Pothuajse tė gjithė ne, nė
njė formė ose tjetėr ballafaqohemi ose jemi ballafaquar me tė, pasi stresi
ėshtė i pashmangshėm gjatė periudhės jetėsore. Mirėpo, sa herė qė pėrmendet
ky nocion, shumica e njerėzve krijojnė njė imazh tė gabuar, duke e lidhur
atė gjithnjė me pėrjetime negative. Por nė fakt psikologjia njehė dy lloj
stresesh: stresin negativ ose tė dėmshėm - distresin, si dhe stresin pozitiv
ose tė dobishėm - eustresin.
Stresi ėshtė njė reaksion
natyror i organizmit ndaj presioneve tė jashtme ngacmuese. Pėr njė zhvillim
normal, fizik e psikik, njeriu ka nevojė pėr njė dozė tė caktuar stresi i
cili e detyron atė, pėrmes tendosjeve dhe shtendosjeve tė reagoj e veproj.
Tė gjithė ne kemi nevojė pėr tendosje dhe shtendosje, qė ėshtė njė princip
bazė i proceseve biologjike dhe psikologjike. Pra siē mund tė kuptohet
stresi ėshtė i rėndėsishėm nė jetė, e sidomos stresi pozitiv si: fejesa,
martesa, shtatzėnėsia e dėshiruar, marrja e njė note tė mirė, diplomimi etj.
Ai ėshtė nganjėherė i domosdoshėm qė tė na motivoj tė bėjmė njė jetė mė
intensive. Megjithatė, stresi duhet tė mbahet nė kufijtė e tolerancės,
pėrndryshe mund ta rrezikoj seriozisht shėndetin. Mirėpo, a mund tju
rezistoj njeriu i ditėve tė sotme shqetėsimeve tė pėrditshme, shpesh
rutinore qė na ngacmojnė hap pas hapi?
 |
Problemet financiare,
presioni kohės, shqetėsimet familjare e shoqėrore, mungesa e
infrastrukturės, problemet e komunikimit, konfliktet, frustracionet etj.
janė ndėr faktorė kryesor qė ushtrojnė presion ndaj nesh e tė cilave ne
duhet tu pėrshtatemi. Kėto kėrkesa nganjėherė mund tė jenė tė vėshtira pėr
tu pėrballuar nga aftėsitė tona, dhe mos pėrmbushja e tyre e mban organizmin
nė tension tė vazhdueshėm, i cili pėrben kėrcėnim serioz ndaj mirėqenies
sonė. Ky nivel i stresit tė vazhdueshėm provokon ndryshime tė mėdha psiko-fizike,
sa qė mė kohė mund tė rezultojnė dhe mė sėmundje madhore nga ato
psikofiziologjike ter te ato kardiovaskulare.
Por si tė mposhtet shtresi?
Shkenca ka arritur tė identifikoj mjaftė
shkatarė qė provokojnė stresin dhe ti evidentoj pasojat e tyre, por muk ka
rritir tė gjėj shtegun e kurimit tė tyre! Pėrballimi dhe mposhtja e stresit
mbetet ende sfidė serioze pėr medicinėn aktuale! Pėrveē terapive psiko-analitike
dhe tabletave tė shumėllojshme, mjekėsia nuk arriti tė bėjė ndonjė hapė mė
serioz nė kėtė drejtim. Kjo i detyron njerėzit, tė zhgėnjyer nga terapitė
konvencionale, tė kėrkojnė edhe shtigje tjera, duke u drejtuar kah ritualet
e lashta dhe format tjera alternative tė shėrimit tek tė cilat ndonjėherė
edhe gjejnė rrugėn e duhur.
Foramt e shėrimit alternativ nuk janė ndonjė
risi e ditėv tona. Ato datojnė qė nga lashtėsia. Edhe mjekėsia nuk i mohon
mundėsit alternative tė shėrimit, bile pėrkundrazi, nė rastet stresuese edhe
i preferon ato.
Mėnyrat e shumta relaksuese siē janė: format
medituese tė budistėve dhe jogistve indian, pastaj sistemi kinez i harmonisė
dhe baraspeshės, lutjet tek religjioni islam dhe katolik, kaballat mistike
tek hebrenjtė etj, janė treguar shumė efektive tek problemet me karakter
stresues, e qė si rezultat pėrfundimtar edhe kanė harmonizim e natyrshėm tė
shpirtit dhe trupi, pra organizmit tonė me ambientin e jashtėm nė
pėrgjithėsi.
|