėmi i vjetėr
nėn taktin e hapit tė ri
njė hap i ri pėr ardhmėri
|
