- Kjo histori zė fill dekada vite larg, nisi
rrėfimin e tij shkrimtari
Lagja jonė pėrcolli me dhimbje mbytjen nė lumė
tė njė tė riu i sapo kthyer nga ushtria. Thuhej se shkak qe bėrė njė femėr
tė cilėn e donin njėkohėsisht dy shokė. Kuptohet: ajo do tė zgjidhte njėrin.
Tjetri, kėtė veprim e quajti si ujdi pas shpine. Nuk duroi mė dhe e mbylli
jetėn nė kataraktin rrėzė Dajtit. Qe rasti i dytė nė lagjen tonė.
I treti mund tė regjistrohej shoku i bankės sime
Moisiu. Ėshtė pėr tė qeshur, por e vėrtetė. Ai s'kishte mbushur tetė vjeē. E
donte LILI-n dhe m'a kishte thėnė edhe mua. Madje tė dy sė bashku i bėmė njė
letėr asaj. Lili, jo se nuk e pėlqente Moisiun, por se ai, nga padurimi,
nuk pati kujdes kur ia dha. Letra ra nė dorė tė zonjushės. Ajo me atė
zėmėrim qė vjen pas njė lėndimit, a njė veprimi tė turpshėm, letrėn e lexoi
pa pikėn e mėshirės pėr shokun tim MOISI, nė mes tė klasės. Kur ra zilja e
pushimit, Moisiu qė kishte shumė sedėr, mori rrugėn e njohur nga e gjithė
lagja, pėr nė lumė.
Unė, qė ia njihja ndjeshmėrinė e ndoqa pas
dhe... rrugės, i sajova njė gėnjeshtėr. Ajo doli aq bindėse, saqė kur e
kujtoj tani, mė duhet tė pranoj se, duhet tė ketė qėnė krijimi im i parė
treguar me gojė.
- Dėgjo, i thashė. Unė zonjushė DIZIN, (shkurtim
i emrit JALLDIZ) e kam dashur nė SHKOLLĖN FOSHNJORE. Po. Dhe
tė mė besosh. Asaj i vinte i fejuari me pajton nga Tirana (se mėhalla jonė
ndodhej nė hyrje tė Laprakės). Mėnyra se si Ai hidhej nga karroca, pėr mua
kishte Fisnikėrinė e Princit tė Kaltėrt. Ajo
rrinte ulur me ne nė lėndinėn karshi Fushės sė Aviacionit dhe na tregonte
pėrralla tė bukura. Ai pėrkulej t'i kapte dorėn dhe me gjurin e mbėshtetur
mbi bar, ia puthte atė, pėrpara se t'i thoshte:
- Princesha ime, DIZI!
Tė dua, pėr jetė. Sidoqė tė vijė
puna: t'a dish!
Njė mėngjes, unė mbėrrijta i pari nė shkollė.
Dhe jo pa qėllim. Se doja tė bėja gjestin e Princit tė Kaltėrt.
Ajo mė priti krahė hapur, por unė nuk iu hodha
si pėrherė. Jo. Ia kapa dorėn, ia putha dhe i thashė:
- Princesha jonė DIZI! !
Tė dua pėr jetė. Sidoqė tė vijė
puna: t'a dish!
Ajo u shkri sė qeshuri dhe mė rrėmbeu nė
kraharor si tė isha djali i saj dhe mė puthi.
Atė natė e pashė nė ėndėrr zonjushėn JALLDIZIN.
Ashtu siē kishte ndodhur edhe nė mėngjes qė mė puthi. Kur ia tregova mamasė
ēfarė kisha parė nė gjumė, ajo u mėrzit. Nuk donte tė m'a shkoqiste
shpjegimin e saj. Kėmbėngulja ime e theu.
- Ka shumė tė ngjarė qė nė vėnd tė zonjushė
JALLDIZIT t'u sjellin njė tjetėr. Pra do tė ndahesh nga ajo. Pėr kėtė tė
paralajmėron ėndrra.
Gjithė atė javė zonjushė DIZIN e shihja nė dritė
tė syve. Edhe ajo mė kėqyrte me ėmbėlsi besnikėrie. Por unė e kuptoja qė nė
shikimin e saj diē kishte. Se ata qė duhen, ia kuptojnė brengėn shoi-shoqit,
qė me shikim. Kėshtu kam dėgjuar tė thonė tė rriturit. Dhe kjo duhet tė jetė
e vėrtetė. Ajo njė gjė e kishte dhe unė nuk guxoja t'a pyesja time mė, se
babai kishte mbushur vitin nė udhėn e gjatė pėr te Zoti. Mamasė ia
pėrsėrisnin shpesh gratė qė vinin dhe e ngushėllonim me fjalėt: mjerė ai qė
iku, pa t'i, "Sidoqė tė vijė puna, me bukė a pa bukė, fėmijėt do t'i
rrisish".
Dhe, ashtu siē bėjnė tė rriturit qė duhen dhe
kėmbejnė vetėm me sy, edhe ne tė dy, domethėnė unė dhe zonjushė Dizi, nuk ia
ndanim vėshtrimin njėri-tjetrit.
I saj pėr mua mbase do tė thoshte: mos u trėmb i
dashur! Nuk do t'i them askujt. Por mua mė shqetėsonte e ardhmja e saj. Se
nuk thonin kot: "puna e mbarė". Qė do tė thoshte se kishte edhe punė jo tė
mbara. Princi i Saj i Kaltėr, nuk i tha kot: "..., Sido qė tė vijė puna".
Pra, zonjushė DIZIT, mund t'i vinin punėt jo mbarė.
Javėn qė pasoi, niste muaji i ri dhe zonjushė
DIZIN e zėvėndėsua me njė tjetėr. As e bukur, aspak fisnike, njė nursėze.
Pa le, po kishte njė emėr qė tė vinte pėr tė vjellė: Mahmudie. Njė
fytyrėvrazhdė tek e cila vajta pas njė jave. Se e hoqa veten si tė sėmurė.
Nė tė vėrtetė ashtu isha. Nė trup s'ndjeja gjė. Por nė shpirt ama... Koka mė
mbeti nė jastėk. Qaja gjithė natėn deri sa mė zinte gjumi pa kuptuar. Mamaja
kujtonte se e gjithė mėrzitja mė vinte nga dhimbja pėr babanė. Kjo edhe
qėndronte. Por atė pėr zonjushė DIZIN e kisha tė freskėt dhe nė ato kohėra
flitej shpesh pėr plagė nga qė vitet pas ēlirimit, numėroheshin me gishtat e
njėrės dorė. Mua mė habiste njė gjė qė e dėgjoja nga tė rriturit. Pa u
mbyllur ende plagėt e luftės, pse u dashkan tė hapen tė rejat?
- JALLDIZI, (O Zot, sa emėr i bukur !) siē na
tha drejtori, "- JALLDIZI pra, ishte familje borgjeze dhe nuk kishte asgjė
tė pėrbashkėt me moralin tonė socialist".
Kėto fjalė unė nuk i kuptoja. Por, pėr tė
rriturit, ato qė tha drejtori, hapnin plagė tė reja. Kurse pėr mua,
borgjezėt, (sipas gjykimit tim kishin emra tė bukur: JALLDIZ), fytyrė edhe
mė tė bukur (si e DIZIT) dhe zemrėn shumė tė madhe qė nxėnte aty jo vetėm
dashurinė e PRINCIT tė saj TĖ KALTĖRT, por edhe dashurinė time tė njė
mistreci.
Mė kujtohet, nė grupin paralel, qė zonjusha
ishte e thyer nė moshė, nė prag tė pensionit, sapo gjarpri kafshoi njė vajzė
tė vogėl, ajo thirri me alarm zonjushėn tonė DIZIN.
Tė dy grupet u bashkuan dhe zonjusha jonė shqeu
njė shami mėndafshi dhe i lidhi vogėlushes krahun nė llėrė qė gjaku tė mos
shkonte nė zemėr.
Se ishte dora e majtė. Pastaj ia thithte helmin
nė vėndin ku dukej kafshimi dhe e pėshtynte atė. Nė fund, e mori pėrpara
duarve dhe doli me vrap nė rrugėn kryesore. Njėqind metra mė tutje ishte
abulanca.
Kur u kthye, Princi i saj i Kaltėr, sapo u hodh
nga pajtoni dhe e pa tė bėrė me njolla gjaku, u alarmua. Por zonjushė DIZI
e qetėsoi:
- Asgjė, i dashur, asgjė. Ndihmova njė vogėlushe
qė e kafshoi gjarpri nė kopshtin tonė tė vogėl botanik.
- Ia bėnė gjilpėrėn ANTIVIPERA?
- Po, edhe pse s'qe e nevojshme.
- Pse ?
- Sepse helmin e gjarprit unė ia kisha nxjerrė
duke ia thithur me gojė.
- Je e sigurt qė s'tė ka kaluar ndonjė pikė?
- Plotėsisht i dashur.
Princi i saj i Kaltėr u bind, kurse mua fjalėt e
drejtorit pėr shkakun e largimit tė ZONJUSH JALLDIZIT, mė dukeshin si
kafshimi i jo vetėm tė tė gjithė gjarpėrinjve, por edhe tė nepėrkave tė
krejt "rruzullit tė Botės", (sa pėr tė pėrdorur njė shprehje tė zakonshme
nga ato tė drejtorit tonė). Por, pėr 'to, s'kam dėgjuar se ka ANTIVIPERA.
Shkurt, helmimi ishte i sigurt.
Kjo mė bėnte tė vuaja dhe kafshoja duart e mia
tė pazonja pėr t'i zhbėrė ato fjalė qė tha drejtori pėr ZONJUSHĖN TONĖ DIZI.
.
Kėshtu, se e i rashė shumė larg e larg, nuk mė
kujtohet ku mbaronte e vėrteta dhe ku niste trilli artistik qė portugezet
prandaj e quajnė PARAMNEZI. Dhe unė, s'bėra keq qė u shtyva deri nė atė
gjuhė pėr tė sjellė tek ju fjalėn e pėrshtatshme por,
Moisiu ama u bind dhe ne tė dy, qė nga ai ēast, nisėm t'a heqim veten si
personazhe tė braktisur nga tė dashurat.
Mua pėr arsye shtetėrore, Moisiu pėr tradhėti nė
dashuri, por pa dashje.
Se LILI ishte e besimit mysliman, kurse MOISIU,
si dhe unė, ortodoks.
Po JALLDIZI ē'besim kishte? Derisa mė donte, unė
kisha bindjen se borgjezėt, nuk duan tė dinė pėr doktrinėn fetare, siē e
kishte quajtur fenė drejtori ynė.
- II -
- Qe fund jave, - vazhdon tė tregojė edhe nė
kėtė pjesė tė dytė kolegu im shkrimtar.
Po nė atė hollė nė mbrėmje, si edhe tani, veshi
mė zuri njė rast tjetėr qė trupi i njeriut rikthehej nė origjinėn e tij
alimentare*). Shkurt, bėhej fjalė pėr "edukimin ushqimor" nė fėmini.
Tingėllon disi i ēuditshėm, ė? Po kur t'u them se njė kuadėr i
nomenklaturės, u sėmur dhe mjekėt tanė, edhe pas analizave, nuk i nxorėn
asgjė, e shpunė nė Hungari. Kjo duhet tė ketė ngjarė nė fillim tė viteve
'60-tė.
Atje e panė dhe i vunė njė djetė ushqimore me
BUKĖ MISRI E KOS. Pas dhjetė ditėsh, e nxorėn nga spitali
tė "shėruar". Diagnoza?
RIKTHIM NĖ
ORIGJINĖN ALIMENTARE*)
Unė, nuk mund t'a kuptoja pse duhej gėrmuar nė
portugalisht, pėr tė gjetur si i thonin USHQIMIT!?!
Kaq mė duhej mua qė ngjajshmėrisht, tė provokoja
dikė tė kėndonte dhe tė shihja edhe ndikimin te MOISIU qė, nė tregimin e
parė, u njohėm me humbjen e kujtesės sė tij.
Se unė pėr vete, me ēdo femėr qė mund tė
njihesha, kėrkoja tiparet e asaj borgjezeje me emrin aq tė bukur JALLDIZ -
Sy e vetull zezė. Portret tė hijshėm, tė cilėn kur e gjeta, sa nuk fluturova
nga gėzimi. Tani mė duhej edhe njė kėngė.
Pėrzgjodha refrenin e treshes vlonjate pėr
time shoqe:
O mbi qepik,
mbi qepikun e syrit tėnd!
O po do tė rri,
Do tė rri e tė pushoj.
Sikur edhe vetėm njė herė nė muaj t'ia kėndoja
kėtė kėngė asaj, e kisha tė garantuar harmoninė. Por unė nuk mbeta vetėm me
njė miklim tė tillė aq tė domosdoshėm. Pėrdorja edhe njė tjetėr..., stil, tė
cilin, tė tjerėt kur e dėgjonin e krahasonin me: "prerjen e artp tė
mekanikės. Pėr shėmbėll: Nė mėngjes, ajo patjetėr qė do tė mė
shtrėngonte kollaron, por vėmėndjen e kishte tė mė ngrinte (e fiksonte me
sapun vetullat, tė cilat mė binin mbi sy). Unė do t'a puthja lehtė nė faqe.
Ajo do tė mė pyeste:
- E ke qindėshen nė xhep, se ku i dihet me kė
takohesh?
Por le t'i lėmė kėto kolpo e katekule tė miat nė
kohėn e DIKTATURĖS dhe le tė pėrpiqemi tė provokojmė NGĖRĒIN e
MOISIUT.
I kisha bėrė njė eimel moderatorit ARDIT
GJEBREA nė TV-KLAN ku i kėrkoja tė ndėrmjetėsonte qė
kanali tė transmetonte nė njė kohė tė caktuar pėrpara ose pas lajmeve,
kėngėn qė kishte brėnda vargjet:
LILI, MOJ
LILI e kėnduar nga shqiptari i Kosovės, SHKĖLZEN JETISHI.
(XENI). Dhe, o Zot! Pėrgjigja e eimelit erdhi pėrpara se tė lėshohej
nė eter melodia. Unė qėndroja si mbi gjėmba. Kėnga, nė qoftėse i mbaj mėnd
mirė fjalėt, buēiti:
Lili, moj Lili,
Si ma pate hallin,
Unė tė kam dashur, moj Lili,
Si dy sytė e ballit.
Efekti qe i
menjėhershėm. Moisiu u ngrijt mė kėmbė me mallėngjimin shpėrthyes:
- Kjo kėngė ėshtė e imja. Pėr KRISHT,
po ju them. Nuk mė besoni? Po sytė e mi tė pėrlotur, nuk i shini? Po..., dhe
ai nuk mundi tė pėrfundojė fjalėn se e mbytėn ngashėrimet. Mbase donte tė
thoshte: - "Mirė zėmrės se ėshtė thellė nė kraharor, po buzėn qė po mė
dridhet, nuk ma shihni?"
Tė gjithė mbetėm pa fjalė.
- Mirė pra, - na u drejtua neve MOISIU:
Ajo kėngė ėshtė bėrė pėr mua. Se autori, - dhe
ai m'u drejtua mua padrejtėsisht, a metaforikisht, nga qė e dinte se isha
shkrimtar, - Autori, miqtė e mi, e kujton shumė mirė letrėn qė unė i bėra
LILIT, qė nė simestrin a parė, tė vitit tė parė shkollor. Apo harrove?
Unė pohova me krye se s'desha t'a ndėrpres. Ai vazhdoi:
- Na ndanė demek, besimet tona fetare. Dhe qė
tė mė harronte, familja e LILIT u transferua nė kėnetėn e Durrėsit. Vonė,
do tė kuptoja se ishin pasojat e LUFTĖS SĖ KLASAVE dhe ēdo gjė mori
tatėpjetėn qė e di vetėm DJALLI.

Pasoi njė heshtje e dhimbshme. Por, mė
tronditėsja ende ballė s'kishte bėrė.
MOISIUT i ra sinjali i celularit. Pėrkitas me
'tė hyri kronisti I TV-KLAN .
Ai i tha:
- Ju mos quheni MOISI?
MOISIU disi i befasuar, ende pa fshirė mirė
lotėt, u pėrgjigj:
- Mė duket se akoma s'e kam harruar emrin, qė
mbaj. Se vetėm ky mė ka mbetur bashkė me njė kujtim tė largėt sa vetė jeta
ime.
Kronisti vazhdoi:
- Nė celularin Tuaj zotni, ka njė mesazh pėr Ty!
MOISIU e nxori aparatin nga xhepi dhe ia la nė
dorė.
Sytė i bėnin xixa. Djali lexoi formulėn e
mesazhit:
JENI I FTUAR NĖ EMISIONIN E DJELA SHQIPTARE.
KA NJĖ MESAZH PĖR TY.
PĖRSHĖNDETJE!
ARDIT GJEBREA!
Moisiu u hutua dhe sėrish ktheu kryet nga unė.
Mua, mė takonte qė diē t'a pėrgatisja nga ēfarė do tė vinte mė pas. Prandaj
ia bėra me shenjė tė drejtohej nga ekrani. Se, ajo qė shihnim, nuk kishte
tė bėnte aspak me krijimin tim, tashmė. Jo. Ajo i pėrkiste tėrėsisht
regjisores sė Klanit Vera GRABOCKA dhe moderatorit, Ardit
GJEBREA.
Nė fillim perdia u zbardh dhe nėn njė kolonė
zanore u dallgėzua dhe ne ndjemė njė zė spikerje qė, si nė njė recital
tėrėsisht tė veēantė, do tė shqiptonte dhimbshėm:
- Eh! Kujtimet e mia, zonja dhe zotėrinjtė e mi
tė azilit...!?!
Zėri tregonte mplakje dhe rikthim nė vitet e
largėta tė fėmijėrisė, pėrpara se tė shfaqej njė vogėlushe, shtatė vjeēare.
E cila, me grykėsen e zezė tė shkollės dhe me dy
bishtaleca qė i binin mbi ēantėn prej meshini tė librave, tregonte gėzimin e
saj nė ditėn e parė tė shkollės.
MOISIU klithi:
- L I L I ! Kjo ėshtė L I L I , shoqja ime e
fėmijėrisė.
Pėr Krisht, qė
nuk gėnjej! Pėr Krisht, po ju them.
Pse s'flet ti shkrimtar! Apo nuk do tė tregosh
se ti je Ai qė gėrmove albumet e mia? Unė thjesht buzėqesha. Se pjesėrisht
kisha gisht nė gjithė kėtė. Por le tė shohim vazhdimin. Sfondi i ekranit
sėrish u dallgėzua dhe kurioziteti ynė qe fqinjėsuar me tė befasishmen. Dhe
ajo nuk vonoi tė shfaqet:
Ishte njė vogėlush me uniformė marinari, (veshje
tejet e parapėlqyer pėr kohėn). Djali dukej qė ishte ēapkėn. Se: nė ēastin e
shkrepjes sė aparatit, dora e tij e pranuar fillimisht, mbi supin e vajzės,
preku gėrshetin e saj, tinėzisht. Ajo, si llasticė qė ishte, ktheu kryet.
Gjest qė fliste pėr njė mostolerim tė hapėt dhe
qė... ishte fiksuar nė foto.
Holli shpėrtheu nė tė qeshura.
Detari MOISI, me gjestin e tij, sikur donte tė
vėrtetonte thėnien se:
"Marinarėt nė ēdo port,
kanė nga njė dashnore". Nga tė qeshurat, nuk u muarrėn
vesh batutat. Veēse, jam i sigurt qė dikush e tha. Se, shumė zėra, si nė
korr pėrsėritėn: "- NDALU BAG SE KA HENDEK"!
Dhe vėrtetė. Hendeku i fėmijėrisė, mbi besimin,
apo mbi mostolerancėn e llasticė LILI, s'ishte asgjė pėrpara LUFTĖS SĖ
KLASAVE.
L I L I, si qindra familje, jo vetėm fėmijėrinė,
por edhe rininė e dekada deri nė fillimet e viteve '90-tė, e kaloi
internimeve.
Kur shkuan kronistėt e klanit dhe i treguan
pikėrisht kėtė fotografi tė ruajtur me kujdes nga shoku i tij nė vitin e
parė tė shkollės, ajo shpėrtheu nė tė qara. Njė kamera e fshehtė kishte
filmuar tė gjithė bisedėn dhe ne po e shihnim dhe dėgjonim me veshėt
tanė, ashtu si edhe spektatorėt nė sallė, tė mbytur nė lot. Ajo tha: - O
ZOT I MADH! MOISIU!
Moderatori pohoi me krye se lotėt i kishin zėnė
grykėn e si asnjėherė, nuk nxirrte dot as edhe njė fjalė. Asnjė. Pėr
KRISHT, po ju them, se m'u ngjit edhe mua ky betim i bukur, bindės.
- Dhe mė thoni se ėshtė i gjallė ky njeri?
Moderatori ende s'e kishte marrė vetėn. Ai pohoi
me krye.
- Pse s'thoni se do tė ēmėndem sapo t'a shoh?
Se vdekjen e kam thirrur dhe ajo, si tė qe
ministreshė, nuk mė ėshtė pėrgjigjur.
Kurse kjo fotografi do tė mė nxjerri nga ky azil
dhe do tė mė shpjerė nė ēmėndinė.
Salla, si me komandė, fshinte sytė e pėrlotur.
Moisiu u ngrijt e doli pėrballė ekranit:
- Nuk do tė ēmėndesh se edhe unė nuk u ēmėndia
kur dėgjova atė kėngėn qė e kam kėnduar me mijėra herė nė SAN - MIGUEL tė
Argjentinės dhe njerėzit mė merrnin pėr tė luajtur.
Befas mrekullia teknologjike ndau nė dy pjesė
ekranin. Fjalėt e MOISIUT, punė sekondash bashkė me figurėn e tij. Neve dhe
tok me ne, gjithė teleshikuesit e soditėm dhe mund tė themi plot gojėn e
ndjemė. Nė anėn e djathtė tė tij, pamė njė grua tė thinjur tėrėsisht dhe ato
gėrshetat mbi krye si kurorė, si pėr tė freskuar dy sytė e lodhur nga njė
pritje skajshėm tė gjatė, a si pėr tė kurorėzuar qėndresėn e njė heroine e
cila, nuk pret aspak fundin pėr t'u larguar nga kjo botė . Pėrkundrazi:
sikur pėrgjon shpresėn se njė ditė ajo ėshtė nisur dhe mepatjetėr do tė
vijė.
Kronisti me mikrofonin e tij nė dorė, iu drejtua
Moderatorit ARDIT GJEBREA:
- Taksia ėshtė pėrjashta e bashkė me 'tė edhe
mjeti i xhirimit. Si thua? Tė nisemi me MOISIUN pėr te LILI qė e ke nė
sallė?
- Edhe pyet? - u pėrgjigj Moderatori i TV KLAN,
ARDIT GJEBREA.
Ekranin e zuri tanimė portreti simpatik i
Kėngėtarit nga Kosova: SHKĖLZEN JETISHI ( XENIT).
Dhe ne dėgjonim nėn zėrin e tij kaq tė ėmbėl
tingujt e asaj kėnge tiranase, me refrenin kaq tė bukur, kaq tė ndjerė, kaq
tė dhimbshėm:
Lili, moj Lili,
Si ma pate hallin?
Unė tė kam dashur moj Lili,
Si dy sytė e ballit.
Fjalėt ngjanin se i thuheshin njė zogu tė bukur
qė vetėm largohet dhe luteshin mė kot, t'a ndalnin . Por ai kėrkonte
strehėn e tij nė ndonjė baden kėshtjelle. Fqinjėsisė dhe strehės nė 'tė, i
shkonte mbase edhe zėri i tij. Se dėshironte pėrjetėsinė.
* * * * * *
Por, nuk mbaron kėtu ky tregim.
Ka diēka tjetėr qė do tė mė gėzonte jo vetėm mua
si autor, por jam plotėsisht i bindur qė edhe juve, miqtė e mi. Qe ēasti mė
i papėrfytyruar.
Diēka qė tejēonte ēdo fantazi sado tė ēartur tė
qe. Nė qoftėse do tė kisha mundėsi tė njihja mendimin tuaj, lexues tė
dashur, se pėr ēfarė bėhet fjalė dhe tė bindesha se e dini, apo edhe se, nė
fund tė fundit, e merrni me mėnd, do tė ndjehesha shkrimtari mė i lumtur nė
botė. Besomėni. Pėr KRISHT po ju them. Dhe s'bėj aspak shaka.
Edhe me betimin. Se na ndodh jo rrallė qė pėrvetėsojnė gjuhėn e
personazheve, ashtu si policėt e rrugores, qė herė - herė, lėnė mėnjanė
gjuhėn e akademisė, pėr tė pėrdorur atė tė TRAFIKUT.
Po e ul nga retė. Nga qė ashtu mė ngjau se
zbriti. Dhe mos e merrni pėr ėndrrėn e njė nate vere. As trazim
fantazmagorik, ju siguroj qė jo.
Pėr KRISHT, e
pėrsėris. Mbase, diē toksore po lėshohet si nė pėrralla, miqtė e mi. Ato
pėrralla qė kam dėgjuar nė SHKOLLĖN FOSHNJORE.
Konkretisht:
Nga shkallėt e hotelit po zbriste njė zonjė e
shkuar zonjave. Kishte kapur pėr dore njė fėmijė tė vogėl dhe, po tė mos e
dėgjoje t'i fliste shqip vogėlushit, me siguri do t'a merrje pėr njė
aristokrate londineze. Jo vetėm nga veshja e asaj rrobe mbrėmjeje, bordo. As
atyre flokėve tė krehura mėnjanė, ku, ngjyra e argjendtė, aq shumė, o Zot, i
shkonte! Apo, edhe atij tualeti tė lehtė, por tejet ndriēues pėr portretin e
njė ikone. As...
Nuk do ju torturoj mė. Boll u befasova unė. U
ngrijta nga vėndi si somnambul dhe i dola pėrpara. Ata i mbėrrijta dy
shkallare pėrpara fundit. Zonja i foli pesė a gjashtė vjeēarit:
- Arbėr! Hapi rrugėn Zotnisė tė ngjitet!
Unė u ndala pėrpara tyre:
- Nė qoftėse s'mė gabon kujtesa ju duhet tė jeni
zonjusha ime e FOSHNJORES. ZONJA JALLDIZ ?!?
Ajo mė pa me vėrejtje dhe tha:
- Po, nuk gaboheni, fort i nderuar zotni! Ajo
jam por e kam tė vėshtirė t'ju kujtoj se qė atėhere, kur fati e deshi tė mė
shkėpusi nga dashuria ime mė e madhe e jetės, SHKOLLA FOSHNJORE,
kanė kaluar..., nė mos gaboj, plot GJASHTĖ DEKADA!
Tha kėshtu dhe sytė i pėrndritėn, pastaj u
pėrpėlitėn dhe kur, mė nė fund, qepallat u ngrijtėn, unė pashė se ato ishin
tejet tė pėrlotura.
Pėr njė ēast, pamja e saj mė ngjau krejt
fėminore dhe unė e ndjeva se kishim kėmbyer rolet. S'qe rasti i parė qė
pėrballesha me kėtė dukuri tė trishtė, prandaj mė duhej nisma pėr t'a kthyer
nė favor tė saj gjėndjen. Me pak kujdes dhe shumė pėrpjekje, vura buzėn nė
gaz.
- Arbėri i vogėl sa vjeē ėshtė? - e pyeta unė
pėr tė barazpeshuar tronditjen, sidomos tė asaj qė do tė vinte mė pas.
- Gjashtė.
- Kaq isha edhe unė kur ju putha dorėn si
PRINCI JUAJ I KALTĖR QĖ VINTE ME PAJTON DHE JU...
- A po. Mė kujtohesh. Kaq keni qėnė, zotni i
nderuar: sa nipi im. - tha kėshtu dhe e zgjati krahun. Unė u pėrkula dhe ia
putha dorėn. Pėrpara se tė deklamoja e ndjeva tė domosdoshme t'i merrja
leje:
- Lejomėni T'u drejtohem si dikur nė moshėn e
Arbėri Tuaj?
Ajo buzėqeshi dhe tundi kryet.
(O Zot i madh, mė duket se nuk e kishte harruar)
(Qe noima karakteristike e saj kur donte tė
ngjyroste njė gjest loicak )
- A e mbani mėnd vėrtet?
- Po provoj, - thashė dhe nisa tė deklamoja si
dikur:
- Princesha jonė DIZI!
TĖ DUA PĖR
JETĖ. SIDOQĖ TĖ VIJĖ PUNA. T'A DISH.
Ajo u shkri sė qeshuri
- Tani mė kujtoheni tėrėsisht. Keni qėnė i
veēantė dhe me njė trill pėr tė cilin premtonit shumė. Me miqtė e mi e kam
kujtuar sidomos atė deklaratė fėminore si tė njė... PRINCI VĖRTETĖ
TĖ KALTĖRT.
Ajo zbriti edhe shkallaret e mbetura dhe unė e
ftova nė trapezėn tonė.
LUFTA E KLASAVE
edhe te kjo zonjė kishte lėnė gjurmė tė thella.
Jetonte vėrtet nė Londėr, por qe kthyer pėr tė
provuar nėse do tė mund tė ngryste vitet e mbetura tė jetės nė Atdheun tonė
post diktature.
* * * * * *
Shtysa kryesore pėr kėtė shkrim, ishte:
"kuadri i nomeklaturės" dhe Diagnoza e vendosur
nė kartelėn e klinikės Hungareze, qė nėpėrkėmbte njė popull tė tėrė:
TRUPI I KĖTIJ NJERIU KĖRKON
ORIGJINĖN ALIMENTARE*)
Prandaj u ula tė shkruaj kėtė tregim, i cili nuk
qe e mundur tė mėnjanonte, ato qė lexuat. Ndihmesėn e kolegut tim shkrimtar
e ngrė nė bazament.
Le tė hyjė edhe ky shkrim nė galerinė e
kontrasteve tė sistemit tė gremisur njė herė e pėrgjithmonė.
---------------------------------
*) PARAMNEZI = Pėrzierje e realitetit me trillin
artistik.
**) ALIMENTARE = Ushqimore.
***) RUBIKONI = Rrėke e vogėl nė Italinė verilindore,
afėr San Marinos, qė rrjedh pėr nė Adriatik, e cila shėnonte kufirin e
lashtė ndėrmjet Italisė dhe Galisė Cisalpine. Duke e hedhur ushtrinė e vet
matanė tij (d.m.th. jashtė provincės sė vet mė 49-tėn p. er.), Jul Ēezarit
dhe Pompeit.
Shkruar nė: Athinė Gusht, 2016!
Dėrguar nga Gjeneva: 7, Janar,2017!
|