Sakras Art Gallery

Sekuenca filmike

RTK

TOP CHANNEL

RTV 21

ALSAT

TV KLAN

KLAN KOSOVA

BOTA.AL

ALBANIAPRESS

ALBINFO

EXPRESS

KOHA DITORE

ZËRI INFO

KOSOVA SOT

INSAJDERI

BOTA SOT

GAZETA METRO

GAZETA SINJALI

ALBANIAN POST

KALLXO COM

LAPSI.AL

ZEMRASHQIPTARE

KOSOVA PRESS

TELEGRAFI

EUROPA E LIRË

ZËRI I AMERIKËS

PSIKOLOGJIA

TRIBUNA SHQIPTARE

SHËNDETI

DITURIA

PRESHEVA.COM

GJUHA SHQIPE

KOSOVARJA

RADIOPROJEKT

Shkruan: Raif KASI

      Nga teoria e reinkarnimit

      VASHËZA ISHTE GJYSHJA

      Kur fliste për jetën e vet të mëparme, Kumkumi shpesh kërkonte: “Më quani Sunari”, që do të thotë “e bukur”. Babai i vajzës, mjek me profesion, dëshironte të vinte gjer tek e vërteta, dhe më 1959, në Urdu Bazar zbuloi farkëtarin e ashtuquajtur Masri Lat dhe i cili e kishte djalin me emrin Guri. Nëna e tij quhej Sundari, por ai e shqiptonte Sunari.

          Tri raste të kujtimit spontan të jetës së mëparshme, të cilët as skeptikët më të mëdhenj nuk mundën t’i vënë në dyshim dhe u bënë objekt hulumtimi i shumë grupeve shkencore.

            Sukula Gupta, atë kohë vashëz 18 vjeçare nga fshati bengaloperëndimor Kampa, në vitin 1995 filloi të përkundte jastëkun  e vet dhe të thërriste Minu. Kur e pyetën se kush ishte ajo Minu, Sukla u përgjigj: “Vashëza ime”.

            Gjatë këtyre tri vjetëve, vashëza shpesh i fliste familjes për burrin e saj, për vazhëzën dhe për jetën që e kishte kaluar së bashku. Pohonte se është quajtur Mana dhe se burri i saj ende jeton me vajzën dhe Minu, si dhe me vjehrrin e saj Ktheten e Karunin në qytetin Bhatpara, larg tyre 17 km, dhe atë në pjesën e qytetit të quajtur Rathal.

            Sukla i luti që ta qonin gjer në Rathal, por jo, familja e saj nuk kishte dëgjuar për atë vend. Sukla u tha se ajo ka për t’u treguar rrugën. Më në fund, babai i saj vërtetoi se Rathali vërtet ekzistonte dhe se atje vërtetë jetuaka dikush me emrin Ktheta. Dhe siç treguan kërkimet, Ktheta kishte renë që quhej Mana. Ajo kishte vdekur para disa vitesh dhe kishte lënë pas vetes  vajzën e vogël me emrin Minu.

            I njihte të gjithë

            Në verën e vitit 1995 Sukla erdhi me familje në Rathal. Ua tregoi rrugën gjer te shtëpia e (ndoshta) vjehrrit të saj dhe i identifikoi të gjithë ata njerëz për të cilët fliste me vite. Ishte jashtëzakonisht çudishkaktuese, sidomos kur vjehrrin e vet, të cilin të gjithë e quanin Kutu, e quajti me emrin e vërtetë Karun. Madje as fqinjët me të afërm nuk ai dinin atë emër.

            Sukla njohu shumë objeket të shtëpisë dhe gjeti arkën me rrobat dhe lojërat e Manës. Hulumtimet shtesë për këtë rast në të dy familjet treguan se nuk mund të bëhej fjalë për kurrfarë mashtrimi.

            Rasti i Suklës është një ndër qindra rastet e shënuara në materialet e Jan Stivensonit, profesor universiteti në Virgjinia, i cili mëse njëzet e pesë vjet merret me rastet e kujtimit të fëmijëve për jetërat e mëparshme...

            I ngjashëm është rasti edhe me Kumkum Vernën.       

            Kumkum Verna, e lindur më 1955, kur e kishte lëshuar fshatin e saj në Bahara, larg rreth 40 km nga Darhangu në Bangladeshin e sotëm. Kur kishte tri vjet e gjysmë, filloi të fliste për jetën e mëparme. Kinse kishte banuar në Urdu Bazar, një pjesë e qytetit Darbhang dhe se ishte e martuar për një farkëtar. Djali i Kumkumit, Masri Lat, po ashtu u bë farkëtar dhe i fali një nip me emrin Guri Dhankar. Kumkumi insistonte se gjatë një konflikti me të renë, ishte e helmuar.

            Më quanin Sunari

            Kur fliste për jetën e vet të mëparme, Kumkumi shpesh kërkonte: “Më quani Sunari”, që do të thotë “e bukur”. Babai i vajzës, mjek me profesion, dëshironte të vinte gjer tek e vërteta, dhe më 1959, në Urdu Bazar zbuloi farkëtarin e ashtuquajtur Masri Lat dhe i cili e kishte djalin me emrin Guri. Nëna e tij quhej Sundari, por ai e shqiptonte Sunari.

            Masri Lat vërtetonte të gjitha të dhënat që pohonte Kumkumi. Sundari ishte e lindur më 1900: kishte lindur dy djem, prej të cilëve njëri quhej Masri Lat. Pesë vjet pas vdekjes së burrit të vet, është martuar për të dytën herë. Kjo nuk ishte martesa e lumtur dhe më në fund Masri Lat erdhi në përfundim se njerku kishte shpërdorur të hollat e familjes. E kishte akuzuar në gjyq më 1950 dhe kishte sjellë si dëshmitar nënën  vet. Sakaq, ajo befas vdes para fillimit të gjykimit.

            Kjo në hollësi të tëra nga jeta Sundarit, të cilat Kumkum i përshkruante, u vërtetua nga hulumtues të pavarur. Nuk mund të vërtetohej kurrfarë motivi i rrejshëm për refinimin e komunikimit, e as që dy familjet ishin më parë në lidhje.

            Ishte djalë

            Gnanatileka Badevitane - e lindur më 1956 në Shri Lanka. Kur i kiste dy vjet, për çudinë e prindërve të saj, pohoi se kishte nënë dhe baba tjetër të cilët ishin nga jeta e saj e mëparshme.  Ajo plotësisht dhe saktë e përshkruante fshatin e saj të lindjes Talavakete, larg 25 km. Po ashtu, sillte emrat e dy vëllezërve të vet të mëhershëm dhe të disa motrave. Ajo vetë, siç thoshte, ishte djalë.

            Priftit, që dëgjoi rrëfimin e Gnanatilekës, kërkonte ta gjente familjen që ajo e përshkruante. Pesmbëdhjet muaj para lindjes së Gnanatilekës kishte vdekur një prej fëmijëve të tyre, dhe atë djaloshi me emrin Tilekaratne, kurse më 1961 u morën vesh që  Gnanatileka të takohet me ata njerëz në Talavakel. Dhe vërtetë, Gnanatileka njohu shtatë persona nga familja e Tilekartneut, si dhe dy banorë të fshatit, që i takoi në një grumbull njerëzish. E përqafoi miqësisht nënën e vet të mëparshme (nga jeta e kaluar) dhe mësuesin e dikurshëm, të cilin e donte shumë shkaku i mirësisë së tij. Sipas  disa anëtarëve të familjes, tregonte të njëjtat prirje dhe antipati si dikur Tilekrateu.

            As në këtë rast, Stivensoni nuk mundi të gjejë motiv për mashtrim, as të zbuloj kontakte të mëhershme në mes të familjeve. Gnanatileka sigurisht e fliste të vërtetën.